�Ըա���Ѻ��͡Ѻ�ֹ����Ҥ� Show ��ا��áԨ �շ�� 18 ��Ѻ 5950 �ѹ����ʺ�շ�� 6 ���Ҥ� 2548 ˹�� 12 ��.���� ��⪤���<1> () ������ͧ���� (Hilo) ������������� �դӡ������� ��ֹ�������ǹ˹�觢ͧ���Ե�ͧ��� 㹡���ҧἹ���ͧ���� ��Ҩ��繵�ͧ���˹ѡ����ѹ�ѧ�����ա����Ҩ�˭���ҷ�������ҡ� <3> ���������繺���dz����Դ�ֹ��Ժ��·���ش��š��ͻ���˹ ��ͧ����������ط��Թ��� �Ҩ�Դ������»�˹ (��ѧ����信�ҡе�� � Kratatau ���Դ����ͻ� 2426) <4> ����Ѱ����ԡ���ͧ��èѴ����˵ةء�Թ����Ѱ (Federal Emergency Management Agency) ��Ӥ���������«ֹ��� �������ҹ��ʹ��ҡ�֧��حҵ��ػ�������ҹ���ͨ��������� ��âҴ�����������������Ҥ���֧����餹���件֧ 140,000 �� (��� 5,200 ��) ��觹Ѻ�繵鹷ع����٧�ҡ ���Դ�ֹ��Է����ҧ�� �����ҧ�Դ�ֹ���
��ѧ�Դ�ֹ��� ��觷������������������ǡѺ�ֹ��� �Ӥѭ����ش��ͪ���� ���������ҫֹ�������§������ҧ˹�� �ѧ����·��������������Ф�������������ա������¡�� �� ����ѧ �蹴Թ��� ����� (��ӫҡ� ���ªԹ) ���Ѵ (�����) 俻�� ��ӷ��� ���� �蹴Թ���� (��ӡ��/��зٹ � ��ҹ�����������ԡ�����͡�����ѧ) ��������� ��ʹ����á�͡������ ��حҵ �list� ������ͨ����պ��ͧ�ѹ᷹��������͡
ความเร็วในการเคลื่อนที่ของคลื่นสึนามิ แสดงด้วยสมการของ Langranges Law ที่ว่า ความเร็วคลื่นเป็นรากที่สองของผลคูณความลึกกับอัตราเร่งของความโน้มถ่วงของโลก เช่น ถ้าในทะเลอันดามัน มีความลึก 4,000 เมตร คำนวณความเร็วของคลื่นสึนามิได้ประมาณ 700 กม./ชม. (รูปที่ 1) บริเวณแหล่งเกิดสึนามิส่วนใหญ่สึนามิเกิดบริเวณเดียวกับย่านที่เกิดแผ่นดินไหวในทะเลหรือชายฝั่ง โดย 80 % ของ สึนามิที่เกิดทั้งหมดมักอยู่ในบริเวณมหาสมุทรแปซิฟิก บริเวณแหล่งเกิดสึนามิ สำหรับสึนามิที่เคยเกิดในย่านมหาสมุทรอินเดียพอที่จะรวบรวมได้ดังนี้ ตารางที่ 1 ระดับความรุนแรงของสึนามิในประเทศญี่ปุ่น (Tida, 1963)
หมายเหตุ ลูกระเบิด TNT หนัก 1 ออนซ์ เมื่อระเบิดใต้ดินมีพลังงานประมาณ 640 x 106 Ergs เหตุการณ์แผ่นดินไหวและสึนามิ 26 ธันวาคม 2547 เหตุการณ์แผ่นดินไหวเมื่อเวลา 07:58:53 น. เวลาท้องถิ่นของวันที่ 26 ธันวาคม 2547 ตามรายงานของกรมธรณีวิทยาของสหรัฐอเมริกา (USGS) มีขนาด 9.0 ริกเตอร์ (Moment Magnitude) ที่ระดับความลึกจากพื้นท้องทะเล 28.6 กิโลเมตร มีศูนย์กลางในทะเลนอกชายฝั่งด้านทิศตะวันตกของตอนเหนือเกาะสุมาตรา ประเทศอินโดนีเซีย ซึ่งส่งพลังงานมหาศาลเทียบเท่าระเบิดปรมาณูที่เมืองฮิโรชิมา 23,000 ลูก ก่อให้เกิดการสั่นไหวที่รุนแรงของแผ่นดิน และเกิดสึนามิตามมาในมหาสมุทรอินเดีย โดยเข้าถล่มชายฝั่งประเทศต่างๆ ที่อยู่โดยรอบ ได้แก่ประเทศอินโดนีเซีย ศรีลังกา อินเดีย ไทย โซมาเลีย มัลดีฟส์ พม่า แทนซาเนีย บังคลาเทศ และเคนยา มีผู้เสียชีวิตมากกว่า 230,000 คน และสูญหายอีกหลายหมื่นคน เฉพาะในเมืองบันดาอาเจะห์ ของประเทศอินโดนีเซียมีผู้เสียชีวิตมากกว่า 150,000 คน สำหรับประเทศไทยมี 6 จังหวัดในฝั่งทะเลอันดามันที่ได้รับผลกระทบ คือ จังหวัดระนอง พังงา กระบี่ ภูเก็ต ตรัง และสตูล มีผู้เสียชีวิตทั้งคนไทย และต่างชาติมากกว่า 5,395 คน และสูญหายมากกว่า 2,000 คน บาดเจ็บประมาณ 8,000 คน ส่วนอาคารบ้านเรือน โรงแรมที่พักเสียหายอย่างยับเยิน และพื้นที่ชายฝั่งทะเลไทยได้รับผลกระทบมากกว่า 475,000 ไร่ลำดับเหตุการณ์ของสึนามิที่มีผลกระทบกับประเทศไทยในวันที่ 26 ธันวาคม 2547 โดยมียอดคลื่นสูงสุด10 เมตร พัดเข้าสู่ชายฝั่งทะเลอันดามัน ซึ่งสามารถลำดับเหตุการณ์ได้ดังนี้ เวลา 09.35 น. น้ำทะเลแห้งจากบริเวณชายหาดโดยถดถอยลงเป็นระยะทาง 100 เมตร เป็น เวลา 5 นาที เวลา 09.38 น. คลื่นสูงประมาณ 2-3 เมตร เข้ากระทบฝั่ง เวลา 09.43 น. คลื่นสูง 6-7 เมตร เข้ากระทบฝั่ง เวลา 10.03 น. คลื่นสูงเกินกว่า 10 เมตร เข้ากระทบฝั่งเป็นเวลา 20 นาที เวลา 10.20 น. คลื่นสูง 5 เมตร เข้ากระทบฝั่ง ทำให้เกิดน้ำท่วมอยู่ประมาณ 1 ชั่วโมง และ น้ำทะเลกลับสู่ระดับปกติเวลาประมาณ 12.00 น. แผ่นดินไหวครั้งนี้เกิดจากการเคลื่อนที่ของมวลหินเป็นแนวยาวประมาณ 1,200 กิโลเมตร ขนานกับแนวร่องลึกซุนดา อันเป็นแนวมุดตัวของแผ่นเปลือกโลกอินเดียเข้าใต้แผ่นเปลือกโลกย่อยพม่า (เป็นส่วนหนึ่งของแผ่นเปลือกโลกยูเรเซีย) ด้วยมุมเอียงจากแนวราบ 10 องศาในอัตราปีละ 6 เซนติเมตร จากรายงานของ USGS พบว่าแผ่นดินไหวครั้งนี้มวลหินที่เคลื่อนที่ครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 100 x 400 ตารางกิโลเมตร และมีการยกตัวในแนวดิ่งเฉลี่ย 10 เมตร ส่งผลให้มวลน้ำทะเลถูกยกขึ้นเป็นบริเวณกว้าง และกระจายออกเป็นคลื่นสึนามิ ต่อมานักธรณีวิทยาของมหาวิทยาลัย Northwestern สหรัฐอเมริกา ได้วิเคราะห์ขนาดแผ่นดินไหวของเหตุการณ์ครั้งนี้ใหม่พบว่ามีขนาด 9.3 ริกเตอร์ (Moment Magnitude) เนื่องจากพลังงานที่ถูกปลดปล่อยออกมาทำลายพื้นที่มากมายขนาดนี้ เกิดมาจากการเคลื่อนที่ของมวลหินครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 400 x1,200 ตารางกิโลเมตร ซึ่งตรวจสอบได้จากตำแหน่งของแผ่นดินไหวระลอกหลังที่เกิดขึ้นตามมาตั้งแต่หัวเกาะสุมาตรา ผ่านหมู่เกาะนิโคบาร์ จนถึงหมู่เกาะอันดามัน (รูปที่ 2) และจากข้อมูลพื้นที่เสียหายอย่างรุนแรงในประเทศศรีลังกา และอินเดียบ่งชี้ว่าเป็นบริเวณที่เปิดรับคลื่นสึนามิเข้ามาโดยตรง ซึ่งมักเป็นแนวตั้งฉากกับแนวการเคลื่อนตัวของมวลหิน หรือด้านยาวของรอยเลื่อนในบริเวณหมู่เกาะอันดามัน สำนักข่าว BBC ของประเทศอังกฤษ รายงานข่าวผลการสำรวจเบื้องต้นของพื้นท้องทะเลนอกชายฝั่งทิศตะวันตกของเกาะสุมาตราด้วยคลื่นโซนาร์ ของสถาบัน SouthThumtum Oceanic Center ด้วยความร่วมมือของกองทัพเรือ ประเทศอังกฤษ พบว่าบริเวณศูนย์กลางแผ่นดินไหวของเหตุการณ์วันที่ 26 ธันวาคม 2547 นั้นเกิดมีดินถล่มของภูเขาใต้ทะเลหลายตำแหน่ง บางตำแหน่งดินถล่มมีขนาดความยาว 2 กิโลเมตร และความสูง 100 เมตร (รูปที่ 3) ซึ่งสรุปได้ว่าเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัยสึนามิครั้งรุนแรงนี้ นอกจากเกิดมาจากแผ่นดินไหวขนาด 9.3 ริกเตอร์แล้วยังมีสาเหตุของดินถล่มใต้ทะเลเกิดร่วมด้วย นักเรียนมีแนวทางป้องกันและระวังภัยจากคลื่นสึนามิอย่างไรบ้างติดตามข้อมูลทางวิทยุ โทรทัศน์ ถ้ามีประกาศเกิดสึนามิให้อพยพทันที ให้หนีห่างจากชายฝั่งให้ไกลที่สุด ไปยังพื้นที่สูงที่คาดว่าปลอดภัย ให้ช่วยเหลือ เด็ก คนชรา คนพิการ ผู้ที่อ่อนแอกว่า พาหนีภัยด้วย ควรหนีภัยด้วยการเดินเท้าเพื่อหลีกเลี่ยงกาตจราจรติดขัด จะกลับสู่ที่พักอาศัยก็ต่อเมื่อมีประกาศจากทางราชการเท่านั้นว่าปลอดภัย
นักเรียนมีวิธีการสังเกตและป้องกันตนเองให้ปลอดภัยจากภัยพิบัติธรรมชาติสึนามิได้อย่างไร1. ติดตามข่าวสารอย่างใกล้ชิด และปฏิบัติตามคำแนะนำ 2. สับคัตเอาท์ไฟก่อนออกจากบ้าน แล้วรีบอพยพขึ้นที่สูง โดยหลีกเลี่ยงแนวธารน้ำ ช่องระบายน้ำ 3. สวมเชื้อชูชีพเสมอ ห้าม เดินฝ่ากระแสน้ำ และใช้ไม้ปักดินคลำทางเพื่อสังเกตุว่าดินตื้นลึกแค่ไหน 4. ห้าม ขับรถฝ่ากระแสน้ำท่วมและถ้าหากน้ำขึ้นสูงรอบๆรถ ให้รีบออกจากรถ
นักเรียนมีวิธีการเอาตัวรอดจากเหตุการณ์สึนามิอย่างไรหลังเกิด สึนามิ ควรปฏิบัติอย่างไร ติดตามฟังประกาศจากภาครัฐ อยู่ห่างจากอาคารที่ได้รับความเสียหาย หาที่พักพิงที่แข็งแรงชั่วคราว. หากรู้สึกแผ่นดินสะเทือนให้รีบออกจากชายฝั่งเร็วที่สุด. หากหนีไม่ทันให้ปีนขึ้นต้นไม้ที่สูงที่สุด. หากกำลังจะจมน้ำให้หาสิ่งที่ลอยน้ำได้และเกาะไว้ให้แน่น. ประชาชนควรมีวิธีการป้องกันและระวังภัยจากสึนามิอย่างไร3) ควรมีการจัดวางผังเมืองให้เหมาะสม ชุมชนที่พักอาศัยบริเวณชายฝั่งควรก่อสร้างบ้านเรือนให้อยู่ห่างชายฝั่งในระยะที่ปลอดภัย กำหนดโครงสร้างอาคารที่เหมาะสมในพื้นที่ที่มีความเสี่ยงภัยจากคลื่นสึนามิ หรือกำหนดเขตพื้นที่การใช้ประโยชน์ที่ดินให้เหมาะสมถูกต้อง
|