ตรวจสุขภาพประจำปีควรตรวจตอนไหน

ปัญหาเรื่องสุขภาพอาจเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา การตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอจะเป็นการช่วยหาสาเหตุของโรคหรือความผิดปกติได้ตั้งแต่ระยะแรก ขณะเดียวกันก็ทำให้รู้ถึงสภาพร่างกายว่าเป็นปกติดีหรือไม่ ซึ่งการตรวจสุขภาพแต่ละบุคคลมีปัจจัยเสี่ยงสุขภาพที่แตกต่างกัน เมื่อเข้ารับการตรวจสุขภาพทุกครั้ง แพทย์จะมีการตรวจร่างกายทั่วไปก่อนเสมอ เช่น ดูน้ำหนัก ความสูง ประเมินภาวะอ้วนและผอม ตรวจดูระบบต่าง ๆ ของร่างกาย ตลอดจนซักถามข้อมูลของผู้รับการตรวจ ไม่ว่าจะเป็นอายุ ประวัติของคนในครอบครัว และพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวัน เพื่อคัดกรองความผิดปกติและประเมินความเสี่ยงของโรคเบื้องต้นได้

ใครบ้างที่ควรตรวจสุขภาพ

• กลุ่มเด็กและวัยรุ่น (อายุ 0-18 ปี)
• กลุ่มวัยทำงาน (อายุ 18-60 ปี)
• กลุ่มวัยผู้สูงอายุ (อายุ 60 ปีขึ้นไป

การตรวจสุขภาพแต่ละช่วงวัยควรตรวจสุขภาพอย่างไร
กลุ่มเด็กและวัยรุ่น อายุ 0 – 18 ปี

• ตรวจเช็กสุขภาพทั่วไป ชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง ทุกครั้งที่มาตรวจพัฒนาการและรับการฉีดวัคซีนในวัยรุ่นควรเช็กด้วย BMI ด้วย
• ได้รับวัคซีนที่เหมาะสมตามช่วงวัย
• ตรวจคัดกรองทางห้องปฏิบัติการ
  – ตรวจคัดกรองการได้ยินด้วยเครื่องมือ OAE ภายใน 6 เดือนหลังคลอด
  – ตรวจเลือด เพื่อค้นหาภาวะซีด ในทารกแรกเกิดและให้การดูแลรักษาภาวะซีดเพื่อป้องกันไม่ให้ IQ ต่ำ ช่วงอายุ 6 – 12 / 3 – 6 ปี / ช่วงวัยรุ่น (หญิง)
• ตรวจคัดกรองพัฒนาการ
  – ด้านการใช้กล้ามเนื้อมัดใหญ่และเล็ก
  – ด้านการใช้ภาษาและการสื่อสาร
  – ด้านการช่วยเหลือตัวเองและการเข้าสังคม
  – ด้านสติปัญญาและจริยธรรม
• ค้นหาพฤติกรรมเสี่ยงตามวัย
  – การปล่อยปละละเลยจนเสี่ยงอันตราย
  – ปัญหาพฤติกรรม อารมณ์
  – ปัญหาการเรียน ติดเกม เครียด
  – ปัญหาครอบครัว เรื่องเพศ ยาและสารเสพติด
• ส่งเสริมสุขภาพด้านอื่นเพื่อการเจริญเติบโตที่เหมาะสม
  – ดูแลช่องปากและฟัน
  – การมีโภชนาการที่ดีและการออกกำลังกายที่เหมาะสม มีผลต่อพัฒนาการและการเรียนรู้ของเด็ก

กลุ่มวัยทำงาน อายุ 18 – 60 ปี

• ตรวจรายการทั่วไป ชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง BMI และวัดความดันโลหิตอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง
• ตรวจสายตา อายุระหว่าง 40 – 60 ปี ควรตรวจวัดสายตา 1 ครั้ง
• การตรวจคัดกรองมะเร็งที่จำเป็น
  – มะเร็งเต้านม อายุ 30 – 39 ปี ควรตรวจทุก 3 ปี อายุ 40 ปีขึ้นไปควรตรวจทุกปี ควรคลำเต้านมด้วยตนเอง หากมีความผิดปกติควรรีบปรึกษาแพทย์
  – มะเร็งปากมดลูก อายุ 30 – 65 ปี ควรตรวจทุก 3 ปี
  – มะเร็งลำไส้ใหญ่ อายุ 50 ปีขึ้นไป ควรตรวจอุจจาระทุกปี
• การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
  – ตรวจหาภาวะซีด อายุ 18 – 60 ควรตรวจหาภาวะซีด 1 ครั้ง เพื่อให้การดูและรักษาที่เหมาะสม
  – ตรวจหาเบาหวาน อายุ 35 ปีขึ้นไป ควรตรวจทุก 3 ปี ถ้าตรวจเจอเร็วจะรักษาได้เร็ว ป้องกัน และชะลอการเกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรง
  – ตรวจหาไขมันในเลือด อายุ 20 ปีขึ้นไปควรตรวจทุก 5 ปี ช่วยคัดกรอง และป้องกันการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจและสมอง
• แบบประเมินสภาวะสุขภาพของคนวัยทำงานที่จำเป็น สามารถคัดกรองได้ด้วยตนเอง หรือ บุคลากรสาธารณสุข โดยใช้แบบประเมิน ภาวะซึมเศร้า ความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือด การติดบุหรี่ สุรา ยาและสารเสพติด เพื่อให้รับคำปรึกษาและการดูแลที่เหมาะสม

กลุ่มวัยผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไป

• ตรวจร่างกายทั่วไป ชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูง BMI และวัดความดันโลหิต อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง
• ตรวจสายตา อายุ 60 – 64 ปี ตรวจทุก 2 – 4 ปี อายุ 65 ปีขึ้นไป ตรวจทุก 1-2 ปี เพื่อส่งเสริมคุณภาพชีวิตและป้องกันการเกิดอุบัติเหตุจากการมองไม่เห็น
• การตรวจทางห้องปฏิบัติการที่จำเป็น
  – ตรวจปัสสาวะ ควรตรวจทุกปี เพื่อคัดกรองความผิดปกติของระบบทางเดินปัสสาวะ
  – ตรวจหาภาวะซีด ควรตรวจทุกปี เมื่ออายุ 70 ปีขึ้นไป
  – ตรวจหาไขมันในเลือด ควรตรวจทุก 5 ปี
  – ตรวจหาเบาหวาน ควรตรวจทุกปี
  – ตรวจเลือดเพื่อดูการทำงานของไต ควรตรวจทุกปี เพื่อตรวจคัดกรองความผิดปกติของไต
• ตรวจคัดกรองมะเร็ง
  – มะเร็งปากมดลูก ตรวจทุก 3 ปีจนถึงอายุ 65 ปี
  – มะเร็งเต้านม ตรวจทุกปีจนถึงอายุ 69 ปี
  – มะเร็งลำไส้ใหญ่ ตรวจอุจจาระทุกปี
• ประเมินสภาวะสุขภาพในผู้สูงอายุ
  – ภาวะโภชนาการ เพื่อลดภาวะทุพโภชนาการ และได้รับสารอาหารอย่างเหมาะสม
  – ความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือด เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการป้องกันการเกิดอัมพฤกษ์ อัมพาติ
  – ความเสี่ยงโรคกระดูกพรุน เพื่อป้องกันการเกิดกระดูกหัก
  – ภาวะสมองเสื่อม เพื่อให้ผู้สูงอายุได้รับการดูแลที่เหมาะสมในการดำรงชีวิต
  – ภาวะซึมเศร้า เพื่อคัดกรองภาวะซึมเศร้า และได้รับการวินิจฉัยช่วยเหลือที่ถูกต้องและเหมาะสม

การตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอเป็นประจำทุกปีนับว่าเป็นประโยชน์ที่จะช่วยให้ผู้รับการตรวจสุขภาพมีการดูแลตนเองมากขึ้นและไม่ปล่อยปะละเลย หรือเพิ่มความเสี่ยงอื่น ๆ ที่อาจทำให้เกิดโรคกับตนเองได้นะคะ

ขอขอบคุณข้อมูลจาก:
สสส สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ
ควรตรวจสุขภาพอย่างไรในแต่ละช่วงวัย
www.thaihealthcenter.org

ให้คะแนนบทความนี้

[คะแนนบทความนี้: 2.5]