แผนบริหารการสอนประจำบทที่ 1 หัวข้อเนื้อหา บทที่ 1 เนื้อหาในบทนี้ กล่าวถึงความรู้เรื่องสารสนเทศทางด้านความหมายของคำที่เกี่ยวข้องกับสารสนเทศ และความสำคัญของสารสนเทศ เพื่อให้ผู้เรียนได้เข้าใจความหมาย สามารถแยกแยะความหมายของคำที่เกี่ยวข้องได้แก่ คำว่าสารสนเทศ สารนิเทศ เทคโนโลยีสารสนเทศ ระบบสารสนเทศ การรู้สารสนเทศ และการจัดการความรู้ รวมทั้งเห็นความสำคัญของสารสนเทศที่มีต่อการศึกษา สังคม เศรษฐกิจ และวัฒนธรรม ความหมายของคำที่เกี่ยวข้อง คำว่า สารสนเทศ ตามความหมายในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานได้ให้ความหมายกว้าง ๆ หมายถึง “ข่าวสาร
การแสดงหรือการชี้แจงข่าวสาร ข้อมูลต่าง ๆ” (ราชบัณฑิตยสถาน, 2542) ส่วนนักวิชาการในวงการบรรณารักษศาสตร์และวงการคอมพิวเตอร์ได้ให้ความหมายของคำว่า สารนิเทศ และ สารสนเทศ ดังนี้ ภาพที่ 1.1 ที่มาของสารสนเทศ สรุปได้ว่า สารสนเทศ คือ ข้อมูล ข่าวสาร
ความคิดเห็น หรือประสบการณ์ ในรูปแบบต่าง ๆ เช่น ตัวอักษร ตัวเลข สัญลักษณ์ รูปภาพ เสียง ที่ผ่านกระบวนการประมวลผล และบันทึกไว้อย่างเป็นระบบตามหลักวิชาการในสื่อประเภทต่าง ๆ เช่น หนังสือ วารสาร หนังสือพิมพ์ วีดีโอ ซีดีรอม ฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ ฯลฯ เพื่อนำออกเผยแพร่ และใช้ประโยชน์ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการบริหาร การบริการ การผลิต การศึกษา การแพทย์สาธารณสุข ธุรกิจการค้า การคมนาคม และอื่น ๆ ภาพที่ 1.2 กระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการเกิดปัญญา ความสำคัญของสารสนเทศ การรู้สารสนเทศ …ในสภาวะการเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็ว การศึกษาในระดับอุดมศึกษาจะต้องช่วยให้ผู้เรียนรู้สารสนเทศ เกิดความสำนึกและเห็นคุณค่าในการใช้สารสนเทศเพื่อพัฒนาตัวเอง อาชีพ และการศึกษา การรู้สารสนเทศช่วยให้ผู้เรียนเข้าถึง ประเมินคุณค่า จัดระบบ สังเคราะห์และรวบรวมสารสนเทศจากแหล่งและทรัพยากรสารสนเทศที่หลากหลายได้ การรู้สารสนเทศจะนำไปสู่การมีนิสัยรักการศึกษาค้นคว้าหาความรู้ตลอดชีวิต… ความสามารถของผู้รู้สารสนเทศตามเกณฑ์มาตรฐานของสมาคมการศึกษาบรรณารักษ์วิสคอนซิน จะต้องมีความสามารถ 10 ประการ
ได้แก่ ภาพที่ 1.3 กระบวนการพิจารณาเรื่องที่จะศึกษาค้นคว้า 2. ทักษะการวางแผนกลยุทธ์การสืบค้น 3.
ทักษะการค้นหาและเข้าถึงสารสนเทศ ภาพที่ 1.5 แนวทางปฏิบัติในการค้นหาและเข้าถึงสารสนเทศ 4. ทักษะการใช้สารสนเทศ 6. ทักษะการประเมินสารสนเทศ สรุป คำถามท้ายบท เอกสารอ้างอิง คณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.). (2546, มีนาคม). แผนยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบราชการไทย พ.ศ. 2546 – พ.ศ. 2550. [Online]. Available : http://www.eppo.go.th/admin/kpr/ceo/pdf/strategy.pdf ครรชิต มาลัยวงศ์. (2541, พฤศจิกายน). “ความรู้เรื่องสารสนเทศสำหรับนักวิจัย,” ใน เอกสารประกอบการสัมมนาเรื่อง “สารสนเทศสำหรับนักวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี”. กรุงเทพฯ : ศูนย์บริการสารสนเทศทางเทคโนโลยี สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ ร่วมกับบริติชเคาน์ซิล และชมรมห้องสมุดเฉพาะ. พวา พันธุ์เมฆา. (2535). สารนิเทศกับการศึกษาค้นคว้า. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒประสานมิตร. ภาควิชาบรรณารักษศาสตร์และสารนิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. (2547). การรู้สารสนเทศ =Information literacy. [Online]. Available : (http://vdo.kku.ac.th/ mediacenter/mediacenter-uploads/libs/html/1071/Glossary/Evaluate.htm) แม้นมาศ ชวลิต, คุณหญิง. (2530). “ระบบสารสนเทศแห่งชาติ,” ใน การสร้างสังคมการอ่านและการใช้สารสนเทศ : เอกสารวิชาการ จัดพิมพ์เนื่องในการประชุมใหญ่สามัญประจำปี พ.ศ. 2530, (หน้า 88-100). กรุงเทพฯ : สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทย. ราชบัณฑิตยสถาน. (2542). พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. กรุงเทพฯ : ผู้แต่ง. ศรีเพ็ญ มะโน. (2536). การสร้างแบบจำลองหลักสูตรวิชาการรู้สารนิเทศสำหรับนิสิตระดับปรัญญาตรี โดยใช้วิธีการเชิงระบบ. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (บรรณารักษศาสตร์และสารนิเทศศาสตร์). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒประสานมิตร. ถ่ายเอกสาร. อาภากร ธาตุโลหะ. (2547). ทรัพยากรสารสนเทศเพื่อการค้นคว้า. ชลบุรี : พี.เค. กราฟฟิค พริ้นต์ Chowdhury, GG and Chowdhury, Sudatta. (2001). Searching CD-ROM and online information sources. London : Library Association. Fortier, John D., et. al. (1998). Wisconsin’s model academic standards for infromation and technology literacy. Madison, WI : Wisconsin Department of Public Instruction Wisconsin Association of Academic Librarians. (1998, October 9). Information literacy competencies and criteria for academic libraries in Wisconsin. [Online]. Available :
http://www.wla.lib.wi.us/waal/infolit/ilcc.html ความหมายของสารสนเทศหมายถึงอะไรสารสนเทศ (Information) หมายถึง ข้อมูลต่างๆ ที่ได้ผ่านการเปลี่ยนแปลงหรือมี การประมวลหรือวิเคราะห์ผลสรุปด้วยวิธีการต่างๆ ให้อยู่ในรูปแบบที่มีความสัมพันธ์กัน มีความหมาย มีคุณค่าเพิ่มขึ้นและมีวัตถุประสงค์ในการใช้งาน สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้ เช่น การเก็บข้อมูล การขายรายวันแล้วนำการประมวลผล เพื่อหาว่าสินค้าใดมียอดขายสูง ...
สารสนเทศ มีอะไรบ้างสารสนเทศ (Information) หมายถึง ข้อมูลข่าวสารในรูปแบบต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นตัวอักษร รูปภาพ สัญลักษณ์ หรือเสียง ที่ล้วนแล้วแต่ผ่านการกระบวนการประมวลผลด้วยวิธีการต่างๆ เช่น การคำนวณ การเปรียบเทียบ การวิเคราะห์ การเรียงลำดับ และการสรุปผล เป็นต้น แล้วจึงมีการบันทึกไว้อย่างเป็นระบบเพื่อนำไปใช้งานต่อไป เช่น เกรดเฉลี่ยของนักเรียน ...
สื่อสารสนเทศ คืออะไรสื่อสารสนเทศ คือ วัสดุที่ใช้บันทึกสารสนเทศต่าง ๆ ในรูปแบบต่าง ๆ เช่น หนังสือ หนังสือพิมพ์ วารสาร จุลสาร กฤตภาค แผ่นพับ แผ่นปลิว วัสดุย่อส่วน วีดิทัศน์ แถบเสียง ซีดีรอม รวมทั้งสื่อมวลชนประเภทวิทยุ โทรทัศน์ และสื่อสารสนเทศที่ได้รับความนิยมมากที่สุดใน ปัจจุบันคือ อินเทอร์เน็ต (internet)
ข้อใดจัดได้ว่าคือสารสนเทศสารสนเทศ (Information) นั้นคือ ข้อมูลที่ได้ผ่านกระบวนการประมวลผลแล้ว อาจใช้วิธีง่าย ๆ เช่น หาค่าเฉลี่ย หรือใช้เทคนิคขั้นสูง เช่นการวิจัยดำเนินงาน เป็นต้น เพื่อเปลี่ยนแปลงสภาพข้อมูลทั่วไปให้อยู่ในรูปแบบที่มีความสัมพันธ์ หรือมีความเกี่ยวข้องกัน เพื่อนำไปใช้ประโยชน์ในการตัดสินใจหรือตอบปัญหาต่าง ๆ ได้ สารสนเทศ ประกอบด้วย ...
|