รหัส ดาวน์โหลด สำนักพิมพ์ เอม พันธ์

เฉลยพ้นื ฐานธรุ กจิ ดิจิทัล หนา้

หน่วยที่ 1 2
หนว่ ยท่ี 2 9
หนว่ ยที่ 3 16
หน่วยที่ 4 22
หน่วยท่ี 5 28
หน่วยที่ 6 35
หนว่ ยท่ี 7 44
หน่วยที่ 8 50
หนว่ ยท่ี 9 56

2

แบบฝึกหดั ท้ายหน่วยการเรียนรู้ท่ี 1

ตอนท่ี 1 จงตอบคาถามต่อไปน้ี
1. จงอธิบายธุรกิจแบบเจ้าของคนเดียว (Single or Sole Proprietor) คืออะไร

ตอบ เป็นกิจการแบบมีผู้ประกอบการเพียงคนเดียว ทั้งการตัดสินใจและการบริหารด้านต่าง ๆ
เป็นสิทธิ์ขาดของผู้ประกอบการเพียงคนเดียว ธุรกิจประเภทนี้ส่วนมากเป็นธุรกิจส่วนตัวที่มีขนาดเล็ก ใช้
เงินทุนในการดาเนินการไม่มาก ขอบเขตการดาเนินการหรือการบริหารเรียบง่ายไม่ซับซ้อน ขั้นตอนการ
ทางานไม่เยอะ และสว่ นมากจะเน้นไปทค่ี วามสมั พนั ธ์ระหวา่ งผู้ประกอบการกับลูกคา้

2. หนา้ ที่ในการจัดการองค์กรธรุ กิจทสี่ าคัญแบง่ ออกไดเ้ ปน็ กด่ี ้านอะไรบา้ ง
ตอบ 1. การวางแผน ผู้บริหารต้องกาหนดเป้าหมายหรือวัตถุประสงค์ขององค์กรขึ้นมา และ

วางแผนกาหนดนโยบายการบริหารงานขึ้นไว้ล่วงหน้า เพื่อเป็นแนวทางหรือแนวในการปฏิบัติในการ
ดาเนินงานขององค์กรให้บรรลุวัตถุประสงค์หลัก หรือเป้าหมายที่ได้กาหนดเอาไว้ เพื่อลดความเสี่ยงของ
ความไมแ่ นน่ อนตา่ ง ๆ ทีอ่ าจเกิดข้นึ และป้องกนั การเกดิ ปญั หามากกว่าคอยตามแก้ไขปัญหาในภายหลงั

2. การจัดองค์กร ผู้บริหารจะต้องจัดทรัพยากรต่าง ๆ ให้ทางานร่วมกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สูงสุด โดยการกาหนดความสร้างขององค์กรขึ้นเพื่อแสดงโครงสร้างของงาน อานาจหน้าที่ ความ
รับผิดชอบ และเส้นทางของการติดต่อประสานงานภายในองค์กร และผู้บริหารจาเป็นต้องจัดสรร
ทรัพยากรใหส้ อดคล้องและมคี วามเหมาะสม

3. การอานวยการ ผู้บริหารหรือผู้นาควรจะใช้ความสามารถในการจูงใจหรือการโน้มน้าว เพื่อให้
ผู้ปฏิบัติงาน พนักงานหรือลูกจ้าง คล้อยตามอย่างเต็มใจในการดาเนินการที่ได้รับมอบหมายให้สาเร็จตาม
วัตถุประสงคท์ ี่กาหนดไว้ เช่น สร้างแรงจูงใจท่ีนอกเหนือจากการให้เงนิ เดือนแก่พนกั งานหรอื ลูกจา้ ง มีการ
ติดต่อสื่อสารในการปฏิบัติงานในการถ่ายทอดข้อมูลข่าวสารและความเข้าใจระหว่างบุคคลที่เกี่ยวข้องกัน
เช่น การติดต่อสื่อสารระหว่างฝ่ายทรัพยากรและฝ่ายผลิต และสิ่งที่สาคัญก็คือ การที่ผู้บริหารมีความเป็น
ผู้นา และมีอิทธิพลหรือเป็นต้นแบบให้แก่ผู้ใต้บังคับบัญชาหรือลูกน้อง ทาให้เกิดความศรัทธาหรือความ
นา่ เชื่อถอื แกพนักงานหรือลกู จ้าง เพอื่ ให้นาพาองคก์ รไปในทิศทางธุรกิจท่ไี ด้กาหนดไว้

4. ด้านการควบคุม ผู้บริหารต้องมั่นใจว่าขั้นตอนที่ได้ดาเนินการไปแล้วนั้นสาเร็จลุล่วงไปด้วยดี
ดังนั้นจึงจาเป็นต้องกากับและตรวจสอบการปฏิบัติงานให้เป็นไปตามแผนงานที่ได้วางเอาไว้ เช่น การ
กาหนดมาตรฐานของงาน กาหนดระดับต่าสุดของงานที่ยอมรับได้ อาทิ จานวนลูกค้า กาไร ขาดทุน หรือ

3

การวัดผลงานท่ีต้องเป็นการสวัดผลงานที่เกิดข้ึนจริง วา่ เป็นไปตามมาตรฐานท่ีกาหนดไว้หรอื ไม่ และเม่ือมี
รายงานว่ามีข้อผิดพลาดหรือมีผลงานที่ต่ากว่ามาตรฐาน ผู้บริหารจะต้องตรวจสอบให้ทราบถึงสาเหตุว่า
ข้อผิดพลาดที่เกิดขึ้นจากอะไร และต้องดาเนินการแก้ไขให้ถูกต้อง และกาหนดมาตรการป้องไม่ให้
ข้อผดิ พลาดเดมิ เกิดขึ้นซ้าอกี

3. จงอธิบายความสาคัญของเทคโนโลยสี ารสนเทศและการส่ือสารในธุรกจิ ว่ามคี วามสาคัญอะไรบ้าง
ตอบ 1. การเพม่ิ สะดวกสบายและความพึงพอใจให้กบั ลกู ค้าหรอื ผบู้ รโิ ภค
2. เพิ่มความรวดเร็วและถูกต้องในการดาเนินงานธุรกิจ และสามารถช่วยลดข้ันตอนและ

ประหยดั เวลาในการดาเนนิ งาน
3. การเพิ่มประสิทธภิ าพ
4. การลดตน้ ทุนในการดาเนินธรุ กิจ
5. การเพิ่มช่องทางการขยายตลาด
6. การเพิ่มความได้เปรียบตอ่ คแู่ ข่งในทางการคา้

4. จงอธบิ ายความหมายของธรุ กิจดิจิทัล (Digital Business)
ตอบ เป็นการนาเทคโนโลยีต่าง ๆ เข้ามาช่วยปรับเปลี่ยนโครงสร้างและพัฒนาธุรกิจ เพื่อเพิ่ม

ความสะดวกสบายให้กับทั้งผู้ประกอบการผู้บริโภค ในการเลือกสินค้าหรือบริการต่าง ๆ และเพื่อเพิ่มผล
กาไรหรือยอดขายให้กับธุรกิจ เช่น การนาแอปพลิเคชันมาช่วยให้ผู้บริโภคเข้าถึงสินค้าหรือบริการได้ง่าย
มากขึ้น ตัวอย่างเช่น การทาโฆษณาผา่ นเว็บไซตห์ รอื สื่อสังคมออนไลน์ รวมไปถงึ การจัดซ้ือและจัดสง่ สินค้า
สินค้าในรูปแบบออนไลน์

5. จงยกตัวอย่างรปู แบบธุรกจิ ท่เี กิดจากการเปล่ยี นแปลงอันเนื่องจากเทคโนโลยดี ิจทิ ัลว่ามีอะไรบ้าง
ตอบ 1. Hypermarket Model หรือรูปแบบอานาจทางการตลาดขนาดใหญ่ มีลักษณะคล้าย

กับห้างสรรพสินค้า แต่เปลี่ยนมาเป็นรูปแบบการตลาดออนไลน์แทน ลูกค้าสามารถเลือกซื้อสิ่งที่ต้องการ
ได้จากที่ทเ่ี ดียว ตัวอย่างเช่น eBay หรอื Shopee เป็นต้น

4

2. The On-Demand Model หรือรูปแบบบริการตามความต้องการ รูปแบบธุรกิจน้ี
เน้นการเข้าถึงลูกค้าตามความตอ้ งการที่แตกต่างกันโดยไม่ว่าจะเปน็ สนิ ค้าหรือบริการ กล่าวคือ ลกู ค้าน้นั มี
ความต้องการซื้อแต่ไม่มีเวลาพอที่จะทาเอง ดังนั้นจึงต้องให้คนอื่นไปทาแทน และต้องเสียค่าบริการเพิ่ม
เชน่ การส่งของ Kerry, Lalamove หรอื Line Man เปน็ ต้น

3. The Access-over-Ownership Model หรือรูปแบบการเข้าถึงผู้ให้บริการ เป็นการทาให้
ผู้บริโภคนั้นเข้าถึงสินค้าและบริการต่าง ๆ เช่น บริการการจัดหาที่พักและส่งให้ผู้ใช้บริการโดยตรง โดยท่ี
รายได้นั้นมาจากค่าบรกิ ารนั่นเอง เช่น Airbnb หรือ Uber เปน็ ต้น

4. Freemium Model หรือรูปแบบการขายสินค้าและบริการ หรือรูปแบบการสมัครสมาชิก ซึ่ง
เป็นการให้บริการลูกค้าในรูปแบบที่ไม่ค่าใช้จ่ายแต่จากัดจานวน และจะมีการเก็บค่าใช้จ่ายเมื่อลูกค้าหรือ
ผ้บู ริโภคน้ันต้องการใช้งานมากขึ้นกว่าท่ีเปิดให้ใช้ฟรี หรอื สมคั รสมาชกิ เพอ่ื ใหใ้ ช้บรกิ ารน้นั ๆ ไดอ้ ย่างไม่
จากดั เช่น Joox, Spotify, HOOQ หรือกระท่ัง Netflix ก็ดว้ ย

5. Ecosystem Model หรือรูปแบบความเชื่อมโยงท่ีสมั พันธ์กัน มีหลากหลายองค์กรทใ่ี ช้กลยทุ ธ์
รูปแบบนี้ในการขายผลิตภัณฑ์หรือสินค้าต่าง ๆ เช่น Google ที่ออกสินค้าหรือผลิตภัณฑ์เพื่อเพิ่มหรือ
เชื่อมโยงกับอีกผลิตภัณฑ์หนึ่งทั้งระบบ เช่น สมาร์ตโฟนที่มีแอปพลิเคชันหรืออุปกรณ์เสริมต่าง ๆ ที่ใช้
ควบคกู่ นั หรือใชเ้ พือ่ เพม่ิ ความสะดวกสบาย

ตอนที่ 2 จง ล้อมรอบคาตอบทีถ่ ูกต้องทส่ี ุดเพียงข้อเดียว
1. การจดทะเบียนพาณิชย์ ผู้ประกอบการจาเป็นต้องจดทะเบียนพาณิชย์ภายในกี่วัน นับแต่วันที่เริ่ม
ประกอบธรุ กจิ

5

ข. 30 วัน
2. ห้างหุ้นส่วน (Partnership) แบ่งออกเปน็ ก่ีประเภท

ข. 3 ประเภท
3. องค์การธุรกิจหรือกิจการที่มีบุคคลที่มีตั้งแต่ 3 คน ลงทุนร่วมกันทากิจกรรมหรือประกอบกิจการ
เรยี กวา่ อะไร

ค. บริษัทจากัด
4. กิจการท่ีซ้ือขายสินค้า ซึ่งมีทั้งการขายส่งและขายปลีกโดยท่ีไมใ่ ชผ่ ู้ผลิต มีรายได้หลักคือ เงินหรือกาไรท่ี
ไดจ้ ากขายสนิ คา้ มคี ่าใช้จา่ ยคือ ต้นทนุ ของสินค้า และค่าใช้จา่ ยในการขายและบริการ เรียกวา่ อะไร

ก. Merchandising Firm
5. ขั้นตอนกระบวนการที่ทาให้ธุรกิจบรรลุหรือสาเร็จตามเป้าหมายที่ได้วางแผนเอาไว้ และต้องเกิด
ประโยชน์สงู สุดตอ่ ธรุ กจิ ปจั จยั พ้ืนฐานในการดาเนนิ ธุรกิจ ในด้านใด

ง. การจัดการ (Management)
6. หน้าท่ีในการจดั การองค์กรธุรกจิ แบ่งออกไดเ้ ปน็ ก่ีดา้ น

ค. 4 ดา้ น
7. การผลิตและขายเหล็กกล้า รถยนต์ กลั่นน้ามัน และแยกก๊าซธรรมชาติ เป็นการเปลี่ยนแปลงเข้าสู่ยุค
เศรษฐกิจดจิ ทิ ลั ใดของไทย

ง. Thailand 4.0
8. การผลิตเสื้อผ้า รองเท้า กระเป๋า หรือผลิตน้าดื่ม เป็นการเปลี่ยนแปลงเข้าสู่ยุคเศรษฐกิจดิจิทัลใดของ
ไทย

ข. Thailand 2.0
9. รูปแบบความเช่ือมโยงท่ีสัมพนั ธ์กัน มีหลากหลายองค์กรที่ใช้กลยุทธ์รูปแบบนี้ในการขายผลิตภัณฑ์หรือ
สินคา้ ตา่ ง ๆ เรยี กรูปแบบธุรกิจนี้วา่ อะไร

ค. Ecosystem Model

10. รูปแบบอานาจทางการตลาดขนาดใหญ่ มีลักษณะคลา้ ยกับห้างสรรพสินค้าแต่เปลี่ยนมาเป็นรูปแบบ
การตลาดออนไลน์แทน ลูกค้าสามารถเลอื กซือ้ สง่ิ ทตี่ อ้ งการไดจ้ ากเดียว เรยี กรูปแบบธุรกจิ น้ีวา่ อะไร
ก. Hypermarket Model

6

ตอนที่ 3 จงเขียนเครื่องหมาย () ถูก หน้าข้อความที่ถูกและเขียนเครื่องหมาย () ผดิ หน้าหน้าข้อความ
ทีผ่ ิด
.. .. 1. ธุรกิจ คือ การงานประจาเกี่ยวกับอาชีพค้าขาย หรือกิจการอย่างอ้ืนที่สาคัญและที่ไม่ใช่ราชการ
และหรอื อีกความหมายหนง่ึ คอื การประกอบกิจการเพอ่ื มุ่งเน้นการคา้ หากาไร
.. .. 2. ห้างหุ้นส่วน (Partnership) เป็นกิจการแบบมีผู้ประกอบการเพียงคนเดียว ทั้งการตัดสินใจและ
การบริหารดา้ นต่าง ๆ เป็นสทิ ธ์ขิ าดของผปู้ ระกอบการเพยี งคนเดียว
.. ..3. บริษัทจากัด (Limited Company) คือ องค์การธุรกิจหรือกิจการที่มีบุคคลที่มีตั้งแต่ 3 คนขึ้นไป
ลงทุนรว่ มกันทากิจกรรมหรอื ประกอบกิจการ
.. ...4. บริษัทจากดั แบง่ ออกเปน็ 3 ประเภท ได้แก่ บริษทั เอกชน บรษิ ัทรว่ มทนุ และบรษิ ทั มหาชน
.. ..5. ธรุ กิจแบบซื้อมาขายไป (Merchandising Firm) หมายถึง กิจการที่ซื้อขายสินค้า ซึ่งมีทั้งการขาย
ส่งและขายปลกี โดยที่ไมใ่ ชผ่ ผู้ ลิต
.. ...6. ปัจจยั พน้ื ฐานในการดาเนนิ ธรุ กจิ มี 5 ประการ หรอื เรียกวา่ 5 M
.. ..7. ยุคเกษตรกรรม เป็นยุคที่เน้นการทาการเกษตรเป็นหลัก คือการผลิตสินค้าและขายสินค้าจากพืช
ไร่และพชื สวน
.. ...8. ธุรกิจดิจิทัล (Digital Business) คือ รูปแบบบริการตามความต้องการ รูปแบบธุรกิจนี้เน้นการ
เขา้ ถึงลกู คา้ ตามความตอ้ งการทแี่ ตกต่างกันโดยไมว่ ่าจะเป็นสินคา้ หรือบรกิ าร
.. . 9. Hypermarket Model หรือรูปแบบอานาจทางการตลาดขนาดใหญ่ มีลักษณะคล้ายกับ
ห้างสรรพสินค้าแต่เปลี่ยนมาเป็นรูปแบบการตลาดออนไลน์แทน ลูกค้าสามารถเลือกซื้อสิ่งที่ต้องการได้
จากท่ีท่เี ดียว
.. .. 10. Freemium Model หรือรูปแบบการเข้าถึงผู้ให้บริการ เป็นการทาให้ผู้บริโภคนั้นเข้าถึงสินค้า
และบริการต่าง ๆ เช่น บริการการจัดหาที่พักและส่งให้ผู้ใช้บริการโดยตรง โดยที่รายได้นั้นมาจาก
ค่าบริการนัน่ เอง เชน่ Airbnb หรือ Uber เป็นตน้

เฉลยใบงานหน่วยการเรียนรทู้ ่ี 1.1 เรอื่ ง ความรู้พ้ืนฐานทางธรุ กิจดจิ ิทลั

7
คาชี้แจง ให้ผู้เรียนศึกษาและค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับเรื่อง “รูปแบบการจัดตั้งธุรกิจดิจิทัลสมัยใหม่” แล้ว
เลือกยกตัวอย่างธุรกิจดิจิทัลในปัจจุบัน ว่ามีการจัดตั้งเป็นธุรกิจ ลักษณะของการดาเนินการในธุรกิจเป็น
รูปแบบใด นามาเขยี นอธบิ ายลงดา้ นล่าง พรอ้ มนาเสนอหน้าชน้ั เรียน

ตอบ รูปแบบการจัดตั้งธุรกิจเป็นแบบบริษัทจากัด (Limited Company) มีลักษณะของการ
ดาเนินธุรกิจเป็นแบบ การชื้อ-ขาย สินค้ามือสองออนไลน์ โดยมีปรัชญาการทางานที่นี่เชื่อว่า “การขาย
ของมือสอง ทาให้ชีวิตดีขึ้น เรียกว่า ขายของที่ไม่ใช้ ขายแล้วก็มีเงินมากขึ้น และขอบอกเลยว่า ทุกคน มี
ของไม่ใช้แลว้ ท่ีสามารถขายได้ ใครที่บอกวา่ ไม่มี ขอให้กลับไปหาดู รับรองวา่ ต้องมแี นน่ อน”

เฉลยใบงานหน่วยการเรียนรูท้ ่ี 1.2 เรื่องลักษณะของธุรกิจท่ัวไปและธรุ กิจดจิ ิทัล

8

คาชแ้ี จง ใหผ้ ูเ้ รียนจบั คขู่ อ้ ความการทาธุรกิจแบบเดมิ กบั ธรุ กจิ ยุคดจิ ิทลั ใหถ้ ูกต้อง

ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและ มีการปฏิบัติงานโดยผู้มีความรู้

การสื่อสารเป็นตัวกาหนด   และความชานาญ
ยุทธศาสตร์เชิงรุก โดยมุ่งเน้น

นวัตกรรมที่ก้าวหน้ากว่าคู่แข่ง

และมีการมองสถานการณ์เผื่อ

อนาคต

ใช้เพียงเทคโนโลยีสื่อสารขั้น

นาเทคโนโลยีเข้ามาช่วยในการ   พื้นฐาน เช่น โทรสาร จดหมาย
ดาเนินการ และโทรศัพท์ ซึ่งใช้เวลาค่อนข้าง

ชา้

มีการบริหารงานด้วยข้อมูล   นาเทคโนโลยีเข้ามาช่วยในการ
ข่าวสาร การตัดสินใจพิจารณา ดาเนนิ การ

จากขอ้ มูลเป็นหลกั

มีการใช้ฐานข้อมูลของ ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการ
 สื่อสารเป็นตัวกาหนดยุทธศาสตร์
คอมพิวเตอร์เพื่อจัดเก็บข้อมูล 
ตา่ ง ๆ เชิงรุก โดยมุ่งเน้นนวัตกรรมท่ี
ก้าวหน้ากว่าคู่แข่ง และมีการมอง
มีการปฏิบัติงานโดยผู้มีความรู้ สถานการณเ์ ผื่ออนาคต

และความชานาญ  การบริหารเป็นแบบเส้นใย ทั้งยัง
 พิจารณาตัดสินใจจากแรงสังหรณ์
มีรูปแบบการสื่อสารที่รวดเร็ว 
เ พ ร า ะ น า เ อ า เ ท ค โ น โ ล ยี มากกวา่ ใช้ขอ้ มลู
สารสนเทศเข้ามาประยกุ ต์
ทาให้มคี วามรวดเรว็  การบันทึกข้อมูลนั้น จะใช้การจด
บนั ทกึ ลงสมุดและการจา

แบบฝกึ หดั ทา้ ยหนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ 2

9

ตอนท่ี 1 จงตอบคาถามต่อไปนี้
1. จงอธิบายธุรกจิ แบบเจ้าของคนเดยี ว (Single or Sole Proprietor) คืออะไร

ตอบ เป็นกิจการแบบมีผู้ประกอบการเพียงคนเดียว ท้ังการตัดสินใจและการบริหารด้านต่าง ๆ
เป็นสิทธิ์ขาดของผู้ประกอบการเพียงคนเดียว ธุรกิจประเภทนี้ส่วนมากเป็นธุรกิจส่วนตัวที่มีขนาดเล็ก ใช้
เงินทุนในการดาเนินการไม่มาก ขอบเขตการดาเนินการหรือการบริหารเรียบง่ายไม่ซับซ้อน ขั้นตอนการ
ทางานไม่เยอะ และสว่ นมากจะเน้นไปท่คี วามสมั พนั ธร์ ะหว่างผ้ปู ระกอบการกบั ลูกคา้

2. หนา้ ที่ในการจัดการองคก์ รธุรกิจท่ีสาคัญแบง่ ออกไดเ้ ป็นกดี่ ้านอะไรบา้ ง
ตอบ 1. การวางแผน ผู้บริหารต้องกาหนดเป้าหมายหรือวัตถุประสงค์ขององค์กรขึ้นมา และ

วางแผนกาหนดนโยบายการบริหารงานขึ้นไว้ล่วงหน้า เพื่อเป็นแนวทางหรือแนวในการปฏิบัติในการ
ดาเนินงานขององค์กรให้บรรลุวัตถุประสงค์หลัก หรือเป้าหมายที่ได้กาหนดเอาไว้ เพื่อลดความเสี่ยงของ
ความไมแ่ น่นอนตา่ ง ๆ ท่ีอาจเกิดขนึ้ และปอ้ งกันการเกิดปัญหามากกวา่ คอยตามแก้ไขปัญหาในภายหลงั

2. การจัดองค์กร ผู้บริหารจะต้องจัดทรัพยากรต่าง ๆ ให้ทางานร่วมกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สูงสุด โดยการกาหนดความสร้างขององค์กรขึ้นเพื่อแสดงโครงสร้างของงาน อานาจหน้าที่ ความ
รับผิดชอบ และเส้นทางของการติดต่อประสานงานภายในองค์กรณ์ และผู้บริหารจาเป็นต้องจัดสรร
ทรพั ยากรใหส้ อดคล้องและมคี วามเหมาะสม

3. การอานวยการ ผู้บริหารหรือผู้นาควรจะใช้ความสามารถในการจูงใจหรือการโน้มน้าว เพ่ือให้
ผู้ปฏิบัติงาน พนักงานหรือลูกจ้าง คล้อยตามอย่างเต็มใจในการดาเนินการที่ได้รับมอบหมายให้สาเร็จตาม
วัตถุประสงคท์ ่ีกาหนดไว้ เช่น สร้างแรงจงู ใจท่ีนอกเหนอื จากการให้เงนิ เดือนแกพ่ นักงานหรือลูกจา้ ง มีการ
ติดต่อส่ือสารในการปฏิบัติงานในการถ่ายทอดข้อมูลข่าวสารและความเข้าใจระหว่างบุคคลที่เก่ียวข้องกัน
เช่น การติดต่อสื่อสารระหว่างฝ่ายทรัพยากรและฝ่ายผลิต และส่ิงที่สาคัญก็คือ การที่ผู้บริหารมีความเป็น
ผู้นา และมีอิทธิพลหรือเป็นต้นแบบให้แก่ผู้ใต้บังคับบัญชาหรือลูกน้อง ทาให้เกิดความศรัทธาหรือความ
น่าเชอ่ื ถอื แกพนักงานหรือลูกจ้าง เพื่อให้นาพาองคก์ รไปในทิศทางธรุ กจิ ท่ีไดก้ าหนดไว้

4. ด้านการควบคุม ผู้บริหารต้องมั่นใจว่าขั้นตอนที่ได้ดาเนินการไปแล้วนั้นสาเร็จลุล่วงไปด้วยดี
ดังนั้นจึงจาเป็นต้องกากับและตรวจสอบการปฏิบัติงานให้เป็นไปตามแผนงานที่ได้วางเอาไว้ เช่น การ
กาหนดมาตรฐานของงาน กาหนดระดับต่าสุดของงานที่ยอมรับได้ อาทิ จานวนลูกค้า กาไร ขาดทุน หรือ
การวัดผลงานท่ีต้องเป็นการสวัดผลงานที่เกิดข้ึนจริง ว่าเป็นไปตามมาตรฐานที่กาหนดไว้หรอื ไม่ และเม่ือมี
รายงานว่ามีข้อผิดพลาดหรือมีผลงานที่ต่ากว่ามาตรฐาน ผู้บริหารจะต้องตรวจสอบให้ทราบถึงสาเหตุว่า

10

ข้อผิดพลาดที่เกิดขึ้นจากอะไร และต้องดาเนินการแก้ไขให้ถูกต้อง และกาหนดมาตรการป้องไม่ให้
ข้อผิดพลาดเดมิ เกิดขึน้ ซ้าอกี

3. จงอธบิ ายความสาคญั ของเทคโนโลยีสารสนเทศและการสือ่ สารในธุรกิจ วา่ มีความสาคญั อะไรบา้ ง
ตอบ 1. การเพ่มิ สะดวกสบายและความพงึ พอใจให้กับลกู ค้าหรือผบู้ รโิ ภค
2. เพิ่มความรวดเร็วและถูกต้องในการดาเนินงานธุรกิจ และสามารถช่วยลดขั้นตอนและ

ประหยัดเวลาในการดาเนินงาน
3. การเพ่ิมประสทิ ธภิ าพ
4. การลดตน้ ทุนในการดาเนินธรุ กิจ
5. การเพ่ิมชอ่ งทางการขยายตลาด
6. การเพิม่ ความไดเ้ ปรยี บตอ่ คแู่ ขง่ ในทางการคา้

4. จงอธบิ ายความหมายของธุรกิจดิจทิ ัล (Digital Business)
ตอบ เป็นการนาเทคโนโลยีต่าง ๆ เข้ามาช่วยปรับเปลี่ยนโครงสร้างและพัฒนาธุรกิจ เพื่อเพิ่ม

ความสะดวกสบายให้กับทั้งผู้ประกอบการผู้บริโภค ในการเลือกสินค้าหรือบริการต่าง ๆ และเพื่อเพิ่มผล
กาไรหรือยอดขายให้กับธุรกิจ เช่น การนาแอปพลิเคชันมาช่วยให้ผู้บริโภคเข้าถึงสินค้าหรือบริการได้ง่าย
มากขึ้น ตัวอย่างเชน่ การทาโฆษณาผ่านเว็บไซต์หรือส่ือสงั คมออนไลน์ รวมไปถึงการจัดซ้อื และจัดสง่ สินค้า
สินคา้ ในรปู แบบออนไลน์
5. จงยกตวั อย่างรปู แบบธรุ กจิ ทเ่ี กดิ จากการเปลีย่ นแปลงอนั เนอื่ งจากเทคโนโลยีดจิ ทิ ลั ว่ามอี ะไรบา้ ง

ตอบ 1. Hypermarket Model หรือรูปแบบอานาจทางการตลาดขนาดใหญ่ มีลักษณะคล้าย
กับห้างสรรพสินค้า แต่เปลี่ยนมาเป็นรูปแบบการตลาดออนไลน์แทน ลูกค้าสามารถเลือกซื้อสิ่งที่ต้องการ
ได้จากทีท่ ี่เดียว ตวั อย่างเช่น eBay หรอื Shopee เป็นต้น

2. The On-Demand Model หรือรูปแบบบริการตามความต้องการ รูปแบบธุรกิจนี้เน้นการ
เข้าถึงลูกค้าตามความต้องการที่แตกต่างกันโดยไม่ว่าจะเป็นสินค้าหรือบริการ กล่าวคือ ลูกค้านั้นมีความ
ต้องการซื้อแต่ไม่มีเวลาพอที่จะทาเอง ดังนั้นจึงต้องให้คนอื่นไปทาแทน และต้องเสียค่าบริการเ พิ่ม เช่น
การสง่ ของ Kerry, Lalamove หรอื Line Man เป็นต้น

3. The Access-over-Ownership Model หรือรูปแบบการเข้าถึงผู้ให้บริการ เป็นการทาให้
ผู้บริโภคนั้นเข้าถึงสินค้าและบริการต่าง ๆ เช่น บริการการจัดหาที่พักและส่งให้ผู้ใช้บริการโดยตรง โดยท่ี
รายไดน้ ้นั มาจากค่าบริการนนั่ เอง เช่น Airbnb หรือ Uber เป็นต้น

11
4. Freemium Model หรือรูปแบบการขายสินค้าและบริการ หรือรูปแบบการสมัครสมาชิก ซึ่ง
เป็นการให้บริการลูกค้าในรูปแบบที่ไม่ค่าใช้จ่ายแต่จากัดจานวน และจะมีการเก็บค่าใช้จ่ายเม่ือลูกค้าหรือ
ผู้บริโภคนั้นต้องการใช้งานมากขึ้นกว่าที่เปิดให้ใช้ฟรี หรือสมัครสมาชิกเพื่อให้ใช้บริการนั้น ๆ ได้อย่างไม่
จากัด เชน่ Joox, Spotify, HOOQ หรือกระท่งั Netflix กด็ ว้ ย
5. Ecosystem Model หรือรูปแบบความเช่ือมโยงที่สัมพันธ์กนั มีหลากหลายองคก์ รท่ีใช้กลยทุ ธ์
รูปแบบนี้ในการขายผลิตภัณฑ์หรือสินค้าต่าง ๆ เช่น Google ที่ออกสินค้าหรือผลิตภัณฑ์เพื่อเพิ่มหรือ
เชื่อมโยงกับอีกผลิตภัณฑ์หนึ่งทั้งระบบ เช่น สมาร์ตโฟนที่มีแอปพลิเคชันหรืออุปกรณ์เสริมต่าง ๆ ที่ใช้
ควบคกู่ ันหรือใชเ้ พื่อเพ่มิ ความสะดวกสบาย

ตอนท่ี 2 จง ลอ้ มรอบคาตอบทีถ่ กู ตอ้ งทีส่ ุดเพียงข้อเดยี ว

12

1. เทคโนโลยีซิกบี (ZigBee) เป็นเทคโนโลยีสอื่ สารท่ใี ช้สาหรับเครือข่ายตวั รบั ร้ไู ร้สายตามมาตรฐานใด
ง. IEEE 801.15.4

2. ขอ้ ใดไม่ใช่ คุณลกั ษณะ Wearable Computing ของ Steve Mann
ก. จากดั กบั ผู้ใชง้ าน

3. ขอ้ ใดไมใ่ ชป่ ระเภทของการประมวลผลแบบกลุ่มเมฆ (Cloud Computing)
ค. Multi Cloud

4. ข้อใดเป็นคณุ ลกั ษณะของ ขอ้ มูลเกนิ นับ (Big Data)
ข. ความถกู ต้อง

5. ขอ้ ใดเป็นความเร็ว (Velocity) ในคุณลักษณะของ ขอ้ มลู เกนิ นบั (Big Data)
ก. สง่ ผา่ นข้อมูลกนั อยา่ งต่อเนื่อง (Real-time)

6. ข้อใดไมเ่ ก่ียวข้องในหลกั การและการวางกลยุทธ์ของ Big Data
ง. Variable

7. ขอ้ ใดเปน็ Descriptive Analytics
ก. การวิเคราะหเ์ บื้องต้นทีส่ ดุ

8. SigFox เปน็ รูปแบบการสื่อสารแบบใด
ก. Ultra Narrow Band

9. Composite Service (CaaS) ทาหน้าท่ีอะไร
ค. สว่ นทาหน้าที่รวมโปรแกรมประยุกต์

10. ขอ้ ใดเปน็ คณุ สมบตั ขิ อง Public Cloud
ข. เปน็ Cloud เพือ่ ใหท้ กุ คนสามารถใชง้ านได้

13

ตอนท่ี 3 จงเขียนเคร่ืองหมาย () ถูก หน้าข้อความที่ถกู และเขียนเครื่องหมาย () ผิดหน้าหน้าข้อความ
ที่ผิด
.. ..1. Near Field Communication: (NFC) ใชค้ วามถคี่ ล่ืนพาหท์ ่ี13.56 MHz ตามมาตรฐาน ISO/IEC
14443
.. ..2. เทคโนโลยบี คี อน (Beacon Technology) มีการติดตั้งตัวกระจายสญั ญาณบลูทูธ 4.0 พลังงานสงู
.. ..3. มาตรฐานของเทคโนโลยไี วไฟ IEEE 820.11x
.. ..4. Private Cloud สามารถ Scale out แบบกะทนั หัน เมื่อเกิด Workload Peak time ได้
.. ..5. Public Cloud ไมม่ ปี ัญหาดา้ น IT Policy Audit เลย
.. ..6. อุปกรณ์อเิ ลก็ ทรอนิกส์เคลอ่ื นทไ่ี ร้สาย ฝั่งที่เร่มิ การติดตอ่ สอ่ื สารระหว่างกนั เรียกว่า ตัวเร่มิ ตน้
.. ..7. โมบายมดิ เดิลแวร์ เป็นซอฟต์แวรท์ ่ที าการเชอื่ มต่อการใช้งานระหวา่ งระบบปฏบิ ัตกิ าร
.. ..8. Software as a Service (SaaS) เปน็ การประมวลผล
.. ..9. Amazon Web Services ไมไ่ ด้เป็น Infrastructure as a Service (IaaS)
.. ..10.ขนาดของข้อมูล (Volume) ใน Big Data เป็นข้อมูลที่มีขนาดใหญ่ สามารถเป็นในรูปแบบ
online เทา่ นน้ั

เฉลยใบงานหน่วยการเรียนรูท้ ี่ 2.1 เรือ่ ง โครงสรา้ งพื้นฐานธุรกจิ ดจิ ิทลั

14

คาชี้แจง ให้ผู้เรียนทาการศึกษาและค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับ “ประโยชน์ของการทา Big Data Project” ได้
ประโยชน์อะไรจากการทา Big Data Project
เฉลย

1.ทาให้การตัดสินใจต่าง ๆ รวดเร็ว และแม่นยามากขึ้น ตัวอย่างที่ Adidas มีการใช้ Big Data ท่ี
ได้มาจากยอดการซื้อในระบบและจากข้อมูลที่มีอยู่ตามสื่อออนไลน์ของบุคคลทั่วไป เพื่อวิเคราะห์ว่า
แนวโน้มความสตี า่ ง ๆ ท่คี าดวา่ เป็นสีตอ้ งการของตลาดในอนาคตจะเป็นสีอะไร

2. ช่วยลดต้นทุนในการดาเนินธุรกิจ ตัวอย่างที่ UPS (United Parcel Service) เริ่มให้สนใจใน
การลดต้นทุนเป็นหลัก เพราะเมื่อต้นทุนลดลง ก็จะทาให้กาไรมีมากขึ้น ดังนั้น จึงมีการว่าจ้าง วิศวกร
Operations Research จานวนหนึ่ง เพื่อทาการศึกษาแนวทางในการลดต้นทุนในการขนส่ง จึงได้พบว่า
อุบัติเหตุที่เกิดจากการเลี้ยวซ้าย สูงกว่าอุบัติเหตุเลี้ยวขวาหลายเท่า เมื่อทาการจาลองการเดินรถด้วย
คอมพิวเตอร์ โดยต้องขนานไปการขับรถจริง ๆ แล้วผลทดสอบก็คือ การเลี้ยวขวาผ่านตลอดให้ผลลัพธ์ท่ี
นา่ พอใจ

3. ทาให้เกิดสินค้า และบริการใหม่ ๆ ตัวอย่าง Capital One เป็นธนาคารพาณิชย์ที่มีขนาดใหญ่
และมีรายงานว่าในแต่ปี มีการทดลองใหม่ ๆ เกิดขึ้นถึง 45,000 งานและมีการสร้างโมเดลเพื่อหาบัตร
เครดติ ทเี่ หมาะสมกบั แต่ละบคุ คลและยงั ใช้ Big Data ในกรณีโมเดลเพื่อรักษาฐานลูกคา้

4. ทาให้สามารถเข้าใจตลาดได้มากขึ้น Big Data จะช่วยให้นักการตลาดสามารถเข้าใจนิสัยของ
ลกู ค้ามากข้นึ เมือ่ เขา้ ใจมากขน้ึ กจ็ ะหาวิธใี นการทาการตลาด

เฉลยใบงานหนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 2.1 เรอ่ื งคณุ ลักษณะของขอ้ มูลเกนิ นบั (Big Data)

15

คาชี้แจง ให้ผู้เรียนวิเคราะห์รูปภาพต่อไปนี้ว่าเป็นรูปใด จากนั้นให้นาคาข้างบนมาใส่ให้ถูกต้องตรงกับ
รูปภาพ

ขนาด ของขอ้ม ูล ค วาม เร็ว ค วาม ห ลากห ลาย
ค วาม ถูกต อ้ง ค ุณ ค า่ ค วาม แป รผ นัได ้

ขนาดของข้อม ูล ค วาม เร็ว ค วาม หลากหลาย

ค วาม ถูกต้อง ค ุณ ค ่า ค วาม แป รผ นัได้

แบบฝกึ หดั ทา้ ยหนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 3

16

ตอนท่ี 1 จงตอบคาถามตอ่ ไปน้ี
1. จงอธิบายองค์ประกอบของนวัตกรรม วา่ ประกอบด้วยสง่ิ ไดบา้ ง

ตอบ 1. ต้องเป็นสิ่งใหม่ (Newness) หมายถงึ เปน็ ส่ิงใหม่ท่ีถูกพัฒนาข้ึนมา โดยอาจเป็น ส่ิงใหม่
ของผลิตภัณฑ์ สิ่งใหม่จากรูปแบบการให้บริการ หรือกระบวนการบริการต่าง ๆ โดยอาจจะเป็นการ
ปรบั ปรงุ จากจากสง่ิ เดิมหรือพฒั นาต่อยอดเป็นสงิ่ ใหม่ขนึ้ จากสิง่ เดิมก็ได้

2. ต้องเป็นประโยชนใ์ นเชิงเศรษฐกิจ (Economic Benefits) หมายถึง เป็นสิ่งใหมท่ ี่ถกู พัฒนาขึ้น
มา เพื่อทาให้เกิดมูลค่าเพิ่มและประโยชน์ในเชิงพาณิชย์เป็นหลัก คือสามารถสร้างผลกาไรหรือ
ผลตอบแทนคืนกลบั มาในรูปตัวเงิน หรอื ผลตอบแทนที่ไม่ใชต้ วั เงนิ เช่น เป็นประโยชนต์ ่อชมุ ชน สงั คมหรือ
หรอื ประเทศชาตไิ ด้ เป็นตน้

3. ต้องเป็นวิธีการใช้ความรู้และความคิดเชิงสร้างสรรค์ (Knowledge and Creativity Idea)
หมายถึง สิ่งที่เกิดเป็นนวัตกรรมขึ้นมาได้นั้น ต้องเกิดจากการใช้ความรู้และความคิดสร้างสรรค์เป็นฐาน
ของการพัฒนาให้เกิดสิ่งใหม่ โดยที่ไม่ใช่จากการใช้ความรู้เพื่อการลอกเลียนแบบหรือนากลับมาทาซ้าใหม่
ไม่ว่าจะเป็นตัวสินค้าหรือผลิตภัณฑ์ รูปแบบของการให้บริการ หรือกระบวนการต่าง ๆ เดิมที่มีอยู่ก่อน
หน้านีแ้ ล้ว หรือแบบดังเดมิ อยูม่ ีอยกู่ ่อนแล้ว

2. จงอธิบายความหมายของ เคร่อื งจกั รอัจฉริยะ (Machine Intelligence) และยกตวั อย่างประกอบ
ตอบ เป็นส่วนหนึ่งของเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence) โดยการสอนให้

ระบบคอมพิวเตอร์ทาการเรียนรู้ได้ด้วยตนเองซึ่งใช้ข้อมูลเป็นหลักเสมือนกับความสามารถในการเรียนรู้
และเลียนแบบปัญญาของมนุษย์ ปัจจุบันอุตสาหกรรมหลากหลายประเภทได้มีการนาเทคโนโลยี
ปัญญาประดิษฐ์มาใช้เพื่อการประมวลผลข้อมูลเชิงลึกและค้นหารูปแบบจากกลุ่มข้อมูลขนาดใหญ่เพื่อให้
สามารถนาผลสรุปจากชุดข้อมูลที่ได้มาใช้วิเคราะห์หารูปแบบการให้บริการที่ดีกว่าเดิมกับลูกค้า
เช่นเดียวกับอุตสาหกรรมโรงงานใช้เครื่องจักรและหุ่นยนต์อัจฉริยะในการดาเนินการอัตโนมัติและปรับ
กระบวนการผลิตให้เหมาะสมกับสายการผลิต ท้ังยังให้ผลผลิตที่ดีกว่าสาหรับผู้บริโภค เช่น อุตสาหกรรม
การผลิตข้างกลอ่ งของบรษิ ทั ในเครอื ซีพี อุตสาหกรรมรถยนต์ไฟฟา้ เทสล่า

3. จงอธบิ ายความหมายของ นวตั กรรมธุรกิจดจิ ทิ ัลท่เี กิดจากความต้องการ

17

ตอบ เปน็ ความตอ้ งการของลูกค้าท้ังภายในและภายนอกหน่วยงานหรอื องคก์ ร ใหม้ คี วามพร้อม
อยู่ตลอดเวลารวมถึงการผสมผสานข้อมูลที่มีอยู่ทั้งภายในและภายนอกกับเทคโนโลยีสมัยใหม่เพื่อสร้าง
นวัตกรรมออกมาสนองตอบความต้องการของลูกค้าเหนือคู่แข่ง ไม่ว่าจะเป็นความสาเร็จรูป ความ
สะดวกสบาย ความครบเครื่องครบวงจร ความรวดเร็ว ความทันสมัย ความชอบเฉพาะกลุ่ม หรือแม้กระ
ทั้งความต้องการแสดงความคิดเห็น ซึ่งในปัจจุบันมีการคิดค้นนวัตกรรมธุรกิจดิจิทัลที่เกิดจากความ
ต้องการหลากหลายประเภท โดยในบางนวัตกรรมอาจจะสนองตอบกับความต้องการของลูกค้าหลายแบบ
ดว้ ยกัน
4. องค์ประกอบของนวัตกรรมธุรกิจดจิ ิทลั ประกอบดว้ ยสงิ่ ใดบา้ ง

ตอบ 1. ประสบการณ์ของลูกค้า (Customer Experience) หมายถึง ความสามารถ ความรู้
ความเข้าใจ หรือประสบการณ์ของลูกค้าที่จะยอมรับ ตอบสนอง หรือพึงพอใจกับตัวสินค้า ผลิตภัณฑ์
การบริการหรือกระบวนการที่พัฒนาขึ้นมาใหม่เพื่อต่อยอดกับสิ่งที่มีอยู่เดิม ดังนั้นเมื่อมีการสร้าง หรือ
พัฒนานวัตกรรมขึ้นมาใหม่หรือต่อยอดจากสิ่งเดิมท่ีมีอยู่จาเป็นจะต้องคานึงถึงประสบการณ์ของลูกค้า ท่ี
จะใช้งานหรือให้การยอมรบั ในตัวสินค้า ผลิตภัณฑ์ การบริการหรอื กระบวนการท่ีพฒั นาข้ึนมาใหมด่ ้วย

2. โมเดลทางธุรกิจ (Business Model) หมายถึง แบบจาลองทางธุรกิจเพื่อจะได้ทราบว่าธุรกิจที่
ดาเนินการอยู่นั้นจะสิ่งใดที่ให้บริการอยู่ หรือทราบว่าธุรกิจนั้นค้าขายสื่งใด ขายสินค้าหรือบริการให้กับ
บุคคลใด จาหน่ายอย่างไร จาหน่ายที่ไหน องค์ประกอบสินค้าผลิตด้วยอะไร มีบุคคลใดเข้ามาช่วยผลิต มี
รายได้และค่าใช้จ่ายอย่างไร รวมถึงมีกาไรจากการให้บริการสินค้าชนิดใดบ้าง ดังนั้นโมเดลทางธุรกิจควร
เป็นสิ่งที่ต้องกาหนดหรือคานึงมุกครั้งก่อนการเริ่มทาธุรกิจ เพื่อให้การทาธุรกิจประสบผลสาเร็จตามสิ่งที่
ม่งุ หวังทุกประการ

3. กระบวนการทางธุรกิจ (Business Operation) หมายถึง กิจกรรมหรืองานที่ต้องทาตาม
ขั้นตอน โดยเป็นชุดของขั้นตอนหรือกิจกรรมท่ีตอบสนองวัตถุประสงค์ของธุรกิจหรือนโยบาย ซึ่งโดยปกติ
แล้วการจัดโครงสร้างองค์กรจะกาหนดบทบาทหน้าที่และความสัมพันธ์ระหว่างขั้นตอนหรือกิจกรรมไว้อยู่
แลว้ กระบวนการทางาน

5. จงอธบิ ายแนวคดิ 4 มิติ (The 4-Dimensional Concept) วา่ ประกอบดว้ ยอะไรบ้าง
ตอบ 1) Who ใครคือลกู คา้ เปา้ หมาย
2) What ส่ิงทเี่ ป็นประโยชนส์ าหรับลูกค้าและพันธมติ รทม่ี ีสว่ นร่วมในการสร้างมูลคา่
3) How หนว่ ยงาน บรษิ ัท หรอื องค์กร สรา้ งหรือสง่ มอบผลประโยชนอ์ ย่างไร

18

4) How หนว่ ยงาน บรษิ ทั หรือองค์กร จะทาเงนิ อย่างไร

ตอนที่ 2 จง ลอ้ มรอบคาตอบทถี่ กู ตอ้ งทส่ี ดุ เพียงข้อเดียว
1. การใช้ความคิดสรา้ งสรรค์เพือ่ พัฒนาหรือประดิษฐส์ ิ่งใหมๆ่ เชน่ บรกิ าร ผลิตภณั ฑ์ หรอื กระบวนการ

ค. ศศิมา สุขสว่าง
2. สิง่ ใหมท่ ีถ่ กู พัฒนาขึน้ มา เพ่อื ทาให้เกิดมลู ค่าเพ่มิ และประโยชน์ในเชงิ พาณิชย์เปน็ หลัก เรียกวา่ อะไร

ข. Economic Benefits
3. ข้อใดคือสกลุ เงนิ ดจิ ิทัล (Digital Currencies) ที่ไดร้ ับความนิยมสงู สดุ

ก. บทิ คอยน์ (Bitcoin)
4. รปู แบการนาเสนอแผนภาพข้อมลู ชนิดหนึง่ ในยคุ ดจิ ิทัล ท่ไี ด้รับความนยิ มสูงสดุ เรียกวา่ อะไร

จ . Data Visualization
5. Neurophysiological คอื อะไร

ก. การประยกุ ตใ์ ช้ระบบขอ้ มูลประสาท
6. โครงข่ายไฟฟ้าอัจฉรยิ ะ เป็นนวตั กรรมกับธุรกจิ ดิจิทัลประเภทใด

ค. กลยทุ ธ์ธรุ กิจดจิ ทิ ัลและแนวคดิ การเชือ่ มโยงกับเทคโนโลยสี ารสนเทศ
7. แวน่ ตาเสมอื นจริง (Virtual Reality Glasses) เป็นนวัตกรรมธุรกิจดิจิทลั ทเี่ กิดจากส่งิ ใด

ข. นวตั กรรมธุรกิจดิจิทลั ท่ีเกิดจากผลิตภัณฑ์
8. การจดั ซื้อ การผลติ การโฆษณา การตลาด และงานขาย เปน็ กระบวนการทางธรุ กจิ แบบใด

ข. Operational processes
9. การกาหนดคนหรือองคก์ รทจี่ ะเขา้ ถึง เปน็ กาจัดการรูปแบบธุรกิจแบบใด

ข. การกาหนดกลุ่มลูกคา้ (Customer segments)
10. กระบวนการสรา้ งนวตั กรรมธุรกิจดิจิทัลมที ้งั หมด ก่ขี น้ั ตอน

ค. 5 ขนั้ ตอน

19

ตอนท่ี 3 จงเขียนเคร่ืองหมาย () ถูก หนา้ ข้อความท่ีถกู และเขยี นเครื่องหมาย () ผิดหน้าหน้าข้อความ
ท่ผี ิด
.. .. 1. การสร้างความสัมพันธ์กับลูกค้า (Customer relations) เป็นการแสดงให้เห็นถึงความแตกต่าง
ของหน่วยงาน บริษัท หรือองค์กร กับลูกค้า ซึ่งหมายรวมไปถึงการได้มาซึ่งลูกค้า การดูแลลูกค้า การ
สง่ เสรมิ การขายสว่ นบคุ คลหรอื แบบอัตโนมตั ิ
.. .. 2. สกุลเงินดิจทิ ัล (Digital Currencies) เปน็ สว่ นหนงึ่ ของเทคโนโลยีปัญญาประดษิ ฐ์
.. ..3. พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พุทธศักราช 2542 ได้นิยามว่า “นวัตกรรม คือ สิ่งที่ทาขึ้น
ใหม่ หรอื แปลกจากเดมิ ซง่ึ อาจจะเป็นความคดิ วธิ ีการหรืออปุ กรณ์
.. ...4. Digital Transformation and IT Ambidexterity เป็นการประยุกต์ใช้ระบบข้อมูลประสาทใน
การแกป้ ญั หาในโลกแห่งความจริง
.. ..5. Economic Benefits หมายถึง สิ่งใหม่ที่ถูกพัฒนาขึ้นมา เพื่อทาให้เกิดมูลค่าเพิ่มและประโยชน์
ในเชิงพาณชิ ยเ์ ป็นหลกั
.. ...6. แวน่ ตาเสมอื นจรงิ (Virtual Reality Glasses) เป็นนวัตกรรมธรุ กิจดิจิทลั ทเี่ กิดจากความต้องการ
.. ..7. Supporting processes เป็นกระบวนการทางานที่สนับสนุนกระบวนการหลักของธุรกิจ เช่น
การบญั ชี การรับสมคั รพนักงาน ศูนยร์ บั แจง้ การสนับสนุนทางเทคนคิ
.. ...8. Management processes เป็นกระบวนการทางานท่ีสนับสนุนกระบวนการหลักของธุรกิจ เช่น
การบัญชี การรับสมคั รพนกั งาน ศูนยร์ ับแจง้ การสนับสนนุ ทางเทคนคิ
.. . 9. โมเดลทางธุรกิจ หมายถึง แบบจาลองทางธุรกิจเพ่ือจะได้ทราบว่าธุรกิจท่ีดาเนินการอยู่นั้นจะสิ่ง
ใดที่ให้บรกิ ารอยู่
.. .. 10. Customer relations เป็นช่องทางการขายที่ หน่วยงาน บริษัท หรือองค์กร สามารถเข้าถึง
และตอบสนองตอ่ ความตอ้ งการของลกู ค้าเพ่ือถ่ายทอดคณุ ค่าท่นี าเสนอ

20

เฉลยใบงานหน่วยการเรยี นรูท้ ี่ 3.1 เรอื่ ง นวตั กรรมสาหรับธุรกิจดจิ ิทลั
คาชี้แจง ให้ผู้เรียนทาการศึกษาและค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับเรื่อง “New Star Up Thai” ธุรกิจขนาดเล็กท่ี
เกิดขึ้นใหม่มีการเติบโตอย่างรวดเร็ว โดยการขายแนวคิด (Idea) เช่น ธุรกิจด้านไอที (IT) อุปกรณ์หรือ
สิ่งประดิษฐ์ (Gadget) หรือ แอปพลิเคชัน (Application) ชนิดต่าง ๆ เป็นต้น ให้ระบุชื่อและภาพของ
สตาร์ทอัพ ชนิดของสตาร์ทอัพเป็นแบบใด และรูปแบบการดาเนินธุรกิจ นามาเขียนอธิบายลงด้านล่าง
พร้อมนาเสนอหนา้ ชัน้ เรยี น
ตอบ

ฟาร์มโตะ (FARMTO) ก่อตั้งขึ้นด้วยความมุ่งมั่นของกลุ่มคนรุ่นใหม่ที่ตั้งใจจะแก้ไขปัญหาความยากจน
ใหแ้ ก่เกษตรกรไทย โดยใชค้ วามรู้เกี่ยวกบั เกษตรอินทรียแ์ ละเทคโนโลยีเปน็ เครื่องมือในการแกป้ ัญหา และ
และสร้างวัฒนธรรมการทาเกษตรอย่างย่ังยืนท่ีเป็นมิตรต่อส่ิงแวดล้อม เกษตรกร และผู้บริโภค นอกจากนี้
ยังเป็นการเปลี่ยนแปลงความเชื่อของเกษตรกรไทยที่ไม่เชื่อในเกษตรอินทรีย์ว่าสามารถทาได้จริง โดยใน
ระยะแรกเริ่ม ฟาร์มโตะได้ร่วมกับบ้านฉันออร์แกนิกส์ ซึ่งเป็นนาข้าวอินทรีย์ของ “โต” เกษตรกรผู้ร่วม
ก่อตั้ง สร้างโมเดลการให้ผู้บริโภคร่วมเป็นเจ้าของผลผลิตทางการเกษตรตั้งแต่เริ่มปลูก เปิด โอกาสให้
ผู้บริโภคเข้ามามีส่วนร่วมในทุกข้ันตอน และเห็นการเจริญเติบโตของผลผลิตที่ตนเองร่วมเป็นเจ้าของ ท้ังน้ี
ก็เพื่อให้เกิดระบบทุนหมุนเวียนและสร้างตลาดรองรับผลผลิตสินค้าเกษตร รวมถึงสร้างประสบการณ์ตรง
ให้แก่ผู้บริโภค ได้เห็นถึงคุณค่าของผลผลิตทางการเกษตร ซึ่งฟาร์มโตะเชื่อว่า สัมพันธภาพที่ดีระหว่าง
ผู้ผลิตและผู้บริโภคในการร่วมกันสร้างสรรค์ผลผลิตทางการเกษตรตั้งแต่เริ่มแรก คือ หัวใจสาคัญในการ
สรา้ งผลผลิตทีม่ ีคณุ ภาพ และนาไปสู่การเกดิ เครือขา่ ยท่แี ขง็ แรงระหว่างเกษตรและผู้บริโภคต่อไป

21

เฉลยใบงานหนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 3.2 เรอื่ ง ประเภทของนวัตกรรมธุรกจิ ดจิ ิทัล

การบ ริการลา้งรถ อตัโนม ตัิ เค ร่ืองพ ิม พ ส์ าม ม ิติ แวน่ต าเส ม ือนจริง
บ ริการซกั-อบ ผา้แห ง้ กระ บ วนการส ม คัรบ ตัร
การส ั่งเค รื่องด่ืม และ อาห าร ผา่นแอป พ ลิเค ชนั Easy Pass ผา่นแอป พ ลิเค ชนั
ผา่นแกร็บ ฟ ู้ด

กระบวนการสมัครบตั ร Easy Pass การสั่งเคร่อื งดมื่ และอาหารผ่านแกร็บฟ้ดู
ผ่านแอปพลิเคชนั

เครื่องพิมพ์สามมิติ บริการซกั -อบผ้าแห้ง
ผา่ นแอปพลเิ คชัน

แว่นตาเสมอื นจรงิ การบรกิ ารล้างรถอัตโนมตั ิ

22

แบบฝึกหัดท้ายหนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 4

ตอนท่ี 1 จงตอบคาถามต่อไปนี้
1. กลุ่มผู้แต่งผู้แต่งหนังสือที่มีชื่อว่า Platform Revolution ได้นิยามคาว่า Platform Business ว่า
อย่างไร

ตอบ โมเดลทางธุรกิจที่สร้างคุณค่าจากการอานวยความสะดวกให้เกิดการแลกเปลี่ยนระหว่างกลุ่มคน
หรอื ผใู้ ช้งานตง้ั แต่ 2 กลุ่มข้นึ ไป โดยทวั่ ไปกค็ ือ กล่มุ หน่ึงเป็นผบู้ รโิ ภคและอีกกลมุ่ เป็นผูผ้ ลิต
2. เจ้าของแพลตฟอรม์ จะต้องทาหนา้ ทใ่ี นการเป็นผู้ทีจ่ ัดหาและอานวยความสะดวกไดัแก่อะไรบ้าง

ตอบ 1 การวางโครงสร้างพื้นฐาน เช่น มีระบบเว็บไซต์ โมบายแอปพลิเคชัน ระบบการจัดส่ง ระบบ
เครือข่าย ระบบการชาระเงิน ระบบการบริหารการจัดการต่าง ๆ ให้แก่ผู้ใช้งานทุกคน ทั้งกลุ่มผู้บริโภค
และกลมุ่ ผู้ผลติ

2 การแบบกฎเกณฑ์และบริหารจัดการสิ่งที่เกิดขึ้นบนพื้นที่ ก็คือเปรียบเสมือนตลาดหรือ
Marketplace ท่กี ลมุ่ ผู้บรโิ ภคและกลุ่มผู้ผลิตเข้ามาใชบ้ รกิ ารบนแพลตฟอร์มรว่ มกัน

3 การดาเนินการสร้างกลุ่มผู้ใช้งานให้เกิดขึ้น เพื่อทาให้ทั้ง 2 กลุ่มคือกลุ่มผู้บริโภคและผู้ผลิตมี
ปฏิสัมพันธ์กันทาแลกเปลี่ยนสินค้าหรือบริการ ซึ่งทาให้เกิดการสร้าง คุณค่า และ ข้อมูล เกิดขึ้นใน
แพลตฟอรม์

4 การดาเนินการบริหารจัดการ จัดเก็บ และส่งต่อของ คุณค่า และ ข้อมูล ที่เกิดจากการปฎิ
สัมพันธ์ในการแลกเปลี่ยนและฟีดแบ็กต่าง ๆ จากลุ่มผู้บริโภคที่ส่งถึงกลุ่มผู้ผลิตผ่านทางเจ้าของ
แพลตฟอรม์ และจากกลมุ่ ผผู้ ลิตท่ีส่งถงึ กลุ่มผบู้ รโิ ภคผ่านทางเจา้ ของแพลตฟอร์ม
3. แพลตฟอร์มโมเดลธุรกิจของ Platform Business มีก่ีรปู แบบได้แกอ่ ะไร พร้อมอธบิ าย

ตอบ มี 6 รูปแบบได้แก่ รูปแบบที่ 1 : โมเดลการแลกเปลี่ยนหรือ Marketplace เมื่อมีการใช้บริการ
เกิดขึ้น เจ้าของแพลตฟอร์มจะมีการเกบ็ ค่าธรรมจากค่าบรกิ ารท่ีเกดิ ขึ้นระหว่างผู้ใช้บริการท่ีจา่ ยให้กบั ผู้ให้
บรกิ าร ตวั อยา่ งไดแ้ ก่ Grab และ Airbnb เปน็ ตน้

รูปแบบที่ 2 : การโฆษณา เป็นรูปแบบของการให้ฟรีสาหรับผู้ใช้งาน มีการหารายได้จากการ
โฆษณาจากกลมุ่ ธรุ กิจแทน ตวั อย่างไดแ้ ก่ YouTube Instagram และ Facebook เป็นตน้

รูปแบบที่ 3 : ค่าธรรมเนียมจากการใช้บริการ เป็นรูปแบบที่ผู้ให้บริการด้านการชาระเงิน โอน
เงิน และกระเป๋าเงินอิเล็กทรอนิกส์ โดยมีการเก็บค่าธรรมเนียมในการใช้บริการระหว่างผู้ซื้อ ผู้ขาย และ
ธนาคาร ตวั อย่างเช่น PayPal AliPay เปน็ ตน้

23

รูปแบบที่ 4 : โมเดลทางระบบนิเวศ เป็นการเชอ่ื มโยงการให้บรกิ ารทั้งจากฝงั่ ฮารด์ แวร์ นักพัฒนา
แอปพลิเคชัน (Application Developer) ผู้สร้าง Content และผู้บริโภคเข้าด้วยกัน เจ้าของแพลตฟอร์ม
จะเก็บค่าธรรมเนียมท่ีเกิดจากค่าบริโภคที่ผู้บริโภคจ่ายให้กับนักพัฒนาแอปพลิเคชันและผู้สร้าง ตัวอย่าง
ไดแ้ ก่ แพลตฟอรม์ ของ iOS และ Android เป็นตน้

รูปแบบที่ 5 : ระบบการเก็บค่าสมาชิก (Subscription) เป็นการเก็บค่าบริการสมาชิกที่เป็น
ค่าใช้จ่ายรายเดือน โดยใช้บริการได้ไม่จากัดตามมแพ็กเกจราคาที่เลือก ตัวอย่างเช่น Netflix iflix เป็นต้น
และกลายเป็นโมเดลต้นแบบที่นาไปปรับใช้ในหลากหลายธุรกิจ ทั้งในรูปแบบ B2C (Business to
Consumer ธุรกิจที่ขายสินค้าหรือบริการให้กับลูกค้าที่เป็นบุคคลทั่วไป) และ B2B (Business to
Business) ธรุ กิจที่ขายสินคา้ หรอื บริการให้กับธรุ กิจที่เป็นลูกค้า

รปู แบบท่ี 6 : ฟรเี มย่ี ม (Freemium) มรี ปู แบบทผี่ ใู้ ช้บรกิ ารสามารถใชง้ านฟรีแบบจากดั เชน่ ใช้
ใช้งานฟรีใน 30 วันแรก มีโฆษณาระหว่างที่ใช้บริการ จากัดจานวนหรือขนาดที่ใช้งานต่อมาจึงมีการเริ่ม
เก็บเงนิ ในภายหลงั ตามเง่ือนไขที่กาหนดไว้ ตวั อย่างเช่น Spotify Joox เป็นตน้
4. โมเดลธรุ กิจ (Business Model Canvas) มอี งคป์ ระกอบด้วยกนั ก่ีดา้ น ไดแ้ กอ่ ะไรบ้างพรอ้ มอธบิ าย

ตอบ มีองค์ประกอบ 9 ด้าน ได้แก่ 1 กลุ่มลูกค้า (Customer Segments) CS กลุ่มลูกค้าคือใคร
เป็นกล่มุ คนแบบใด องคก์ รตอบสนองต่อความต้องการลูกคา้ กลมุ่ เดยี วหรอื หลายกลุ่ม

2 การเสนอคุณค่า (Value Propositions) VP สินค้าของธุรกิจคืออะไร คุณค่าของธุรกิจอยู่ที่ใด
กิจการพยายามแก้ไขปัญหาของลูกค้าอย่างไร และตอบสนองต่อความต้องการของลูกค้าด้วยการเสนอ
คณุ คา่ อะไร

3 ช่องทาง (Channels) CH เป็นช่องทางการเข้าถึงธุรกิจของกลุ่มลูกค้า การเสนอคุณค่าถูกส่งไป
ถงึ ลูกค้าผา่ นการส่อื สาร การกระจายสนิ ค้าและบรกิ ารและช่องทางการขาย

4 ความสัมพันธ์กับลูกค้า (Customer Relationships) CR การสร้างความสัมพันธ์กับลูกค้าและ
รักษาไวก้ บั ลูกคา้ แตล่ ะกลุม่ ตอ้ งการสรา้ งความสมั พันธ์แบบใดบ้าง

5 กระแสรายได้ (Revenue Streams) RS กระแสรายได้เป็นผลของการเสนอคุณค่าที่ประสบ
ความสาเร็จ โดยแหล่งที่มาของรายได้จะประเภทดังนี้ ค่าบริการ การขายสินค้า ค่าเช่า และค่าอนุญาตให้
ใช้ลขิ สิทธิ์
6 ทรัพยากรหลัก (Key Resources) KR ทรัพยากรหลักของกิจการ ทรัพยากรหลักคือสิ่งที่ต้องใช้ในการ
เสนอและสง่ มอบสว่ นประกบอ่ืน ๆ ท่ีกลา่ วดงั ข้างต้น

24

7 กิจกรรมหลัก (Key Activities) KA ส่ิงที่ต้องทาเพื่อขับเคลื่อนให้โมเดลธุรกิจทางานได้คืออะไร ด้วยการ
ทากจิ กรรมหลักจานวนหนึ่ง

8 พันธมิตรหลัก (Key Partners) KP คู่ค้าคือใคร แต่ละกลุ่มมีความสาคัญอย่างไร กิจกรรม
บางอย่างถูกสง่ ใหค้ นอนื่ ๆ ทา และทรพั ยากรบางอย่างก็ถกู นาเขา้ มาจากภายนอกองคก์ ร

9 โครงสร้างต้นทุน (Cost Structure ) CS เป็นส่วนประกอบต่าง ๆ ของโมเดลธุรกิจจะทาให้
ส่งผลให้เกดิ โครงสร้างตน้ ทุนเกิดขึน้
5. ตน้ ทนุ ในโครงสรา้ งต้นทุน (Cost Structure) มหี ลากหลายประเภทไดแ้ ก่อะไรบา้ ง

ตอบ แบบเน้นต้นทุน ให้ความสาคัญกับการลดต้นทุนทุกคร้ังที่มีโอกาส โดยมีเป้าหมายอยู่ท่ีการสร้าง
และรักษาโครงสร้างต้นทุนท่ีกระชับและไร้ความสิ้นเปลืองที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ โดยการอาศัยการเสนอ
คณุ ค่าดว้ ยราคาที่ถูก

แบบเน้นคุณค่า จะเน้นเร่ืองการสร้างคุณค่ามากกว่า การเสนอคุณค่าที่มีคุณภาพสูงและ
การใหบ้ ริการท่ปี รบั ใหต้ รงกบั ความตอ้ งการของลูกค้าเปน็ รายบุคคล

ต้นทุนคงที่ (Fixed Cost) เป็นรายจ่ายคงที่ของกิจการ ได้แก่ ค่าเช่าสถานที่ ค่าจ้าง
พนักงาน คา่ เช่าเครื่องจักรในการผลติ เปน็ ต้น

ต้นทุนผันแปร (Variable Cost) ต้นทุนผันแปรจะขึ้นอยู่กับปริมาณการใช้ เช่น ค่าน้า
เปน็ ตน้

ตน้ ทนุ ผลติ มากแลว้ ราคาถกู ลง (Economy of Scale)
ตน้ ทนุ ซอื้ รวมกันแลว้ ถกู ลง (Economy of Scope)

ตอนท่ี 2 จง ล้อมรอบคาตอบทีถ่ ูกตอ้ งทีส่ ุดเพยี งข้อเดยี ว
1. ธรุ กรรม ตรงกบั คาภาษาองั กฤษว่าอะไร

จ. Transaction
2. ข้อใดไม่เขา้ พวกเก่ยี วกบั การเปน็ เจา้ ของแพลตฟอร์ม

ก. โครงสร้างตน้ ทนุ
3. ข้อใดเปน็ รปู แบบแพลตฟอรม์ โมเดลการแลกเปล่ยี น

ค. Airbnb
4. ขอ้ ใดเปน็ รปู แบบแพลตฟอรม์ การโฆษณา

จ. Facebook

25

5. Business Model Canvas มอี งคป์ ระกอบกด่ี ้าน
ค. 9 ดา้ น

6. ข้อใดไม่อยใู่ นกล่มุ ลูกคา้ (Customer Segments)
ค. ลูกคา้ ขาจร

7. ขอ้ ใดเป็นกระแสรายได้ (Revenue Streams) แบบการคิดคา่ ใช้งาน
ข. จากปริมาณการใชบ้ ริการอินเทอรเ์ น็ต

8. ขอ้ ใดใมใ่ ชท่ รัพยากรหลกั (Key Resources) ใน Business Model Canvas
ง. การแก้ปัญหา

9. โครงสรา้ งตน้ ทุน (Cost Structure ) แบบเนน้ ต้นทนุ มลี กั ษณะอย่างไร
ก. ให้ความสาคญั กบั การลดต้นทุนทกุ ครงั้ ท่มี โี อกาส

10. ข้อใดไมใ่ ช่ตน้ ทนุ ผนั แปร (Variable Cost)
ค. คา่ เช่าสถานท่ี

ตอนท่ี 3 จงเขยี นเครื่องหมาย () ถูก หน้าข้อความท่ีถูกและเขียนเคร่ืองหมาย () ผิดหน้าหน้าข้อความ
ที่ผิด
.. ..1.ต้นทนุ คงท่ี (Fixed Cost) เป็นรายจา่ ยคงที่ของกจิ การ ไดแ้ ก่ คา่ เช่าสถานที่ ค่าจ้างพนกั งาน
.. ..2.ตน้ ทนุ ผลติ มากแลว้ ราคาถกู ลง (Economy of Scale)
.. ..3. The Business Model Canvas มีลักษณะเป็นเทมเพลต สี่เหลี่ยมผืนผ้า มีการแบ่งเป็นช่องย่อย
10 ช่อง
.. ..4. ต้นทุนคงที่ (Fixed Cost) เป็นรายจ่ายคงท่ขี องกจิ การ ไดแ้ ก่ คา่ ไฟฟ้า
.. ..5. บริการชาระบิลข้ามธนาคาร (Cross-bank Bill Payment) เป็นระบบพัฒนาขึ้นมาเพื่อให้
ผู้ใช้งานที่เป็นภาคประชาชนสามารถรบั -จ่ายเงินไดส้ ะดวก
.. ..6. กระเป๋าเงินอีเล็กทรอนิกส์ (Electronic Wallet) จะอยู่ในรูปแบบของแอปพลิเคชัน ช่วยอานวย
ความสะดวกในการธรุ กรรมตา่ ง ๆ
.. ..7. รปู แบบ Mobile Payment ไดแ้ ก่ บริการ Mobile banking ของธนาคาร
.. ..8. แพลตฟอรม์ ของ iOS และ Android จดั เป็นกล่มุ ระบบเก็บคา่ สมาชกิ (Subscription)
.. ..9. ต้นทุนแบบเน้นคุณคา่ จะเนน้ เรอ่ื งการลดต้นทนุ ทกุ ครงั้ ท่ีมีโอกาส
.. ..10.การแกป้ ญั หาเปน็ สว่ นหนึ่งของพนั ธมิตรหลัก (Key Partners)

26

เฉลยใบงานหนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 4.1 เรื่องธรุ กรรมในธุรกิจดิจทิ ัล

คาชี้แจง ให้ผู้เรียนทาการศึกษาและค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับ “ความแตกต่างธุรกิจแบบดั้งเดิมกับธุรกิจแบบ
แพลตฟอรม์ ” มีความแตกต่างกนั อยา่ งไร มีความเกี่ยวขอ้ งกบั อปุ สงค์และอุปทานลกั ษณะใด
เฉลย

ธุรกจิ ดงั เดมิ ในกลมุ่ ผ้ผู ลติ จะดาเนนิ การ การจดั หาวัตถุดิบ การประกอบ การผลติ การจัดจาหน่าย
ทาการส่งต่อกลุ่มผู้บริโภค ซึ่งธุรกิจแบบดังเดิมจะมีลักษณะเป็นเจ้าของสินทรัพย์และทรัพยากร เน้น
กระบวนการทางอุปทาน (Supply) การผลิตสินค้าและบริการ ซึ่งเป็นกระบวนการภายในของห่วงโซ่
อุปทาน ส่วนแพลตฟอร์มจะเน้นกระบวนการภายนอกของห่วงโซ่อุปทาน การสร้างและครอบครอง
กระบวนการในทางอุปสงค์ (Demand) โดยจะทาหน้าที่เป็นผู้จัดหาและอานวยความสะดวกให้กลุ่ม
ผู้บริโภคกับกลุ่มผู้ผลิตเพื่อแลกเปลี่ยน คุณค่า ซึ่งกันและกัน เจ้าของแพลตฟอร์มไม่จาเป็นที่จะต้องเป็น
เจ้าของสินทรัพย์ในสินค้าและบริการที่เกิดขึ้น แต่เป็นเจ้าของเครือข่ายที่ทาให้เกิดข้อมูล การสร้างการ
ปฏิสัมพันธ์ และคณุ ค่าทแี่ ลกเปลย่ี นกันบนแพลตฟอร์มกลมุ่ ผู้บริโภคและกลุ่มผู้ผลติ

27

เฉลยใบงานหน่วยการเรียนรทู้ ี่ 4.2 เร่ืองโมเดลธรุ กิจ.

คาชี้แจง ให้ผู้เรียนวิเคราะห์รูปภาพต่อไปนี้ว่าเป็นรูปใด จากนั้นให้นาคาข้างบนมาใส่ให้ถูกต้องตรงกับ
รปู ภาพ

กลุ่ม ลูกค า้ การเส นอค ุณ ค ่า ค วาม ส ัม พ นัธ์กบัลูกค า้
กระ แส ราย ได ้ พ นัธม ิต รห ลกั โค รงส ร้างต น้ท ุน

กล่มุ ลูกค ้า การเสนอค ุณ ค ่า ค วาม สัม พ นัธ์กบัลกูค ้า

กระ แสราย ได้ พ นัธม ติรหลกั โค รงสร้างต้นท ุน

28

แบบฝกึ หัดทา้ ยหน่วยการเรยี นรูท้ ี่ 5
ตอนที่ 1 จงตอบคาถามตอ่ ไปน้ี
1. คณุ ลักษณะของส่ือสังคมออนไลน์มรี ายละเอียดอะไร

ตอบ สื่อสังคมออนไลน์เป็นอินเทอร์เน็ตแอปพลิเคชันที่ใช้เทคโนโลยีตั้งแต่ Web 2.0 ขึ้นไป Web
2.0 เป็นเว็บที่ใช้งานอยู่ในปัจจุบันที่มีการใช้เพื่อเขียนบล็อก (Blog), แชร์รูปภาพ, ร่วมเขียนวีกี (Wiki),
แสดงความคิดเห็น (Post Comment), พูดคุยกัน ทั้งจากเจ้าของเว็บไซต์ หรือจากผู้คนที่เข้ามาใช้งาน
เว็บไซต์, หาแหล่งข้อมูลด้วยอาร์เอสเอส (RSS) เพื่อฟีด (Feed) มาอ่าน รวมทั้งกูเกิล (Google) เว็บยุค
2.0 จะให้ความสาคัญกับผู้เข้าชมเว็บไซต์ โดยที่ผู้เข้าชมเว็บไซต์จะมีส่วนร่วมต่อเว็บไซต์มากขึ้น ผู้เข้าชม
เว็บไซต์สามารถสร้างข้อมูล (Content) ของเว็บไซต์ขึ้นมาได้เองหรือสามารถกาหนดคาสาคัญของเว็บไซต์
ที่เกี่ยวข้องข้อมูล (tag content) ทาให้ข้อมูลในเว็บไซต์นั้นมีการ update และพัฒนา ปรับปรุง อย่าง
รวดเร็ว ทาให้เป็นเว็บไซต์ ท่ีมรี ูปแบบของการส่ือสารเป็นแบบสองทาง (Two Way Communication)

2 เน้ือหาในสื่อสงั คมออนไลน์ถูกสร้างโดยผู้ใชง้ านส่ือสังคม ผู้ใช้สื่อสงั คมออนไลน์สร้างเน้ือหาและ
เพิ่มเติมเน้ือหาได้ หรือแก้ไขข้อมูลทางอินเทอร์เน็ตได้ จึงทาให้เนื้อหาของสื่อสังคมออนไลน์จึงเป็นเนื้อหา
ของผสู้ ร้างเอง

3 ผ้ใู ชส้ ่ือสงั คมออนไลน์สามารถสร้างข้อมูลส่วนตัวทเี่ ป็นตวั แทนของผู้ใช้งานบนเว็บไซต์ หรือแอป
แอปพลิเคชันสื่อสังคมออนไลน์นั้น เช่นผู้ใช้งาน Instagram ผู้ใช้สามารถสร้างโฟรไฟล์ส่วนตัวได้ใช้เป็น
ตัวแทนของผู้ใช้งานอินเทอร์เน็ตได้ อีกตัวอย่างหนึ่งก็เป็น Facebook ผู้ใช้งานก็จะมี User ในการใช้งาน
ซึ่งจะเป็นตัวแทนเราในการใช้สื่อสังคมออนไลน์ ผู้ใช้งานอาจจะมี โฟรไฟล์ในงาน 2 User โดยมีโฟร์ไฟล์ท่ี
แตกต่างกันในตามลักษณะวัตถปุ ระสงค์ในการใช้งานได้

4 สื่อสังคมออนไลน์ช่วยในการสร้างกลุ่มสังคมออนไลน์ จากผู้ใช้เราสามารถสร้างเป็น ชุมชน
(Community) ในตัวอย่างในเพจการลงทุน ในFacebook ซึ่งเป็นลักษณะของชุมชนที่มีความสนใจด้าน
การลงทุน มาสรา้ งเปน็ กลุ่มผูร้ ่วมกันได้ เรยี กว่ากล่มุ สังคมออนไลนไ์ ด้

2. สอื่ สังคมออนไลนก์ ับสือ่ ประเภทอ่ืนมีความแตกตา่ งกนั อยา่ งไร
ตอบ การกระจายตวั ของเน้ือหาบนส่ือสังคมออนไลนซ์ ่ึงเป็นแบบไวรัล การกระจายตัวเนื้อหาแบบไวรัล

ก็คือการสื่อสารแบบปากต่อปาก แบบโดยผ่านสื่อสังคมออนไลน์ต่าง ๆ อาทิเช่น Facebook, Twitter,
YouTube หรืออื่น ๆ ทีมีลักษณะการพูดถึงกันไปทอด ๆ ถ้าเป็นที่เป็นกระแสหลัก ก็จะถูกการแชร์ไป
อย่างรวดเร็ว และมีการนาหลักการนี้มาใช้ในการตลาดออนไลน์ ถ้ามีการนาสื่อสังคมออนไลน์ซึ่งเป็นแบบ

29

ไวรัลไปใช้ในธุรกิจดิจิทัลก็จะทาให้ต้นทุนทางการตลาดต่า และมีการปฏิสัมพันธ์กันได้ซึ่งมีความแตกต่าง
จากสื่อประเภทอื่น เช่น การดูโทรทัศน์จะเป็นการกระจายแบบหนึ่งต่อหลายๆ แต่ไม่มีปฏิสัมพันธ์กันกับ
ผ้รู บั ชม

2 การท่ีเน้ือหาบนสอ่ื สงั คมออนไลนส์ ามารถถูกเขา้ ถึงได้ทกุ ที่ทุกเวลา ข้อดีของส่ือสงั คมออนไลน์ก็
ก็คือการเข้าถึงได้ทุกที่ทุกเวลาและหลากหลายอุปกรณ์ ตัวอย่างเช่นถ้าต้องการจะดูรายการโทรศัพท์ที่
ออกอากาศไปแล้วสามารถทาการดูย้อนหลังได้ หรือการสอนแบบออนไลน์ท่ีผู้เข้าเรียนสามารถเรียนตอน
ทผ่ี สู้ ะดวกในเวลาว่าง

3 ปริมาณเน้ือหาบนสื่อสังคมออนไลน์ที่มีจานวนมาก และคุณภาพของสื่อสังคมออนไลน์มีความ
แตกต่างกัน ปริมาณเนื้อหาบนสื่อสังคมออนไลน์มีเป็นจานวนมากทาให้มีคุณภาพมีความแตกต่างกัน
ตัวอย่างคลิปวีดีโอบน Facebook ก็จะมีคุณภาพแตกต่างกัน บางคลิปวีดีโอดูดีมากๆ บางคลิปวีดีโอไม่
ค่อยมีคุณภาพ ถ้าจะนามาใช้ในธุรกิจดิจิทัลควรจะเป็นคลิปวีดีโอที่มีจุดดึงดูด มีคุณภาพที่ดี เสียงชัดเจน
เปน็ ต้น

4 การที่เนื้อหาบนสื่อสังคมออนไลน์สามารถถูกดัดแปลงแก้ไขได้ตลอดเวลา เน้ือหาบนสื่อสังคม
ออนไลน์เมื่อสร้างขึ้นมาแล้วสามารถดัดแปลงแก้ไขได้ตลอดเวลา ซึ่งมีความแตกต่างจากสื่ออื่น ๆ เช่น
หนงั สือนิตยสารเมื่อพมิ พอ์ อกมาจาหนา่ ยหรือเผยแพร่ออกไปไม่สามารถดาเนินการแก้ไขได้

3. สอื่ สงั คมออนไลน์ (Social Media Online) หมายถึงอะไร
ตอบ โปรแกรมกลุ่มหนึ่งที่ทางานโดยใช้พ้นื ฐานและเทคโนโลยีของเว็บตั้งแต่รุ่น 2.0 เช่น ปโี บ มายสเปซ

เฟซบุ๊ก ทวิตเตอร์ วิกิพเี ดยี ไฮไฟฟ์ และบล็อกตา่ ง ๆ

4. ประเภทประเภทของสื่อสังคมออนไลนไ์ ด้แก่อะไร
ตอบ 1 เครือข่ายสังคม (Social networking site) เป็นเว็บไซต์ที่บุคคลหรือหน่วยงานสามารถสร้าง

ข้อมูลและเปลี่ยนแปลงข้อมูล เผยแพร่รูปภาพ ภาพเคลื่อนไหว โดยที่บุคคลอื่นสามารถเข้าแสดงความ
คิดเหน็ สนทนาโต้ตอบได้ อาทเิ ชน่ Facebook Badoo Google+ Linkedin และ Orkut เปน็ ต้น

2 ไมโครบล็อก (Micro-blog) เป็นเว็ปไซต์ที่ใช้เผยแพร่ข้อมูลหรือข้อความสั้น ในเรื่องที่สนใจ
เฉพาะด้าน รวมทั้งสามารถใช้เครื่องหมาย #(Hashtag) เพื่อเชื่อมต่อ ในกลุ่มผู้คนที่ให้ความสนใจในเรื่อง
เดยี วกนั ตัวอย่างได้แก่ Twitter Blauk Weibo Tout และ Tumble เปน็ ตน้

30

3 เว็บไซต์ที่ให้บริการแบ่งปันสื่อออนไลน์ (Video and photo sharing website) เป็นเว็บไซต์ที่ให้ผู้ใช้
สามารถฝากหรือนาสื่อข้อมลู รูปภาพ วีดีโอขึ้นเว็บไซต์เพื่อแบ่งปันกบั ผู้อ่ืนตวั อย่างได้แก่ Flicker Vimero
YouTube Instagram และ Pinterest เปน็ ต้น

4 บล็อก ส่วนบุคคลและองค์กร (Personal and corporate blogs) เป็นเว็บไซต์ที่ผู้เขียนบันทึก
เรื่องราวต่าง ๆ เสมือนเป็นบันทึกไดอารีออนไลน์ สามารถเขียนในลักษณะไม่เป็นทางการและแก้ไขได้
บ่อย ตัวอย่างไดแ้ ก่ Blogger WordPress Bloggang และ Exteen เปน็ ต้น

5 บล็อกที่มีสื่อสิ่งพิมพ์เป็นเจ้าของเว็บไซต์ (Blogs hosted by media outlet) เป็นเว็บไซต์ที่ใช้
ในการนาเสนอข่าวสารของสื่อสิ่งพิมพ์ แต่มีรูปแบบและความเป็นทางการมากกว่าบล็อก ตัวอย่างคือ
theguardian.com เจา้ ของคือหนงั สือพมิ พ์ The Gardian

6 วิกิ และพื้นที่สาธารณะของกลุ่ม (Wikis and online collaborative space) เป็นเว็บไซต์
สาหรับพืน้ ที่สาธารณะออนไลนเ์ พอื่ รวบรวมข้อมูลและเอกสาร ตวั อยา่ งได้แก่ Wikipedia Wikia เป็นต้น

7 กล่มุ หรือพื้นทแ่ี สดงความคิดเหน็ (Forums, discussion board and group) เป็นเว็บไซตห์ รือ
กลุ่มจดหมายอิเล็กทรอนิกส์ที่มีการแสดงความคิดเห็นหรือข้อเสนอแนะ มีทั้งที่เป็นกลุ่มส่วนตัวและ
สาธารณะ ตวั อยา่ งไดแ้ ก่ Google groups Yahoo groups และ Pantip เปน็ ตน้

8 เกมออนไลน์ที่มีผู้เล่นหลายคน (Online multiplayer gaming platform) เป็นเว็บไซต์ที่
นาเสนอในลักษณะการเล่นเกมออนไลน์ผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต ซึ่งสามารถเล่นทั้งคนเดียวและเล่นได้
เป็นกลุม่ ตัวอย่างได้แก่ Second life และ World of Warcraft เปน็ ตน้

9 ข้อความสัน้ (Instant messaging) เป็นการสง่ ข้อความสน้ั จากโทรศพั ท์เคลอื่ นที่
10 การแสดงตนว่าอยู่ ณ สถานที่ใด (Geo-Spatial tagging) เป็นการแสดงตาแหน่งท่ีอยู่พร้อม
ความเหน็ และรูปภาพในสอ่ื สังคมออนไลน์ ตวั อยา่ งไดแ้ ก่ Facebook และ Foursquare เป็นต้น
5. หน้าทขี่ องส่ือสังคมออนไลน์มีก่ีประเภทอะไรบา้ ง
ตอบ 1 การระบุตัวตน (Identity) หมายถึงการบอกตัวตนที่แท้จริงของผู้ใช้งานนั้นได้ การระบุตัวตน
ไม่ใช่การสร้างโปรไฟล์ขึ้นมาแต่เพียงอย่างเดียว แต่จะต้องมีข้อบังคับว่าข้อมูลที่ได้ให้กับส่ือสังคมออนไลน์
นั้นเป็นข้อมูลที่แท้จริงของผู้เป็นเจ้าของโปรไฟล์ เช่นใน LinkedIn เป็นสื่อสังคมออนไลน์ที่เป็นการระบุ
ตัวตนที่แท้จริงในสื่อสังคมออนไลน์ ก็จะมีให้เพื่อนกับเจ้าของโปรไฟล์มีการอ้างอิงถึงเจ้าของโปรไฟล์ว่ามี
อาชีพน้จี ริง มีหนา้ ท่กี ารงานจริง เปน็ การท่ชี ว่ ยในการระบตุ ัวตน
2 การสนทนา (Conversations) เป็นเรื่องของการติดต่อสื่อสารให้ กลุ่มผู้ใช้สื่อสังคมออนไลน์
ส่อื สารกัน สนทนากัน ใน Line ในท่เี ปน็ เพื่อน และเปน็ กล่มุ ได้

31

3 การแบ่งปันข้อมูล (Sharing) เป็นการแบ่งปันเนื้อหาข้อมูลในส่ือสังคมออนไลน์ เนื้อหาไม่ว่าจะ
เปน็ ข้อความ เสยี ง รูปภาพ วดี ีโอ เช่น Pinterest เป็นรูปภาพ และ YouTube เปน็ วดี โี อ

4 การมีตัวตน (presence) เป็นการแสดงว่าผู้ใช้งานสื่อสังคมออนไลน์กาลังใช้งานอยู่หรือไม่
ตัวอย่างใน Facebook ในฝั่งที่การสนทนาจะมีชื่อผู้ใช้สังคมออนไลน์ จะมีปุ่มสีเขียวเล็ก ๆ แสดงว่ากาลัง
Active อยู่ ให้รูผ้ ู้ใชง้ านสื่อสงั คมออนไลน์วา่ มีตัวตนอย่ใู นขณะนัน้

5 ความสัมพันธ์ (Relationships) เช่นการความสมั พนั ธ์ใน Facebook มีระบุความสัมพันธ์หลาย
รูปแบบไดแ้ ก่ ความสมั พันธแ์ บบเพอื่ น ครอบครวั เปน็

6 ชื่อเสียง (Reputation) ตัวอย่างใน YouTube การที่วีดีโอจะบ่งบออกถึงความน่าเชื่อถือไม่นั้น
ก็มาจากผู้คนเข้ามากด Like หรือ Comment ท่ีวีดโี อนั้น ๆ หรือ Channel ที่มีการติดตามมาก ๆ มาจาก
การสรา้ งชื่อเสยี งของช่อง Channel นั้น

7 การสร้างกล่มุ (Groups) การสร้างกลุม่ Facebook เพ่ือเป็นการตดิ ตอ่ สอ่ื สารกันภายในกลมุ่

ตอนท่ี 2 จง ล้อมรอบคาตอบทถ่ี ูกตอ้ งท่ีสดุ เพยี งข้อเดยี ว
1. ขอ้ ใดท่เี ก่ยี วข้องธรุ กจิ ดิจทิ ลั

จ. สรา้ งรปู แบบธุรกิจใหม่
2. ส่ือสังคมออนไลนอ์ ะไรทีช่ ว่ ยในการสร้างกลุม่ สงั คมออนไลน์ได้

ก. Facebook
3. หนา้ ส่อื สงั คมออนไลนใ์ ดทม่ี กี ารแบ่งปันข้อมูล (Sharing) ที่เปน็ รูปภาพ

จ. Pinterest
4. หนา้ สอ่ื สงั คมออนไลนใ์ ดทมี่ กี ารแบง่ ปันข้อมูล (Sharing) ทเี่ ปน็ วดี โี อ

ง. YouTube
5. สื่อสังคมออนไลน์ใดที่ไม่ใช่กลุ่มหรือพื้นที่แสดงความคิดเห็น (Forums, discussion board and
group)

ก. Pinterest
6. สอ่ื สงั คมออนไลนใ์ ดเป็นการแสดงตนว่าอยู่ ณ สถานทใี่ ด (Geo-Spatial tagging)

ค. Foursquare

32

7. ส่อื สังคมออนไลนใ์ ดที่ทาหน้าที่เป็นการระบุตัวตน (Identity)
ข. LinkedIn

8. ขอ้ ใดไมใ่ ชป่ ระเภทของสอื่ สังคมออนไลน์
ง. การมีตวั ตน

9. ข้อใดเป็นการมตี วั ตน (presence) ในสังคมออนไลน์
ก. ผใู้ ชง้ านส่อื สงั คมออนไลนก์ าลังใชง้ านอยู่หรือไม่

10. ธุรกจิ ดิจทิ ลั บุคคลที่มอี ิทธพิ ลตอ่ การตดั สินของผูบ้ รโิ ภคเรยี กว่าอะไร
ค. Social Influencer

ตอนที่ 3 จงเขียนเคร่ืองหมาย () ถูก หน้าข้อความที่ถูกและเขียนเคร่ืองหมาย () ผิดหน้าหน้าขอ้ ความ
ท่ีผดิ
.. ..1. Social Media คือ สือ่ ชนิดหนง่ึ ท่ผี ูใ้ ช้สามารถมีส่วนร่วมสรา้ ง และแลกเปล่ียนความคดิ เห็นตา่ ง ๆ
ผา่ นระบบอนิ เทอร์เน็ตได้
.. ..2. ธรุ กจิ ดิจิทัลเปน็ การนาเทคโนโลยตี ่าง ๆ เข้ามาพัฒนาธุรกิจที่ทาอยู่เพื่อเพิ่มความสะดวกสบายให้
ทัง้ ผปู้ ระกอบการและผบู้ รโิ ภคในการเลอื กซื้อสินค้าหรือบริการต่าง ๆ
.. ..3. ส่ือสงั คมออนไลนเ์ ปน็ อินเทอร์เน็ตแอปพลเิ คชนั ที่ใชเ้ ทคโนโลยตี ั้งแต่ Web 1.0 ขึน้ ไป
.. ..4. เน้อื หาในสื่อสงั คมออนไลน์ถูกสรา้ งโดยผ้สู รา้ งสื่อสงั คมออนไลนเ์ ท่านนั้
.. ..5. สอ่ื สังคมออนไลน์ Instagram เปน็ สอื่ สงั คมออนไลนท์ ี่ผใู้ ช้ไมส่ ามารถสรา้ งโฟรไฟลส์ ว่ นตัวได้
.. ..6. การเข้าไปดูเนอื้ หาบนสอ่ื สงั คมออนไลน์สามารถถูกเขา้ ถึงได้ทุกที่ทกุ เวลา
.. ..7. เน้ือหาบนสอ่ื สงั คมออนไลนส์ ามารถถูกดัดแปลงแกไ้ ขได้ตลอดเวลา
.. ..8. สือ่ สงั คมออนไลน์ Twitter เป็นสอื่ สังคมออนไลนป์ ระเภทไมโครบล็อก (Micro-blog)
.. ..9. สื่อสังคมออนไลน์ YouTube เป็นเว็บไซต์ที่ให้ผู้ใช้นาสื่อข้อมูลรูปภาพ ขึ้นเว็บไซต์เพื่อแบ่งปันกับ
ผ้อู น่ื
.. ..10. สอื่ สังคมออนไลน์ LinkedIn เปน็ ส่ือสังคมออนไลนท์ ่ีสามารถสร้างกลุ่มเพ่ือเป็นการติดตอ่ สื่อสาร
กนั ภายในกลมุ่ ได้

33

เฉลยใบงานหน่วยการเรยี นรูท้ ่ี 5.1 เรื่องสื่อสงั คมออนไลน์กบั ธรุ กิจดจิ ิทลั
คาชี้แจง ให้ผู้เรียนทาการศึกษาและค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับ “เมื่อ Social Media กลายเป็น Marketing
Platform ในอนาคต” ที่เกี่ยวข้องกับสื่อสังคมออนไลน์กับธุรกิจดิจิทัล โดยยกตัวอย่าง Social Media
ทเี่ ลือกมาพรอ้ มนาภาพที่คน้ ควา้ มาได้ติดลงกระดาษคาตอบด้านลา่ งและอธิบายตามหัวข้อต่อไปน้ี

1. ช่ือ Social Media
2. ประเภทของ Marketing Platform และรปู แบบในการดาเนินธุรกิจ

เฉลย
1. LINE ได้เข้ามาอยู่ในทุกส่วนในชีวิตประจาของเรา ไม่ว่าจะหันไปทางไหนก็มักพบบริการจาก LINE
เสมอ ไม่ว่าจะเป็นการพูดคยุ กม็ ี LINE รองรับ, ขายสินคา้ กเ็ ป็น [email protected], ส่งั อาหารกเ็ ปน็ LINE MAN
2. ธุรกจิ เพยเ์ มนต์ (LINE Pay)

LINE Pay เปน็ ส่ือสังคมออนไลน์ที่เขา้ มาช่วยดึงเงินจากลูกคา้ ได้ง่ายท่ีสุดๆ เพราะทุกบริการมีการ
ชาระเงินเพื่อเพิ่มความพรีเมียมไม่ว่าจะเป็น [email protected] หรือ Sticker การบริการเรื่องการจ่ายเงินจึงเหมือน
เป็นระบบท่ีไฟนอลในการสร้างกิจกรรมโปรโมททั้งหมดมาก่อนหน้าน้ี ซึ่งกลยุทธ์ที่เเบรนด์สามารถมาปรับ
ใช้คือเรื่องของการรองรับการจ่ายเงินของลูกค้า เพราะถ้าข้ันตอนการจ่ายยุ่งยากหรือค่าส่งเเพงก็ส่งผลต่อ
การซ้อื ของลกู ค้าเชน่ กนั

34

เฉลยใบงานหนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 5.2 เรอ่ื งประเภทสื่อสงั คมออนไลน์

คาชี้แจง ให้ผู้เรียนวิเคราะห์รูปภาพต่อไปนี้ว่าเป็นรูปใด จากนั้นให้นาคาข้างบนมาใส่ให้ถูกต้องตรงกับ
รูปภาพ

Facebook Instagram Twitter
Pantip Linkedln Youtube

Facebook Instagram Twitter

Pantip Linkedln Youtube .

35

แบบฝึกหัดท้ายหนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 6
ตอนที่ 1 จงตอบคาถามตอ่ ไปน้ี
1. คณุ ลักษณะของแพลต็ ฟอร์มระบบธรุ กจิ ดิจิทลั โมบายมีความสาคัญอยา่ งไรต่อธรุ กิจดิจทิ ลั โมบาย

ตอบ สามารถสร้างสินค้าหรือบริการใหม่ เป็นการที่เรียกว่าการบูรณาการในแนวตั้ง ( Vertical
integration) เปน็ การเพิ่มความสามารถในการแข่งขนั และการส่งเสริมการสรา้ งสรรค์นวตั กรรม

สามารถสร้างตลาดหลายด้าน (Multi-sided markets) เป็นการเพิ่มความสามารถในการแข่งขัน
กค็ ือหลายแพลตฟอร์มดิจิทลั สรา้ งตลาดหลายดา้ น

สามารถสร้างการผูกขาดของธุรกิจ เป็นการเพิ่มความสามารถในการแข่งขัน เพราะว่าผลกระทบ
เครอื ข่ายและตลาดหลายด้านช่วยใหบ้ ริษทั ที่เหนอื กวา่ ครอบงาอตุ สาหกรรม

สามารถสนับสนุนให้ผู้ใช้งาน ทาธุรกรรมต่าง ๆ ได้ง่าย ในเวลาใดก็ได้ และจากสถานที่ใด ๆ ก็ได้
เป็นการเพิ่มความสามารถในการแข่งขันและการให้บริการของธุรกิจ รักษาลูกค้าและผู้ใช้บริการคงอยู่
และสง่ ผลให้เกิดการใช้ประโยชน์จากข้อมลู ได้

สามารถปรับเปลี่ยนฟังก์ชันระบบการให้บริการได้ตามความต้องการของผู้ใช้งาน เป็นการเพิ่ม
ความสามารถในการแข่งขันและการให้บริการของธุรกิจ รักษาลูกค้าและผู้ใช้บริการให้คงอยู่ และส่งเสริม
การสร้างสรรคน์ วตั กรรม

สามารถรองรับโมบายแอปพลิเคชันสาหรับบริการธุรกิจดิจิทัลจากหลากหลายผู้ให้บริการหรือ
นักพัฒนาแอปพลิเคชันทั่วไปได้ เป็นการเพิ่มความสามารถในการแข่งขันและการให้บริการของธุรกิจ
รกั ษาลกู ค้าและผใู้ ช้บริการใหค้ งอยู่ และสง่ เสริมการสร้างสรรคน์ วตั กรรม

สามารถรองรับเทคโนโลยีหรือเทคนคิ ใหม่ ๆ ทเ่ี กิดขน้ึ อยูต่ ลอดเวลา เปน็ การเพิ่มความสามารถใน
การแข่งขันและการให้บริการของธุรกิจ รักษาลูกค้าและผู้ใช้บริการให้คงอยู่ และส่งเสริมการสร้างสรรค์
นวัตกรรม

สามารถคงรักษาข้อมูลธุรกรรมสาคัญต่าง ๆ ไว้ได้ แม้ว่ามีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงทั้งทางด้าน
ฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์ของระบบธุรกิจดิจิทัลโมบายท่ีให้บริการ เป็นการเพิ่มความสามารถในการแข่งขัน
และการให้บริการของธุรกิจ รักษาลูกค้าและผู้ใช้บริการให้คงอยู่ และส่งผลให้เกิดการใช้ประโยชน์จาก
ขอ้ มลู ได้
2. โครงสร้างของระบบธรุ กิจดิจิทัลโมบายเปน็ อย่างไร

36

ตอบ โครงสร้างของระบบธุรกิจดิจิทัลโมบายจะมีส่วนที่เกี่ยวข้องกัน 2 กลุ่มได้แก่ กลุ่มผู้ใช้งานและ
กลมุ่ นักพัฒนาระบบและองคก์ รธุกิจ ผู้ใหบ้ รกิ ารธรุ กจิ ดจิ ิทลั โมบาย

กลมุ่ ผใู้ ช้งานมีรายละเอยี ดดงั น้ี
โครงสร้างพื้นฐานการเชื่อมต่อเครือข่ายเคลื่อนที่ไร้สาย เป็นชั้นล่างสุดในกลุ่มของผู้ใช้งานของ
โครงสร้างพื้นฐานการเชื่อมต่อเครือข่ายเคลื่อนที่ไร้สายจะมีการกาหนดของคุณสมบัติทางด้านกายภาพ
(Physical) ของฮาร์ดแวร์ที่ใช้ในการเชื่อมต่อระหว่างอุปกรณ์ เช่น จะมีการรับส่งข้อมูลมีลักษณะแบบใด
การรับส่งข้อมูลมีมาตรฐานอย่างไร มีความเร็วรับส่งข้อมูลเป็นเท่าไร สัญญาณที่ใช้ในการรับส่งข้อมูลเป็น
อย่างไร
มิดเดิลแวร์ของระบบอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เคลื่อนที่ไร้สาย เป็นชั้นที่ถัดจากโครงสร้างพื้นฐาน
ต่อเครือข่ายเคลื่อนที่ไร้สายก็คือมิดเดิลแวร์ (Middleware) ที่ใช้เพื่อสื่อสารและจัดการข้อมูลของระบบ
คอมพิวเตอร์ในระบบอปุ กรณ์เิ ลก็ ทรอนิกสเ์ คลอื่ นไร้สาย
โครงสร้างพื้นฐานระบบอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เคลื่อนที่ไร้สาย เป็นโครงสร้างของอุปกรณ์
อิเลก็ ทรอนิกสเ์ คลื่อนท่ีไร้สาย เช่น สมาร์ทโฟน แทบ็ เลต็ เป็นต้น
การแอปพลิเคชันธุรกิจดิจิทัลโมบาย เป็นโปรแกรมที่อานวยความสะดวกในด้านธุรกิจ ต่าง ๆ ท่ี
ออกแบบมาสาหรับโมบาย (Mobile) แท็บเล็ต หรืออุปกรณ์เคลื่อนที่ จะมีผู้พัฒนาแอปพลิเคชันธุรกิจมา
เพื่อให้ตรงกับงานในทางธุรกิจดิจิทัลนั้น ๆ ของในประเทศไทย อาทิเช่น K PLUS, SCB EASY และ
Kaidee เป็นต้น
กลมุ่ นกั พัฒนาระบบและองคก์ รธุรกจิ มรี ายละเอียดดังนี้
การให้บริการธุรกรรมต่าง ๆ จะต้องครอบคลุมฟังก์ชันการทางานต่าง ๆ ที่มีความเกี่ยวข้องกัน
ท้งั หมดในทางธุรกจิ ดจิ ิทลั
การให้ข้อมูลและเนื้อหาต่าง ๆ จะต้องมีเนื้อหาที่เป็นประโยชน์ต่อลูกค้า มีความเป็นปัจจุบัน มี
การอปั เดตข้อมูลตลอด
การพัฒนาแอปพลิเคชัน จะต้องพัฒนาแอปพลิเคชันอย่างต่อเนื่อง มีการแก้ไขข้อบกพร่องที่
เกิดขน้ึ ตา่ ง ๆ ในเวอรช์ นั่ รนุ่ ก่อน ๆ และพฒั นาเป็นเวอร์ช่ันใหม่ ๆ ขึน้ มารองรับกับเทคโนโลยีใหม่ ๆ ต่อไป

3. แอปพลเิ คชันของกล่มุ ธุรกจิ ดจิ ิทัลโมบายได้แก่ธุรกจิ อะไรพรอ้ มยกตวั อยา่ ง
ตอบ แอปพลเิ คชันของกลมุ่ ธรุ กิจดจิ ิทัลโมบายจะมสี ว่ นท่ีเกี่ยวข้องกค็ อื กลุ่มดจิ ิทัลโมบายในกล่มุ ตา่ ง ๆ

กลุ่มของผใู้ ชง้ านและแอปพลิเคชันท่ีให้บริการ โดยมีรายละเอียดดังน้ี

37

กลุ่มธุรกิจดิจิทัลโมบายด้านการค้าขาย จะมีกลุ่มของผู้ใช้งานจะเป็นลูกค้า ห้างร้านและองค์กร
ธุรกิจต่าง ๆ เช่น The Pizza Company, CP ALL 7 -Eleven TH แอปพลิเคชันที่ให้บริการ การชาระ
เงินและการทาธุรกรรม เช่นลูกค้าทาการสั่งซื้อ พิซซ่า ทางสมาร์ตโฟนของ เดอะ พิซซ่า คอมปะนี ซ่ึงจะมี
การเลอื กซ้ือพซิ ซา่ และทาการชาระคา่ พซิ ซ่า

กลุ่มธุรกิจดิจิทัลโมบายด้านการศึกษา จะมีกลุ่มผู้ใช้งานเป็นสถาบันการศึกษา สถาบันกวดวิชา
และศูนย์ฝึกอบรมต่าง ๆ ตัวอย่างเช่น CHULA MOOC, SKILLANE แอปพลิเคชันที่ให้บริการจะเป็นการ
เข้าชัน้ เรยี นและหอ้ งปฏบิ ตั ิการเคล่อื นท่ี

กลุ่มธรุ กิจดิจิทัลโมบายด้านการประกัน จะมีกลุ่มผู้ใช้งานจะเป็นอุตสาหกรรมประกัน แอปพลิเค
ชันที่ให้บริการ จะเป็นสิทธิประโยชน์ของลูกค้าและกรมธรรม์ที่เป็นส่วนที่สรุปข้อมูลสาคัญของกรมธรรม์
ตัวอย่างเช่น บริษัท กรุงเทพประกันชีวิต จากัด (มหาชน) บริษัท อลิอันซ์อยุธยา ประกันชีวิต จากัด
(มหาชน)

กลมุ่ ธรุ กิจดิจทิ ลั โมบายด้านการวางแผนทรัพยากรองคก์ ร เป็นกลุ่มผใู้ ชง้ านจะเปน็ ทุกกลมุ่ องค์กร
องค์กร แอปพลิเคชันที่ให้บริการจะเป็นการบริหารจัดการทรัพยากร ตัวอย่างแอปพลิเคชัน
EasyWorkCompany & HR system app

กลุ่มธุรกิจดิจิทัลโมบายด้านความบันเทิง เป็นกลุ่มผู้ใช้งานคืออุตสาหกรรมความบันเทิง แอป
พลิเคชันที่ใช้บริการ คือการดาวน์โหลด การรับชมดนตรี วีดีโอ เกมออนไลน์ ตัวอย่างเช่น Netfix,
Youtube, ROV และ iflix

กลุ่มธรกิจดิจิทัลโมบายด้านสุขภาพ เป็นกลุ่มผู้ใช้งานจะเป็นโรงพยาบาลและศนู ยร์ ับดแู ลผู้สงู อายุ
ผู้ป่วย เป็นต้น แอปพลิเคชันท่ีให้บรกิ ารจะเป็น การเข้าถึงประวัติการรักษาของคนไข้ การติดตามเฝ้าระวัง
เช่น Samsung Health ของ Samsung Electronic Co.,LTD และ MorChana หมอชนะ ของ Digital
Government Development Agency, Thailand.

กลุ่มธรกิจดิจิทัลโมบายด้านสินค้าคงคลังและการขนส่ง เป็นกลุ่มผู้ใช้งานได้แก่ ศูนย์บริการขนส่ง
สินค้าและผลิตภัณฑ์ งานคมนาคม แอปพลิเคชันที่ให้บริการจะเป็นการติดตามการนาส่งของสินค้าและ
ผลิตภัณฑ์ ตัวอย่างเช่น Track & Trace Thailand Post ของไปรษณีย์ไทยและ Kerry Express ของ
Kerry Express (Thailand) Public Company Limited

กลุ่มธรกิจดิจิทัลโมบายด้านการจราจร เป็นกลุ่มผู้ใช้งานจะเป็น การคมนาคมขนส่ง เพื่อเผยแพร่
ข้อมูล การจราจร แอปพลิเคชันที่ให้บริการ จะเป็นการระบุตาแหน่งที่อยู่ การให้คาแนะนาเส้นทางและ
การจราจร เป็นต้น ตัวอย่างได้แก่ EXAT Portal เป็นของ การทางพิเศษแห่งประเทศไทย (EXAT) สาหรับ

38

เผยแพร่ขอ้ มูล ตรวจสอบการใช้ Easy Pass และเป็นศนู ย์รวมแอปพลิเคชนั ของการทางพิเศษแหง่ ประเทศ
ไทย และ Google Map Go เปน็ แอปพลิเคชันเกี่ยวกับเสน้ ทาง จราจร รถสาธารณะของ Google LLc ซ่ึง
จะแนะนาการนาทางและการขนส่ง
4. กลุ่มของธุรกจิ ดิจิทัลโมบายดา้ นการศึกษามีลกั ษณะอยา่ งไร

ตอบ กลุ่มธุรกิจดิจิทัลโมบายด้านการศึกษา จะมีกลุ่มผู้ใช้งานเป็นสถาบันการศึกษา สถาบันกวดวิชา
และศูนย์ฝึกอบรมต่าง ๆ ตัวอย่างเช่น CHULA MOOC, SKILLANE แอปพลิเคชันที่ให้บริการจะเป็นการ
เข้าชั้นเรียนและห้องปฏิบัติการเคลื่อนที่ ตัวอย่างแอปพลิเคชันของ SKillLane ที่เป็นโรงเรียนออนไลน์
สาหรบั คนทต่ี ้องการพัฒนาตนเอง สามารถจะเรยี นได้ทุกทีท่ ุกเวลา โดยเรยี นจากผเู้ ชย่ี วชาญในสาขาตา่ งๆ
5. การประยุกตเ์ ทคโนโลยีสาหรับธุรกิจดจิ ิทลั โมบายมีการประยุกตอ์ ะไรบา้ ง

ตอบ การประยุกต์เทคโนโลยีสาหรับธุรกิจดิจิทัลโมบายมีการประยุกต์ในด้านต่าง ๆ มากมาย อาทิเช่น
ช่องทางการทาธุรกิจดิจิทัลโมบายผ่านอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เคลื่อนที่ไร้สาย มี Messaging เป็นช่องทาง
สาหรับผู้ที่ทาธุรกิจดิจิทัลโมบายทาหน้าที่ส่งข้อมูลสินค้าหรือบริการ โปรโมชั่น คูปองส่วนลดของราคา
สินคา้ ตา่ ง ๆ

การตลาดเคลื่อนท่ี (Mobile Marketing) เป็นส่วนที่สาคัญมากและมีความจาเป็นสาหรับการทา
ธุรกิจดิจิทัลโมบาย เป็นส่วนที่ทาให้ลูกค้าสามารถเข้าถึงธุรกิจได้และสามารถนาเสนอสินค้าหรือบริการได้
ตลอดเวลา ลูกค้าไม่ได้ถูกจากัดสถานที่อยู่ใดก็ตามก็สามารถเข้าถึงการซื้อสินค้าหรือบริการได้ โดยการ
ผา่ นอปุ กรณเ์ คลอ่ื นทไ่ี ร้สายที่ติดอย่กู บั ลูกคา้

การใช้โมบายคูปอง เป็นตั๋วหรือคูปองอิเล็กทรอนิกส์ที่แสดงผ่านทางโทรศัพท์สมาร์ตโฟน ใช้ใน
การแลกเปลีย่ นเปน็ สว่ นลดของสนิ ค้าหรอื บริการ

การชาระเงินเคลื่อนที่ เป็นการอานวยความสะดวกในการทาธุรกิจดิจิทัลโมบายและในปัจจุบัน
ได้รับความนิยมในการใช้บริการชาระเงินเคลื่อนที่ (Mobile Payment) ทาให้ผู้ใช้บริการได้รับความ
สะดวกรวดเร็ว และระบบมีความมั่นคงปลอดภัยเนื่องจากมีการเข้ารหัสในการทาธุรกรรม สามารถดึงดูด
ลูกค้าให้ซื้อสินค้าและบริการต่าง ๆ ขององค์กรธุรกิจอย่างต่อเนื่องได้ ตัวอย่าง การที่ชาระค่าบริการหรือ
ซื้อสนิ คา้ ที่ 7-Eleven และร้านค้าชนั้ นาในแอปพลเิ คชันของ Truemoney

ผู้ช่วยส่วนบุคคลดิจิทัล (Digital Personnel Assistant) เป็นผลมาจากการที่ใช้สมาร์ตโฟนเนื่อง
จากสมาร์ตโฟนจะมีการเก็บข้อมูลและมีระบบ GPS บอกตาแหน่งของผู้ใช้บริการ ทาให้ทราบว่าอยู่
ตาแหน่งใด เมื่อเข้าใกล้ร้านค้าหรือธุรกิจจะมีการทาการแจ้งข้อความผ่าน SMS บอกข่าวสาร โปรโมชั่น
ต่าง ๆ ทราบ ทาหน้าที่เสมือนเป็นผู้ช่วยส่วนบุคคลดิจิทัล และจากพัฒนาแอปพลิเคชันตามความต้องการ

39

ครอบคลุมกระบวนการสั่งซื้อและช าระเงินเคลื่อน ที่ทั้งหมดซึ่งผ ู้ใช้บริการดังกล่าวผ่านอุปกรณ์
อเิ ลก็ ทรอนิกส์เคล่อื นท่ีไรส้ ายโดยเฉพาะอยา่ งยิ่งสมาร์ตโฟน

การสร้างความภักดีในตัวสินค้าและการบริการเคลื่อนท่ี (Mobile Loyalty) เป็นการอานวยความ
สะดวกสบายในของระบบธุรกิจดิจิทัลโมบายและทันสมัยแก่ผู้ใช้บริการ ยังเป็นช่องทางการตลาดหนึ่ง
สาหรับองค์กรธุรกิจในรูปแบบของโปรแกรมสมนาคุณต่าง ๆ เช่น แต้มสะสม หรือสส่วนลดเฉพาะสมาชิก
เป็นการสร้างคุณค่าให้กับสินค้าและบริการสาหรับลูกค้าท่ียังคงใช้สินค้าและบริการขององค์กรธุรกิจอย่าง
ต่อเนื่องหรือเป็นกลุ่มสมาชิก เพื่อดึงดูดให้ลูกค้ามีความภักดีต่อตัวสินค้าและการบริการ มีการดึงดูดให้มี
การซอ้ื สินค้าหรือบรกิ ารซา้ เกิดข้นึ

การให้บริการของธุรกิจแบบเคลื่อนที่ เป็นการให้บริการแก่ลูกค้าหรือผู้ใช้บริการผ่านแอปพลิเค
ชัน โดยที่มีการนาส่งการบริการในรูปแบบต่าง ๆ จากต้นทางไปยังปลายทาง ผู้ใช้ใช้งานสามารถแจ้งความ
ต้องการเลือกประเภทของการใช้บริการ สถานที่ใช้บริการ และการชาระเงินค่าบริการได้ ตัวอย่างการซื้อ
หนังสือของซีเอ็ดลูกค้าทาการชาระค่าสินค้าที่เป็นหนังสือและสามารถจะรับหนั งสือได้ที่สาขาที่ผู้ซื้อ
สะดวกใหม้ ีการจัดส่งท่ีสาขาท่ีต้องการได้

ตอนที่ 2 จง ลอ้ มรอบคาตอบท่ถี กู ตอ้ งทสี่ ดุ เพียงข้อเดียว
1. ข้อใดเกีย่ วขอ้ งธรุ กจิ ดจิ ิทัลโมไบล์

จ. การใชแ้ อปพลเิ คชัน Netflix ดูภาพยนตร์
2. คุณลักษณะของแพล็ตฟอร์มระบบธุรกิจดิจิทัลโมไบล์อะไรที่ส่งเสริมการเพิ่มความสามารถในการ
แขง่ ขัน และการส่งเสรมิ การสรา้ งสรรคน์ วตั กรรม

ก. การสร้างสนิ คา้ หรือบรกิ ารใหม่
3. คุณลักษณะของแพล็ตฟอร์ระบบธุรกิจดิจิทัลโมไบล์ที่เป็นการสร้างการผูกขาดของธุรกิจมีลักษณะ
อย่างไร

ข. ชว่ ยใหบ้ รษิ ัทท่ีเหนือกวา่ ครอบงาอตุ สาหกรรม
4. ข้อใดไม่ใช่ข้อดีของคุณลักษณะของแพล็ตฟอร์มระบบธุรกิจดิจิทัลโมบายในรองรับเทคโนโลยีหรือ
เทคนิคใหม่ ๆ ทเ่ี กิดขน้ึ อยู่ตลอดเวลา

ง. การเพ่มิ ของราคาสินคา้

40

5. ขอ้ ใดไม่อย่ใู นกลมุ่ นักพัฒนาระบบและองค์กรธรุ กจิ ของโครงสร้างของระบบธุรกจิ ดจิ ทิ ัลโมไบล์
ค. มดิ เดลิ แวร์ของระบบอปุ กรณเ์ คลื่อนทีไ่ รส้ าย

6. ขอ้ ใดเป็นกลุม่ ธรุ กจิ ดิจทิ ลั โมไบล์ด้านการศึกษา
ข. SKILLANE

7. ขอ้ ใดกลุ่มธรุ กจิ ดิจิทัลโมไบล์ดา้ นสขุ ภาพ
ข. MorChana

8. ข้อใดกลมุ่ ธรกิจดิจทิ ลั โมไบล์ดา้ นสนิ ค้าคงคลงั และการขนส่ง
ค. Kerry Express

9. ขอ้ ใดเป็นการสร้างความภักดใี นตัวสนิ ค้าและการบริการเคล่ือนท่ี (Mobile Loyalty)
จ. อานวยความสะดวกในของระบบธรุ กิจดจิ ิทลั โมบาย

10. ขอ้ ใดไมเ่ ป็นการประยุกต์เทคโนโลยีสาหรบั ธรุ กิจดิจทิ ัลโมไบล์
ง. การชาระเงินซอื้ สนิ คา้ หน้ารา้ นคา้

ตอนท่ี 3 จงเขียนเคร่ืองหมาย () ถูก หน้าข้อความทถี่ ูกและเขียนเครื่องหมาย () ผิดหน้าหน้าข้อความ
ที่ผิด
. .. 1. ธุรกจิ ดจิ ทิ ัลโมบายเปน็ การนาเทคโนโลยดี ิจทิ ัลตา่ ง ๆ และอุปกรณ์ส่อื สารมาพัฒนาธรุ กจิ
. .. 2. การสร้างสินค้าหรือบริการใหม่ เป็นการที่เรียกว่าการบูรณาการในแนวตั้ง ( Vertical
integration)
.. ...3. การสร้างตลาดหลายด้าน (Multi-sided markets) ไมส่ ามารถเพิม่ ความสามารถในการแข่งขนั ได้
ได้
.. ...4. การมีเทคโนโลยีหรอื เทคนิคใหม่ ๆ ท่ีเกดิ ข้นึ อย่ตู ลอดเวลาไมเ่ ป็นการรกั ษาลูกคา้ ให้คงอยู่ได้
.. ...5. แพลตฟอรม์ ของ NETFLIX ท่ใี หบ้ รกิ ารเป็น เกมออนไลน์
. .. 6. แพลตฟอร์มของ iflix ท่ีให้บริการ ภาพยนตร์ รายการทีวีและความบนั เทิงตา่ ง ๆ ในโมบาย
. .. 7. มิดเดิลแวร์ของระบบอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เคลื่อนท่ีไร้สายเป็นชั้นที่ถัดจากโครงสร้างพื้นฐานต่อ
เครอื ขา่ ยเคลือ่ นท่ีไรส้ าย
. .. 8. ธุรกิจดิจิทัลโมบายในเรื่องการให้ข้อมูลและเนื้อหาต่าง ๆ จะต้องมีเนื้อหาที่เป็นประโยชน์ต่อ
ลูกคา้

41

.. ...9. กลุ่มธุรกิจดิจิทัลโมบายด้านการศึกษาได้แก่แอปพลิเคชัน EasyWorkCompany & HR system
app
.. ...10. แอปพลิเคชัน Samsung Health ของ Samsung Electronic Co.,LTD เป็นกลุ่มธุรกิจดิจิทัล
โมบายด้านการบันเทงิ

เฉลยใบงานหน่วยการเรียนรทู้ ี่ 6.1 เร่อื งธุรกจิ ดจิ ิทัลโมไบล์

คาชี้แจง ให้ผู้เรียน ทาการศึกษาและค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับเรื่อง “New Mobile Business” ธุรกิจดิจิทัล
โมบายที่เกิดขึ้นใหม่มีการเติบโตอย่างรวดเร็ว เช่น ธุรกิจด้านอาหาร ธุรกิจการศึกษา ธุรกิจการการ
ท่องเที่ยวและกีฬาธุรกิจสุขภาพและโภชนาการ ธุรกิจเกม ธุรกิจภาพยนตร์และความบันเทิง ธุรกิจก าร
โรงแรม หรือ ธุรกิจการเกษตรชนิดต่าง ๆ เปน็ ต้น ใหร้ ะบุช่ือและภาพของธุรกิจ ประเภทของธุรกิจ เนื้อหา
และวิธกี ารทาธรุ กจิ เป็นแบบใด นามาเขียนอธบิ ายลงด้านล่าง พรอ้ มนาเสนอหน้าชนั้ เรยี น

FoodiEat ธรุ กจิ สขุ ภาพและโภชนาการ
เป็น Application ที่มีโปรแกรมบันทึกและวิเคราะห์พฤติกรรมการบริโภคอาหารและออกกาลังกาย
(FoodiEat) เป็นโปรแกรมที่พัฒนาโดยศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (เนคเทค)
ร่วมกับสานักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) สถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล
สานักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) และ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข เพื่อช่วยให้ผู้ใช้
สามารถบันทึกและรับคาแนะนาการบริโภคอาหารและออกกาลังกายในแต่ละวัน สาหรับใช้เป็นแนวทาง
ในการดูแลสุขภาพตนเอง โดยโปรแกรมสามารถคานวณค่าดัชนีมวลกาย (BMI) และอัตราความต้องการ
เผาผลาญพลังงานของร่างกายในแต่ละวัน (BMR) ของผู้ใช้ ทาให้เมื่อนามาใช้ร่วมกับประวัติการ

42

รับประทานอาหารและออกกาลังกายจะทราบว่าอาหารที่บริโภคเหมาะสมกับความต้องการพลังงานของ
รา่ งกายหรือไม่ ทง้ั ยงั สามารถ

1. ดูข้อมูลคุณค่าทางโภชนาการของอาหารไทยและผลไม้ จาก สถาบันโภชนาการ
มหาวทิ ยาลัยมหดิ ล และ กรมอนามยั
2. ดขู ้อมลู ฉลากโภชนาการ จาก สานักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.)
3. สแกนบาร์โค้ดฉลากโภชนาการ เพอ่ื บนั ทึกอาหาร
4. วิเคราะห์พลังงานจากอาหารทก่ี ิน แบ่งตามสารอาหารหลัก (คารโ์ บไฮเดรต ไขมนั โปรตีน)
5. คานวณพลงั งานที่เผาผลาญจากการออกกาลังกาย
6. แสดงการเปล่ยี นแปลงของน้าหนกั
7. แสดงค่าน้าหนักทคี่ วรจะเป็น

43

เฉลยใบงานหนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 6.2 เรื่องแพลตฟอร์มระบบธรุ กจิ ดจิ ทิ ลั โมไบล์
คาชี้แจง ให้ผู้เรียนวิเคราะห์รูปภาพต่อไปนี้ว่าเป็นรูปใด จากนั้นให้นาคาข้างบนมาใส่ให้ถูกต้องตรงกับ
รูปภาพ

Google Maps Go EXAT Portal MorChana
Netflix
Samsung Health iflix

EXAT Portal Google Maps Go Samsung Health

MorChana iflix Netflix

44

แบบฝึกหดั ท้ายหนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 7
ตอนท่ี 1 จงตอบคาถามตอ่ ไปนี้
1. World Economic Forum คาดการณ์ความเสี่ยงและภัยคุกคามธุรกรรมดิจิทัลที่มีโอกาศเกิดเพิ่มมาก
ข้ึนในปี ค.ศ. 2020 มีอะไรบ้าง

ตอบ 1) ความเสี่ยงและภัยคุกคามธุรกรรมดิจิทัลทางระบบฮาร์ดแวร์ ซึ่งมักจะเกี่ยวข้องกับระบบการ
จ่ายไฟฟา้ การทาลายคุณสมบตั ทิ างกายภาพ หรือจากการโจรกรรมต่อระบบคอมพวิ เตอรโ์ ดยตรง

2) ความเสี่ยงและภัยคุกคามธุรกรรมดิจิทัลทางซอฟต์แวร์ ซึ่งมักจะเกี่ยวข้องกับการคัดลอก ลบ
ไฟล์โปรแกรม หรือโปรแกรมทิ้งทั้งหมด หรือพยายามแก้ไขไฟล์ไม่สามารถทาให้โปรแกรมที่ใช้งานอยู่ไม่
สามารถทางานได้ หรอื ทาให้โปรแกรมทางานผิดพลาดเพอื่ ใหเ้ กดิ ความเสียหายต่อระบบอืน่ ๆ ตามไปดว้ ย

3) ความเส่ียงและภัยคุกคามธุรกรรมดิจิทัลที่มตี ่อระบบข้อมูล ซึ่งมักจะเกี่ยวข้องกับการท่ีข้อมูล
อาจคัดลอก ลบ เปลี่ยนแปลง แก้ไข หรือการลักขโมยข้อมูล รวมไปถึงเปิดเผยข้อมูลโดยมิได้รับอนุญาต
หรือสิทธิ์ในการกระทาข้อมูลที่มีอยู่บางสว่ นหรือขอ้ มลู ท้งั หมด

2. การยืนยนั ตวั ตนล้มเหลว (Authentication Failed) หมายถงึ อะไร
ตอบ การยืนยันตัวตนล้มเหลว ส่วนใหญ่สาเหตุมักเกิดจากปัญหาของผู้ใช้งาน เช่น การกดแป้นพิมพ์

Caps Lock ค้าง การพิมพ์รหัสผิด การลมื รหัสผ่าน การใช้บราว์เซอร์การจดจารหัสอัตโนมัตแิ ต่มีการแก้ไข
รหัสใหม่ไปแล้วทาให้การยืนยันตัวตนก็ยังคงล้มเหลว เป็นต้นจากสาเหตุดังกล่าวอาจเป็นสาเหตุที่เกิดมา
จากการโจมตีจากแฮกเกอร์ เพื่อเป็นการป้องกันการผิดพลาดดังกล่าวผู้ดูแลระบบ ควรมีการกาหนด
นโยบายหรือการยืนยันบุคคลอย่างรัดกลุ่มไม่ว่าจะเป็น การกาหนดจานวนครั้งในการใช้รหัสและชื่อ
ผู้ใช้งานผ่านเข้ามาใช้งานระบบ หากเกินจานวนครั้งที่กาหนดไว้ก็จะมีการระงับการใช้งานชั่วคราว ทั้งยัง
เป็นการป้องกันเบื้องต้นจากการใช้รหัสและชื่อผู้ใช้งานหรือจากผู้บุกรุกทุกครั้งในการผ่านเข้ามาใช้งาน
ระบบ

3. โทรจัน (Trojans) เป็นโปรแกรมที่ไม่พงึ ประสงคเ์ พื่อกระทาการบางส่งิ ใด
ตอบ เป็นโปรแกรมที่แอบแฝงตัวมากับอีเมล หรือโปรแกรมฟรีต่าง ๆ ที่มีให้ดาวน์โหลดตาม

อินเทอร์เน็ตทั่วไป เมื่อใดก็ตามผู้ใช้ไปคลิกหรือเปิดอ่านไฟล์ โปรแกรมก็จะทาการคัดลอกข้อมูลของ
คอมพิวเตอร์เครื่องนั้น เช่น ข้อมูลชื่อผู้ใช้งาน รหัสผ่าน เลขที่บัญชีธนาคาร หมายเลขบัตรเครดิต หรือ
ข้อมูลส่วนบุคคลอื่น ๆ ที่สาคัญ นาไปใช้ในการเจาะเข้าระบบเพื่อโจมตีระบบคอมพิวเตอร์ โจมตีเครื่อง

45

บรกิ ารแม่ข่าย หรือระบบเครือข่ายทาให้ปรากฏข้อความแสดงขึ้นมาว่า "ปฏเิ สธการใหบ้ ริการ" (Denial of
Services) เปน็ ตน้

4. การคน้ หาชอ่ งโหวบ่ นเวบ็ ไซตจ์ ากผู้ไม่ประสงค์ดี (Reconnaissance) หมายถงึ อะไร
ตอบ วิธีการค้นหาช่องโหว่บนเว็บไซต์เป้าหมาย เช่น การค้นหาเลขที่อยู่ไอพี (IP address) เลขท่ี

ชอ่ งทางเขา้ -ออก (Port Number) เว็บไซต์เป็นต้น โดยข้อมูลที่ต้องการคน้ หา ผู้ไม่ประสงค์ดจี ะวิธกี ารโดย
ใช้โปรแกรมอัตโนมัติ (Bot) เพื่อคาดเดาชนิดของอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ที่ใช้งาน ระบบปฏิบัติการ หรือแม้
กระท้ังแอปพลิเคชันที่ติดตั้งไว้บนเครื่องคอมพิวเตอร์เป้าหมาย ดังนั้นผู้ดูและระบบเครือข่ายในหน่วยงาน
หรือองค์กรต่าง ๆ ควรกาหนดนโยบาย หรือติดตั้งโปรแกรมป้องกนั การบุกรุก (Firewall) เพ่ือป้องกันและ
ปิดช่องโหว่บนเว็บไซต์และลดความเสี่ยงท่ีเกิดจากการทาการค้นหาช่องโหว่บนเว็บไซต์จากผู้ไม่ประสงค์ดี
ลงได้

5. ความเสย่ี งด้านผู้ใชง้ าน (Users Risk) หมายถึงสิ่งใด
ตอบ คือ ความเสี่ยงที่เกิดจากผู้ใช้ที่เกี่ยวข้องกับการธุรกรรมดิจิทัล เริ่มตั้งแต่ก่อนการลงชื่อเข้าใช้งาน

ขณะที่มีการใช้งาน และหลังจากออกจากการใช้งานระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตไปแล้ว ซึ่งในแต่ละ
ขน้ั ตอนล้วนมคี วามเส่ียงด้วยกนั ท้งั ส้ิน ดังน้นั เพอ่ื ป้องกนั ความเสี่ยงดังกล่าว การให้ความรแู้ ก่ผู้ใชง้ านกอ่ น
ก่อนการทาธุรกรรมดิจิทัลจึงเป็นสิ่งที่จาเป็นอย่างยิ่งสาหรับทุกหน่วยงาน หรือองค์กรที่ให้บริการการทา
ธุรกรรมดจิ ิทัลผ่านระบบเครอื ขา่ ยอนิ เทอรเ์ น็ต

46

ตอนท่ี 2 จง ลอ้ มรอบคาตอบทถี่ กู ต้องทส่ี ดุ เพยี งข้อเดยี ว
1. World Economic Forum ความเสี่ยงที่คาดการณ์จะมีโอกาสเกิดเพิ่มมากขึ้นในปี ค.ศ. 2020 ไว้เป็น
ประเดน็ ทั้งหมดกีค่ วามเสี่ยง

ค. 5 ความเสยี่ ง
2. ประเภทเหตกุ ารณข์ องภัยคกุ คามตอ่ ธรุ กิจดิจทิ ัลในขอ้ ใด เปน็ ภัยคกุ คามอันดับ 1 ต่อธรุ กรรมดิจิทลั

ก. Authentication Failed
3. ขอ้ ใดเปน็ ภยั คกุ คามตอ่ ธรุ กรรมดิจทิ ลั ที่เกยี่ วกับการคน้ หาชอ่ งโหว่บนเว็บไซตจ์ ากผู้ไม่ประสงค์ดี

ง. Reconnaissance
4. ขอ้ ใดให้ความหมาย Intrusion Prevention ไดถ้ กู ตอ้ งทส่ี ดุ

ค. ซอฟตแ์ วร์หรอื ฮาร์ดแวร์ทไ่ี ดร้ บั การออกแบบมาเพอ่ื ให้ตรวจสอบการบุกรกุ
5. โปรแกรมสนับสนุนการโฆษณาท่ีสามารถทางาน แสดง หรือดาวน์โหลดส่ือโฆษณาโดยอัตโนมัติเรียกว่า
อะไร

ก. แอดแวร์ (Adware)
6. การปรากฏข้อความแสดงขน้ึ มาวา่ "ปฏิเสธการใหบ้ ริการ" (Denial of Services) เกิดจากสง่ิ ใด

จ. โทรจนั (Trojans)
7. เหตกุ ารณท์ ่ีเกิดขน้ึ และก่อใหเ้ กดิ ผลเชงิ ลบต่อเป้าหมายขององคก์ ร เรียกวา่ อะไร

ข. ความเสีย่ ง
8. การออกแบบและพัฒนาแอปพลิเคชันใหม่ทุกครั้ง โดยตระหนักถึงความง่ายและสะดวกกับผู้ใช้งาน
ธรุ กรรมดจิ ทิ ัลมากที่สดุ เปน็ มาตรการลดความเสี่ยงของธรุกรรมดิจิทัลด้านใด

ค. ความเสีย่ งด้านกระบวนการใชง้ าน
9. การมอี ุปกรณ์สารองไฟ เป็นมาตรการลดความเส่ียงของธรุกรรมดจิ ิทลั ด้านใด

จ. ความเสย่ี งดา้ นกายภาพและสง่ิ แวดลอ้ ม
10. ประเทศใดในภูมิภาคอาเซยี น ใหค้ วามสาคัญมากท่สี ุดในการลงทุนเพอ่ื พฒั นาระบบรักษาความมั่นคง

ปลอดภยั ไซเบอร์
ง. ฮอ่ งกง

47

ตอนที่ 3 จงเขียนเครื่องหมาย () ถูก หน้าข้อความท่ีถูกและเขยี นเครื่องหมาย () ผิดหน้าหน้าข้อความ
ทีผ่ ดิ
.. ..1. ในปี ค.ศ. 2519 เวิลด์ อีโคโนมิก ฟอรัม (World Economic Forum: WEF) ได้ทาการสารวจ
ความเสี่ยงที่คาดการณ์จะมีโอกาสเกิดเพิ่มมากขึ้นในปี ค.ศ. 2020 โดยสามารถสรุปแบ่งประเด็นที่
เกี่ยวข้องออกเป็น 5 ความเสี่ยงที่สาคัญ คือ ความเสี่ยงด้านสภาพแวดล้อม ความเสี่ยงด้านภูมิรัฐศาสตร์
ความเส่ยี งดา้ นสงั คม ความเสีย่ งด้านเทคโนโลยี และความเส่ียงด้านเศรษฐกจิ
.. ..2. ว่าการยืนยันตัวตนล้มเหลวเป็นภัยคุกคามต่อธุรกรรมดิจิทัลอันดับ 1 ซึ่งมีมากถึง 55 % ของ
เหตุการณภ์ ยั คุกคามต่อธุรกรรมดจิ ทิ ลั
.. ..3. การโจมตีไปยังเป้าหมายโดยตรง (Intrusion or Attempted Exploit) คือ วิธีการค้นหาช่องโหว่
บนเว็บไซต์เป้าหมาย
.. ..4. สปายแวร์ (Spyware) คือ โปรแกรมที่แอบแฝงตัวมากับอีเมล หรือโปรแกรมฟรีต่าง ๆ ที่มีให้
ดาวนโ์ หลดตามอนิ เทอร์เนต็ ท่ัวไป
.. ..5. ความเสี่ยงด้านกายภาพและสิ่งแวดล้อม (Physical and Environment Risk) หมายถึง ความ
เสีย่ งทีเ่ กิด

จากภยั คุกคามจากธรรมชาติ หรอื ภยั ทม่ี ีผลเก่ยี วขอ้ งกับการกระทาของมนษุ ย์
.. ..6. มัลแวร์ (Malware) คือ โปรแกรมที่ใช้สอดส่อง หรือดักจับข้อมูลกรณีที่มีการใช้งานคอมพิวเตอร์
เช่ือมต่อระบบเครือขา่ ยอนิ เทอร์เน็ต
.. ..7. การมีข้อแนะนาหรือตัวช่วยในขณะมีการใช้งานธุรกรรมดิจิทัลที่ปรากฏข้อความช่วยเหลืออยู่บน
หนา้ เวบ็ เพจ เปน็ มาตรการป้องกันความเสย่ี งดา้ นเครอื ขา่ ยส่อื สาร (Network Communication Risk)
.. ..8. ประชากรท่ีใชอ้ ินเทอรเ์ นต็ ท่ัวโลก เป็นอบั ดับ 2 คอื ภูมิภาคออสเตรเลีย มจี านวนถงึ 727 ล้านคน
คิด เป็น 15.9 %
.. ..9. Cyber Security คือ ภาพรวมของอุปกรณ์เครื่องมือ นโยบาย แนวคิดหรือแนวทางการรักษา
ความปลอดภัย วิธีการบริหารและจัดการความเสี่ยง การรับประกัน การฝึกอบรมและวิธีการปฏิบัติที่เป็น
เลศิ เพือ่ ให้สามารถปกป้องสภาพแวดล้อมและสินทรพั ย์ทสี่ าคัญ
.. ..10. e-Banking คอื การทาธุรกรรมกับธนาคารผ่านระบบเครอื ข่ายอินเตอร์เนต็

48

เฉลยใบงานหน่วยการเรียนรทู้ ่ี 7.1 เรื่องความม่นั คงปลอดภัยในการทาธรุ กรรมดจิ ทิ ัล
คาชี้แจง ให้ผู้เรียนทาการศึกษาและค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับ “แนวโน้มภัยคุกคามทางไซเบอร์กับการทา
ธุรกรรมดิจิทัล” ที่เกี่ยวข้องกับธุรกรรมทางการเงินและการธนาคาร โดยยกตัวอย่างภัยคุกคามที่เลือกมา
พรอ้ มนาภาพที่คน้ ควา้ มาไดต้ ิดลงกระดาษคาตอบด้านล่างและอธิบายตามหวั ข้อต่อไปน้ี

1. ช่อื ของภัยคุกคามทางไซเบอร์
2. ประเภทของภัยคุกคามทางไซเบอร์
3. ผลกระทบที่เกิดข้นึ
4. วิธแี กป้ ญั หาหรอื ป้องกันภัยคุกคาม

49

เฉลยใบงานหนว่ ยการเรียนร้ทู ่ี 7.2 เร่อื งอนั ดับจานวนผ้ใู ชง้ านอินเทอร์เนต็ ของโลก
คาชี้แจง ให้ผู้เรียนวิเคราะห์รูปภาพต่อไปนี้ว่าเป็นรูปเป็นภูมิภาคแถบใดของโลกท่ีมีอันดับจานวนผู้ใช้งาน
อินเทอร์เน็ตในเนื้อหาของบทเรียนเรียงตามอันดับจากมากไปหาน้อย จากนั้นให้นาคาข้างบนมาใส่ให้
ถูกต้องตรงกบั รูปภาพ

อนัด บัท ่ี1 (เอเชีย ) อนัด บัท ่ี2(ย โุ รป ) อนัด บัท ี่3(แอฟ ริกา)
อนัด บัท ่ี4(ลาตินอเม ริกา) อนัด บัท ่ี5 (อเม ริกาเห นือ) อนัด บัท ี่6(ต ะ วนัออกกลาง)

อนัด บัท ี่2(ย โุ รป ) อนัด บัท ่ี4(ลาตินอเม ริกา) อนัด บัท ่ี6(ต ะ วนัออกกลาง)

อนัด บัท ่ี1 (เอเชีย ) อนัด บัท ี่3(แอฟ ริกา) อนัด บัท ่ี5 (อเม ริกาเห นือ)

50

แบบฝกึ หดั ทา้ ยหนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 8

ตอนท่ี 1 จงตอบคาถามตอ่ ไปนี้
1. พจนานกุ รมฉบับราชบณั ฑติ ยสถาน พุทธศกั ราช (2542) ไดน้ ยิ ามวา่ “กฎหมาย” คอื อะไร

ตอบ กฎหมาย คือ กฎที่สถาบันหรือผู้มีอานาจสูงสุดในรัฐตราขึ้น หรือที่เกิดขึ้นจากจารีตประเพณีอัน
เป็นที่ยอมรับนับถือ เพื่อใช้ในการบริหารประเทศ เพื่อใช้บังคับบุคคลให้ปฏิบัติตาม หรือเพื่อกาหนด
ระเบยี บแห่งความสมั พนั ธร์ ะหว่างบุคคลหรอื ระหวา่ งบคุ คลกบั รฐั

2. การเขา้ ถงึ ข้อมูล (Data Accessibility) หมายถงึ อะไร
ตอบ การเข้าถึงข้อมูล (Data Accessibility) หมายถึง การเข้าใช้งานข้อมูลหรือโปรแกรมต่าง ๆ ผ่าน

ระบบคอมพิวเตอร์ทั้งรูปแบบปกติ (ออฟไลน์) หรือผ่านระบบเครือข่ายแบบออนไลน์ ซึ่งระบบ
คอมพิวเตอร์โดยทั่วไปแล้วจะมีการก าหนดสิทธิ์ในการเข้ าถึงข้อมูลโดยการการพิสูจน์ตัวจริง
(authentication) ของผู้ใช้งาน ทง้ั นีเ้ พ่ือเปน็ การป้องกันและรักษาความปลอยภัยของขอ้ มูลจากผู้ไมห่ วังดี
หรือการโจรกรรมข้อมูลนั้นเอง ดังนั้น ในการพัฒนาระบบคอมพิวเตอร์จึงได้มีการออกแบบระบบรักษา
ความปลอดภัยในการเข้าถึงของผู้ใช้งาน โดยมีมาตรการณ์การติดตั้งระบบรักษาความปลอดภัยในการ
เข้าถึงข้อมูลไว้ทั้งภายในและภายนอกองค์กร ซึงผู้ละเมิดสิ่งดังกล่าวจะตอ้ งได้รับโทษและบทลงโทษตามท่ี
กฎหมายไดก้ าหนดไว้

3. กฎหมายเทคโนโลยสี ารสนเทศของไทยในปัจจุบัน มกี ฉ่ี บบั อะไร บ้าง
ตอบ มี 5 ฉบบั คือ
1. พระราชบัญญตั วิ ่าด้วยธรุ กรรมทางอิเลก็ ทรอนกิ ส์
2. พระราชบญั ญัตวิ ่าดว้ ยการพัฒนาโครงสร้างพ้ืนฐานสารสนเทศ
3. พระราชบญั ญตั ิวา่ ดว้ ยการคุ้มครองข้อมลู ส่วนบุคคล
4. พระราชบัญญัติวา่ ด้วยการกระทาความผิดเก่ียวกบั คอมพิวเตอร์
5. พระราชบญั ญตั ิวา่ ด้วยการโอนเงนิ ทางอเิ ล็กทรอนกิ ส์