ข้อวินิจฉัยการพยาบาลหญิงตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1

มโนทัศน์ของการตั้งครรภ์--ความหมายและระยะของการตั้งครรภ์--การเจริญเติบโตและพัฒนาการของทารก--การเปลี่ยนแปลงทางกายของหญิงตั้งครรภ์--การเปลี่ยนแปลงทางจิตสังคมของหญิงตั้งครรภ์--ปัจจัยที่มีผลกระทบต่อหญิงตั้งครรภ์และทารก--การวินิจฉัยการตั้งครรภ์--กระบวนการพยาบาลสำหรับหญิงตั้งครรภ์--การประเมินสภาพ--การวางแผนการพยาบาล--การปฏิยบัติการพยาบาล--การประเมินผลการพยาบาล--การพยาบาลหญิงตั้งครรภ์ไตรมาสที่1--การประเมินสภาพหญิงตั้งครรภ์ไตรมาสที่1--หลักการพยาบาลหญิงตั้งครรภ์ไตรมาสที่1--กรณีศึกษาหญิงตั้งครรภ์ไตรมาสที่1--การพยาบาลหญิงตั้งครรภ์ไตรมาสที่2--การประเมินสภาพหญิงตั้งครรภ์ไตรมาสที่2--ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาลหญิงตั้งครรภ์ไตรมาสที่2--หลักการพยาบาลหญิงตั้งครรภ์ไตรมาสที่2--กรณีศึกษาหญิงตั้งครรภ์ไตรมาสที่2--การพยาบาลหญิงตั้งครรภ์ไตรมาสที่3--การประเมินสภาพหญิงตั้งครรภ์ไตรมาสที่3--ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาลหญิงตั้งครรภ์ไตรมาสที่3--หลักการพยาบาลหญิงตั้งครรภ์ไตรมาสที่3--กรณีศึกษาหญิงตั้งครรภ์ไตรมาสที่3

1. การพยาบาลสูติศาสตร์
2. การตั้งครรภ์

การที่คุณแม่ตั้งครรภ์มีอารมณ์ดีอยู่เสมอจะช่วยให้เด็กมีพัฒนาการที่ดีตั้งแต่อยู่ในครรภ์ โดยคุณแม่อาจฟังเพลงที่ตนเองชอบเสมอๆ นอกจากนี้การแบ่งปันเพลงเพราะๆ ให้เด็กน้อยในครรภ์จะช่วยให้มีการพัฒนาเรื่องการพูดและการฟังที่ดี สามารถทำได้ด้วยการใช้เสียงเพลงแนบหน้าท้อง  เปิดเพลงไพเราะ ฟังสบายอย่างน้อยวันละ 10 นาที

ความเสี่ยงที่ควรเฝ้าระวังในไตรมาสแรก

• อาการแพ้ท้อง คุณแม่ส่วนใหญ่มักแพ้ท้องอย่างหนักในช่วงไตรมาสแรก คลื่นไส้ อาเจียน และรับประทานอาหารไม่ได้ หากคุณแม่ละเลยการรับประทานอาหาร อาจเสี่ยงต่อการขาดสารอาหารที่จำเป็นทั้งในทารกและตัวคุณแม่เอง ส่งผลให้ทารกในครรภ์ไม่ได้รับสารอาหารบำรุงสมองอย่างเพียงพอ ส่วนคุณแม่เกิดภาวะขาดสมดุลของเกลือแร่และวิตามิน หากมีอาการแพ้ท้องมากควรพบแพทย์เพื่อรับการรักษา
• เลือดออกทางช่องคลอด ภาวะเลือดออกทางช่องคลอดมีความเสี่ยงต่อชีวิตของทารกในครรภ์และคุณแม่อย่างมาก ถือเป็นอันตรายที่สามารถเกิดได้ทุกช่วงอายุครรภ์  จึงควรรีบพบแพทย์ทันที ไม่ต้องรอให้ถึงวันนัด
• ปวดท้องน้อยอย่างรุนแรง แม้คุณแม่ตั้งครรภ์ส่วนใหญ่มักพบอาการปวดท้องน้อยเป็นปกติ เนื่องจากกล้ามเนื้อมดลูกมีการขยายตัวเพื่อรองรับตัวอ่อนในครรภ์ แต่หากอาการปวดมากขึ้นจนผิดสังเกต หรือปวดติดต่อกันยาวนาน ควรรีบพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุ

ทั้งนี้ภาวะเสี่ยงในไตรมาสแรกยังขึ้นกับโรคประจำตัวของคุณแม่ อาทิ  ความดันโลหิตสูง  เบาหวาน โรคไต  โรคหัวใจ โลหิตจาง ต่อมไทรอยด์เป็นพิษ และโรคธาลัสซีเมีย เป็นต้น นอกจากนี้อายุของมารดาขณะตั้งครรภ์ก็มีผลต่อความเสี่ยงเช่นกัน โดยคุณแม่ตั้งครรภ์มีอายุน้อยกว่า 16 ปี หรือมากกว่า 40 ปี ควรปรึกษาแพทย์และตรวจครรภ์อย่างสม่ำเสมอ

ท้องไตรมาสแรก กับการตรวจคัดกรองครรภ์เสี่ยง

การเอาใจใส่ดูแลคุณแม่ในช่วงไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ถือเป็นสิ่งจำเป็น การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกายเบาๆ สม่ำเสมอ ทำจิตใจให้แจ่มใส ไม่วิตกกังวลจนเกินไป แต่ก็ไม่ละเลยอาการต่างๆ ที่เกิดขึ้น ไม่มองว่าเป็นเรื่องปกติ โดยการฝากครรภ์ตั้งแต่เริ่มตั้งครรภ์  ตรวจคัดกรองความเสี่ยงของครรภ์เป็นพิษในช่วง 3 เดือนแรก สามารถช่วยลดความเสี่ยงได้สูงถึง 90 % และสามารถป้องกันการเกิดครรภ์พิษได้ 70%  ที่สำคัญคุณแม่ตั้งครรภ์ควรมาพบแพทย์ตามนัด  ปรึกษาแพทย์หากมีอาการผิดปกติ ไม่ซื้อยารับประทานเอง เพื่อสุขภาพที่ดีทั้งคุณแม่และทารกในครรภ์

(Read : 234647 times)

รายชื่ออาจารย์ผู้สอน : อาจารย์วารุณี เพไร, ผศ.ภัทรพร อรัณยภาค, อาจารย์จิตต์ระพี บูรณศักดิ์

รายละเอียดลักษณะของรายวิชา แบบ มคอ.3 : Download 

สัปดาห์ที่

บทที่ 1 บทนำ การพยาบาลสูติศาสตร์
1.1 ประวัติการพยาบาลมารดาและทารก
1.2 การพยาบาลมารดาและทารกในปัจจุบัน
1.3 แนวโน้มทางการพยาบาลมารดาและทารก
1.4 บทบาทและขอบเขตความรับผิดชอบของพยาบาลวิชาชีพในการพยาบาลสูติศาสตร์

บทที่ 2 ทบทวนการเจริญเติบโตและพัฒนาการของทารกในครรภ์
2.1 การปฏิสนธิ การฝังตัว และการเจริญเติบโตของไข่ที่ถูกผสมแล้ว
2.2 พัฒนาการของรก สายสะดือ เยื่อหุ้มทารกและน้ำคร่ำ
2.3 การเจริญเติบโตและพัฒนาการของทารกในครรภ์
2.4 การไหลเวียนเลือดทารกในครรภ์
2.5 ส่วนต่าง ๆ และขนาดของศีรษะทารก
2.6 ปัจจัยที่มีผลต่อการสร้างเซลล์ การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์

บทที่ 3 การพยาบาลสตรีในระยะตั้งครรภ์
3.1 ศัพท์ทางสูติศาสตร์
3.2 การวินิจฉัยการตั้งครรภ์

• 3.2.1 Presumptive signs
• 3.2.2 Probable signs
• 3.2.3 Positive signs

3.3 การเปลี่ยนแปลงของสตรีตั้งครรภ์

• 3.3.1 การเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยาของสตรีตั้งครรภ์
• 3.3.2 การเปลี่ยนแปลงทางจิตสังคมของสตรีตั้งครรภ์

3.4 การฝากครรภ์

• 3.4.1 วัตถุประสงค์ของการฝากครรภ์
• 3.4.2 ระยะเวลาการรับบริการฝากครรภ์
• 3.4.3 การซักประวัติ
• 3.4.4 การคาดคะเนอายุครรภ์และกำหนดวันคลอด
• 3.4.5 การตรวจร่างกาย
• 3.4.6 การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
• 3.4.7 การสร้างเสริมภูมิคุ้มกันในระยะตั้งครรภ์
• 3.4.8 การตรวจครรภ์

- Lie, Attitude, Presentation Denominator, Position
- Leopold’s maneuve

3.5 การให้สุขศึกษาและคำแนะนำแก่สตรีมีครรภ์

• 3.5.1 การแต่งกาย
• 3.5.2 การขับถ่าย
• 3.5.3 การมีเพศสัมพันธ์
• 3.5.4 การเดินทาง
• 3.5.5 อาการผิดปกติที่ต้องมาโรงพยาบาลทันที
• 3.5.6 อาการนำก่อนคลอด
• 3.5.7 การเตรียมตัวมาคลอด

3.6 การพยาบาลสตรีที่มีอาการไม่สุขสบายในระยะไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์

3.7 การพยาบาลสตรีที่มีอาการไม่สุขสบายในระยะไตรมาสที่สอง
3.8 การพยาบาลสตรีที่มีอาการไม่สุขสบายในไตรมาสที่สาม
3.9 การพยาบาลเพื่อส่งเสริมการปรับตัวด้านจิตอารมณ์ในสตรีมีครรภ์
3.10 การเตรียมสตรีมีครรภ์เพื่อการคลอด

• 3.10.1 Prenatal exercise
• 3.10.2 Breathing exercise
• 3.10.3 Relaxation exercis

บทที่ 4 การพยาบาลสตรีระยะคลอด
4.1 การเจ็บครรภ์

• 4.1.1 ทฤษฎีการเริ่มเจ็บครรภ์
• 4.1.2 อาการของการเจ็บครรภ์

4.2 องค์ประกอบที่มีอิทธิพลต่อการคลอด
4.3 ปัจจัยอื่น ๆ ที่มีอิทธิพลต่อความก้าวหน้าของการคลอด
4.4 ระยะต่าง ๆ ของการคลอด

4.5 กลไกการคลอด

• 4.5.1 Engagement
• 4.5.2 Descent & Flexion
• 4.5.3 Internal Rotation of Head
• 4.5.4 Crowning
• 4.5.5 Extension of the Head
• 4.5.6 Restitution
• 4.5.7 Internal Rotation of the Shoulders
• 4.5.8 External Rotation of Head
• 4.5.9 Birth by lateral flexio

4.6 การรับใหม่ผู้คลอด
4.7 การพยาบาลผู้คลอดในระยะที่หนึ่งของการคลอด

• 4.7.1 ซักประวัติ
• 4.7.2 การตรวจร่างกาย
• 4.7.3 การวัดสัญญาณชีพ
• 4.7.4 การประเมินสภาพทารกในครรภ์
• 4.7.5 การประเมินความก้าวหน้าของการคลอด
• 4.7.6 การดูแลความสุขสบายของผู้คลอดทั้งด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม และจิตวิญญาณ
• 4.7.7 การย้ายผู้คลอดเข้าห้องคลอด

4.8 การพยาบาลผู้คลอดในระยะที่สองของการคลอด

• 4.8.1 การประเมินสภาวะผู้คลอด
• 4.8.2 การเตรียมสำหรับการคลอด

- การเตรียมสถานที่และอุปกรณ์
- การเตรียมตัวของผู้ทำคลอด
- การเตรียมผู้คลอดทางด้านร่างกายและจิตใจ

4.9 การพยาบาลผู้คลอดในระยะที่สามของการคลอด

• 4.9.1 การประเมินสภาวะผู้คลอด
• 4.9.2 การทำคลอดรกและการตรวจรก
• 4.9.3 การตรวจการฉีกขาดของช่องทางคลอด
• 4.9.4 การซ่อมแซมฝีเย็บ

4.10 การพยาบาลผู้คลอดในระยะ 2 ชั่วโมงหลังคลอด

• 4.10.1 การประเมินสภาวะผู้คลอด
• 4.10.2 การดูแลย้ายผู้คลอดไปหอผู้ป่วยหลังคลอด

บทที่ 5 การพยาบาลมารดาในระยะหลังคลอด
5.1 การปรับตัวทางด้านร่างกายของมารดาในระยะหลังคลอด

• 5.1.1 มดลูกและปากมดลูก
• 5.1.2 น้ำคาวปลา
• 5.1.3 ผนังช่องคลอด
• 5.1.4 เต้านม / การหลั่งน้ำนม
• 5.1.5 การมีประจำเดือน
• 5.1.6 การเปลี่ยนแปลงทางร่างกายทั่ว ๆ ไป

5.2 การปรับตัวทางด้านจิตสังคมของมารดาและครอบครัวในระยะหลังคลอด

5.3 การพยาบาลมารดาในระยะหลังคลอด

• 5.3.1 การพยาบาลในระยะ 24 ชั่วโมงแรกหลังคลอด
• 5.3.2 การพยาบาลในระยะหลังคลอด 24 ชั่วโมงจนถึง 6 สัปดาห์หลังคลอด

5.4 การพยาบาลมารดาที่มีอาการไม่สุขสบายในระยะหลังคลอด

• 5.4.1 ไข้หลังคลอด
• 5.4.2 ปวดมดลูก
• 5.4.3 เต้านมคัด

5.5 การเลี้ยงบุตรด้วยนมมารดา

บทที่ 6 การส่งเสริมสัมพันธภาพระหว่างมารดากับทารก
6.1 มโนทัศน์ของสัมพันธภาพระหว่างมารดากับทารก
6.2 พัฒนาการของการสร้างสัมพันธภาพระหว่างมารดากับทารก
6.3 ปัจจัยที่มีผลกระทบต่อการสร้างสัมพันธภาพ
6.4 การประเมินสัมพันธภาพระหว่างมารดากับทารก
6.5 บทบาทของพยาบาลในการส่งเสริมสัมพันธภาพระหว่างมารดากับทารก

บทที่ 7 การวางแผนครอบครัว
7.1 ความหมายและความสำคัญของการวางแผนครอบครัว
7.2 ขอบเขตแนวโน้มและเป้าหมายของการวางแผนครอบครัว
7.3 ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการวางแผนครอบครัว
7.4 หลักและวิธีการคุมกำเนิด
7.5 การให้สุขศึกษาและการจูงใจผู้รับบริการวางแผนครอบครัว
7.6 บทบาทของพยาบาลในการให้บริการวางแผนครอบครัว

สอบการตรวจครรภ์ การทำคลอด การดูแลทารกแรกเกิด