ปี นี้ 2562 การประชุมคัดเลือกแหล่งมรดกโลกครั้งที่ 43 ที่ประเทศอาเซอร์ไบจาน วันที่ 30 มิ.ย.-10 ก.ค. มีสถานที่สำคัญทางธรรมชาติและวัฒนธรรมทั่วโลกได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นแหล่งมรดกโลกเป็นข่าวให้ร่วมยินดี Advertisment อย่างเพื่อนบ้านเรา ทั้งฝั่งซ้ายฝั่งขวาต่างมีสถานที่ที่ได้รับการคัดเลือกจากยูเนสโก เมียนมา มีเมืองพุกาม อาณาจักรโบราณที่เป็นเมืองแห่งทะเลเจดีย์ เคยรุ่งเรืองระหว่างศตวรรษที่ 9-13 ส่วน สปป.ลาว มีทุ่งไหหิน แหล่งโบราณคดีอายุเกือบ 3,000 ปีในพื้นที่แขวงเชียงขวาง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ Advertisement ไกลออกไปนิดหนึ่งและยังอยู่ในทวีปเดียวกัน ได้แก่ ชัยปุระ เมืองเอกของรัฐราชสถาน ประเทศอินเดีย มีสถาปัตยกรรมงดงาม อายุเก่าแก่เกือบ 300 ปี ส่วนญี่ปุ่น เพิ่มมรดกโลกที่โอซากา มีสุสานโบราณบนเนินดินปกคลุมหลุมศพ 49 แห่ง อายุศตวรรษที่ 3-6 และจีน เพิ่มมรดกโลกลำดับที่ 55 ได้แก่ เมืองโบราณเหลียงจู่ อายุกว่า 5,000 ปี สะท้อนความรุ่งเรืองของอารยธรรมจีนยุคหินใหม่ตอนปลาย มรดกโลกแห่งใหม่ที่สำนักข่าวต่างประเทศนำเสนอข่าวมากเป็นพิเศษคือ นครบาบิโลนของอิรัก เพราะนึกว่าขึ้นทะเบียนไปนานแล้ว ในฐานะอาณาจักรเมโสโปเตเมียโบราณ อายุ 4,000 ปี อีกทั้งยังมีสวนลอยบาบิโลน ขึ้นแท่น 7 สิ่งมหัศจรรย์ของโลก แต่กลับต้องใช้เวลาล็อบบี้ยาวนานถึง 36 ปีกว่าจะสำเร็จในครั้งนี้ สาเหตุที่ยื้อมานานเพราะกว่าอิรักเกิดสงครามและความไม่สงบ กว่าจะผ่านพ้นช่วงเวลาร้ายๆ และเริ่มบูรณะนครบาบิโลนอย่างจริงจังก็เพิ่งไม่นานมานี้ Advertisement นครบาบิโลนจึงเป็นอีกตัวอย่างว่า การขอเป็นมรดกโลกนั้นไม่ง่าย ต่อให้มีชื่อเสียง แต่ถ้ายังไม่ชัดเจนว่า มีคุณค่าโดดเด่นเป็นสากล ต่อมวลมนุษยชาติ ก็ยังต้องใช้เวลาพิสูจน์ต่อไป ดังนั้นกรณีของไทยที่กลุ่มป่าแก่งกระจานยังไม่ได้เป็นมรดกโลก ต้องหาทางแก้ไขปัญหาให้ลุล่วงก่อน โดยเฉพาะประเด็นกลุ่มชาวบ้านที่เป็นกลุ่มชาติพันธุ์และอาศัยอยู่ในป่า นายสุรพงษ์ กองจันทึก ผู้อำนวยการศูนย์ศึกษากะเหรี่ยงและพัฒนา ยกตัวอย่างทุ่งใหญ่นเรศวร เป็นมรดกโลกมา 28 ปีแล้ว ไม่ใช่แค่เพราะป่า แต่ยังรวมชีวิตคนด้วย ที่ทุ่งใหญ่ฯ มีชาวกะเหรี่ยงกว่าพันคนอาศัยอยู่ด้วยกัน 6 หมู่บ้าน ชาวบ้านดำเนินชีวิตตามวิถีวัฒนธรรมดั้งเดิม ทำไร่หมุนเวียนได้ และเป็นส่วนสำคัญที่ร่วมกับเจ้าหน้าที่ดูแลป่าให้อุดมสมบูรณ์ แต่กรณีป่าแก่งกระจาน ยังไม่มีการแก้ปัญหาในพื้นที่ หน่วยงานรัฐไม่ยอมรับการมีตัวตนของชาวกะเหรี่ยง และยังไม่ได้แก้ไขปัญหาอพยพย้ายชาวกะเหรี่ยงใจแผ่นดินบางกลอยบน ออกจากชุมชนท้องถิ่นดั้งเดิม ชาวกะเหรี่ยงกลุ่มนี้ถูกเจ้าหน้าที่อุทยานแห่งชาติเผาบ้านและยุ้งข้าว จนต้องเอาเรื่องขึ้นมาสู้กันในศาลปกครอง และมีคำพิพากษายืนยันว่าพวกเขาเป็นคนท้องถิ่นดั้งเดิม แต่ผู้อาวุโสที่ชาวกะเหรี่ยงนับถืออย่าง ปู่คออี้ สิ้นใจไปเมื่อวันที่ 5 ต.ค.2561 ขณะอายุ 107 ปี โดยวาระสุดท้ายก็ไม่ได้กลับไปตายที่ถิ่นเกิด ส่วน บิลลี่-พอละจี รักจงเจริญ แกนนำชาวบ้านที่ต่อสู้เรียกร้องเพื่อสิทธิของคนกะเหรี่ยง หายตัวไปในอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน ตั้งแต่วันที่ 17 เม.ย.2557 หลังถูกเจ้าหน้าที่อุทยานฯ ควบคุมตัว แต่ก็หาคำตอบให้ครอบครัวและชุมชนไม่ได้ ในปัจจุบัน มีมรดกโลกทั้งหมด 830 แห่ง ใน 138 ประเทศทั่วโลก ซึ่งแบ่งเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรม 679 แห่ง มรดกโลกทางธรรมชาติ 174 แห่ง และอีก 25 แห่งเป็นแบบผสมทั้งสองประเภท แล้วใน ASEAN มีมรดกโลกกี่แห่ง ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีมรดกโลกที่ขึ้นทะเบียนอยู่ทั้งหมด 28 แห่ง ใน 7 ประเทศ ประกอบด้วยประเทศไทย ลาว กัมพูชา เวียดนาม มาเลเซีย อินโดนีเซีย และฟิลิปปินส์ ส่วนบรูไน สิงคโปร์และติมอร์ ไม่มีแหล่งมรดกโลกเนื่องจากว่าประเทศอาจจะมีขนาดเล็กเกินไปและไม่มีสถานที่เข้าเกณฑ์ ส่วนพม่าเพิ่งเข้าเป็นสมาชิก UNESCO และมีปัญหากับทาง UNESCO เกี่ยวกับการบูรณะโบราณสถาน ทำให้ยังไม่ได้รับการขึ้นทะเบียน
ยกตัวอย่าง ประเทศไทย 1. นครประวัติศาสตร์สุโขทัยและเมืองบริวาร สุโขทัยถือว่าเป็นอาณาจักรแห่งแรกของคนไทย สุโขทัยเกิดจากการสนธิคำ สุข และอุทัย ที่แปลว่ารุ่งอรุณแห่งความสุข มรดกโลกแห่งนี้ประกอบด้วย อุทธยานประวัติศาสตร์สุโขทัย อุทธยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัยลัย และอุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร อุทธยานประวัติศาสตร์ทั้งสามแห่งประกอบด้วยวัดและแหล่งโบราณคดีมากมายที่แสดงถึงการเรื่มต้นของศิลปะไทยเมื่อประมาณ 700 ปีที่แล้วที่มีผลมาถึงปัจจุบันนี้ โดยเฉพาะเจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์และพระพุทธรูปแบบสุโขทัยที่อ่อนช้อยเป็นเอกลักษณ์เฉพาะที่หาไม่ได้ในที่อื่น  2. นครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุทธยาและเมืองบริวาร หลักเกณฑ์ข้อ 3 อยุทธยาได้ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ. 1893 และได้กลายเป็นเมืองหลวงแห่งที่สองของคนไทยหลังจากสุโขทัย ต่อจากนั้นก็ถูกทำลายลงโดยกองทัพจากอังวะในปี พ.ศ. 2310 อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา จากการสำรวจพบว่า มีโบราณสถานกระจัดกระจายอยู่ไม่ต่ำกว่า 200 แห่ง ประกอบด้วยพระปรางค์และวัดขนาดใหญ่ซึ่งแสดงถึงความรุ่งเรืองในอดีต ลาว 1. เมืองหลวงพระบาง หลักเกณฑ์ข้อ 2, 4, และ 5 หลวงพระบางได้รับการขึ้นทะเบียนให้เป็นมรดกโลกด้วยเหตุผล คือ การผสมผสานระหว่างสถาปัตยกรรมดั้งเดิม มีวัดวาอารามเก่าแก่มากมาย และสถาปัตยกรรมที่ได้รับอิทธิพลจากยุคอาณานิคม ตัวเมืองตั้งอยู่ริมน้ำโขงและน้ำคาน ซึ่งไหลบรรจบกันท่ามกลางธรรมชาติอันงดงาม และชาวหลวงพระบางมีบุคลิกที่ยิ้มแย้มแจ่มใส เป็นมิตร และมีขนบธรรมเนียมประเพณีที่งดงาม ในขณะที่มรดกโลกแห่งอื่นอาจได้ขึ้นทะเบียนอย่างจำเพาะเจาะจงในโบราณสถาน ธรรมชาติ แต่หลวงพระบางทั้งเมืองได้รับการขึ้นทะเบียนให้เป็นมรดกของมวลมนุษยชาติเมื่อเดือนธันวาคม พ.ศ. 2538 และยังได้รับการยกย่องว่าเป็นเมืองที่ได้รับการปกปักษ์รักษาที่ดีที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ 2. ปราสาทวัดภูและการตั้งถิ่นฐานโบราณในเขตวัฒนธรรมแขวงจำปาศักดิ์ หลักเกณฑ์ข้อ 3 และ 4 เขตวัฒนธรรมแขวงจำปาศักดิ์ ประกอบด้วย กลุ่มปราสาทวัดภู ซึ่งเป็นภูมิทัศน์ที่ได้รับการรักษาเป็นอย่างดีมากว่า 1,000 ปี ด้วยการออกแบบที่แสดงออกถึงความเชื่อของศาสนาฮินดูเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และสิ่งแวดล้อม โดยการใช้แกนของภูเขา และแม่น้ำ เพื่อวางผังเมือง วัด ศาลเจ้าและการชลประทาน ที่ขยายออกไปกว่า 10 กิโลเมตร แหล่งมรดกโลกยังรวมถึงเมืองโบราณอีกสองเมืองริมฝั่งแม่น้ำโขง และภูเขาใกล้เคียง สิ่งก่อสร้างทั้งหมดได้แสดงถึงการพัฒนาในช่วง ศตวรรษที่ 5 ถึง 15 ที่เกี่ยวข้องกับจักรวรรดิเขมร กัมพูชา 1. เมืองพระนคร (อังกอร์) หลักเกณฑ์ข้อ 1, 2, 3, และ 4 เมืองพระนครถือว่าเป็นแหล่งโบราณคดีที่สำคัญที่สุดในเอเชียอาคเนย์ มีพื้นที่รวมมากว่า 400 ตารางกิโลเมตร ประกอบด้วย พื้นที่ป่าและเมืองพระนคร (อังกอร์) ซึ่งเป็นเมืองหลวงของอาณาจักรเขมรโบราณ จากศตวรรษที่ 9 ถึง 15 มีแหล่งโบราณสถานหลายแห่งรวมทั้ง ปราสาทนครวัดที่มีชื่อเสียง นครธม และรูปสลักนับไม่ถ้วน จากภาพถ่ายจากดาวเทียมแสดงให้เห็นว่าเมืองพระนครเป็นเมืองที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลกก่อนยุคอุตสาหกรรม มีระบบสาธารณูปโภคเชื่อมต่อกันเป็นพื้นที่อย่างน้อย 100 ตารางกิโลเมตร 2.เขาพระวิหาร หลักเกณฑ์ข้อ 1 เขาพระวิหารเป็นเทวสถานฮินดู สร้างถวายแด่พระศิวะ ตั้งอยู่บนหน้าผาสูง 525 เมตรในแนวทิวเขาพนมดงรัก ระหว่างชายแดนไทยที่อำเภอกันทรลักษณ์ จังหวัดศรีษะเกษ และจังหวัดพระวิหาร (เพรียะวิเฮีย) กัมพูชา ส่วนที่ขี้นทะบียนเป็นเพียงปราสาทในฝั่งกัมพูชาเท่านั้น แต่แหล่งโบราณคดีที่เกี่ยวข้องกับเขาพระวิหารในฝั่งไทย เช่น รูปสลักที่ผามออีแดง สระตราว สถูปคู่และบาราย ไม่ได้รับการขึ้นทะเบียนด้วย เขาพระวิหารเป็นผลงานชิ้นเอกของศิลปะเขมร มีความเป็นเยี่ยมในด้านสถาปัตย์ ที่ตั้ง ธรรทชาติ การการสลักหิน ประวัติการสร้างสามารถสืบค้นได้ถึง ศตวรรษที่ 9 ปัจจุบันเป็นปมขัดแย้งระหว่างไทยกับกัมพูชา เวียดนาม 1. อ่าวฮาลอง หลักเกณฑ์ข้อ 7, 8 อ่าวฮาลองตั้งอยู่ในภาคจะวันออกเฉียงเหนือของเวียดนามในอ่างตังเกี๋ย ประกอบด้วยเกาะน้อยใหญ่กว่า 1,600 เกาะ ในพื้นที่ 1553 ตารางกิโลเมตร ก่อให้เกิดทัศนนียภาพอันน่าตื่นใจ ของภูเขาหินปูน นอกจากนี้ยังมีความหลากหลายทางชีวภาพอีกด้วย 2.หมู่โบราณสถานเมืองเว้ หลักเกณฑ์ข้อ 4 เมืองเว้ตั้งอยู่ในเวียดนามตอนกลาง ริมฝั่งแม่น้ำหอม ถัดเข้ามาในแผ่นดินจากริมฝั่งทะเลจีนใต้ ทางฝั่งเหนือของแม่น้ำคือที่ตั้งของพระราชวัง ซึ่งเป็นศูนย์กลางของย่านประวัติศาสตร์ โบราณสถานและวัดสำคัญส่วนใหญ่ในเมืองเว้จะตั้งอยู่ในบริเวณนี้ ทางฝั่งใต้ของแม่น้ำจะเป็นเมืองใหม่ ซึ่งมีย่านธุรกิจและที่พักอาศัยมากมาย เมืองเว้เคยเป็นเมืองหลวงเก่าในสมัยราชวงศ์เหงียนของเวียดนามช่วงปี พ.ศ. 2345 – 2488 ก่อนที่จะมีการแยกประเทศ เว้เป็นทั้งศูนย์กลางการเมือง วัฒนธรรม และศาสนา โบราณสถานส่สนใหญ่ได้รับความเสียหายระหว่างการสู้รบในสงครามเวียดนาม มาเลเซีย 1. มะละกาและจอร์จทาวน์ เมืองประวัติศาสตร์บนช่องแคบมะละกา หลักเกณฑ์ข้อ2 3 4 มะละกาและจอร์จทาวนได้ถูกพัฒนามากว่า 500 ปี โดยเป็นศูนย์กลางการค้าและแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมระหว่างตะวันออกกับตะวันตก อิทธิพลของเอเชียและยุโรปได้ส่งผลให้เมืองนี้เกิดมรดกทางวัฒนธรรมที่หลากหลายโดยแสดงออกในรูปแบบของ โบสถ์ ที่ทำการรัฐบาล จตุรัส 2. อุทยานแห่งชาติกีนาบาลู (Kinabalu national park) หลักเกณฑ์ข้อ 9 10 อุทยานแห่งนี้ตั้งอยู่ที่ชายฝั่งด้านตะวันตกของรัฐซาบาห์ บนเกาะบอร์เนียว ทางตะวันออกของมาเลเซีย มีพื้นที่ 754 ตารางกิโลเมตร อยู่รอบๆภูเขาคินาบาลูซึ่งสูง 4,095.2 เมตร และเป็นภูเขาที่สูงที่สุดบนเกาะบอร์เนียว ภายในอุทยานเป็นแหล่งที่อยู่ของพันธุ์พืชและสัตว์หลากหลายชนิด โดยแบ่งเขตแหล่งที่อยู่ออกตามสภาพทางภูมิศาสตร์ออกได้เป็น 4 เขต ได้แก่ ป่าดิบชื้น ป่าสนเขา ทุ่งหญ้าบนที่สูง และพุ่มไม้บนยอดเขา บริเวณภูเขาเป็นแหล่งที่พบกล้วยไม้และพืชกินแมลงหลายสายพันธุ์ และยังเป็นถิ่นอาศัยของสัตว์ประจำถิ่นอีกมากมาย เช่น ปลิงแดงยักษ์คินาบาลู ไส้เดือนยักษ์คินาบาลู นกเขียวก้านตองปีกสีฟ้าคินาบาลู อินโดนีเซีย 1. กลุ่มวัดบรมพุทโธ หลักเกณฑ์ข้อ 1 2 4 มหาสถูปบุโรพุทโธ หรือ บรมพุทโธ เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงของประเทศอินโดนีเซีย ตั้งอยู่ในภาคกลางของเกาะชวา ห่างจากยอกยาการ์ตาไปทางตะวันตกเฉียงเหนือราว 40 กิโลเมตร สร้างขึ้นระหว่างปี พ.ศ. 1293 – 1393 โดยบุโรพุทโธเป็นศาสนสถานของศาสนาพุทธนิกายมหายาน ถ้าไม่นับนครวัดของกัมพูชาซึ่งเป็นทั้งศาสนสถานของศาสนาพราหมณ์-ฮินดูและศาสนาพุทธ บุโรพุทโธจะเป็นศาสนสถานของศาสนาพุทธที่ใหญ่ที่สุดในโลก บุโรพุทโธถูกสร้างขึ้นโดยกษัตริย์แห่งราชวงศ์ไศเลนทร เป็นสถูปแบบมหายานมีการแกะสลักอย่างสวยงามรอบๆสถูปในแต่ละชั้น 2. กลุ่มวัดปรัมบานัน หลักเกณฑ์ข้อ 1 4 ปรัมบานัน คือวัดในศาสนาฮินดูที่ใหญ่ที่สุดในประเทศอินโดนีเซีย ตั้งอยู่ในเขตชวากลาง ห่างจากเมืองยอกยาการ์ตาไปทางตะวันออกประมาณ 18 กิโลเมตร ตัววัดนั้นสร้างขื้นเมื่อราวปี พ.ศ. 1390 แต่หลังจากสร้างเสร็จได้ไม่นาน ตัววัดก็ถูกทอดทิ้งและถูกปล่อยให้ทรุดโทรมตามกาลเวลา จนเมื่อถึงปี พ.ศ. 2461 (ค.ศ. 1918) จึงได้มีการเริ่มบูรณะวัดขึ้นมา ปรัมบานันเป็นกลุ่มวัดฮินดูที่ใหญ่ที่สุดในอินโดนีเซีย ประดับตกแต่งด้วยรูปสลักจากเรื่องรามเกียรติ์ ฟิลิปปินส์ 1. นาขั้นบันไดแห่งเทือกเขาฟิลิปปินส์ หลักเกณฑ์ข้อ 3 4 5 2. นครประวัติศาสตร์วีกัน หลักเกณฑ์ข้อ 2 4 เมืองนี้ถูกสร้างขึ้นเมื่อคริสตศตวรรษที่ 16 เป็นเมืองที่เป็นตัวอย่างของการวางผังเมืองแบบสเปนที่ดีที่สุดในเอเชีย สถาปัตยกรรมของเมืองได้รับอิทธิพลจากหลายที่ในฟิลิปินส์ จีน และยุโรป ก่อให้เกิดรูปแบบที่เป็นเอกลักษณ์ที่ไม่พบที่อื่น เพื่อเป็นการอนุรักษ์ ถนนในเมืองนี้จึงอนุญาตเฉพาะรถม้าเท่านั้น |
แหล่งมรดกโลก มีความสำคัญ กับ อาเซียน อย่างไร
ลิขสิทธิ์ © 2024 moicapnhap Inc.
