����Ԫ� ��������ʹ�� 4 �����Ԫ� �22104 �ӹǹ 10 ��� �� �ç���¹�աѹ(�Ѳ�ҹѹ���ػ�����) ����� ��س����͡�ӵͺ���١��ͧ����ش ��ͷ�� 1) ��кǹ�������� ���¶֧���� ��ùӤ���������㹡�û�Ժѵ�����Դ������觷���Ѵ�����ͨѺ��ͧ�� ��ù���ѡ��÷ҧ�Է����ʵ���һ���ء�������黯Ժѵ�㹡����ѭ�� �Ըա�äԴ������ӴѺ��鹵 �����������ѭ�Ҵ��Թ����ҧ���к�����º�������ö��任�Ժѵ����ԧ ��鹵��÷ӧҹ�������ҧ��觢ͧ����ͧ�������Ըա�����ҧ����ҧ˹�觢����������ѭ�����͵ͺʹͧ������ͧ��âͧ������ ��ͷ�� 2) �������§�ӴѺ��鹵�ͧ��кǹ����������١��ͧ (1) ����Ǻ��������� (2) ������͡�Ըա�� (3) ��÷��ͺ (4) ����͡Ẻ��л�Ժѵԡ�� (5) ��û�Ѻ��ا��� (6) ��û����Թ�� (7) ��á�˹��ѭ�����ͤ�����ͧ��� 1 > 2 > 3 > 4 > 5 > 6 > 7 7 > 1 > 2 > 4 >3 > 5 > 6 7 > 2 >1 > 3 > 4 > 6 > 5 4 > 3 > 2 > 1 > 5 > 6 >7 ��ͷ�� 3) �����������ѡ������������Ե�ѳ�� 5W1H What (����) Which (����˹) Who (��) How (���ҧ��) ��ͷ�� 4) ��á�˹��ѭ�����ͤ�����ͧ��� 㹡�кǹ���������觼Ŵյ�͡�÷ӧҹ���ҧ�� ������������Է���Ҿ㹡�÷ӧҹ������觢�� ����������֡����С�á�˹��ѭ���դ����Ѵਹ ��������Ǻ��������ŷ�����㹡����ѭ�����ͺ���� ���µ�Ǩ�ͺ�š�÷ӧҹ��ҵç�Ѻ�ѭ�����ͤ�����ͧ���������� ��ͷ�� 5) ��û����Թ�� 㹡�кǹ���������觼Ŵյ�͡�÷ӧҹ���ҧ�� ������������ҧ��鹧ҹ���¢�����Ŵ��������㹡�����ҧ ��������Һ��ͺ����ͧ�ͧ��÷ӧҹ����任�ԺѵԨ�ԧ �������Ѵ�Թ����͡�Ƿҧ�������ö��ѭ����������� ���µ�Ǩ�ͺ�š�÷ӧҹ��ҵç�Ѻ�ѭ�����ͤ�����ͧ���������� ��ͷ�� 6) �ѡ�Ҵ��鹢����Ũҡ���䫵���Թ������������Ǩ��俨ҡ��ʴ�㹷�ͧ��蹷���˹���㹷�ͧ��Ҵ������շ�駷��Өҡ����� �����о���� ��д���� �Ǵ���ʵԡ ��дԹ�� �繡�кǹ��������㹢�鹵� ��á�˹��ѭ����Ф�����ͧ��� ����Ǻ��������� ������͡�Ըա�� ��û����Թ�� ��ͷ�� 7) �ѡ�Ҵ���͡��д�ɰ���俨ҡ�����о���� ���з���ҹ��١�о����������Ըա�÷ӷ������繡�кǹ��������㹢�鹵� ����Ǻ��������� ������͡�Ըա�� ����͡Ẻ��л�Ժѵ� ��÷��ͺ ��ͷ�� 8) �ѡ�Ҵ�ͧ�Դ��Ե����俨ҡ�����о���Ǿ������ʹ����ӧҹ��Ъ����ǹ�ͧ��俺ҧ��鹵Դ������º���� �繡�кǹ��������㹢�鹵� ����͡Ẻ��л�Ժѵ� ��÷��ͺ ��û�Ѻ��ا��� ��û����Թ�� ��ͷ�� 9) �ѡ�Ҵ��ع��ʹ���ҡѺ���ǵ�������������ǵԴ�����ǹ���������º�������� �繡�кǹ��������㹢�鹵� ����͡Ẻ��л�Ժѵ� ��÷��ͺ ��û�Ѻ��ا��� ��û����Թ�� ��ͷ�� 10) �������ҹ�ҡ�ѡ����ҷ���������ҧ��� ����ö��ѭ�Ҽѡ����ҷ�����������ҧ˹��蹺���ǹ���� �¡������ҹ�ҡ�ѡ������դ������·����㹡�ü�Ե������дѺ�ҡ �������ç������дѺ�ҹ��ҧ ��Ф�����§��������дѺ�ҡ����ش" ����ǻ�ԺѵԵ����鹵�㹡�кǹ�������� ��á�˹��ѭ����Ф�����ͧ��� ����Ǻ��������� ��÷��ͺ ��û����Թ�� กระบวนการเทคโนโลยีคืออะไร ในชีวิตประจำวันของมนุษย์มีกิจกรรมต่างๆ เกิดขึ้นมากมายตามเงื่อนไขและปัจจัยในการดำรงชีวิตของแต่ละคน ทำให้บางครั้งมนุษย์ต้องพบเจอกับปัญหาหรือความต้องการที่จะทำให้การดำรงชีวิตดีขึ้น เราเรียกว่า “สถานการณ์เทคโนโลยี” การพิจารณาว่าสถานการณ์ใดเป็นสถานการณ์เทคโนโลยี จะพิจารณาจาก 3 ประเด็นคือ เป็นปัญหาหรือความต้องการของมนุษย์ เป็นปัญหาที่เกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อม
หรือเป็นปัญหาที่เกี่ยวข้องกับเศรษฐศาสตร การแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการที่พบในสถานการณ์เทคโนโลยี จะต้องใช้ทรัพยากร ความรู้และทักษะต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง จึงจำเป็นต้องมีวิธีการหรือกระบวนการทำงานในการแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการอย่างเป็นขั้นตอนที่ชัดเจน ซึ่งเรียกกระบวนการนั้นว่า “กระบวนการเทคโนโลยี” กระบวนการเทคโนโลยีมีกี่ขั้นตอน กระบวนการเทคโนโลยี เป็นขั้นตอนการทำงานเพื่อสร้างสิ่งของเครื่องใช้หรือวิธีการอย่างใดอย่างหนึ่งขึ้นมาเพื่อแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการของมนุษย์ กระบวนการเทคโนโลยี ประกอบด้วย 7 ขั้นตอน ดังนี้
ขั้นที่ 1 กำหนดปัญหาหรือความต้องการ ขั้นตอนแรกของกระบวนการเทคโนโลยี คือ การกำหนดปัญหาหรือความต้องการ ซึ่งเป็นการทำความเข้าใจหรือวิเคราะห์ปัญหาหรือความต้องการหรือสถานการณ์เทคโนโลยีอย่างละเอียด เพื่อกำหนดกรอบของปัญหาหรือความต้องการให้ชัดเจนมากขึ้น ขั้นที่ 2 รวบรวมข้อมูล การรวบรวมข้อมูลต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับปัญหาหรือความต้องการที่กำหนดไว้ในขั้นกำหนดปัญหาหรือความต้องการจากแหล่งข้อมูลที่เชื่อถือได้ เช่น ศึกษาจากตำรา วารสาร บทความ สารานุกรม สืบค้นจากอินเทอร์เน็ต ระดมสมองจากสมาชิกในกลุ่ม โดยควรมีการรวบรวมข้อมูลรอบด้านให้ครอบคลุมปัญหาหรือความต้องการ ซึ่งจะทำให้เราสามารถสรุปวิธีการแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการได้ครบถ้วนสมบูรณ์ขึ้น ขั้นที่ 3 เลือกวิธีการ การเลือกวิธีการ เป็นการพิจารณาและเลือกวิธีการแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการที่เหมาะสมและสอดคล้องกับปัญหาหรือความต้องการมากที่สุด โดยใช้กระบวนการตัดสินใจเลือกจากวิธีการที่สรุปได้ในขั้นรวบรวมข้อมูล ประเด็นที่ควรนำมาพิจารณาคือ ข้อดี ข้อเสีย ความสอดคล้องกับทรัพยากรที่มีอยู่ ความประหยัด และการนำไปใช้ได้จริงของแต่ละวิธี เช่น ทำให้ดีขึ้น สะดวกสบายหรือรวดเร็วขึ้น นอกจากนี้ควรพิจารณาคัดเลือกวิธีการโดยใช้กรอบของปัญหาหรือความต้องการมาเป็นข้อมูลประกอบการตัดสินใจเลือก ขั้นที่ 4 ออกแบบและปฏิบัติการ การออกแบบและปฏิบัติการเป็นการถ่ายทอดความคิดหรือลำดับความคิดหรือจินตนาการให้เป็นขั้นตอน เกี่ยวกับวิธีการ แก้ปัญหาหรือสนองความต้องการโดยละเอียด โดยใช้การร่างภาพ 2 มิติ การร่างภาพ 3 มิติ การร่างภาพฉาย แบบจำลอง หรือแบบจำลองความคิด และวางแผนการปฏิบัติงานอย่างเป็นขั้นตอน จากนั้นลงมือสร้างตามแนวทางที่ได้ถ่ายทอดความคิดและวางแผนการปฏิบัติงานไว้ ผลงานที่ได้อาจเป็นชิ้นงานหรือแบบจำลองวิธีการ ขั้นที่ 5 ทดสอบ การทดสอบเป็นการตรวจสอบชิ้นงานหรือแบบจำลองวิธีการที่สร้างขึ้นว่ามีความสอดคล้อง ตามแบบที่ได้ถ่ายทอดความคิดไว้หรือไม่ สามารถทำงานหรือใช้งานได้หรือไม่ มีข้อบกพร่องอย่างไร หากผลการทดสอบพบว่า ชิ้นงานหรือแบบจำลองวิธีการไม่สอดคล้องตามแบบที่ถ่ายทอดความคิดไว้ ทำงานหรือใช้งานไม่ได้ หรือมีข้อบกพร่องที่ควรปรับปรุงแก้ไข จะต้องมีการบันทึกสิ่งต่างๆ เหล่านี้ไว้ ซึ่งข้อมูลเหล่านี้จะเป็นข้อมูลที่นำไปสู่การปฏิบัติงานในขั้นปรับปรุงแก้ไขต่อไป ขั้นที่ 6 ปรับปรุงแก้ไข การปรับปรุงแก้ไข เป็นการวิเคราะห์ข้อมูลที่ได้จากขั้นทดสอบว่าควรปรับปรุงแก้ไขชิ้นงานหรือแบบจำลองวิธีการในส่วนใด ควรปรับปรุงแก้ไขอย่างไร แล้วจึงดำเนินการปรับปรุงแก้ไขในส่วนนั้น จนกระทั่งชิ้นงานหรือแบบจำลองวิธีการสอดคล้องตามแบบที่ถ่ายทอดความคิดไว้ ทำงานหรือใช้งานได้ ในขั้นตอนนี้อาจจำเป็นต้องกลับไปที่ขั้นตอนออกแบบและปฏิบัติการอีกครั้งเพื่อถ่ายทอดความคิดใหม่หรืออาจกลับไปขั้นตอนรวบรวมข้อมูลและเลือกวิธีการที่เหมาะสมอีกครั้งก็ได้ เพื่อให้ได้สิ่งของเครื่องใช้หรือวิธีการที่เหมาะสมมากขึ้น ขั้นที่ 7 ประเมินผล การประเมินผล เป็นการนำชิ้นงานหรือวิธีการที่ได้สร้างขึ้นไปดำเนินการแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการที่กำหนดไว้ในขั้นกำหนดปัญหาหรือความต้องการ และประเมินผลที่เกิดขึ้นว่าชิ้นงานหรือวิธีการนั้นสามารถแก้ปัญหาได้หรือไม่ หากผลการประเมินพบว่า ชิ้นงานหรือวิธีการไม่สามารถแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการได้ ควรพิจารณาว่าจำเป็นต้องแก้ไขในขั้นตอนใด เพื่อนำไปปรับปรุงตามกระบวนการเทคโนโลยีอีกครั้ง เพื่อทำให้การทำงานมีประสิทธิภาพมากขึ้น บางกิจกรรมอาจไม่ครบทั้ง 7 ขั้นตอนก็ได้ บางกิจกรรมขั้นตอนอาจสลับกันไปบ้างก็ได้แต่เมื่อนำไปใช้แล้ว นักเรียนรู้จักที่จะทำงานเป็นขั้นตอน เป็นระบบ ย้อนกลับมาดู หรือแก้ไขได้ตามขั้นตอนที่ทำไปได้ การนำกระบวนการเทคโนโลยีไปประยุกต์ใช้ในการทำงานต่างๆ ในชีวิตประจำวันนั้น สามารถช่วยให้ผู้นำไปใช้เกิดกระบวนการทำงานที่เป็นขั้นตอน ซึ่งจะช่วยให้สามารถแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการได้ง่ายขึ้น โดยหากผู้อ่านท่านใดนสนใจรายละเอียดเพิ่มเติมสามารถดาวน์โหลด เอกสารเผยแพร่ เรื่อง กระบวนการเทคโนโลยี ได้ตามลิงค์ด้านล่าง ตัวอย่างโครงการออกแบบและเทคโนโลยี |