หลักฐานชั้นต้นความหมายคืออะไร

• เรื่องราวประวัติศาสตร์จาก หลักฐานชั้นต้น หลักฐานชิ้นสำคัญที่ไม่อาจบิดเบือน
  • หลักฐานทางประวัติศาสตร์
  • การแบ่งประเภทหลักฐานทางประวัติศาสตร์
  • หลักฐานชั้นต้น กับ หลักฐานชั้นรอง ต่างกันอย่างไร
  • หลักฐานชั้นต้น ความสำคัญ
  • หลักฐานชั้นต้น มีอะไรบ้าง
  • หลักฐานชั้นต้นสำคัญ ๆ ของไทย
• เรื่องราวประวัติศาสตร์ที่ต้องผ่านการประเมินและตีความอย่างดีก่อนที่จะปักใจเชื่อหลักฐาน

หลักฐานชั้นต้น หรือหลักฐานที่เกิดขึ้นในช่วงเวลาที่เราต้องการศึกษา เป็นหลักฐานที่ได้มีการบันทึกเรื่องราวในอดีตที่เกิดขึ้นไปแล้ว และที่สำคัญคือการบันทึกโดยผู้ที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์นั้นโดยตรง จึงทำให้หลักฐานชั้นต้นเป็นหลักฐานที่มีความน่าเชื่อถือและมีความสำคัญกับการศึกษาประวัติศาสตร์เป็นอย่างมาก

เรื่องราวประวัติศาสตร์จาก หลักฐานชั้นต้น หลักฐานชิ้นสำคัญที่ไม่อาจบิดเบือน

หลักฐานทางประวัติศาสตร์นั้นล้วนแล้วแต่มีความสำคัญเป็นอย่างมาก ไม่ว่าจะเป็น หลักฐานชั้นต้น หลักฐานชั้นรอง หลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษร หลักฐานที่ไม่เป็นลายลักษณ์อักษร หลักฐานในแต่ละยุคสมัย หลักฐานทุกชิ้นนั้นบ่งบอกถึงเรื่องราวและเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ในช่วงเวลาต่าง ๆ ไปจนถึงการบันทึกเหตุการณ์สำคัญ ทั้งจากชาวไทยและชาวต่างชาติที่ได้เข้ามาอาศัยอยู่ภายในประเทศไทยล้วนแล้วแต่ทำให้เราได้เรียนรู้เรื่องราวในอดีตได้ดียิ่งขึ้น

• หลักฐานทางประวัติศาสตร์

หลักฐานทางประวัติศาสตร์ (historical sources) หมายถึง ร่องรอยการกระทำ การอยู่อาศัยของมนุษย์ ไม่ว่าจะเป็นการพูด การเขียน การสร้าง การประดิษฐ์ ทั้งแบบสิ่งของรูปธรรม ไปจนถึงความคิด ความรู้สึก การปฏิบัติในอดีต ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกี่ยวข้องกับผู้คนล้วนแล้วแต่จัดเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ได้ทั้งหมด ซึ่งในปัจจุบันได้ใช้หลักฐานเหล่านี้ในเป็นเครื่องมือในการสืบค้น ศึกษา เรียนรู้เรื่องราวในอดีต เพื่อสร้างความเข้าใจและใช้เป็นแหล่งข้อมูลทางประวัติศาสตร์ในการค้นคว้าข้อเท็จจริงที่สามารถอ้างอิงถึงได้

• การแบ่งประเภทหลักฐานทางประวัติศาสตร์

แบ่งตามวิธีการบันทึก จะแบ่งได้ 2 ประเภท คือ หลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษร และ หลักฐานที่ไม่เป็นลายลักษณ์อักษร

1. หลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษร คือ หลักฐานที่ได้มีการบันทึก จารึก ลงไว้เป็นตัวอักษร โดยมนุษย์อาจจะทิ้งร่องรอยการขีดเขียนให้เป็นตัวหนังสือที่หลากหลาย สิ่งที่จัดเป็นหลักฐานลายลักษณ์อักษร ได้แก่ จารึก บันทึก จดหมายเหตุ ตำนาน พงศาวดาร หนังสือ เอกสารต่าง ๆ บันทึกต่างชาติ เป็นต้น
2. หลักฐานที่ไม่เป็นลายลักษณ์อักษร คือหลักฐานอื่น ๆ ที่มนุษย์ได้สร้างขึ้นโดยไม่มีตัวอักษร เป็นหลักฐานที่ได้จากการบอกเล่า การสัมภาษณ์ หลักฐานด้านศิลปกรรม สถาปัตยกรรม นาฏกรรม ดนตรี ไปจนถึงหลักฐานทางมานุษยวิทยา โครงกระดูกต่าง ๆ รวมถึงหลักฐานด้านสังคมวิทยาอย่างเช่น ขนบธรรมเนียม ประเพณี คติความเชื่อ วิถีชีวิต ล้วนแล้วแต่จัดเป็นหลักฐานที่ไม่เป็นลายลักษณ์อักษรทั้งสิ้น

แบ่งตามยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ได้ 4 สมัย นั่นคือสมัยก่อนประวัติศาสตร์สมัยประวัติศาสตร์ สมัยใหม่และสมัยปัจจุบัน

1. สมัยก่อนประวัติศาสตร์ คือสมัยที่ยังไม่มีการใช้ตัวอักษรในการสื่อสาร โดยหลักฐานในสมัยก่อนประวัติศาสตร์นี้จะเป็นเครื่องมือ เครื่องใช้ และอาวุธ ซึ่งจะเริ่มนับตั้งแต่ยุคหินเก่าที่เครื่องมือจะเป็นหินหยาบ ยุคหินกลางที่ได้มีความประณีตในการทำเครื่องมือมากขึ้น ยุคหินใหม่หรือยุคหินขัดที่นิยมนำหินมาทำเป็นอาวุธ ไปจนถึงยุคโลหะอย่างยุคสำริดที่ได้นำทองแดงหลอมรวมกับดีบุกมาทำเป็นเครื่องใช้และอาวุธ จนถึงยุคเหล็กที่นำเหล็กมาทำเป็นเครื่องมือที่คงทนมากขึ้น
2. สมัยประวัติศาสตร์ เริ่มนับตั้งแต่มีการใช้ตัวอักษร ตั้งแต่สมัยโบราณที่มีกลุ่มอารยธรรมเมโสโปเตเมียตั้งถิ่นฐานในลุ่มแม่น้ำไทกริสยูเฟรทิสทและได้มีการประดิษฐ์ตัวอักษรคูนิฟอร์ม อารยธรรมอียิปต์ที่ราบลุ่มแม่น้ำไนล์และได้มีการประดิษฐ์ตัวอักษรภาพไฮโรกลิฟิก อารยธรรมโรมันที่ได้รับวัฒนธรรมกรีกมาปรับใช้ จนถึงการล่มสลายของอาณาจักรโรมันจนมีการแยกดินแดนเป็นแคว้นเล็ก ๆ และ ผู้คนได้เริ่มหันมาสนใจศาสนากันมากขึ้น
3. สมัยใหม่ เป็นช่วงที่มีความเจริญก้าวหน้าในด้านวิทยาการและเทคโนโลยี ผู้คนเริ่มเดินทางสำรวจทางทะเล มีการค้า การแข่งขันและเป็นช่วงที่ชาตินิยมสุดโต่ง
4. สมัยปัจจุบัน ตั้งแต่ช่วงสงครามโลกครั้งที่ 1 ยาวมาจนถึงครั้งที่ 2 จนถึงช่วงสงครามเย็น การล่มสลายของโซเวียตจนถึงปัจจุบัน

แบ่งตามลำดับความสำคัญได้ 2 ประเภทคือ หลักฐานชั้นต้นและหลักฐานชั้นรอง

1. หลักฐานชั้นต้นคือ หลักฐานที่มาจากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในช่วงเวลานั้น ๆ จากการบันทึกหรือสร้างขึ้น โดยบุคคล เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์หรือผู้ที่รู้เห็นเหตุการณ์ด้วยตนเอง
2. หลักฐานชั้นรอง คือ หลักฐานที่เกิดจากการเรียบเรียงขึ้นภายหลังจากเกิดเหตุการณ์นั้น จากการวิจัยรวบรวมและตีความผ่านหลักฐานชั้นต้นมาแล้ว โดยนักเขียนและผู้รวบรวมไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้องจากเหตุการณ์เหล่านั้น เป็นเพียงแต่การศึกษาค้นคว้า วิจัย ตรวจสอบและตีความข้อมูลที่มีเท่านั้น

• หลักฐานชั้นต้น กับ หลักฐานชั้นรอง ต่างกันอย่างไร

1. หลักฐานปฐมภูมิ ความหมาย คือ หลักฐานชั้นต้น หลักฐานที่เกิดขึ้นในช่วงเวลาที่ต้องการศึกษา ต้องจัดทำและบันทึกโดยผบุคคลที่รู้เห็นเหตุการณ์หรือบุคคลที่อยู่ในเหตุการณ์นั้นด้วย อาจจะเป็นหลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษร หรือไม่เป็นลายลักษณ์อักษรก็ได้ แต่ต้องเกิดขึ้นในสมัยนั้นจริง ๆ
2. หลักฐานขั้นทุติยภูมิ หรือหลักฐานชั้นรอง ที่เกิดจากการเรียบเรียงหลังจากเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์ยุติลงไปแล้วเป็นหลักฐานที่เกิดขึ้นภายหลังและไม่จำเป็นต้องจัดทำขึ้นจากบุคคลที่รู้เห็นเหตุการณ์ แต่เกิดจากผู้เขียน ผู้ศึกษาค้นคว้าวิจัยที่ได้วิเคราะห์ข้อมูลและตีความจากหลักฐานชั้นต้น แล้วนำมาเรียบเรียงให้เป็นหนังสือตำรางานวิจัยต่าง ๆ

หลักฐานบางอย่างอาจเป็นได้ทั้ง หลักฐานชั้นต้น กับหลักฐานชั้นรอง ขึ้นอยู่กับช่วงเวลาในการเก็บหลักฐานชิ้นนั้นและการเรียบเรียงข้อมูลอย่างเช่นข่าวจากหนังสือพิมพ์หากเป็นการรายงานข่าวตามความเป็นจริงจะถือเป็นหลักฐานชั้นต้น แต่หากเป็นบทวิจารณ์เหตุการณ์จะถูกจัดเป็นหลักฐานชั้นรองทันที สังเกตได้เลยว่าหลักฐานชั้นต้นจะเกิดขึ้น ณ เวลานั้น และไม่มีข้อคิดเห็นต่าง ๆ มาแทรกแซง ฉันจัดเป็นหลักฐานที่มีความสำคัญและน่าเชื่อถือมากที่สุดแต่ต้องผ่านการประเมินคุณค่าของหลักฐานอย่างรอบคอบก่อนจะนำมาอ้างอิง

• หลักฐานชั้นต้น ความสำคัญ

อย่างที่ทราบกันแล้วว่าหลักฐานชั้นต้น หรือหลักฐานปฐมภูมินั้น เป็นหลักฐานที่เกิดขึ้นในสมัยนั้นโดยมีการบันทึกจากผู้ที่เกี่ยวกับเหตุการณ์หรือผู้ที่เห็นเหตุการณ์ด้วยตนเอง ซึ่งทำให้เรื่องราวในบันทึกเหล่านี้นี้มีความแม่นยำสำคัญและน่าเชื่อถือมากที่สุด จึงทำให้หลักฐานชั้นต้นเป็นหลักฐานสำคัญในการศึกษาประวัติศาสตร์เป็นอย่างมาก จัดเป็นหลักฐานสำคัญระดับแรกในการค้นคว้าเรื่องราวและเป็นหลักฐานที่สามารถใช้อ้างอิงถึงได้อย่างดี นอกจากนี้ยังเป็นหลักฐานที่จะใช้นำมาตีความเพื่อสร้างเป็นหลักฐานขั้นทุติยภูมิหรือหลักฐานชั้นรองต่อไป

แต่ถึงอย่างไรนั้น การนำหลักฐานชั้นต้นมาใช้จะต้องผ่านการประเมินความน่าเชื่อถือและควรศึกษาการใช้หลักฐานอย่างระมัดระวังเพราะในหลักฐานบางอย่างอาจกล่าวถึงเรื่องราวเพียงด้านเดียวไม่ได้ครอบคลุมถึงเรื่องราวทั้งหมด หรือ อาจเป็นหลักฐานที่บันทึกไว้เพื่อสร้างเรื่องราวให้เป็นไปตามที่ผู้เขียนหรือผู้บันทึกอยากให้เป็นเท่านั้นไม่ได้อ้างอิงถึงเรื่องความเป็นจริงในสมัยนั้นทั้งหมด นอกจากนี้การบันทึกเรื่องราวผู้เขียนอาจจะเพิ่มความคิดเห็นหรือบทวิจารณ์ในเหตุการณ์นั้นเข้ามาด้วยก็ได้

• หลักฐานชั้นต้น มีอะไรบ้าง

หลักฐานชั้นต้นหรือหลักฐานชั้นปฐมภูมินี้ เป็นได้หลักฐานที่มีลายลักษณ์อักษร และหลักฐานที่ไม่เป็นลายลักษณ์อักษร เช่น

นอกจากนี้ยังมีหลักฐานทางจิตรกรรมและประติมากรรมที่ได้ที่ทิ้งร่องรอยความคิดและความเชื่อต่าง ๆ อย่างเช่น ภาพตามผนัง ภาพบุคคล การแต่งกาย การติดต่อค้าขาย หลักฐานโสตทัศน์ อย่างเช่น ภาพถ่าย แผ่นเสียง แถบบันทึกเสียง ไปจนถึงหลักฐานทางนาฏศิลป์อย่างดนตรี การร่ายรำ การละเล่น ทำนองและเนื้อร้องที่ได้มีการแทรกเรื่องราวความเชื่อไว้ในบทเพลงนั้นอีกด้วย ไปจนถึงหลักฐานคำบอกเล่าที่ได้มีการบอกเล่าต่อกันมานั่นเอง

• หลักฐานชั้นต้นสำคัญ ๆ ของไทย

หลักฐานชั้นต้นของไทยที่สำคัญมีมากมายและหลากหลายชนิดที่พร้อมให้ทุกคนได้เข้ามาศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ของไทย โดย หลักฐานชั้นต้นสำคัญ ๆ ของไทย ที่เราได้ยกตัวอย่างมาให้นั้นจะมีอะไรบ้างไปดูกันเลย

เรื่องราวประวัติศาสตร์ที่ต้องผ่านการประเมินและตีความอย่างดีก่อนที่จะปักใจเชื่อหลักฐาน

แน่นอนว่า หลักฐานชั้นต้น หรือหลักฐานที่เกิดขึ้นในช่วงเวลานั้นก็ต้องผ่านการประเมินความน่าเชื่อถือและตีความเรื่องราวของหลักฐาน ถึงแม้ว่าจะเป็นหลักฐานที่เก่าแก่และเกิดขึ้นในช่วงเวลาสำคัญแต่ก็อาจจะเกิดขึ้นจากการใช้บันทึกหรือสร้างเรื่องราวให้เป็นไปตามที่ผู้เขียนอยากให้เป็น ดังนั้นก่อนที่เราจะเชื่อหลักฐานเหล่านี้ก็จำเป็นที่จะต้องประเมินและศึกษาเรื่องราวเกี่ยวกับสิ่งนั้นอย่างดี ก่อนที่จะอ้างอิงและนำข้อมูลจากหลักฐานเหล่านั้นไปใช้ต่อไป

อ้างอิง (Reference Sites)

อ้างอิงเนื้อหา

• https://www.bootcampdemy.com/content/121-ความสําคัญ-และประเภทของหลักฐานทางประวัติศาสตร์

อ้างอิงรูปภาพ

• https://travel.mthai.com/blog/174845.html

เรียบเรียงและจัดทำโดย ข้าวตังดอทคอม

Kawtung.com (ข้าวตังดอทคอม) เว็บไซต์ที่รวบรวมข่าวสาร เทรนด์แฟชั่นในปัจจุบันสำหรับทั้งผู้หญิง/ชาย มีทั้งเทรนด์ทรงผม ไอเดียทำเล็บ สาระน่ารู้ คำคมเด็ดๆ แคปชั่นน่ารัก รวมถึงรีวิวที่พัก ที่เที่ยว โรงแรมจากทุกจังหวัดในประเทศไทย และมีรีวิวสินค้าจาก Shopee / Lazada เหมาะสุดๆ สำหรับสายช็อปปิ้งออนไลน์ นอกจากนี้แล้วก็ยังเหมาะกับสายมู ดูดวง ทำนายฝัน ฤกษ์ดีในวันต่างๆ บทสวดมนต์ เลขเด็ด วัตถุมงคล เมตตามหานิยม และสำหรับวัยรุ่นที่ชื่นชอบหนัง ซีรี่ย์ ก็มีให้เลือกอ่านทั้งไทย จีน เกาหลี ใครที่ชื่นชอบเล่น Social บ่อยๆ ข้าวตังก็รวบรวมเรื่องราวสำหรับสายโพสต์มาไว้ให้แล้ว ติดตามกันได้เลยจ้า 😍