Show ฝุ่นกรุงเทพฯ มาจากไหน? หากจะจัดการฝุ่น กทม. ต้องเริ่มจากแหล่งไหนก่อน?ลมหนาว พัดผ่าน เย็นสะท้านทั่วกรุง หลายคนที่ใช้ชีวิตในเมืองหลวง อาจจะรอคอยให้ฤดูกาลนี้มาถึง แต่… ลมหนาวที่มาพร้อมกับฝุ่นควัน โดยเฉพาะเมื่อเรารับรู้กันดีอยู่แล้วว่า ฝุ่นละอองขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอน หรือเจ้า “PM 2.5” นั้น ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตและสุขภาพอย่างไร อากาศดี ๆ ยามเช้าหรือยามเย็น ที่ควรจะสูดอากาศให้ชื่นใจ กลับกลายเป็นฝุ่นพิษที่ต้องหายใจเข้า-ออกผ่านหน้ากากอนามัย The Active รวบรวมข้อมูลสัดส่วนการปล่อยมลพิษในกรุงเทพมหานคร เพื่อให้เห็นสาเหตุที่แท้จริง และร่วมกันคิดว่าเราพอจะทำอะไรได้บ้าง ก่อนที่ค่ามลพิษทางอากาศจะพุ่งสูงสุดในช่วงเดือนมกราคม หากเป็นไปตามคาดการณ์ เปิดสัดส่วนการปล่อยมลพิษใน กทม.ข้อมูลจากกรมควบคุมมลพิษ ย้อนหลังตั้งแต่ปี 2558 จนถึง กุมภาพันธ์ 2563 พบว่าฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM 2.5 จะเกิดขึ้นในช่วงต้นปี กับปลายปี คือ ตั้งแต่เดือน พ.ย – ก.พ. ติดต่อกัน 4 เดือน ในระดับที่เกินค่ามาตรฐานระหว่าง 50-97 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร โดยปี 2562 มีถึง 33 จังหวัด ที่ค่าฝุ่นเกินค่ามาตรฐาน และมีเพียง 3 จังหวัดที่ค่าฝุ่นไม่เกินค่ามาตรฐาน ฝุ่น กทม. มาจากการจราจรขนส่งทางบกมากที่สุด ร้อยละ 72.5รถบรรทุกมีสัดส่วนการปล่อยมากที่สุด ซึ่งมีอยู่จำนวน 144,630 คัน รองลงมา คือ รถกระบะหรือรถพิกอัป 99,652 คัน รถยนต์นั่งส่วนบุคคล รถบัส รถจักรยานยนต์และรถตู้ ตามลำดับ หากดูสัดส่วนจำนวนรถยนต์ที่จดทะเบียนทั่วประเทศรวม 40.7 ล้านคัน ขณะที่รถยนต์จดทะเบียน กทม. 10.7 ล้านคัน และมีรถยนต์ใหม่เพิ่มขึ้น 1% จากรถยนต์ทั้งหมด ฝุ่น PM 2.5 ใน กทม. มาจากรถยนต์ที่เผาไหม้เชื้อเพลิงไม่สมบูรณ์ หากดูสัดส่วนของการจำหน่ายน้ำมัน ในปี 2562 มียอดการจำหน่ายน้ำมันทั่วประเทศ ดีเซล 67.4 ล้านลิตร เบนซิล 32.2 ล้านลิตร หากดูเฉพาะในเขต กทม. พบว่า มียอดการจำหน่ายน้ำมัน ดีเซล 14.3 ล้านลิตร เบนซิล 8.1 ล้านลิตร เปิดทางเลือกแก้ฝุ่น กทม.การใช้ขนส่งสาธารณะ เป็นหนึ่งในตัวเลือกที่ภาครัฐพยายามส่งเสริมและสนับสนุนเพื่อลดปัญหามลพิษด้านฝุ่นละออง เช่น การใช้รถไฟฟ้า เป็นระบบขนส่งมวลชนที่หลายฝ่ายเชื่อว่าจะเข้ามาตอบโจทย์วิถีชีวิตคนเมืองมากขึ้น แต่จากการที่สำรวจความคิดเห็นของประชาชน พบว่า รถไฟฟ้าก็มีปัญหาในตัวเอง เช่น ราคาแพง การไม่เชื่อมต่อกับขนส่งสาธารณะในระบบอื่น ๆ และหากดูจากแผนการก่อสร้าง คาดว่าจะแล้วเสร็จ 80% ในปี 2564 แต่หากจะให้เสร็จทุกสายพร้อมกัน ต้องรออีกอย่างต่ำ 9 ปี หรือปี 2572
มาตรการเหล่านี้ เป็นแผนระยะยาวที่ระบุไว้ในแผนปฏิบัติการขับเคลื่อนวาระแห่งชาติ “การแก้ไขปัญหามลพิษด้านฝุ่นละออง” ซึ่งในความเป็นจริงต้องรออีกนานตามแผน เพราะว่าไม่ใช่เพียงแค่การปรับตัวของภาคอุตสาหกรรมเท่านั้น แต่ยังหมายถึงความพร้อมของประชาชนด้วย เพราะการปรับคุณภาพน้ำมัน คุณภาพยานยนต์ หรือการยกเลิกรถยนต์เก่า ย่อมส่งผลต่อต้นทุนการผลิตและช่วงแรก ๆ มักจะมีราคาสูงตามกลไกตลาด กระทบกับประชาชนโดยตรง ระยะการเปลี่ยนผ่านเหล่านี้จึงมีความสำคัญว่า รัฐบาลวางมาตรการสนับสนุนรองรับมากน้อยแค่ไหน ซึ่งสำคัญพอ ๆ กับการเดินหน้าผลักดันมาตรการเหล่านี้ เพราะคงไม่อาจปฏิเสธว่าอุตสาหกรรมยานยนต์ไฟฟ้า เป็นเทคโนโลยีที่เกิดขึ้นแล้ว และมีแนวโน้มทั่วโลกจะพัฒนาไปในทิศทางนี้ ดูเหมือนมาตรการที่ผ่านการพิสูจน์แล้วช่วงล็อกดาวน์คุมโรคระบาดโควิด-19 คือ การทำงานที่บ้าน กรมควบคุมมลพิษ ระบุว่า ฝุ่น กทม. ในช่วงนั้นลดลงถึงร้อยละ 20 แต่…ย้ำอีกครั้งว่า มาตรการนี้ควรเริ่มต้นจากหน่วยงานที่พร้อม ลักษณะงานที่ทำได้ อย่างน้อย ๆ ก็ช่วงวิกฤตฤดูฝุ่น 4 เดือน ตั้งแต่ พ.ย. – ก.พ. ฝุ่น PM 2.5 สาเหตุเกิดจากอะไรสำหรับแหล่งกำเนิดของฝุ่น PM 2.5 ก็มักมาจากควันท่อไอเสียรถยนต์, โรงงานไฟฟ้า, โรงงานอุตสาหกรรม, ควันที่เกิดจากการหุงต้มอาหารด้วยฟืน, ควันจากการเผาขยะ, ไฟป่า รวมทั้งการทำปฏิกิริยาของก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ (SO2), ไนโตรเจนออกไซด์ (NOx) และสารประกอบอินทรีย์ระเหยง่าย (VOCs) ก็มีส่วนก่อให้เกิดฝุ่นประเภทนี้ได้ด้วยเช่นกัน
PM 2.5 ก ทม มาจากไหนเผยแหล่งกำเนิดฝุ่น PM2.5 ในเขตกรุงเทพฯ และปริมณฑล ร้อยละ 54 มาจากขนส่งทางถนน ขณะที่ผลการวิจัยแบบจำลองห้ามรถยนต์ดีเซล รถบรรทุกวิ่งในพื้นที่กทม.ไม่ได้ช่วยลดฝุ่น ระบุ 7 แนวทางลดฝุ่น PM 2.5 ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกภาคส่วนต้องเข้าร่วม
ปัญหามลพิษในกรุงเทพมีสาเหตุมาจากอะไรสิ่งหนึ่งที่ต้องยอมรับเกี่ยวกับปัญหามลพิษทางอากาศในเมืองหลวงของประเทศไทยเกิดจากสภาพการจราจรที่มีผู้คนใช้รถยนต์ส่วนตัวเยอะมาก ในหลาย ๆ พื้นที่บนท้องถนนของกรุงเทพฯ สภาพการจราจรติดขัด แออัด แถมยังไม่มีทีท่าว่าใครจะลดปริมาณการใช้รถยนต์ให้น้อยลงเลยด้วยซ้ำ มีการตรวจพบปริมาณฝุ่นละออกขนาดเล็กในพื้นที่ของกรุงเทพฯ เมื่อปี 2560 ...
นักเรียนคิดว่า ฝุ่น PM 2.5 เกิดมาจากเทคโนโลยีใดฝุ่นละออง PM 2.5 ถือเป็นฝุ่นละเอียดซึ่งมีแหล่งที่มาจากการเผาไหม้เชื้อเพลิงจนเกิดเป็นฝุ่นควัน เช่น การเผาไหม้เชื้อเพลิงปิโตรเลียม หรือการเผาไหม้เชื้อเพลิงชีวมวลในภาคการเกษตร ฝุ่นเหล่านี้จะเรียกว่าฝุ่นปฐมภูมิ (primary particle) ส่วนฝุ่นทุติยภูมิ (secondary particle) จะเกิดจากปฏิกิริยาเคมีบนชั้นบรรยากาศ เช่น แอมโมเนียมไน ...
|