มันเป็นเรื่องน่าแปลกใจที่สังคมมนุษย์เรา ให้สำคัญกับทักษะการพูดการสื่อสารมากกว่า อาจเป็นเพราะทักษะเหล่านี้คนมองว่าสามารถทำงานได้ เช่นการพูดขายของลูกค้า หรือการพูดพรีเซ้นงาน แต่ทักษะที่สำคัญยิ่งกว่าทักษะการพูด…ก็คือทักษะการฟัง Show ลองคิดดูนะครับว่า สังคมเราจะเป็นยังไง ถ้าทุกคนเอาแต่พูด เอาแต่พยายามยัดเยียดความคิดหรือไอเดียตัวเองให้คนอื่น…โดยที่ไม่มีใครยอมรับฟังอีกฝ่ายเลย สังคมแบบนี้คงมีแต่เสียงวุ่นวาย ก็เหมือนกับการที่เราไปเล่น Facebook แล้วเจอแต่โฆษณาอะไรก็ไม่รู้ที่เราไม่ได้สนใจ…เราคงรู้สึกอึดอัดมาก จนไม่อยากเข้าสังคมอีก ในวันนี้เรามาดูกันว่า ผู้ฟังที่ดีคืออะไร มีประโยชน์ยังไง และการที่เราจะเป็นผู้ฟังที่ดีต้องทำยังไงบ้าง ผู้ฟังที่ดีคืออะไรผู้ฟังที่ดี คือคนที่รับฟังความคิดเห็นคำแนะนำของคนอื่น และนำข้อมูลเหล่านั้นมาประกอบในการใช้สนทนาต่อไป การฟังที่ดีไม่ได้หมายความว่าเราต้องฟังอย่างเดียวห้ามพูดอะไร ในทางตรงกันข้ามเราควรเสนอความคิดของตัวเองเข้าไปในบทสนทนาเพื่อเป็นการเข้าสังคมด้วย ผมคิดว่าคนเราคงอยู่ไม่ได้ถ้าไม่ได้สื่อสาร หรือเข้าสังคมกับผู้อื่น และหนึ่งในทักษะการเข้าสังคมที่ดีที่สุดก็คือการฟัง ตอนเด็กๆเราเคยได้ยินกันบ้าง ว่าต้องตั้งใจฟัง ‘ห้ามพูดห้ามเถียง’ ซึ่งคำว่าห้ามพูดห้ามเถียงนั่นแหละทำให้คนเข้าใจผิดว่าการฟังเป็นแค่การรับรู้ข้อมูลอย่างเดียว และความเข้าใจผิดอย่างนี้ก็เลยทำให้คนส่วนมากกลายเป็นคนที่ถ้าไม่เข้าหูซ้ายทะลุหูขวา ก็กลายเป็นคนดื้อเงียบ…ไม่เห็นด้วยแต่ไม่เถียงเพราะไม่ชอบการเผชิญหน้าแทน อย่างไรก็ตามหนึ่งในความสุขของมนุษย์ก็คือการเข้าสังคม หากเราไม่เรียนรู้วิธีเป็นผู้ฟังที่ดีได้ เราก็ไม่สามารถมีความสุขกับการเข้าสังคมของเรามากนัก และเราก็คงไม่สามารถพัฒนาความสัมพันธ์ของเรากับคนสำคัญรอบตัวเราให้มันดีขึ้นได้ ทั้งเรื่องของเพื่อน เรื่องการงาน หรือแม้แต่เรื่องความรัก เรามาดูกันครับว่าประโยชน์ของการเป็นผู้ฟังที่ดีมีอะไรบ้าง ประโยชน์ของการฟังที่ดีถ้าอ่านมาถึงขนาดนี้แล้วยังไม่เข้าใจสิ่งที่ บทสรุปก็คือ ‘การเป็นผู้ฟังที่ดีนั้นมีประโยชน์มากมาย’ ครับ โดยที่ประโยชน์ส่วนนี้ก็ครอบคลุมถึงส่วนชีวิต ส่วนสังคม และส่วนการพัฒนาตัวเองด้วย
การฟัง…และการได้ยินการฟังและการได้ยิน เป็นสิ่งที่คนชอบสับสนกัน ซึ่งทั้งสองอย่างนี้ต่างกันมาก เวลาคุณมีคนมาเล่าเรื่องหรือพูดปัญหาให้คุณฟัง คุณสามารถสรุปปัญหาที่ได้ยินมาออกมาเป็นคำพูดตัวเองได้หรือเปล่า…ถ้าคุณไม่สามารถทำได้ ก็จะแปลว่าคุณไม่ได้ใส่ใจฟัง หรือฟังแล้วไม่เข้าใจแต่ก็ไม่ได้ใส่ใจมากจนที่จะถามหาข้อมูลเพิ่มเติม การได้ยิน ถ้าแปลตรงตัวก็คือการที่หูเราสามารถรับเสียงจากภายนอกได้ เข้ามาเป็นสัญญาณเข้ามาในสมองเราอีกที…ความหมายตามวิทยาศาสตร์ก็คงมีแค่นี้ แต่ ‘การฟัง’ มีอะไรมากกว่านี้เยอะ การฟังที่ดีหมายถึงเราต้องใส่ใจกับผู้ฟัง หมายความว่าเราต้องใช้สมาธิในการฟัง เราต้องทำความเข้าใจอีกฝ่ายให้ได้ ทั้งความคิด เหตุผล และอารมณ์ของอีกฝ่าย เวลาที่คุณสนทนากับเพื่อนครั้งหน้า ให้คุณลองตอบคำถามพวกนี้ดูครับ ถ้าคุณตอบได้ก็แปลว่าคุณเป็นผู้ฟังที่ดีพอสมควร
หากเราแค่ ‘ได้ยิน’ อย่างเดียว ถ้าเราความจำดี เราก็คงสามารถเราได้แค่ว่าคำพูดที่อีกฝ่ายพูดออกมานั้น ‘มีอะไร’ บ้าง แต่จุดสำคัญที่ว่าคำพูด ‘แปลว่าอะไร’ เราอาจจะไม่สามารถเก็บเกี่ยวข้อมูลพวกนี้ได้บ้าง *ข้อแนะนำ: ต่อให้เราอยากจะเป็นผู้ฟังที่ดี แต่การถามอีกฝ่ายตรงๆว่า ‘หมายความว่าอะไร’ หรือ ‘ทำไม’ ซ้ำๆหลายๆที อาจจะทำให้อีกฝ่ายรู้สึกหงุดหงิดได้ เพราะทำให้เขารู้สึกว่าเราไม่ได้ตั้งใจฟังเขา ในกรณีนี้คุณต้องฝึกทักษะการสังเกตและการแปลบทสนทนาด้วยตัวเอง ซึ่งคุณสามารถเรียนรู้ได้จากประสบการณ์ การเป็นผู้ฟังที่ดีต้องทำยังไงการเป็นผู้ฟังที่ดี มีประโยชน์เยอะ แต่กว่าเราจะเป็นผู้ฟังที่ดีได้เราก็ต้องฝึกซ้อมมาพอสมควร แน่นอนอยู่แล้วครับเพราะว่าทักษะเข้าสังคมทุกอย่างก็ต้องฝึกฝนด้วยการเข้าสังคม
มนุษย์เราเป็นสัตว์สังคมก็จริงครับ เราต้องการเข้าสังคมและต้องการความสัมพันธ์เพื่อสร้างความสุขให้ตัวเอง แต่ในขณะเดียวกัน Ego หรืออัตรา ก็ทำให้เราไม่สามารถดึงสมาธิออกมาจากการคิดแต่เรื่องตัวเองได้ ผมคิดว่าทุกอย่างที่ดีในชีวิตต้องใช้ความพยายามเพื่อให้ได้มา และทักษะการเป็นผู้ฟังที่ดีก็เป็นหนึ่งในนั้น ผมแนะนำให้ทุกคนให้โอกาสตัวเอง เปิดใจให้กว้าง แล้วลองฝึกทักษะนี้ด้วยการเข้าสังคมลองเข้าไปคุยกับคนอื่นคนใกล้ตัวดู คุณสมบัติของผู้ฟังและดูที่ดีมีอะไรบ้าง7 ข้อปฏิบัติง่ายๆ ในการเป็นผู้ฟังที่ดี. 1. มีสมาธิ ... . 2. งดการใช้โทรศัพท์ ... . 3. ถามคำถามที่ดี ... . 4. ฝึกการฟังอย่างตั้งใจแล้วสะท้อนความหมายออกมา ... . 5. ใช้ภาษากายในเชิงบวก ... . 6. อย่าด่วนตัดสิน ... . 7. รูดซิปปากให้สนิท ... . 5 สิ่งที่คุณควรทำเมื่อขาดแรงบันดาลใจ. การฟังที่ดีควรมีลักษณะอย่างไรเปิดใจ ตั้งใจฟังอย่างมีสมาธิ อย่าเพิ่งหยิบโทรศัพท์ขึ้นมาเล่น อย่ามัวเหล่หนุ่ม เหล่สาว หรือนั่งเหม่อลอย อย่างน้อยต้องรู้จักให้ความสำคัญกับคู่สนทนาก่อนในอันดับแรก ไม่ว่าเขาจะพูดเรื่องใดก็ตามผู้ฟังที่ดีควรจับใจความเพื่อความเข้าใจในเนื้อหา หากพบว่าบทสนทนานั้นทำให้เราอึดอัด ค่อยหาจังหวะจบทีหลังก็ได้
การฟังและการดูมีอะไรบ้างหลักการฟังและการดู. ตั้งจุดมุ่งหมายหรือจุดประสงค์ของการฟังและการดู. วิเคราะห์จุดมุ่งหมายของผู้พูดและเรื่องที่ดู. ฟังและดูสารนั้นตั้งแต่ต้นจนจบโดยไม่ขาดตอน. จับประเด็นความหลักและสรุปสาระสำคัญให้. หลีกเลี่ยงการจับผิดผู้พูด. ต้องให้เกียรติและให้กำลังใจแก่ผู้พูด. ข้อใดเป็นมารยาทของการฟังและการดูที่ดีมารยาทในการฟังและการดูสื่อ ๑.ซักถามข้อสงสัยทันทีขณะที่ฟังและดูสื่อ ๒.รู้จักยับยั้งความรู้สึกและอารมณ์ขณะฟังและดูสื่อ ๓.ควบคุมกิริยาได้ในบางช่วงบางตอนขณะฟังและดูสื่อ ๔.พูดคุยและแสดงความคิดเห็นกับเพื่อนด้วยเสียงที่เบา ขณะฟังและดูสื่อ
|