คุณธรรมของการเป็นพลเมืองดี ป. 4

คุณธรรมและจริยธรรม คือ สิ่งที่เป็นความดีควรประพฤติปฏิบัติ เพราะจะนำความสุข ความเจริญ ความมั่นคงมาสู่ประเทศชาติ สังคม และบุคคล 

คุณธรรมของการเป็นพลเมืองดี

1. การเห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวม

2. การมีระเบียบวินัยและรับผิดชอบต่อหน้าที่

3. รับฟังความคิดเป็นขอบกันและกันและเคารพในมติของเสียงส่วนมาก

4. ความซื่อสัตย์สุจริต

5. ความสามัคคี

6. ความละอายและเกรงกลัวในการกระทำชั่ว

7. ความกล้าหาญและเชื่อมั่นในตนเอง

8. การส่งเสริมให้คนดีปกครองบ้านเมืองและควบคุมคนไม่ดีไม่ให้มีอำนาจ

จริยธรรมของการเป็นพลเมืองดี

คุณธรรม  จริยธรรม  หมายถึง  ความดีที่ควรประพฤติ  กิริยาที่ควรประพฤติ  คุณธรรม  จริยธรรมที่ส่งเสริมความเป็นพลเมืองดี  ได้แก่

1)  ความจงรักภักดีต่อชาติ  ศาสนา  พระมหากษัตริย์  หมายถึง  การตระหนักในความสำคัญของความเป็นชาติไทย  การยึดมั่นในหลักศีลธรรมของศาสนา  และการจงรักภักดีต่อพระมหากษัตริย์

2)  ความมีระเบียบวินัย  หมายถึง  การยึดมั่นในการอยู่ร่วมกันโดยยึดระเบียบวินัย  เพื่อความเป็นระเบียบเรียบร้อยในสังคม

3)  ความกล้าทางจริยธรรม  หมายถึง  ความกล้าหาญในทางที่ถูกที่ควร

4)  ความรับผิดชอบ  หมายถึง  การยอมเสียผลประโยชน์ส่วนตนเพื่อผู้อื่น  หรือสังคมโดยรวมได้รับประโยชน์จากการกระทำของตน

5)  การเสียสละ  หมายถึง  การยอมเสียผลประโยชน์ส่วนตนเพื่อผู้อื่น  หรือสังคมโดยรวมได้รับประโยชน์จากการกระทำของตน

6)  การตรงต่อเวลา  หมายถึง  การทำงานตรงตามเวลาที่ได้รับมอบหมาย

 การเป็นพลเมืองดีตามวิถีชีวิตประชาธิปไตยประกอบด้วย คุณธรรม 3 ประการ คือ

          1. ด้านคารวธรรม หมายถึง การอยู่ร่วมกันในสังคมต้องมีความเคารพซึ่งกันและกัน

          2. ด้านสามัคคีธรรม หมายถึง การอยู่ร่วมกันในสังคมต้องรู้จักช่วยงานกัน มีความเอื้อเฟื้อต่อกันรู้จักประนีประนอมและประสานงานกัน เพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อส่วนรวม
              

การประพฤติตนเป็นผู้มีสามัคคีธรรม สามารถปฏิบัติได้ดังนี้

                    -  รับผิดชอบต่อหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย

                    -  ไม่หลีกเลี่ยงงานหรือเอาเปรียบผู้อื่น

                    -  ร่วมแรงร่วมใจกันทำงานต่าง ๆ

                    -  เสียสละเพื่อประโยชน์ส่วนรวม

                    -  อื่น ๆ

        3. ด้านปัญญาธรรม หมายถึง การอยู่ร่วมกันในสังคมต้องใช้ปัญญาในการแก้ปัญหาต่าง ๆ ซึ่งจะทำให้สามารถแก้ไขปัญหาให้ผ่านพ้นไปได้ด้วยดี 

การประพฤติตนเป็นผู้มีปัญญาธรรม สามารถปฏิบัติได้ดังนี้

-  ไม่แก้ปัญหาโดยใช้อารมณ์และยึดถือความถูกต้องเป็นหลัก

-  ให้ใช้เหตุผลในการแก้ปัญหาต่าง ๆ

-  ถ้ามีการโต้แย้งในหมู่คณะให้ใช้เหตุผล และสติปัญญาเพื่อให้อีกฝ่ายหนึ่งยอมรับฟัง

-  อื่น ๆ

            ถ้าหากคนในสังคมปฏิบัติต่อกันโดยใช้หลักคารวธรรม คือ ปฏิบัติต่อกันด้วยความเคารพ รู้จักเคารพความคิดเห็นของคนอื่น ไม่ละเมิดกฎระเบียบของสังคมมีความ

สามัคคีและร่วมแรงร่วมใจกันทำงานตามหลักสามัคคีธรรม รวมทั้งเมื่อเกิดมีปัญหาในการทำงาน หรือมีการขัดแย้งกันระหว่างผู้ร่วมงาน ให้รู้จักแก้ปัญหาโดยใช้สติ

ปัญญา มีเหตุผลและความถูกต้องตามหลักปัญญาธรรมแล้ว สังคมนั้นก็จะสงบสุขเพราะคนในสังคมดำเนินชีวิตโดยยึดหลักการประชาธิปไตยนั่นเอง

     การปฏิบัติตนเป็นพลเมืองดีตามวิถีชีวิตประชาธิปไตย

1. ปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ข้อบังคับของชุมชน เช่น ปฏิบัติตามกฎระเบียบของหมู่บ้าน

2. เสียสละและเห็นประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าประโยชน์ส่วนตน เช่น ช่วยบริจาคสิ่งของเครื่องใช้ให้แก่ผู้ที่ประสบภัยในอำเภอ

3. ช่วยรักษาสภาพแวดล้อมและร่วมกันพัฒนาชุมชนและท้องถิ่นของตนให้สะอาด น่าอยู่รวมทั้งช่วยกันรักษาสาธารณสมบัติของชุมชน

4. มีความรักและภาคภูมิใจในท้องถิ่นของตนเอง

ที่มา : เอกรินทร์  สี่มหาศาล  และคณะ . สังคมศึกษา  ศาสนา  และวัฒนธรรม ป.4 . พิมพ์ครั้งที่ 3 . กรุงเทพ ฯ : อักษรเจริญทัศน์ .