“I think self-awareness is probably the most important thing toward being a champion” – Billie Jean King การรู้จักตัวเอง เป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการเป็นยอดคน เราเจอคลิป TED Talk ของ Thandie Newton นักแสดงชื่อดังจากหนังเรื่อง Mission Impossible พูดในหัวข้อ Embracing otherness, embracing myself ว่า การสร้างตัวตนค่อยๆ เริ่มก่อตัวขึ้นตั้งแต่พ่อแม่ตั้งชื่อให้ลูก การเลี้ยงดูที่ต่างกันแต่ละบ้าน การศึกษาคนละรูปแบบ รสนิยมความชอบที่แตกต่าง เราจึงค่อยๆ สร้างตัวตนของตัวเองขึ้นมา ซึ่งมีความแตกต่างจากคนอื่นทีละน้อยๆ และตัวตนเฉพาะนี่แหละเป็นสิ่งที่ทำให้คนอื่นๆ ในสังคมจดจำเราได้ แต่เราเคยถามตัวเองมั้ยว่า ตัวตนที่เป็นอยู่ใช่ตัวเราจริงๆ หรือเป็นแค่ภาพลวงตาที่เราสร้างขึ้นเพื่อเรียกร้องการยอมรับกันแน่? แล้วตัวตนแบบไหนกันล่ะที่เราต้องการ? สิ่งที่ช่วยทุกคนหาคำตอบได้คือ Self-awareness หรือการรู้จักตนเอง การรู้จักตนเองคืออะไร? Self-awareness คือ การที่เรารู้เรื่องราวของตัวเอง รู้นิสัย รู้จุดแข็ง รู้จุดอ่อน รู้ว่าตัวเองมีความเชื่ออะไร มีแรงขับเคลื่อนอะไร ซึ่งการรู้จักตัวเองนั้นครอบคลุมไปถึงการเข้าใจผู้อื่น รู้ว่าผู้อื่นคิดอย่างไรกับเรา และรู้ว่าต้องปฎิบัติกับผู้อื่นอย่างไร เราสามารถแบ่งการรู้จักตัวเองเป็น 2 ประเภท ได้แก่
การรู้จักตัวเองฟังเหมือนง่าย แต่จริงๆ ก็อาจจะไม่ง่ายไปซะทั้งหมด วันนี้เรามาพร้อมกับตัวช่วย ที่นักจิตวิทยาชาวอเมริกัน 2 คน Joseph Luft และ Harry Ingham เฝ้าสังเกตพฤติกรรมนุษย์ จนเกิดเป็นทฤษฎี The Johari Window ทฤษฎีที่บอกว่าคนทุกคนจะนำเสนอตัวตนใน 4 รูปแบบ ดังนี้
จะเห็นได้ว่า เรารู้จักตัวเองแค่ครึ่งเดียว คือส่วน Open Self และ Hidden Self อีกสองส่วน คือ Blind self กับ Unknown self เป็นภารกิจที่เราต้องออกเดินทางเพื่อค้นหาจิ๊กซอว์ส่วนที่ขาดหายไปของตนเอง โดยการเปิดโอกาสให้ตัวเองได้ทดลองทำสิ่งต่างๆ…แล้วเราจะค้นหาไปเพื่ออะไร? เพื่อที่วันหนึ่ง เราจะพบว่า ฉันเป็นคนในแบบที่่ฉันเป็น มันดีอยู่แล้ว ฉันสามารถทำทุกสิ่งทุกอย่างที่ฉันอยากทำได้ ถ้าฉันต้องการ เพื่อที่เราจะได้สามารถเข้าถึงศักยภาพทั้งหมดที่เรามี ยอมรับในตัวตนที่เราเป็น และไม่ได้เป็น ขุมทรัพย์แห่งความสำเร็จ อยู่ในตัวเรานี่เอง ไม่ต้องไปหาที่ไหนไกล (แต่เชื่อไหมว่า ต่อให้คนทั้งโลกมาบอกเรา เราก็ไม่เชื่อ นอกเสียจากว่าเราจะเจอสิ่งนี้ด้วยตัวเอง เป็นผู้รู้ด้วยตนเอง) วิธีเบื้องต้นในการเริ่มต้นทำความรู้จักกับตัวเองมากขึ้น
การรู้จักตัวเอง ไม่มีหลักสูตรลัดตายตัว ถ้าคิดจะเรียนรู้ให้จบคอร์สภายในวันสองวันนี่เป็นไปไม่ได้เลย เรื่องแบบนี้ต้องเรียนรู้กันไปตลอดชีวิตค่ะ เพิ่มสิ่งนี้ เป็นหนึ่งในภารกิจการใช้ชีวิตของเรา |