อปริหานิยธรรม 7 ประการนี้ พระพุทธเจ้าตรัสแสดงแก่เจ้าวัชชีทั้งหลาย ผู้ปกครองรัฐโดยระบอบสามัคคีธรรม (republic) ซึ่งรัฐคู่อริยอมรับว่า เมื่อชาววัชชียังปฏิบัติตามหลักธรรมนี้ จะเอาชนะด้วยการรบไม่ได้ นอกจากจะใช้การเกลี้ยกล่อมหรือยุแยกให้แตกสามัคคี
ͻ���ҹ�¸��� � ����� ��������繷������觤��������� ������ͤ�����ԭ���� [290] ͻ���ҹ�¸��� 7� �ͧ�ԡ�� ���� �ԡ�ػ���ҹ�¸��� 7 (�����ѹ����繷������觤��������� ������ͤ�����ԭ������������Ѻ�ԡ�ط������ � things leading never to decline but only to prosperity; conditions of welfare) �������1. ���蹻�Ъ���ѹ��ͧ�Ե�� (to hold regular and frequent meeting) �������2. ��������§�ѹ��Ъ�� ��������§�ѹ��ԡ��Ъ�� ��������§�ѹ�ӡԨ���ʧ��е�ͧ�� (to meet together in harmony, disperse in harmony, and do the business and duties of the Order in harmony) ������������������ա���ҧ��� : ��������§�ѹ��Ъ�� ��������§�ѹ�ء��鹨Ѵ������ ���������� �˵������ ��������§�ѹ�ӡԨ���ʧ��е�ͧ�� �������3. ���ѭ�ѵ���觷���оط�������ç�ѭ�ѵ� ��������ҧ��觷����ͧ��ç�ѭ�ѵ���� ��ҷҹ�֡��������ԡ�Һ�������µ�������ͧ��ç�ѭ�ѵ���� (to introduce no revolutionary ordinance, break up no established ordinance, but train oneself in accordance with the prescribed training-rules) �������4. �ԡ���������繼���˭� ���ѧ��Դ� ���ѧ���Գ�¡ ��þ�Ѻ����ԡ������ҹ�� ��繶��¤Ӣͧ��ҹ���������ѹ����Ѻ�ѧ (to honour and respect those elders of long experience, the fathers and leaders of the Order and deem them worthy of listening to) �������5. ������ӹҨ�ѳ�Ҥ�ͤ�����ҡ����Դ��� (not to fall under the influence of craving which arises) �������6. �Թ����ʹ�ʹл�� (to delight in forest retreat) �������7. ���ʵ����֡�������� ����������շ�����¼������ŧ�� ����ѧ����� ������� ��������� �����������ء (to establish oneself in mindfulness, with this thought, �Let disciplined co-celibates who have not come, come hither, and let those that have already come live in comfort.�) �������ͻ���ҹ�¸��� 7 ��С�ù�� ��оط���ҵ����ʴ�������Ѫ�շ�����¼�黡��ͧ�Ѱ���кͺ���Ѥ����� (republic) ����Ѱ����������Ѻ��� ����ͪ���Ѫ���ѧ��ԺѵԵ����ѡ������� ����Ҫ�д��¡��ú����� �͡�ҡ����������¡�����������¡���ᵡ���Ѥ��. อปริหานิยธรรม หมายถึง ธรรมไม่เป็นที่ตั้งแห่งความเสื่อม แต่เป็นธรรมเพื่อความเจริญ กล่าวคือ ถ้าบุคคล ปฏิบัติตามอปริหานิยธรรม บุคคลนั้น จะมีแต่ความเจริญความก้าวหน้าในชีวิต ไม่มีความเสื่อม ความเสียหาย อันเป็นอุปการะมากสำหรับผู้ปฏิบัติ ผู้บริหาร หมู่ชน และคนในสังคม อปริหานิยธรรม แบ่งเป็น 2 ลักษณะ คือ อปริหานิยธรรมสำหรับคหัสถ์ (วัชชีอปริหานิยธรรม) 7 ประการ และในสมัย พระเจ้าอชาตศัตรู กษัตริย์แห่งรัฐมคธ ทรงหวังจะตีเอาแคว้นวัชชีมาปกครอง แต่ก่อนนั้นได้ส่งวัสสการพราหมณ์ ผู้เป็นมหาอำมาตรประจำแคว้นไปเฝ้าพระพุทธองค์ที่เขาคิชฌกุฎ พร้อมให้เล่าแจ้งให้ทรงทราบ และให้วัสสการพราหมณ์ฟังดูว่า พระพุทธองค์จะทรงพยากรณ์ว่าอย่างไร เมื่อวัสสการพราหมณ์เข้าไปเฝ้า และได้กราบทูลในเรื่องนั้นเหล่านั้น พระพุทธองค์ทรงตรัสถามพระอานนท์ในเนื้อหาแห่งอปริหานิยธรรม 7 ประการ ที่พระองค์เคยตรัสแสดงอปริหานิยธรรมทั้ง 7 ประการ เมื่อครั้นประทับ ณ สารันทเจดีย์ใกล้กรุงเวสาลี เพื่อยังให้วัสสการพราหมณ์ได้รับฟัง อันจะหวังความเจริญเพื่อไม่ให้เกิดความเสื่อมว่า ครั้นกล่าวจบ วัสสการพรามหมณ์ก็กราบทูลว่า เพียงข้อใดข้อหนึ่งก็หวังความเจริญเพื่อไม่ให้เกิดความเสื่อมได้ อันไม่จำเป็นต้องทำให้เกิดถึง 7 ข้อ ดังนั้น พระเจ้าอชาตศัตรูไม่ควรทำการรบกับชาววัชชี เว้นไว้แต่จะใช้วิธีการยุให้ชาวเมืองแตกแยกกัน เมื่อกล่าวจบแล้ว วัสสการพรามหมณ์ก็กราบทูลลากลับไป |