ผลกระทบของฝุ่นละอองคือข้อใด

������ͧ��мŵ���آ�Ҿ
��... �س�Ѫ��  ������ѡ���
�Ҫվ �Ҩ��������Է������Ҫ�ѯ��й��
�Ң��Ԫ��Է����ʵ������Ǵ���� ����Է����ʵ�����෤�����
����Է������Ҫ�ѯ��й�� ��ا෾��ҹ��
������ :

(����������Ҿ��Сͺ�繤����Ѻ�Դ�ͺ�ͧ�����¹)


          ������ͧ����駡�Ш����ͧ�����ҡ���շ�駷���繢ͧ����Тͧ���� ����ҡ���¢�Ҵ����������ͧ��Ҵ�˭� ��Ҵ����Թ 100 ����͹ (Total Suspended
Particulate Matter, TSP) �����Һ��Ҵ����Թ 10 ����͹ (Particulate Matter with an aerodynamic diameter less than or equal to a nominal 10 micro-
meters, PM10) ���֧��������´��Ҵ����Թ 2.5 ����͹ (PM2.5) ��н�������´��Ҵ����ҡ ��Ҵ����Թ 0.1 ����͹ (PM0.1) ������ͧ��Ҵ�˭�е�ŧ���
��鹴����ç�֧�ٴ�ͧ�š ��ǹ��蹢�Ҵ����Թ 10 ����͹ ����ö�ǹ���������ҡ���������ҹҹ �л���ҡ�ȷ��������������������觼ŵ���آ�Ҿ͹����

ผลกระทบของฝุ่นละอองคือข้อใด

          ������ͧ�շ���ҷ�駨ҡ�����ҵ� �� ���ͧ�Թ ��蹷��� �����Ǣ���Ҩҡ��鹴Թ���ͧ�ҡ���Ѵ ���Ҥ�ѹ�ҡ俻�� ���ͧ���ͨҡ��ӷ��� ��н�蹷���Ҩҡ�Ԩ����
�ͧ������ �� ��蹨ҡ��á�����ҧ ��蹨ҡ��ä��Ҥ����觺���ͧ��� ���Ҩҡ���������ö�ѡ��ҹ¹�����ö¹�� ��蹤�ѹ�ҡ���ͧ�к�¤�ѹ�ҡ����Ⱦ ����
��� �ç�ҹ�ص��ˡ��� ��С���������ʴ�����ͷ�駨ҡ����ɵ�㹷����� �繵�
          �ѹ���¨ҡ������ͧ�������������к��ҧ�Թ���㨢������Ѻ��Ҵ ����ҳ �س���ѵԷҧ��� ���ͧ���Сͺ�ҧ����Ҿ ������ͧ�������ͧ���������ҧ�Թ����
��е�������������ǹ��ҧ� ��к��ҧ�Թ���㨢������Ѻ��Ҵ �����Һ�ж١��ͧ�¢���١��е��������dz�ҧ�Թ������ǹ�� ��ǹ��������´��н�������´
��Ҵ����ҡ������㨡�м�ҹ��������ʹ���˭� ��ʹ��������ŧ�֡�֧�ا���ʹ��ж��������ҽ�����ͧ����㹻���ҳ�ҡ���觼š�з�����آ�Ҿ�ҡ���
仴��� �Ѩ�غѹ�ѧ����դ��йӡ���Ѻ�����ʽ�蹷���ʹ��µ���آ�Ҿ ��Ъҡá��������§����Ҩ�����Ѻ�ѹ���¨ҡ����Ѻ�����ʽ�����ͧ��ҡ�� ���� ������������ä�ʹ
�ä���� ����٧���� �����

ผลกระทบของฝุ่นละอองคือข้อใด

          �ѹ���¨ҡ�س���ѵԷҧ������ͧ���Сͺ�ͧ������ͧ �� ������ͧ����դس���ѵ��繡ô �Ҩ��͡���Ф����ͧ��С���ѡ�ʺ�ͧ�ҧ�Թ���� ���ͧ������
�����¿�駡�Ш����ҡ�Ȩҡ����ͨ���ͧ�����·���������ä�Դ��ͼ�ҹ�к��ҧ�Թ���� �� �����ѳ�ä �����ä����Ѵ�˭� �Ҩ�������Դ�������Ш����С���кҴ
�ͧ�ä������ЪҪ�����Ѻ������ ��ǹ���ͧ�� ����Ấ������ �������ʷ����ͧ��»л�����Ѻ������ͧ���觼š�з�����آ�Ҿ�蹡ѹ ��੾�С�����ؤ�ŷ���ͧ����
�آ�Ҿ�繾���� �� ������ؤ�ŷ���Ѻ��û�١���������з����繵�ͧ���ҡ��к����Ԥ����ѹ �� ��м���٧���� �繵�
          ����ͽ�����ͧ������ҧ�Թ�����Ҩ�С������Դ��ԡ����ҡѺ��ҧ�����º��ѹ ��������Ф����ͧ �� ��� ����١��� ����ҡ���� ����е�����Ҩ�������Դ���
�ѡ�ʺ��ç��١ �չ���١����������ͧ���������� ����ҡ���Ҩ�Ѳ���ҡ��鹷��Դ�ä�ҧ�Թ�������͵Դ����㹷ҧ�Թ������ǹ��������ѧ ��������� ��ʹ��
�ѡ�ʺ ����Ѻ�����ʽ����Һ ��������´ ��н�������´��Ҵ����ҡ������ѧ���������ҹҹ�Ҩ�������Դ����ѡ�ʺ����Ф����ͧ������ѧ �Դ�ѧ�״�����������
���㹻ʹ�觼�������Է���Ҿ��÷ӧҹ�ͧ�ʹŴŧ
          ������ͧ�觼š�з�����آ�Ҿ�ͧ����Ѻ������ �ѧ��鹤����ա����§��������ʶҹ������ս�����ͧ������͡��ѹ ��Ҩ��繵�ͧ����㹷���ս�����ͧ��駡�Ш�¤����˹��
�ҡ͹���»Դ�ҡ��Ш�١ ��Ф�ëѡ�Ӥ������Ҵ�ء�ѹ�����˹�ҡҡ͹���ª�Դ��� ��������¹˹�ҡҡ͹���� (��Դ��������Ƿ��) �ء�ѹ�����آ͹���·��� ����Ѻ���
������ä��Шӵ�� �� �ä�к��ҧ�Թ���� �ä���������ʹ���ʹ �ä������ �ä�ͺ�״ ���������һ�Шӵ�����������㹡óշ�����ҡ�á���Ժ ����ҡ���ҡ��
��˹��͡ �����Ӻҡ ����պ��ᾷ�����ç��Һ������ʶҹ��ԡ���Ҹ�ó�آ����ҹ


�͡�����ҧ�ԧ
...........................................................................................................................

�ӹѡ�Ѵ��äس�Ҿ�ҡ��������§ ����Ǻ����ž��. (2546). �����͡�õ�Ǩ�Ѵ������ͧ㹺���ҡ��. ��з�ǧ��Ѿ�ҡø����ҵ��������Ǵ����
www.ecan.govt.nz/publications/Plans/health-impacts-lit-review.pdf
www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0006/189051/Health-effects-of-particulate-matter-final-Eng.pdf
http://cfpub.epa.gov/ncea/risk/recordisplay.cfm?deid=247132&CFID=40698238&CFTOKEN=44651096

ผลกระทบของฝุ่นละอองคือข้อใด

HIGHLIGHTS:

  • ฝุ่นละออง PM2.5 สามารถถูกสูดเข้าลึกถึงทางเดินหายใจและปอด ก่อให้เกิดการระคายเคือง แสบจมูก ไอ จาม มีเสมหะ หอบหืด หัวใจวายเฉียบพลัน หลอดเลือดสมองตีบ และที่อันตรายที่สุดอาจถึงขั้นเป็นมะเร็งปอด
  • ควรงดออกกำลังกายกลางแจ้งในช่วงที่มีภาวะหมอกควันและฝุ่นสูง เนื่องจากการใช้แรงมากหรือการหายใจแรง อาจยิ่งเพิ่มการสูดเอาละอองฝุ่น PM2.5 เข้าสู่ทางเดินหายใจและปอดมากขึ้น
  • การสวมหน้ากาก N95 ต้องทำอย่างถูกวิธี หมั่นกระชับหน้ากากไม่ให้หลวม และไม่ควรนำหน้ากากใช้แล้วกลับมาใช้ใหม่หากมีฝุ่นละอองหนาเกินไป

องค์กรอนามัยโลก (WHO)  ตั้งค่าเฉลี่ยฝุ่นละออง PM 2.5 ในอากาศ ว่าหากมีเกินกว่า 25 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร ถือเป็นอันตรายต่อสุขภาพ ขณะที่ประเทศไทยกำหนดอันตรายของฝุ่น PM 2.5 อยู่ที่  50 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร

กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมโดยกรมควบคุมมลพิษ ได้ปรับปรุงค่ามาตรฐานฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน หรือ PM2.5 เรียบร้อยแล้ว โดยคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ได้ประกาศลงในราชกิจานุเบกษา เมื่อวันที่ 8 กรกฎาคม 2565 ดังนี้

  1. ค่าเฉลี่ย 24 ชั่ว โมง ปรับลดจาก 50 เป็น 37.5 มคก./ลบ.ม. มีผลตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน 2566
  2. ค่าเฉลี่ยรายปี ปรับลดจาก 25 เป็น 15 มคก./ลบ.ม. มีผลตั้งแต่วันถัดจากประกาศในราชกิจจานุเบกษา

อ่านเพิ่มเติมได้ที่ : http:/www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2565/E/163/T_0021.PDF

แต่ไม่ว่าจะถือมาตรฐานใด ค่าฝุ่นละออง PM 2.5 ในกรุงเทพฯ ทุกวันนี้ ถือว่าเข้าขั้นวิกฤติด้วยปริมาณเกือบ 100 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร โดยเฉพาะบริเวณริมถนนหรือบริเวณที่มีการจราจรหนาแน่นและรอบสถานที่ก่อสร้าง

ทำความรู้จักฝุ่นพิษ PM 2.5

เป็นเรื่องปกติที่เมืองใหญ่อย่างกรุงเทพฯ และเมืองหลวงของอีกหลายประเทศทั่วโลกต้องเผชิญปัญหามลพิษจากฝุ่นละอองในอากาศอยู่เสมอ ด้วยประชากรหนาแน่น ความคับคั่งของการจราจร รวมถึงเขม่าควัน และฝุ่นผงจากการก่อสร้าง 

แต่ปัญหาวิกฤติที่ชาวกรุงเทพฯ กำลังวิตกคือ ฝุ่นละอองขนาดเล็กว่า 2.5 ไมครอน (Particulate Matter 2.5 – PM2.5) ซึ่งไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ทำให้ขาดความตระหนักถึงอันตรายต่อสุขภาพอย่างใหญ่หลวง ฝุ่นละอองจิ๋ว PM 2.5   ส่วนใหญ่เกิดจากการเผาไหม้เครื่องจักร โดยเฉพาะเครื่องยนต์ของทั้งรถยนต์ใหม่และเก่า มักมีปริมาณสูงสุดช่วงรถติดมากๆ ในช่วงเช้าและเย็นของวันทำงาน  โดยมากจะเกิดในช่วงฤดูหนาวที่อากาศนิ่งและแห้ง ส่งผลให้ฝุ่นไม่ลอยขึ้นที่สูง  อีกทั้งปัจจุบันกรุงเทพฯ  กำลังประสบปัญหาลมพัดผ่านได้ยาก อากาศหยุดนิ่ง เนื่องจากมีตึกสูงปิดกั้นทางลม รวมถึงฝุ่นจากการก่อสร้างที่มีอยู่แทบทุกพื้นที่ มาเป็นปัจจัยเกื้อหนุนทำให้คุณภาพอากาศเลวร้ายลง

นอกจากนี้ นักวิชาการสิ่งแวดล้อมให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า ปัญหาฝุ่นละออง PM 2.5 ในกรุงเทพฯ ที่สำคัญเกิดจากไนโตรเจนไดออกไซด์  (NO2)  ถูกปล่อยสู่อากาศมากมายจนเกิดการทำปฏิกิริยาทางเคมีกับโอโซนและแสงแดด กลายเป็นฝุ่นผงขนาดเล็กที่เป็นปัญหา   

ไนโตรเจนไดออกไซด์ เกิดจากการสันดาปภายในของเครื่องยนต์ดีเซล ซึ่งในหลายๆ ประเทศที่ห่วงใยปัญหาสุขภาพของประชาชนเป็นหลักได้พยายามลดการใช้รถยนต์ดีเซลลง

ภัยร้ายแรงของฝุ่นจิ๋ว

ด้วยขนาดที่เล็กมาก ทำให้ฝุ่นละอองพิษ PM2.5 สามารถถูกสูดเข้าลึกถึงทางเดินหายใจและปอด  บางอนุภาคยังอาจเข้าสู่กระแสเลือดไหลเวียนไปทั่วร่างกาย ก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพมากมาย   

ภัยร้ายต่อทางเดินหายใจและปอด 
แน่นอนว่ามลพิษในอากาศส่งผลโดยตรงกับระบบทางเดินหายใจและปอด ยิ่งเมื่อฝุ่นละอองขนาดเล็กที่ไม่สามารถมองเห็นด้วยตาเปล่า  ยิ่งสามารถผ่านเข้าสู่ทางเดินหายใจได้ง่ายและรวดเร็ว ส่งผลให้ผู้ป่วยโรคหอบหืดกำเริบ หรือเป็นสาเหตุให้คนปกติเป็นหอบหืดได้เช่นกัน หากไม่รีบแก้ไข หรือไม่รู้ตัวว่าได้สูดเอามลพิษขนาดเล็กเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจและปอดจนสะสมเป็นเวลานาน อาจเป็นปัจจัยให้เกิดมะเร็งปอดได้ในที่สุด 

ภัยร้ายต่อหัวใจ
การสูดหายใจเอาฝุ่นละอองพิษเล็กจิ๋วติดต่อกันระยะหนึ่ง ส่งผลให้เกิดการตะกอนภายในหลอดเลือด จนทำให้เกิดหัวใจวาย หรือหลอดเลือดสมองตีบได้ ทั้งนี้การสัมผัสมลพิษทางอากาศยังมีผลต่อเซลล์กล้ามเนื้อหัวใจ ทำให้เต้นผิดจังหวะ และอาจรุนแรงจนส่งผลให้หัวใจวายเฉียบพลัน 

ภัยร้ายต่อสมอง
เมื่อฝุ่นผงขนาดเล็กสามารถผ่านเข้าสู่กระแสเลือดและเกิดการสะสมขึ้น  ส่งผลให้ความดันโลหิตสูง และเลือดมีความหนืด ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงให้เกิดลิ่มเลือดในสมอง รวมถึงหลอดเลือดแดงในสมองแข็งตัว  ทำให้เส้นเลือดในสมองตีบ หรือแตก เป็นสาเหตุของโรคอัมพฤกษ์อัมพาตและเสียชีวิตได้

กลุ่มเสี่ยงอันตรายจากฝุ่นพิษ

ชาวกรุงเทพฯ ทุกคนที่กำลังเผชิญปัญหาฝุ่นพิษที่ไม่ป้องกัน มีความเสี่ยงเกิดโรคมากน้อยขึ้นกับสุขภาพและความแข็งแรงของร่างกาย สำหรับเด็ก หญิงมีครรภ์ ผู้สูงอายุ และผู้มีโรคประจำตัว โดยเฉพาะโรคปอดหรือโรคหัวใจ ถือเป็นผู้มีความเสี่ยงสูงขึ้น

เด็ก
อาจกล่าวได้ว่ายิ่งอายุน้อย ยิ่งเพิ่มความเสี่ยงมากขึ้น  เนื่องจากเด็กเล็กมีภูมิคุ้มกันโรคน้อยกว่าผู้ใหญ่ อวัยวะต่างๆ ในร่างกายยังอยู่ในระยะที่กำลังพัฒนา ทั้งนี้ฝุ่นพิษในอากาศที่สามารถเข้าสู่ระทางเดินหายใจและกระแสเลือดได้ง่ายจะไปขัดขวางการเจริญเติบโตของระบบต่างๆ  หรือทำให้เกิดโรคร้ายแรงในที่สุด 

หญิงมีครรภ์
นอกจากภัยร้ายส่งผลต่อตัวคุณแม่ตั้งครรภ์ที่สูดฝุ่นละอองโดยตรงแล้ว ทารกในครรภ์ยังเป็นอันตรายด้วยเช่นกัน  มีการศึกษาพบว่ามลพิษในอากาศมีผลต่อการคลอดก่อนกำหนด  เสี่ยงแท้งบุตร และเพิ่มอัตราการตายของทารกในครรภ์ได้

ผู้สูงอายุ 
เมื่ออายุมากขึ้น อวัยวะเริ่มเสื่อมถอย ระบบการทำงานต่างๆ ในร่างกายลดลง ส่งผลให้ภูมิคุ้มกันลงดลง หากต้องเผชิญกับฝุ่นละออง อาจมีแนวโน้มเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหอบหืด โดยเฉพาะผู้สูงอายุที่มีโรคประจำตัว ควรหลีกเลี่ยงการเผชิญฝุ่นพิษให้มากที่สุด 

ผู้ป่วยหรือมีโรคประจำตัว
โดยเฉพาะผู้ป่วยโรคทางเดินหายใจ โรคปอด และโรคหัวใจชนิดต่างๆ การสูดฝุ่นผงเข้าสู่ร่างกายโดยตรงส่งผลให้โรคกำเริบ อาจถึงกับชีวิตได้   

การป้องกันพิษฝุ่นจิ๋วด้วยตัวเอง

หน้ากาก
ป้องกันตัวเองจากการสูดฝุ่นขนาดเล็ก PM2.5 ด้วยมาสก์ปิดจมูกที่สามารถกรองอนุภาคฝุ่นละอองพิษได้สูง เช่น หน้ากาก N95 กรองได้อย่างน้อย  95%  และหน้ากาก N99 กรองได้มากถึง 99%  โดยต้องสวมอย่างถูกต้องตามวิธีที่ระบุไว้ในบรรจุภัณฑ์ ทั้งนี้ยังควรหมั่นกระชับหน้ากากไม่ให้หลวม เนื่องจากฝุ่นละอองมีขนาดเล็กมากจะสามารถลอดผ่านหน้ากากได้ง่าย  ไม่ควรนำหน้ากากใช้แล้วกลับมาใช้ใหม่หาก มีฝุ่นละอองหนาเกินไป

โหลดแอพ
การเฝ้าระวังระดับมลพิษด้วยการโหลดแอพพลิเคชั่นต่างๆ เช่น   Asia Air Quality (Android), Global Air Quality (Android) และ Air Quality Index (iOS)

หลีกเลี่ยงกิจกรรมนอกบ้าน
การเดินทางกลางแจ้งส่งผลให้ต้องสัมผัสและสูดดมละอองฝุ่นจำนวนมาก จึงควรหลีกเลี่ยงการออกจากบ้านโดยไม่จำเป็น โดยเฉพาะผู้ที่นิยมออกกำลังกายกลางแจ้งควรงดในช่วงที่มีภาวะหมอกควันและฝุ่นสูง เนื่องจากการใช้แรงมากหรือหายใจแรงอาจยิ่งเพิ่มการสูดเอาละอองฝุ่นผง PM2.5 เข้าสู่ทางเดินหายใจและปอดมากขึ้น

พยายามอยู่บ้านหรือภายในอาคารที่ปิดมิดชิด 
อาจใช้เครื่องปรับอากาศภายในบ้านแม้อุณภูมิภายนอกไม่สูง หรือปิดหน้าต่างให้มิดชิดในช่วงที่มีมลพิษสูง  บางกรณีอาจใช้เครื่องฟอกอากาศที่มีประสิทธิภาพเพื่อช่วยกรองอนุภาคฝุ่นละอองขนาดเล็ก

งดสูบบุหรี่และกิจกรรมที่ทำให้เกิดควัน
การสูบบุหรี่หรือสูดกลิ่นควันอาจส่งผลให้ระบบทางเดินหายใจและปอดอ่อนแอ เมื่อต้องเผชิญกับฝุ่นพิษในอากาศยิ่งส่งผลให้สุขภาพแย่ลง เพิ่มความเสี่ยงเกิดหอบหืดและมะเร็งปอด

สังเกตตัวเอง

โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคประจำตัว ควรพกยาติดตัวเสมอ หรือพบแพทย์เพื่อรับคำปรึกษา

สำหรับผู้ที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงสถานที่หนาแน่นของมลพิษทางอากาศ หรือไม่แน่ใจการป้องกันตนได้ผลหรือไม่ โดยเฉพาะบุคคลในกลุ่มเสี่ยง หากพบอาการ เช่น  หายใจลำบาก หน้ามืด อ่อนแรง หรือไอติดต่อกันรุนแรง  ควรรีบพบแพทย์ เพื่อรับการรักษาให้ทันท่วงที

อย่ามองข้ามปัญหามลพิษร้ายแรงที่คนกรุงเทพฯ กำลังเผชิญ เพราะฝุ่นเล็กจิ๋วที่ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า อาจมีอันตรายถึงชีวิตได้