การกำหนดรายการอาหารที่เหมาะสมกับวัย ปลอดภัยไว้ก่อน ผักสดต้องคลี่ใบล้างน้ำให้สะอาดเพื่อล้างสารเคมีจากยาฆ่าแมลง และไข่พยาธิที่อาจปนเปื้อนมากับผัก 2. การรับประทานอาหารให้ได้สัดส่วนที่เหมาะสม 1. กินอาหารให้ครบ 5 หมู่ 2. กลุ่มอาหารที่บริโภคจากมากไปน้อย แสดงด้วยพื้นที่ในภาพ 3.อาหารที่หลากหลายชนิดในแต่ละกลุ่มสามารถเลือกกินสลับเปลี่ยนหมุนเวียนกันได้ภายในกลุ่มเดียวกัน ทั้งกลุ่มผัก กลุ่มผลไม้และกลุ่มเนื้อสัตว์ สำหรับกลุ่มข้าว แป้ง ให้กินข้าวเป็นหลัก อาจสลับกับผลิตภัณฑ์ที่ทำจากแป้งเป็นบางมื้อ 4. ปริมารณอาหาร บอกจำนวนเป็นหน่วยครัวเรือน เช่น ทัพพี ช้อนกินขาว แก้ว และผลไม้กำหนดเป็นสัดส่วน 5.ชนิดของอาหารที่ควรกินปริมาณน้อยเท่าที่จำเป็น คือ กลุ่มน้ำมัน น้ำตาล เกลือ 3. การกำหนดรายการอาหารที่เหมาะสมกับวัย 3.1 หลักการกำหนดรายการอาหาร การกำหนดรายการอาหารที่เหมาะสม มีหลักการ ดังนี้ 1.ยึดสัดส่วน ปริมาณและความหลากหลายในแต่ละวัน 2. ดูความพอดีของอาหารปริมาณที่เหมาะสมกับความต้องการของร่างกาย โดยยึดน้ำหนักตามเกณฑ์ 3. รายการอาหารไม่ควรซ้ำกันในแต่ละมื้อของวัน 4.ไม่ควรอดอาหารมื้อใดมื้อหนึ่งแต่ควรเลือกรับประทานให้ครบปริมาณและสัดส่วน 5. เลือกรับประทานอาหารให้เหมาะสมกับวัย 3.2 รายการอาหารที่เหมาะสมในแต่ละวัย บุคคลในแต่ละวัยจะมีความต้องการปริมาณอาหารแตกต่างกันตามเพศ วัย และกิจกรรมที่ทำในชีวิตประจำวัน ดังนี้ 1. วัยทารกตั้งแต่แรกเกิดถึง 1 ปี วัยทารกเป็นช่วงที่มีการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว จึงควรได้รับอาหารที่เหมาะสมทั้งชนิดและปริมาณ เพื่อการเจริญเติบโตทางด้านร่างกาย และพัฒนาการทางสมองที่ดี โดยใน ระยะ 6 เดือนแรกอาหารที่เหมาะสม คือ น้ำนมแม่ เพราะมีสารอาหารเหมาะสมต่อการเจริญเติบโตทางด้านร่างกายและสมองหลังจาก 6 เดือน ต้องได้รับสารอาหารอื่นเพิ่มเติม เพราะน้ำนมเพียงอย่างเดียวไม่พอ และต้องการเป็นอาหารที่มีคุณภาพเพื่อให้มีพัฒนาการทางร่างกาย และสมองอย่างสมบูรณ์ ตัวอย่างรายการอาหารใน 1 วัน สำหรับเด็กแรกเกิดถึง 1 ปี 2. วัยก่อนเรียนอายุ 1-6 ปี วัยก่อนเรียนเป็นช่วงที่มีการเจริญเติบโตค่อนข้างรวดเร็วแต่ช้ากว่าวัยทารก และยังต้องดูแลเรื่องการรับประทานอาหารอย่างใกล้ชิด เนื่องจากยังไม่สามารถดูแลตนเองได้ดีพอ ปริมาณพลังงานโดยประมาณที่เด็กวัยก่อนเรียนควรได้รับใน 1 วัน คือ อายุ 1-3 ปี 1,000 กิโลแคลอรี อายุ 4-6 ปี 1,300 กิโลแคลอรี ตัวอย่างรายการอาหารใน 1 วัน สำหรับเด็กวัยก่อนเรียน 1-6 ปี (1,000-1,300 กิโลแคลอรี) 3. วัยเรียนอายุ 6-12 ปี วัยเรียนเป็นช่วงวัยที่มีการเจริญเติบโตของร่างกายอย่างช้าๆ ในตอนต้น แต่ ในช่วงปลายจะมีอัตราการเจริญเติบโตของร่างกายสูง เนื่องจากต้องเตรียมความพร้อมเมื่อเข้าสู่วัยรุ่น จึงต้องการอาหารเพื่อให้มีพลังงานเพียงพอสำหรับการเจริญเติบโต และพัฒนาการของสมอง ปริมาณพลังงานโดยประมาณที่เด็กวัยเรียนควรได้รับใน 1 วัน คือ เด็กชาย อายุ 6-8 ปี 1,400 กิโลแคลอรี อายุ 9-12 ปี 1,700 กิโลแคลอรี เด็กหญิง อายุ 6-8 ปี 1,400 กิโลแคลอรี อายุ 9-12 ปี 1,600 กิโลแคลอรี ตัวอย่างรายการอาหารใน 1 วัน สำหรับเด็กวัยเรียน 6-12 ปี (1,400-1,700 กิโลแคลอรี) 4. วัยรุ่นอายุ 12-20 ปี วัยรุ่นเป็นช่วงวัยที่มีการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว มีการทำกิจกรรมต่างๆ ที่ต้องออกแรงอยู่เสมอ และเป็นช่วงวัยที่มีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน จึงต้องการพลังงานและสารอาหารสูงเพื่อให้ร่างกายมีการเจริญเติบโตที่สมบูรณ์ ปริมาณพลังงานโดยประมาณที่วัยรุ่นควรได้รับใน 1 วัน คือ ผู้ชาย อายุ 12-16 ปี 2,100 กิโลแคลอรี อายุ 17-20 ปี 2,300 กิโลแคลอรี ผู้หญิง อายุ 12-16 ปี 1,800 กิโลแคลอรี อายุ 17-20 ปี 1,850 กิโลแคลอรี ตัวอย่างรายการอาหารใน 1 วัน สำหรับวัยรุ่น 12-20 ปี (1,800-2,300 กิโลแคลอรี) 5. วัยผู้ใหญ่อายุ 20-60 ปี วัยผู้ใหญ่เป็นช่วงวัยที่กำลังทำงาน จำเป็นต้องรับประทานอาหารให้หลากหลายและรับประทานให้พอดี ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับอายุ เพศ และกิจกรรม เพราะการได้รับพลังงานมากเกิดไปและใช้ไม่หมด จะเกิดการสะสมและทำให้เป็นโรคอ้วน ปริมาณพลังงานโดยประมาณที่วัยผู้ใหญ่ควรได้รับใน 1 วัน คือ ผู้ชาย อายุ 20-30 ปี 2,150 กิโลแคลอรี อายุ 31-60 ปี 2,100 กิโลแคลอรี ผู้หญิง อายุ 20-60 ปี 1,750 กิโลแคลอรี ตัวอย่างรายการอาหารใน 1 วัน สำหรับวัยผู้ใหญ่ 20-60 ปี (1,750-2,150 กิโลแคลอรี) 6. วัยสูงอายุอายุ 60ปีขึ้นไป วัยสูงอายุ เป็นวัยที่ร่างกายมีการเสื่อมสภาพ ระบบอวัยวะต่างๆ ทำงานได้ไม่ดีเหมือนเดิม จึงจำเป็นต้องได้รับอาหารที่มีคุณภาพ และมีปริมาณที่เหมาะสม เพื่อให้ร่างกายแข็งแรงและซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของร่างกาย ปริมาณพลังงานโดยประมาณที่วัยสูงอายุควรได้รับใน 1 วัน คือ ผู้ชาย อายุ 60-70 ปี 2,100 กิโลแคลอรี อายุ 70 ปีขึ้นไป 1,750 กิโลแคลอรี ผู้หญิง อายุ 60-70 ปี 1,750 กิโลแคลอรี อายุ 70 ปีขึ้นไป 1,550 กิโลแคลอรี ตัวอย่างรายการอาหารใน 1 วัน สำหรับวัยสูงอายุ 60 ปีขึ้นไป (1,550-2,100 กิโลแคลอรี) การได้รับปริมาณอาหารในสัดส่วนที่เหมาะสมกับวัย จะทำให้ได้รับพลังงาน
เพื่อนำไปใช้ในการทำกิจกรรมประจำวันได้เพียงพอหรือไม่เหลือไว้สะสมในร่างกายเกินความจำเป็น จึงส่งผลให้มีรูปร่างที่ได้สัดส่วน และมีสุขภาพดีตามวัย
|