คมู่ ือครูหนังสอื เรยี น เพศวถิ ีศึกษา GPAS มาตรฐานสากลศตวรรษท่ี 5 21 STEPs เสนอแนวทางการจัดกจิ กรรม ออกแบบกิจกรรมสร้างวินยั เนน้
สร้างสมรรถนะ สำ�นกั พมิ พ์ บริษัทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด ค่มู ือครหู นังสอื เรียน เพศวถิ ศี กึ ษา 20000-1602 สงวนลิขสิทธ์ิ website : สำ�นกั พิมพ์ บรษิ ัทพัฒนาคณุ ภาพวชิ าการ (พว.) จ�ำ กัด ค�ำน�ำ คู่มือครูรายวิชา เพศวิถีศึกษา (รหัสวิชา 20000-1602) ฉบับน้ี สำ�นักพิมพ์ บริษัท สำ�นักพิมพ์ บริษัทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด ได้นำ�รูปแบบและเทคนิควิธี ส�ำ นักพมิ พ์ บริษทั พัฒนาคณุ ภาพวชิ าการ (พว.) จำ�กัด 2 สดุ ยอดคู่มอื ครู สารบญั สงวนลิข ิสทธิ์ บริ ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด หนา้ หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 1 27 พัฒนาการของวัยร่นุ 39 หนว่ ยการเรียนร้ทู ี่ 2 53 เพศและการดูแลสขุ ภาพทางเพศ 65 หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี 3 สดุ ยอดคูม่ อื ครู 3 การสรา้ งสมั พนั ธภาพทดี่ กี บั ผอู้ น่ื หน่วยการเรียนรู้ท่ี 4 อิทธิพลต่างๆ ที่มผี ลต่อการแสดงออกทางเพศ หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 หนา้ กฎหมายใกล้ตวั 89 หนว่ ยการเรียนร้ทู ่ี 7 103 หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 8 ปญั หาและการเลอื กใชแ้ หลง่ บรกิ ารช่วยเหลือ 4 สดุ ยอดคูม่ อื ครู สงวนลิข ิสทธิ์ บริ ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด ค�ำชี้แจง เพอ่ื ใหส้ ามารถน�ำคมู่ อื ครไู ปใชใ้ นการจดั การเรยี นการสอนในรายวชิ าควบคกู่ บั หนงั สอื เรยี น สุดยอดค่มู ือครู 5 ค�ำอธิบายรายวชิ า หนว่ ยการเรียนรู้ที่ เร่ือง ชัว่ โมงการเรียน หมายเหตุ 1 พัฒนาการของวยั ร่นุ 2 สปั ดาห์ที่ 1-2 2
เพศและการดูแลสุขภาพทางเพศ 2 สัปดาห์ท่ี 3-4 3 การสรา้ งสมั พนั ธภาพที่ดกี ับผอู้ น่ื 2 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 4 อทิ ธิพลต่างๆ ทีม่ ีผล 2 สปั ดาห์ที่ 7-8 สอบกลางภาค 1 สัปดาห์ที่ 9 5
ทักษะชีวิต 2 สัปดาห์ท่ี 10-11 6 กฎหมายใกลต้ วั 2 หนว่ ยการเรยี นร้ทู ี่ 6 6 สุดยอดค่มู อื ครู หนว่ ยการเรียนรู้ที่ เรอื่ ง ชั่วโมงการเรยี น หมายเหตุ 7 สงั คมและวัฒนธรรมทีส่ ่งผลต่อพฤตกิ รรม 2 สัปดาห์ที่ 14-15 รวมเวลาเรียน 18 ส่วนที่ 3 ข้อเสนอแนะแนวทางในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนรายหน่วยการเรียนรู้ นอกจากรายละเอียดทีก่ ล่าวถงึ ในคู่มือครฉู บบั น้ีแลว้ ส�ำนักพิมพ์ บริษัทพฒั นาคณุ ภาพวชิ าการ (พว.) สดุ ยอดคมู่ ือครู 7 สว่ นน�ำ สงวนลิข ิสทธิ์ บริ ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด 1.1 ความรคู้ วามเข้าใจเบอื้ งต้นก่อนน�ำคู่มือครูไปใชใ้ นการจัดการเรยี นการสอน แนวคิดทิศทางในการจดั การเรียนรเู้ พอ่ื ยกระดับคณุ ภาพการศกึ ษาไทย 8 สดุ ยอดคมู่ อื ครู สงวนลิข ิสทธิ์ บริ ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.)
จำ�กัด (1) ความรู้เรื่องเกี่ยวกับตนเองและความสัมพันธ์ของตนเองกับสังคม ได้แก่ ครอบครัว ชุมชน ชาติ และ สุดยอดคูม่ ือครู 9 Learning to do: หมายถึงการเรียนเพ่ือการปฏิบัติหรือลงมือท�ำ
ซึ่งน�ำไปสู่การประกอบอาชีพจากความรู้ สงวนลิข ิสทธิ์ บริ ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด 10 สุดยอดค่มู อื ครู สงวนลิข ิสทธิ์ บริ
ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด นอกจากนย้ี งั มผี กู้ ลา่ วถงึ ประสบการณจ์ รงิ ของผเู้ รยี นในยคุ ของการสอื่ สารโลกไรพ้ รมแดนบนความหลากหลาย 1. การอยรู่ ่วมกนั ในสงั คมพหวุ ฒั นธรรม สุดยอดคมู่ ือครู 11 1.2 ยุทธศาสตรก์ ารยกระดับคุณภาพการศกึ ษาอาชีวศกึ ษาตามมาตรฐานสากล นโยบายการบริหารจัดการอาชวี ศกึ ษา (นโยบาย 4 มิต)ิ มติ ทิ ่ี 3 การสร้างประสทิ ธภิ าพในด้านการบริหาร เปน็ ชมุ ชนแหง่ การเรยี นรแู้ บบมอื อาชพี (Professional Learning 12 สดุ ยอดคู่มอื ครู 1.3 แนวคดิ หลกั การการพฒั นาคณุ ภาพการจดั การเรยี นร้รู ะดับอาชวี ศกึ ษา กระบวนการพัฒนาผู้เรียนสู่คุณภาพในศตวรรษท่ี 21 ตามมาตรฐานสากล กระบวนการเรียนรู้แบบ ยทุ ธศาสตรก์ ารเรยี นรู้ 2002 ศตวรรษที่ 21 Active Learning : Backward Design – GPAS 5 Steps รว่ มกนั จดั ขอ้ มลู ใหม้ คี วามหมาย รว่ มกนั ปฏบิ ตั จิ รงิ encode (Performing) รว่ มกนั รวบรวมขอ้ มลู decode สรปุ รายงานผล เป้าหมาย Portfolio KA 12 3 4 สดุ ยอดคมู่ อื ครู 13 ทักษะการคดิ และกระบวนการเรียนรู้ GPAS สงวนลิข ิสทธิ์ บริ ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด ดร.ศกั ด์ิสิน โรจน์สราญรมย์ แผนภาพโครงสรา้ งทักษะการคิด GPAS จากโครงสรา้ งทกั ษะการคดิ นี้ สามารถน�ำมาก�ำหนดเปน็ กรดะรบ.ศวกั นดิ์สกนิ ารโรพจนฒั ส์ รนาาญทรมกั ยษ์ ะการคดิ โดยมกี ารก�ำกบั ตนเอง ดร.ศักด์ิสิน โรจน์สราญรมย์ แผนภูมิกระบวนการพฒั นาทักษะการคดิ ความหมายของทักษะการคดิ ในโครงสรา้ ง GPAS อ้างอิงพจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบบั ประมวลธรรม พระพรหมคณุ าภรณ์ (ป.อ. ปยตุ โฺ ต): 2548 14 สุดยอดคู่มอื ครู สงวนลิข ิสทธิ์ บริ ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด 2. การสงั เกตด้วยประสาทสมั ผัส (Observing) หมายถงึ การรับรแู้ ละรวบรวมขอ้ มูลเกีย่ วกบั ส่ิงใดส่ิงหน่งึ สดุ ยอดค่มู ือครู 15 8. การคดิ สรา้ งสรรค์ (Creative Thinking) หมายถงึ ความสามารถในการคดิ ไดอ้ ยา่ งกวา้ งไกลหลายทศิ ทาง สงวนลิข ิสทธิ์ บริ ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด 3.5 นสิ ัยการคดิ ทดี่ ีต้องเปน็
การใชค้ วามระมัดระวงั ทางสตปิ ัญญา ใช้สตปิ ญั ญาอย่างรอบคอบ แผนภมู กิ ารจดั หลักสตู รการเรียนรู้ การศึกษาค้นควา้ ดว้ ยตนเอง (Independent Study; IS) สงวนลิข ิสทธิ์ บริ ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด IS 1 การศึกษาค้นคว้าและสร้างองค์ความรู้
(Research and Knowledge Formulation) เป็นสาระ สุดยอดค่มู ือครู 17 สรปุ ไดด้ งั แผนภมู ติ อ่ ไปน้ี สงวนลิข ิสทธิ์ บริ ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด สำ� นกั พมิ พ์ บริษทั พัฒนาคณุ ภาพวิชาการ (พว.) จ�ำกัด การน�ำกระบวนการเรยี นรู้ GPAS 5 Steps ไปใช้ในการออกแบบการเรยี นรู้ 18 สดุ ยอดค่มู อื ครู ขั้นตอนที่ 2 ก�ำหนดหลักฐาน
ร่องรอยการเรียนรู้ที่ชัดเจนและแสดงให้เห็นว่าผู้เรียนเกิดผลการเรียนรู้ แนวคดิ เดิม แนวคดิ ใหม่ 1. วางแผนโดยยึดพฤตกิ รรมเปน็ หลกั 1. วางแผนจากส่ิงที่ผู้เรียนอยากรู้และอยากท�ำ อ้างองิ จาก Kentucky Department of Education, 1998 “How to Develop a Standard-Based Unit of Study” p3. สุดยอดคู่มอื ครู 19 การประเมนิ ตามสภาพจรงิ เปน็
ทางเลอื กอกี ทางหนง่ึ ส�ำหรบั การวดั และการประเมนิ ผลซงึ่ เขา้ มามบี ทบาททดแทน สงวนลิข ิสทธิ์ บริ ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด 20 สุดยอดค่มู ือครู สงวนลิข ิสทธิ์ บริ ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด1.4 ค�ำแนะน�ำในการนำ� ค่มู ือครไู ปใชใ้ นการจดั การเรยี นการสอน สว่ นประกอบของคมู่ อื ครู ถ้าหนังสือเรียนหน่วยใดมีเนื้อหาสาระท่ีจัดให้เรียนรู้ในหลายความคิดรวบยอดแตกต่างกัน หรือจำ�นวน สุดยอดคูม่ อื ครู 21 2.5 กิจกรรมท้าทาย เป็นกิจกรรมเสริมความถนัด ความสนใจของผู้เรียนท่ีเพิ่มเติมจากกิจกรรมใน สงวนลิข ิสทธิ์ บริ ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด 22 สุดยอดคูม่ อื ครู สงวนลิข ิสทธิ์ บริ ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด 2. เกณฑป์ ระเมนิ จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรจู้ ากภาระงาน/ชน้ิ งาน/การแสดงออกของผเู้ รยี นระหวา่ งเรยี น กำ�หนด สดุ ยอดคู่มือครู 23 สงวนลิข ิสทธิ์ บริ ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัดพฒั นาความน�ำ ข้อมูลมาจ�ำ แนกสร้างความรขู้ ้ันสูง คอืคดิ ออกแบบ ออกแบบ ขอ้ มลู แผนการสอน ค่มู ือครู Active Learning ตามแนว สรปุ รายงานผล เป้าหมายการเรยี นรู้ Portfolio 24 สุดยอดคูม่ อื ครู สามารถคิด กอ่ นลงมอื ปฏิบัติ การปฏิบตั ทิ ีด่ จี ึงต้องปฏบิ ัติ เมือ่ งานส�ำ เร็จ รจู้ กั Learningตดั สนิ ใจ ปฏิบัติ Backward Design ใชก้ ระบวนการ GPAS 5 Steps ความรู้ AKP 123 4 ประเมินตนเอง เพม่ิ ค่านิยม คุณธรรม Rubrics สดุ ยอดค่มู ือครู 25 การศกึ ษาในศตวรรษท่ี ๒๑ - Thailand 4.0 หนง่ึ คาถามมหี ลายคาตอบ คน้ หาคณุ ธรรม คา่ นิยม ลงมือทา ประเมินเพือ่ การพัฒนาและเพม่ิ คา่ นยิ ม คณุ ธรรม สถาบนั พัฒนาคุณภาพวชิ าการ(พว.) เข้าใจความรูท้ ั้งสามมิติและหลากหลาย ดร.ศักดส์ิ ิน โรจน์สราญรมย์ 26 สุดยอดคูม่ ือครู 1. ขG้ันaรtวhบeรrวiมnขg้อมูล 2. ขP้ันrคoิดcวeิเsคsรiาnะหg์และสรุปความรู้ A3. ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ A4. ข้ันสื่อสารและน�ำเสนอ 5 . ขSั้นeปlรf-ะRเมeินgเพu่ือlaเพtiิ่มnคgุณค่า pplying and Constructing the Knowledge pplying the Communication Skill บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ทักษะชีวิต ค่านิยมหลัก 12 ประการ กิจกรรมท้าทาย รอบรู้อาเซียนและโลก 1หนว่ ยการเรยี นรูท้ ี่สงวนลิข ิสทธิ์ บริ ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัดพฒั นาการของวยั รุ่น หน่วยการเรยี นรูท้ ี่ 1 สาระสำาคัญ พัฒนาการของวยั รุ่น สาระการเรียนรู้
การประเมินผล ภาระงาน/ชิ้นงานรวบยอดในหน่วยการเรยี นรู้ สุดยอดคมู่ ือครู 27 1 . ขGั้นaรtวhบeรrวiมnขg้อมูล 2 . ขP้ันrคoิดcวeิเsคsรiาnะหg์และสรุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ทักษะชีวิต ep 1 ข้ันรวบรวมข้อมูล 2 เพศวิถีศกึ ษา Gathering สมรรถนะประจำาหน่วย 28 สุดยอดค่มู อื ครู A3. ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ A4. ขั้นสื่อสารและน�ำเสนอ 5 . ขS้ันeปlรf-ะRเมeินgเพu่ือlaเพtiิ่มnคgุณค่า pplying and Constructing the Knowledge pplying the Communication Skill ค่านิยมหลัก 12 ประการ กิจกรรมท้าทาย รอบรู้อาเซียนและโลก asean พัฒนาการของวัยร่นุ 3 ep 2 ขนั้ คดิ วิเคราะหแ์ ละสรปุ ความรู้ 1. ความหมายและความสำาคัญของพัฒนาการ Processing 1.1 ความหมายของพัฒนาการ 1. ผู้เรียนร่วมกันอภิปรายเปรียบเทียบความเหมือน พฒั นาการของด้านตา่ งๆ ของวยั รุ่น มคี วามสำาคญั ดังน้ี 2.1 พฒั นาการทางด้านร่างกาย พัฒนาการด้านรา่
งกายของวยั ร่นุ ไดแ้ ก่ เป็นโรคผิวหนังที่พบบ่อยในวัยรุ่น เกิดจากการอักเสบ 2.1.2 การเปล่ียนแปลงทางเพศ
(Sexual เป็นแนวความคิด ความเช่ือที่บุคคลในสังคมยึดถือเป็น 2.2 พัฒนาการทางดา้ นจติ ใจ ภาพที ่ 1.1 พัฒนาการของวยั รนุ่ เหตกุ ารณ์ต่างๆ ไดล้ ึกซง้ึ วเิ คราะห ์ และสงั เคราะหส์ ่งิ ต่างๆ ได้มากขึน้ ตามลำาดบั แต่อาจขาดความย้งั คดิ ขาดการไตรต่ รองท่รี อบคอบ 2.2.2 ความคิดเก่ียวกบั ตนเอง (Self Awareness) วยั รนุ่ เร่มิ มกี ารรับรู้ตนเองในด้านต่างๆ 1) เอกลักษณ์ (Identity) เป็น ความเปน็ ตวั ตน เชน่ ชอบเรียน ชอบเลน่ ชอบใช้เวลาวา่ ง กับกลุ่มเพ่ือนสนิท เลือกคบคนท่ีมีส่วนคล้ายคลึงกัน หรือเข้ากันได้ เกิดการเรียนรู้ส่ิงต่างๆ และถ่ายทอด แบบอย่างจากกลุ่มเพื่อนในด้านต่างๆ จนกลายเป็น เอกลักษณ์และบุคลิกภาพของตน เช่น ความคดิ คา่ นยิ ม จรยิ ธรรม และการแสดงออก ภาพท่ี 1.2 การยอมรับจากเพอ่ื น 1ฝันเปียก (Nocturnal Ejaculation) การหลั่งนำา้ อสุจใิ
นขณะหลบั และฝันเกี่ยวกับเรือ่ งทางเพศ สดุ ยอดคู่มอื ครู 29 1 . ขG้ันaรtวhบeรrวiมnขg้อมูล 2 . ขP้ันrคoิดcวeิเsคsรiาnะหg์และสรุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ทักษะชีวิต พฒั นาการของวัยรุ่น 5 ep 3 ขนั้ ปฏิบัตแิ ละสรปุ ความรู้ 30 สดุ ยอดคูม่ อื ครู A3. ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ A4. ข้ันส่ือสารและน�ำเสนอ 5. ขSั้นeปlรf-ะRเมeินgเพu่ือlaเพti่ิมnคgุณค่า pplying and Constructing the Knowledge pplying the Communication Skill ค่านิยมหลัก 12 ประการ กิจกรรมท้าทาย รอบรู้อาเซียนและโลก asean พัฒนาการของวยั รุ่น 7 สงวนลิข ิสทธิ์ บริ ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด รอบรู้อาเซียนและโลก 3.3.3 การมีเพศสัมพันธ์ (Sexual Relation) เป็นพฤติกรรมในวัยรุ่นท่ีเกิดจาก asean 4.1 การแบ่งช่วงอายขุ องวัยรุน่ วัยรุน่ แบ่งเปน็ 3 ชว่ งอาย ุ ไดแ้ ก่ ภาพที ่ 1.4 วัยรุ่นตอนปลาย สุดยอดคมู่ อื ครู 31 1 . ขGั้นaรtวhบeรrวiมnขg้อมูล 2 . ขP้ันrคoิดcวeิเsคsรiาnะหg์และสรุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ทักษะชีวิต พฒั นาการของวัยรุ่น 9 ep 4 ขน้ั สือ่ สารและน�ำเสนอ CApopmlyminugnitchaetion Skill 1. ผู้เรียนแต่ละกลุ่มแลกเปล่ียนผลงานกับกลุ่มอื่นโดยส่งผู้แทน การเปล่ียนแปลงในวยั รุ่นม ี 3 ด้าน ไดแ้ ก ่ ต่อมใต้สมอง ต่อมไทรอยด์ ตอ่ มไทมสั ต่อมหมวกไต ตอ่ มเพศ (รังไข)่ ตอ่ มเหงอ่ื ในรา่ งกายมปี ระมาณ 2 ลา้ นตอ่ ม กระจายอยทู่ ว่ั รา่ งกาย เพศหญงิ เพศชาย 6ฮอรโ์ มนการเตบิ โต (Growth Hormone) คอื ฮอรโ์ มนทถ่ี กู ผลติ ขน้ึ จากตอ่ มใตส้ มองสว่ นหนา้ และมผี ลตอ่ การเจรญิ เตบิ โตของรา่ งกาย 10 เพศวถิ ศี ึกษา ทักษะชีวิต ทาลามสั ไฮโพทาลามสั การน�ำความรู้เรื่องพัฒนาการและวิธีการจัดการกับปัญหา สมองสว่ นกลาง ทำาหน้าท่ีเป็นศูนย์รวบรวมกระแสประสาทที่ผ่านเข้าออก และแยกกระแส- เป็นศูนย์ควบคุมกระบวนการต่างๆ ของร่างกาย เช่น การทำางานพื้นฐาน 32 สดุ ยอดคูม่ อื ครู A3. ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ A4. ข้ันส่ือสารและน�ำเสนอ 5. ขS้ันeปlรf-ะRเมeินgเพuื่อlaเพti่ิมnคgุณค่า pplying and Constructing the Knowledge pplying the Communication Skill ค่านิยมหลัก 12 ประการ กิจกรรมท้าทาย รอบรู้อาเซียนและโลก asean พฒั นาการของวยั รนุ่ 11 เป็นการขับลมออกจากปอดผ่านทางจมูกและปากอย่าง 4.2.2 การเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ กิจกรรมตรวจสอบความเขา้ ใจ ค่านิยมหลัก 12 ประการ ปัญหา แนวทางแก้ไข • รกั ษาวัฒนธรรมประเพณีไทยอนั งดงาม 5. จงอธบิ ายการเปลีย่ นแปลงในวัยรุน่ โดยสงั เขป สดุ ยอดคมู่ อื ครู 33 1 . ขG้ันaรtวhบeรrวiมnขg้อมูล 2. ขP้ันrคoิดcวeิเsคsรiาnะหg์และสรุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ทักษะชีวิต พฒั นาการของวัยรนุ่ 13 ตอนท่ ี 2 จงนาำ ตวั เลขจากคาำ ตอบด้านลา่ งมาใส่ลงในช่องว่างให้ถกู ต้อง การเปลี่ยนแปลง : วัยรนุ่ ด้านร่างกาย ด้านจิตใจและอารมณ์ ดา้ นสงั คม ด้านสตปิ ญั ญา เพ่มิ ข้นึ อย่างรวดเรว็ ของอารมณอ์ ยา่ งรวดเรว็ อสิ ระจากครอบครวั และ อย่างเต็มท ่ี สง่ ผลให้ แขนขายาว มอื ใหญ่ข้ึน และรนุ แรง อารมณ์ พอ่ แม ่ และไดร้ ับ เซลลส์ มองได้รับ ขนาดของหัวใจและ ไม่คงทเ่ี นือ่ งมาจาก อิทธิพลจากเพือ่ น การพฒั นา ปอดเพ่ิมข้นึ การเปลี่ยนแปลงทาง อยา่ งมาก ทง้ั ดา้ น 2. มีช่วงความสนใจ 2. มีลักษณะทางเพศ ด้านรา่ งกายและ การแต่งกาย คำาพูด นานขึ้น ให้เห็นชดั เจนขึ้น เช่น การเปลยี่ นแปลงทางเพศ กริ ยิ าทา่ ทาง 3. สามารถปรบั ตวั ผู้หญงิ จะม ี 2. เร่มิ สนใจเพศ 2. สนใจเพอื่ นต่างเพศ ให้เขา้ กบั สถานการณ์ หนา้ อกขยายใหญ่ขึ้น ตรงข้าม ต้อง ต้องการเปน็ ทย่ี อมรับ ใหมๆ่ ไดด้ ีขน้ึ มปี ระจาำ เดอื น ผชู้ ายจะมี เพื่อน ของกลมุ่ เพอ่ื น 4. มคี วามเขา้ ในส่งิ ท่ี กล้ามเนื้อใหญ่กวา้ ง 3. มีความรสู้ ึกรุนแรง เป็น มากขึ้น และแข็งแรงข้ึน มขี น ไม่ว่าจะเป็นความรกั 5. เข้าใจและรู้จักการพูด ตามแขน หนา้ แขง้ ความโกรธ ความอิจฉา ถ้อยคาำ ที่ลกึ ซึ้งหรอื และมีการผลิต รษิ ยา เปรียบเทียบได้ดขี ้นึ 4. มี สงู 6. มีความจำาดี แต่อาจ ไม่เชอื่ ฟงั ใคร ขาดความรอบคอบและ 5. มีความอยากรู้ การยบั ยง้ั ชัง่ ใจ อยากเห็น ตอ้ งการ 7. เป็นวัยที่ชอบเรียนรู้ ความเปน็ อิสระ โดย คาำ ตอบ 4. ความเชือ่ มั่นในตนเอง 7. สะโพกผาย 10. ส่วนสงู 14 เพศวิถีศึกษา กิจกรรมท้าทาย
ตอนท่ี 3 จงจบั ค่ใู หถ้ กู ต้อง ก. พัฒนาการด้านร่างกาย กจิ กรรมส่งเสริมการเรยี นรู้ คำาชี้แจง กจิ กรรมสง่ เสรมิ การเรยี นรปู้ ระกอบดว้ ยกจิ กรรมหลากหลายทฝ่ี กึ ทกั ษะทกุ ดา้ นตามจดุ ประสงค์ 1. ให้ผู้เรียนสัมภาษณ์เพื่อนต่างห้องเรียนจาำ นวน 3 คน ในเร่ืองพัฒนาการด้านต่างๆ ที่เกิดข้ึนในวัยรุ่น ความเปลี่ยนแปลง คนท่ี 1 คนท ่ี 2 คนท ่ี 3 รา่ งกาย จติ ใจ อารมณ์ สงั คม ปัญหาท่ีพบ 34 สดุ ยอดคู่มอื ครู A3. ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ A4. ข้ันส่ือสารและน�ำเสนอ 5. ขS้ันeปlรf-ะRเมeินgเพu่ือlaเพtiิ่มnคgุณค่า pplying and Constructing the Knowledge pplying the Communication Skill ค่านิยมหลัก 12 ประการ กิจกรรมท้าทาย รอบรู้อาเซียนและโลก asean พฒั นาการของวัยรุน่ 15 ep 5 บข้ันรปิกราระเสมังินคเพมแ่อื ลเพะจิม่ ิตคสุณาคธ่าารณะ แนวทางการพัฒนาตนเอง ผลจากการเจริญเตบิ โตสมวัย 4. ใหผ้ ูเ้ รียนจับครู่ ่วมกบั เพือ่ นร่วมชนั้ เรียนและรว่ มกันหาคำาตอบของคำาถามต่อไปน้ี 16 เพศวิถศี กึ ษา 5. ใหผ้ เู้ รยี นแบง่ เปน็ 2 กลมุ่ ศกึ ษาขอ้ มลู ความรเู้ กยี่ วกบั
ระบบประสาทและระบบตอ่ มไรท้ อ่ รวมทงั้ เสนอ ระบบประสาท ผลทเ่ี กดิ ขึ้น สรปุ ผลการทำากิจกรรม คำาช้ีแจง ใหผ้ ู้เรยี นประเมินผลการทาำ กิจกรรม โดยเขยี นเครือ่ งหมาย ✓ลงในชอ่ ง ตามความเปน็ จริง ความรู ้ (K) ทักษะ (P) คณุ ลักษณะ (A) เกณฑก์ ารประเมิน การหาประสบการณ์ การผลติ พอประมาณ หมายเหตุ เกณฑ์การประเมินผลการทำากิจกรรม มีวัตถุประสงค์เพ่ือประเมินว่า
ผู้เรียนเกิดสมรรถนะจากการเรียนรู้ สดุ ยอดค่มู อื ครู 35 1 . ขGั้นaรtวhบeรrวiมnขg้อมูล 2 . ขPั้นrคoิดcวeิเsคsรiาnะหg์และสรุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ทักษะชีวิต พัฒนาการของวัยร่นุ 17 ผู้สอนให้ผู้เรียนท�ำแบบทดสอบ จากน้ันให้ผู้เรียนแลกกัน 1. ความหมายของพฒั นาการวัยรนุ่ ตรงกับข้อใด 2. ขอ้ ใดเปน็ การเปลี่ยนแปลงทางเพศดา้ นร่างกายของวัยรุ่นชายทเ่ี ห็นไดช้ ัด 3. ในเพศหญิงมกี ารเปลี่ยนแปลงทางเพศดา้ นร่างกายท่เี ห็นเด่นชดั คอื ขอ้ ใด 4. ในวยั รุ่นมีอารมณ์เปน็ อย่างไร 18 เพศวถิ ศี ึกษา 5. พัฒนาการทางด้านสงั คมของวัยรุ่นเป็นอยา่ งไร 6. ปญั หาของวยั ร่นุ ดา้ นยาเสพตดิ มกั เกดิ จากขอ้ ใด 7. ฮอร์โมนเพศชายตรงกบั ขอ้ ใด 8. ฮอร์โมนเพศหญงิ ตรงกบั ขอ้ ใด 9. สมองส่วนใดทาำ หน้าท่เี ม่อื มีความต้องการทางเพศ 36 สุดยอดค่มู ือครู A3. ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ A4. ข้ันส่ือสารและน�ำเสนอ 5. ขSั้นeปlรf-ะRเมeินgเพuื่อlaเพtiิ่มnคgุณค่า pplying and Constructing the Knowledge pplying the Communication Skill ค่านิยมหลัก 12 ประการ กิจกรรมท้าทาย รอบรู้อาเซียนและโลก asean พัฒนาการของวัยรนุ่
19 เฉลยแบบทดสอบ สุดยอดคมู่ ือครู 37 ตารางสรปุ คะแนนการประเมินจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ หนว่ ยการเรียนร้ทู ี่ 1 พฒั นาการของวยั รุ่น คะแนนตาม จปส. รายหน่วยการเรียนรู้ รวม หมายเหตุ: คะแนนการประเมินจุดประสงคก์ ารเรียนรูข้ ึน้ อยู่กบั การออกแบบแผนการจัดการเรยี นรู้ของผู้สอน 38 สุดยอดค่มู ือครู 1. ขG้ันaรtวhบeรrวiมnขg้อมูล 2 . ขP้ันrคoิดcวeิเsคsรiาnะหg์และสรุปความรู้ A3. ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ A4. ขั้นส่ือสารและน�ำเสนอ 5 . ขSั้นeปlรf-ะRเมeินgเพu่ือlaเพtiิ่มnคgุณค่า pplying and Constructing the Knowledge pplying the Communication Skill บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ทักษะชีวิต ค่านิยมหลัก 12 ประการ กิจกรรมท้าทาย รอบรู้อาเซียนและโลก สงวนลิข ิสทธิ์ บริ ัษทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำ�กัด2หน่วยการเรยี นรู้ที่ หน่วยการเรยี นร้ทู ่ี 2 การประเมนิ ผล ภาระงาน/ชน้ิ งานรวบยอดในหน่วยการเรียนรู้ 1. ขGั้นaรtวhบeรrวiมnขg้อมูล 2 . ขP้ันrคoิดcวeิเsคsรiาnะหg์และสรุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ทักษะชีวิต ep 1 ข้ันรวบรวมข้อมลู Gathering สงวนลิขสิท ิธ์ บริษัทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) ำจ�กัด1. แบ่งกลุ่มผู้เรียนร่วมกันศึกษาเอกสารสมรรถนะประจำาหนว่ ย บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 การจัดการเรียนรู้ท่ีเน้นกระบวนการคิด กระบวนการแก้ปัญหา 40 สดุ ยอดคมู่ ือครู A3. ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ A4. ข้ันสื่อสารและน�ำเสนอ 5 . ขS้ันeปlรf-ะRเมeินgเพu่ือlaเพti่ิมnคgุณค่า pplying and Constructing the Knowledge pplying the Communication Skill ค่านิยมหลัก 12 ประการ กิจกรรมท้าทาย รอบรู้อาเซียนและโลก asean 22 เพศวถิ ศี กึ ษา สงวนลิขสิท ิธ์ บริษัทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) ำจ�กัด St ep 2 ข้นั คิดวิเคราะหแ์ ละสรุปความรู้ 1. เพศ Processing 1.1 ความหมายและความสาำ คญั ของเพศ 1. ผู้เรียนร่วมกันวิเคราะห์และอภิปรายเก่ียวกับเพศและ 1.2 การเปลี่ยนแปลงทางเพศ การเปลยี่ นแปลงทางเพศเปน็ กระบวนการตลอดชวี ติ กอ่ ใหเ้ กดิ การเปลยี่ นแปลงทง้ั ทางรา่ งกาย ตวั อสจุ ิ คอื เซลลส์ บื พนั ธท์ุ แี่ บง่ ตวั ดว้
ยกระบวนการไมโอซสิ เมื่อเขา้ ส่วู ยั รุ่น คืออายตุ ัง้ แต่ 12 ปจี นถึงอายปุ ระมาณ 19 ปี เป็นชว่ งวยั ท่มี กี ารเปลีย่ นแปลง 1.3 อวัยวะสบื พันธุ์ อวยั วะสบื พนั ธ์ของวัยรนุ่ ไดแ้ ก่ สุดยอดค่มู ือครู 41 1 . ขGั้นaรtวhบeรrวiมnขg้อมูล 2 . ขPั้นrคoิดcวeิเsคsรiาnะหg์และสรุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ทักษะชีวิต 24 เพศวิถศี ึกษา ep 3 ขน้ั ปฏิบตั แิ ละสรปุ ความรู้ ต่อมบาโธลิน (Bartholin’s gland) เป็นต่อมท่ีผลิตเมือก ภาพท่ี 2.3 อวยั วะสบื พนั ธุภ์ ายในของเพศหญิง 42 สดุ ยอดคมู่ อื ครู A3. ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ A4. ขั้นส่ือสารและน�ำเสนอ 5. ขS้ันeปlรf-ะRเมeินgเพuื่อlaเพti่ิมnคgุณค่า pplying and Constructing the Knowledge pplying the Communication Skill ค่านิยมหลัก 12 ประการ กิจกรรมท้าทาย รอบรู้อาเซียนและโลก asean 26 เพศวิถศี ึกษา รอบรู้อาเซียนและโลก 1.4.4 การออกกาำ ลงั กายและการพกั ผอ่ น
asean 1.4.7 การเกิดสิว เป็นปัญหาที่สาำ คัญของ ภาพที่ 2.5 การเกดิ สวิ 1.4.8 การรกั
ษาความสะอาดของรา่ งกายและการแตง่ กาย วยั รนุ่ มกี ารเจรญิ เตบิ โตทางรา่ งกาย หมายถึง สารใดก็ตามที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติหรือสารที่ เป็นอุปกรณ์คุมก�ำเนิด ที่นิยมใช้กันมากที่สุดในขณะร่วม ภาพท ่ี 2.6 การปรับตวั ทางสงั คม พฤตกิ รรมเสี่ยงตอ่ การติดโรคทางเพศสัมพันธ ์ หมายถึงพฤตกิ รรมท่จี ะทาำ ใหม้ ีโอกาสตดิ โรค สุดยอดค่มู อื ครู 43 1. ขG้ันaรtวhบeรrวiมnขg้อมูล 2. ขPั้นrคoิดcวeิเsคsรiาnะหg์และสรุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ทักษะชีวิต ep 4 ขนั้ สอ่ื สารและนำ� เสนอSt 28 เพศวิถีศกึ ษา CApopmlyminugnitchaetion Skillสงวนลิขสิท ิธ์ บริษัทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) ำจ�กัด 2.2 ปัญหาทีเ่ กยี่ วกบั พฤติกรรมทางเพศของวยั ร่นุ 2.3 ปจั จัยและสถานการณ์เส่ยี งตอ่ การมเี พศสัมพนั ธ์ ปจั จยั และสถานการณเ์ สย่ี งต่อการมีเพศสมั พนั ธท์ ส่ี าำ คญั มีดังนี้ ทักษะชีวิต การนำ� ความรเู้ รอ่ื งเพศและการดแู ลสขุ ภาพทางเพศมาประยกุ ตใ์ ช้ 44 สดุ ยอดคมู่ ือครู A3. ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ A4. ขั้นส่ือสารและน�ำเสนอ 5 . ขSั้นeปlรf-ะRเมeินgเพu่ือlaเพtiิ่มnคgุณค่า pplying and Constructing the Knowledge pplying the Communication Skill ค่านิยมหลัก 12 ประการ กิจกรรมท้าทาย รอบรู้อาเซียนและโลก asean เพศและการดูแลสุขภาพทางเพศ 29
การแทง้ ตามความหมายขององคก์ ารอนามยั โลก (WHO)คอื 3.1.1 การดูแลตนเองให้เจริญเติบโตสมวัย โดยการวิเคราะห์น้ำาหนัก ส่วนสูง และอายุกับ การมีเพศสัมพันธ์กับผู้ที่ติดเช้ือ หรือการได้รับเลือดที่มีเชื้อเอชไอวี ซ่ึงจะทำาลายเม็ดเลือดขาวท่ีมีหน้าที่ ค่านิยมหลัก 12 ประการ • รกั ษาวฒั นธรรมประเพณไี ทยอันงดงาม คลื่นไส้อาเจียน เป็นมะเร็ง เช่น มะเร็งหลอดเลือด จะมรี อยจำ้าแดงมว่ งตามผวิ หนงั มะเรง็ ตอ่ มน้าำ เหลอื ง ภาพที่ 2.7 โครงสร้างเช้อื เอชไอว ี (HIV) จะมกี ้อนโตตามตอ่ มนำา้ เหลืองตา่ งๆ แนวทางการปอ้ งกนั โรคเอดส ์ สุดยอดคมู่ อื ครู 45 1 . ขGั้นaรtวhบeรrวiมnขg้อมูล 2. ขPั้นrคoิดcวeิเsคsรiาnะหg์และสรุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ทักษะชีวิต เพศและการดูแลสุขภาพทางเพศ 31
ภาวะที่เกิดจากการที่เลือดไม่สามารถไปเลี้ยงสมอง อาการของโรคหนองใน 32 เพศวถิ ีศึกษา (4) รกั ษาความสะอาดของรา่ งกายและอวยั วะเพศอย่างสมำา่ เสมอ (5) ศกึ ษาอาการและวิธีการปอ้ งกันโรคตดิ ตอ่ ทางเพศสมั พนั ธ์ คือของเหลวที่ไหลออกมาจากช่องคลอด มีลักษณะเป็น 46 สุดยอดคูม่ อื ครู A3. ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ A4. ขั้นส่ือสารและน�ำเสนอ 5. ขSั้นeปlรf-ะRเมeินgเพuื่อlaเพti่ิมnคgุณค่า pplying and Constructing the Knowledge pplying the Communication Skill ค่านิยมหลัก 12 ประการ กิจกรรมท้าทาย รอบรู้อาเซียนและโลก asean เพศและการดูแลสขุ ภาพทางเพศ 33 สงวนลิขสิท ิธ์ บริษัทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) ำจ�กัด St ep 5 บข้ันรปกิ ราระเสมังนิ คเพมแ่ือลเพะจิม่ ิตคสณุ าคธ่าารณะ (3) การด่มื เครอ่ื งดื่มที่มแี อลกอฮอล ์ Self-Regulating สรุป การเปลี่ยนแปลงทางเพศเป็นกระบวนการตลอดชีวิต และการเปลี่ยนแปลงทางเพศนี้ก่อให้เกิด การเปลย่ี นแปลงทงั้ ดา้ นรา่ งกาย จติ ใจ อารมณ ์ และสงั คม การเปลยี่ นแปลงทางเพศในวยั รนุ่
ทเ่ี หน็ ชดั ทสี่ ดุ กิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจ ยาเมด็ คมุ กำ� เนดิ เปน็ ยาทม่ี สี ว่ นผสมของฮอรโ์ มนเพศหญงิ คำาชแี้ จง กิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจเป็นกิจกรรมฝึกทักษะเฉพาะด้านความรู้-ความจำา เพ่ือใช้ใน ผู้เรียนโต้วาทีเร่ืองพฤติกรรมของเพศหญิงและ นานเกนิ 1 เดือน โดยไมท่ ราบสาเหตุ ยีนชนิดอาร์เอ็นเอ (RNA) 1. เชือ้ ชนิดฉวยโอกาส 5. อุจจาระรว่ งเรื้อรงั 9. ปอดบวม สุดยอดคู่มอื ครู 47 1. ขG้ันaรtวhบeรrวiมnขg้อมูล 2 . ขP้ันrคoิดcวeิเsคsรiาnะหg์และสรุปความรู้ บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ทักษะชีวิต เพศและการดแู ลสุขภาพทางเพศ 35 ตอนที่ 2 จงตอบคำาถามตอ่ ไปนใ้ี ห้ถกู ต้อง 1. ผเู้ รยี นมกี ารปฏบิ ตั ติ นเพือ่ สุขภาพทางเพศอย่างไรบา้ ง คำาชี้แจง กจิ กรรมสง่ เสรมิ การเรยี นร ู้ ประกอบดว้ ยกจิ กรรมหลากหลายทฝี่ กึ ทกั ษะทกุ ดา้ นตามจดุ ประสงค์ 1. ให้ผู้เรียนสัมภาษณ์เพ่ือนต่างชั้นเรียนจำานวน 3 คน ในเรื่องเพศและพฤติกรรมทางเพศของวัยรุ่น เรอ่ื ง คนท ี่ 1 คนท ่ี 2 คนที ่ 3 2. ให้ผูเ้ รยี นแบง่ กลมุ่ เป็น 2 กลมุ่ โต้วาท ี เรอ่ื งพฤติกรรมของเพศหญิงและเพศชาย 3. ให้ผู้เรียนสำารวจการเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ และพัฒนาการทางเพศของตนเอง ตวั อย่างแผนภาพความคดิ การเปลีย่ นแปลง การเปลี่ยนแปลง การเปลี่ยนแปลง พฒั นาการทางเพศ 36 เพศวิถีศกึ ษา 4. ให้ผเู้ รียนแบง่ กลมุ่ กลมุ่ ละ 3-5 คน หาขอ้ มูลเกย่ี วกบั แนวทางในการดูแลสขุ ภาพทางเพศ และร่วมกนั ตวั อย่างแผนภาพความคดิ วธิ ีการปรบั ตวั ทเี่ หมาะสม ผลทเี่ กดิ ข้ึน การเปล่ียนแปลงทางรา่ งกาย การเปลี่ยนแปลงทางจติ ใจ อารมณ์ พัฒนาการทางเพศ 48 สดุ ยอดคู่มือครู A3. ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ A4. ข้ันสื่อสารและน�ำเสนอ 5. ขSั้นeปlรf-ะRเมeินgเพuื่อlaเพti่ิมnคgุณค่า pplying and Constructing the Knowledge pplying the Communication Skill ค่านิยมหลัก 12 ประการ กิจกรรมท้าทาย รอบรู้อาเซียนและโลก asean เพศและการดแู ลสขุ ภาพทางเพศ 37 สรุปผลการทา� กจิ กรรม คาำ ชี้แจง ใหผ้ เู้ รยี นประเมนิ
ผลการทาำ กิจกรรม โดยเขยี นเคร่อื งหมาย ✓ลงในช่อง ตามความเป็นจริง การหาประสบการณ์ การผลติ พอประมาณ หมายเหต ุ เกณฑ์การประเมินผลการทำากิจกรรม มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินว่า ผู้เรียนเกิดสมรรถนะจากการเรียนรู้ สดุ ยอดคู่มือครู 49 |