เฉลย แบบฝึกหัด บทที่ 2 งานไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์เบื้องต้น

1 ใบงานท่ี 1 หน่วยท่ี 1 ชม. ชอื่ งาน ความปลอดภัยในงานไฟฟ้าและอเิ ล็กทรอนิกส์ สอนครง้ั ที่ 1 ชื่อวิชา งานไฟฟ้าและอิเลก็ ทรอนิกสเ์ บอื้ งต้น รหัสวชิ า 20100-1005 เวลา 4 ช่อื .....................................นามสกุล............................................. สาขางาน............................/ช้นั /กลุ่ม.............. วนั ที่............เดือน................................พ.ศ.......................เวลา.................ชม. กาหนดส่งงาน................................ 1. จดุ ประสงค์เชิงพฤตกิ รรม 1.1 อธบิ ายหลกั ปฏบิ ัติเพ่ือความปลอดภยั ในงานไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ได้ 1.2 อธบิ ายวิธีการชว่ ยเหลอื ผู้ประสบอบุ ัตเิ หตจุ ากไฟฟ้าได้ 1.3 บอกขน้ั ตอนการปฐมพยาบาลผ้ไู ดร้ บั อนั ตรายจากกระแสไฟฟา้ ได้ 2. สมรรถนะงาน 2.1 อธิบายหลกั ปฏิบัติเพ่ือความปลอดภัยได้ถูกต้อง 2.3 ป้องกนั อันตรายที่เกดิ จากอปุ กรณ์ไฟฟา้ และอิเล็กทรอนิกส์ได้ถูกต้อง 2.2 ปฐมพยาบาลผู้ได้รบั อันตรายจากกระแสไฟฟ้าได้ตามรูปแบบกาหนด 3. เคร่ืองมือ วสั ดุ และอปุ กรณ์ 1 ตวั วสั ดุ เครอื่ งมือ/ อุปกรณ์ 1. เตา้ รบั แบบมสี วิตช์เปิดปดิ 4 ช่อง 1 ชุด 1. ไขควงเชก็ ไฟ 2. ถังดับเพลิงชนดิ C , BC , AB 1 ชุด 4. คาแนะนา 1. ควรเสียบสายเตา้ รับแบบราง เมื่อพร้อมทางานเท่าน้ัน 2. ไขควงเช็กไฟควรตรวจสอบรว่ มกบั ปล๊ักไฟปรกติ เพ่ือทดสอบการทางานกอ่ นปฏบิ ตั ใิ บงานจรงิ 3. ถอดสายเต้ารับแบบราง จากปลกั๊ ไฟหลักเม่ือเสร็จงานทนั ที 5. ขอ้ ควรระวัง ไฟฟา้ เป็นอันตรายควรลงปฏิบตั ใิ บงาน ด้วยความไม่ประมาท 6. ลาดบั ข้ัน (การทดลอง/การปฏิบัตงิ าน) 6.1 ให้นักเรยี นแบง่ เปน็ กลุ่มๆ กลมุ่ ละเทา่ ๆ กนั 6.2 ให้นกั เรียนเบกิ อุปกรณก์ ารทดลอง 6.3 ใหน้ ักเรียนตรวจสอบไขควงเช็กไฟทางานปรกติหรือไม่เมอ่ื เสยี บวดั ไฟ 6.4 ใหน้ ักเรียนตรวจสอบเต้ารับแบบรางและสายว่า ชารดุ ก่อนการทดลองหรอื ไม่ โดยวดั ตามรูปท่ี 1 รปู ท่ี 1 ศูนย์สง่ เสริมและพัฒนาอาชีวศึกษาภาคกลาง

2 ใบงานที่ 1 หน่วยท่ี 1 ชม. ชือ่ งาน ความปลอดภัยในงานไฟฟา้ และอเิ ล็กทรอนิกส์ สอนคร้ังที่ 1 ชื่อวิชา งานไฟฟ้าและอเิ ล็กทรอนิกส์เบอ้ื งตน้ รหสั วิชา 20100-1005 เวลา 4 6.5 สังเกตได้วา่ หากไขควงเชก็ ไฟ มีแสงสวา่ งขึน้ ในใส้หลอด หรอื แสดงผล LED แสดงวา่ ช่องหรือสายไฟนน้ั มี สถานะ ....................................... 6.6 จงเขยี นชนดิ ถงั ดับเพลิง ที่ใชก้ ับการดับไฟ อันเกดิ จากไฟฟ้าลงในตารางท่ี 1 ชนิดถังดับเพลิง รปู ตวั อกั ษรข้างถัง/สขี องถัง สารเคมที ี่ใช้ ความสามารถในการดับไฟ ตารางที่ 1 6.7 จงบอกขน้ั ตอนการปฐมพยาบาลผู้ได้รบั อนั ตรายจากกระแสไฟฟ้า - ....................................................................................... - ....................................................................................... - ....................................................................................... - ....................................................................................... - ....................................................................................... - ....................................................................................... ศนู ย์สง่ เสริมและพฒั นาอาชีวศกึ ษาภาคกลาง

3 ใบงานท่ี 1 หน่วยที่ 1 ชม. ชอื่ งาน ความปลอดภัยในงานไฟฟา้ และอิเลก็ ทรอนิกส์ สอนคร้งั ท่ี 1 ชอื่ วิชา งานไฟฟ้าและอิเล็กทรอนกิ ส์เบื้องตน้ รหัสวชิ า 20100-1005 เวลา 4 6.8 กระบวนการในรูปท่ี 2 เปน็ กระบวนการช่ืออะไร อยู่ในขน้ั ตอนใดของการปฐมพยาบาลผไู้ ด้รบั อันตรายจาก กระแสไฟฟ้า รูปท่ี 2 6.8 มอบหมายใหผ้ ้เู รียน แบง่ เปน็ กลมุ่ ย่อย ๆ กล่มุ ละ 4-5 คน ศกึ ษาเร่อื งการปฐมพยาบาลผูไ้ ดร้ บั อนั ตรายจาก กระแสไฟฟ้าแล้ว ใหอ้ อกมาสาธติ ขั้นตอนการปฐมพยาบาลผไู้ ด้รับอนั ตรายจากกระแสไฟฟ้า หนา้ ช้ันเรยี น.. 8. คาถาม 1. ปริมาณกระแสไฟฟ้า (mA) เท่าใดผลกระทบที่มปี ฏกิ ิรยิ าตอ่ รา่ งกาย..................................................... 2. ปรมิ าณกระแสไฟฟา้ ต้ังแต่ เทา่ ใดทาใหเ้ สียชีวติ (mA)............................................................................. 3. เหตใุ ดถงั ดับเพลงิ ชนิด A ไมส่ ามารถใชด้ ับไฟจากไฟฟ้า ตามข้อกาหนดได้ จงอธบิ าย............................... ….............................................................................................................................. .......................................... 9. สรุปและวจิ ารณ์ผล ….............................................................................................................................. ............... .................................................................................................................... .............................. 10. การประเมนิ ผล .................ประเมินดว้ ยแบบประเมิน........................................ ......................................................................................... ...... 11. เอกสารอ้างอิง/เอกสารค้นควา้ เพม่ิ เตมิ - บญุ สืบ โพธ์ิศรี , ศุภโชค พานทอง, งานไฟฟา้ และอิเล็กทรอนิกส์เบ้ืองต้น, สานักพิมพ์ ศูนย์ส่งเสริมอาชวี ะ, 2562 - บุญธรรม ภทั ราจารกุ ลุ , งานไฟฟา้ และอเิ ล็กทรอนิกสเ์ บอื้ งตน้ , ซีเอ็ดยูเคชั่น, บมจ., 2556 ศูนยส์ ง่ เสรมิ และพฒั นาอาชวี ศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานที่ 2 หน่วยที่ 2 4 ช่ืองาน ความรเู้ บือ้ งตน้ เกีย่ วกบั ไฟฟ้า สอนครงั้ ท่ี 1 ชม. ชื่อวิชา งานไฟฟา้ และอิเลก็ ทรอนกิ สเ์ บอื้ งต้น รหัสวชิ า 20100-1005 เวลา 4 ชอื่ .....................................นามสกุล............................................. สาขางาน............................/ชนั้ /กลุม่ .............. วันท.ี่ ...........เดือน................................พ.ศ.......................เวลา.................ชม. กาหนดสง่ งาน................................ 1. จดุ ประสงคเ์ ชิงพฤตกิ รรม 1.1 อธิบายวธิ ีการคานวณคา่ ทางไฟฟ้าได้ถกู ต้องได้ 1.2 บอกขนั้ ตอนการวัดค่าแรงดันและกระแสได้ 2. สมรรถนะงาน 2.1 คานวณค่าทางไฟฟ้าได้ถกู ต้องตามรูปแบบกาหนด 2.2 วดั ค่าแรงดนั และกระแสในวงจรได้ตามรูปแบบกาหนด 3. เครื่องมือ วัสดุ และอปุ กรณ์ เครื่องมือ/ อุปกรณ์ 1 เครื่อง วสั ดุ 2 ก้อน 1 ชดุ 2 หลอด 1. มลั ตมิ เิ ตอร์ 1. แบตเตอรี่ขนาด 1.5 โวลต์ 2. สายสาหรับต่อวงจร 2. หลอดไฟขนาด 3,6,9,12 โวลต์ 4. คาแนะนา 1. ควรเตรยี มเครือ่ งมือ และอุปกรณ์การทดลองใหพ้ ร้อมก่อนใชง้ าน 2. ควรตรวจสอบมลั ติมเิ ตอร์ เพอ่ื พร้อมในการทดสอบการทางานก่อนปฏบิ ตั ใิ บงานจริง 5. ข้อควรระวัง ทดลองด้วยความไม่ประมาท ใชเ้ ครื่องมือด้วยความระมัดระวงั 6. ลาดบั ขน้ั (การทดลอง/การปฏิบัติงาน) 1. ให้นกั เรยี นแบ่งเป็นกลุ่มๆ กล่มุ ละเท่าๆ กนั 2. ให้นักเรียนเบกิ อปุ กรณ์การทดลอง 3. ใหน้ ักเรียนตอ่ วงจรไฟฟ้าโดยใชแ้ บตเตอรี่ขนาด 1.5 โวลตต์ อ่ เข้ากบั หลอดไฟ ดงั รปู ท่ี 1 รูปท่ี 1 ศูนยส์ ง่ เสริมและพฒั นาอาชีวศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานที่ 2 หนว่ ยท่ี 2 5 ชอ่ื งาน ความรเู้ บอื้ งต้นเก่ียวกบั ไฟฟ้า สอนครัง้ ที่ 1 ชม. ช่ือวิชา งานไฟฟา้ และอเิ ล็กทรอนิกสเ์ บ้ืองตน้ รหสั วชิ า 20100-1005 เวลา 4 4. เม่ือต่อตามรูปหลอดไฟตดิ หรือไม.่ .....เพราะ...................................... รปู ท่ี 2 5. คา่ แรงดนั ตกคร่อมหลอดไฟ ทอี่ ่านจากมลั ติมเิ ตอร์ มีค่าเทา่ กบั ............VDC 6. ให้นักเรียนต่อวงจรไฟฟ้าดังรปู ที่ 3 ใชม้ ลั ตมิ เิ ตอรต์ ้ังยา่ นวัด DC mA ที่มคี ่าสงู ไว้ก่อน ทดลองวดั กระแส ในวงจรแลว้ ปรบั ย่านวดั ให้อ่านคา่ ได้งา่ ยแลว้ บันทกึ ผล รปู ท่ี 3 7. กระแสไฟฟ้า อ่านจากมัลติมเิ ตอร์ มีคา่ เทา่ กบั ................mA 8. คานวณค่าอัตรากาลังไฟฟ้าของหลอดไฟมีค่าเท่ากับ........mW 9. ตอ่ หลอดไฟเพ่ิมเปน็ จานวน 2 ดวง โดยนามาตอ่ อนุกรมเขา้ กบั วงจร ดังรูปท่ี 4 รูปที่ 4 ศนู ย์สง่ เสริมและพฒั นาอาชีวศึกษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 2 หนว่ ยท่ี 2 6 ชื่องาน ความรเู้ บอ้ื งต้นเก่ียวกบั ไฟฟ้า สอนครง้ั ท่ี 1 ชม. ช่อื วิชา งานไฟฟ้าและอเิ ลก็ ทรอนิกสเ์ บอ้ื งต้น รหัสวชิ า 20100-1005 เวลา 4 10. เมอ่ื ต่อตามรูป ความสวา่ งของหลอดไฟ เปลีย่ นแปลงเป็นอย่างไร............................. แลว้ 11. ใชม้ ัลตมิ เิ ตอรต์ ้ังย่านวัด 10VDC วดั แรงดนั ตกคร่อมหลอดไฟแตล่ ะดวงแล้วบนั ทกึ ผล หลอดไฟดวงที่ 1 มีแรงดันตกครอ่ มเทา่ กบั ……………VDC หลอดไฟดวงท่ี 2 มแี รงดนั ตกครอ่ มเทา่ กบั ……………VDC 12. ใชม้ ลั ติมเิ ตอร์ตั้งย่านวัด DC mA ที่มีค่าสูงไวก้ ่อน ทดลองวัดกระแสในวงจร คามรปู 5 ปรับ ยา่ นวัดให้อา่ นคา่ ไดง้ า่ ย แลว้ บันทึกผล รูปท่ี 5 กระแสไฟฟา้ ไหลผา่ นหลอดไฟดวงที่ 1 เทา่ กบั ....................mA กระแสไฟฟา้ ไหลผ่านหลอดไฟดวงท่ี 2 เท่ากบั ....................mA 9. คานวณคา่ อัตรากาลังไฟฟ้าของหลอดไฟมีคา่ เท่ากับ .................. mW 10. ต่อแบตเตอรเี่ พิม่ อีกหนึง่ กอ้ นในลักษณะอนุกรมรปู ที่ 6 รูปท่ี 6 11. เมอื่ ต่อตามรปู ที่ 6 ความสว่างของหลอดไฟเพิ่มขนึ้ หรือลดลง จงอธิบาย .............................................. 12. ใช้มลั ตมิ เิ ตอรต์ ั้งย่านวัด 10VDC วดั แรงดนั ตกคร่อมหลอดไฟ ตามรูปท่ี 6 แลว้ บนั ทกึ ผล กระแสไฟฟ้ามคี ่าเทา่ กบั ...................mA 15. คานวณคา่ อตั รากาลงั ไฟฟา้ ของหลอดไฟตามรปู ท่ี 6 มีคา่ เทา่ กับ .................. mW 16. แหล่งจา่ ยพลงั งานทีน่ ักศึกษาร้จู ักมอี ะไรบ้าง ประยุกต็ใชง้ านได้อย่างไร................................................. ............................................................................................................................. ................................................... ............................................................................................................................. ................................................... ศูนยส์ ่งเสริมและพฒั นาอาชีวศึกษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 2 หน่วยท่ี 2 7 ชอ่ื งาน ความรเู้ บอื้ งต้นเก่ียวกับไฟฟ้า สอนคร้ังที่ 1 ชม. ชื่อวิชา งานไฟฟา้ และอิเล็กทรอนกิ สเ์ บื้องตน้ รหัสวชิ า 20100-1005 เวลา 4 7. คาถาม 1. เม่อื ต่อแบตเตอรี่เพมิ่ อีกหน่ึงกอ้ น แรงดนั ไฟฟ้าเป็นอย่างไร..................................................................... 2. เม่อื ตอ่ แบตเตอร่ีเพ่มิ เป็นสองก้อน มีผลกบั วงจรอย่างไร.......................................................................... 3. ให้นกั เรยี นบอกวิธกี ารเพม่ิ ความสวา่ งของหลอดไฟ มา 3 แบบ .............................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ............................. 8. สรปุ และวจิ ารณ์ผล ….............................................................................................................................. ............... .................................................................................................................... .............................. 9. การประเมินผล .................ประเมินดว้ ยแบบประเมิน........................................ ............................................................................................... 10. เอกสารอา้ งอิง/เอกสารค้นคว้าเพ่มิ เติม - บญุ สืบ โพธ์ิศรี , ศุภโชค พานทอง, งานไฟฟ้าและอเิ ล็กทรอนิกส์เบ้ืองต้น, สานักพิมพ์ ศูนยส์ ง่ เสรมิ อาชวี ะ, 2562 - บญุ ธรรม ภทั ราจารุกลุ , งานไฟฟ้าและอเิ ลก็ ทรอนิกส์เบอ้ื งต้น, ซเี อด็ ยเู คชนั่ , บมจ., 2556 ศนู ยส์ ง่ เสรมิ และพฒั นาอาชีวศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 3 หน่วยท่ี 2 8 ช่อื งาน วงจรไฟฟา้ เบอื้ งต้น สอนครั้งท่ี 1 ชม. ช่ือวิชา งานไฟฟา้ และอเิ ลก็ ทรอนิกส์เบอ้ื งตน้ รหัสวชิ า 20100-1005 เวลา 4 ชือ่ .....................................นามสกลุ ............................................. สาขางาน............................/ช้นั /กล่มุ .............. วันท่ี............เดือน................................พ.ศ.......................เวลา.................ชม. กาหนดส่งงาน................................ 1. จดุ ประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม 1.1 ต่อวงจรไฟฟา้ แบบต่าง ๆ ได้ 1.2 คานวณคา่ ความตา้ นทานในวงจรแบบตา่ ง ๆ ได้ 1.3 วดั ค่าแรงดันและกระแสในวงจรเบอื้ งตน้ ได้ 2. สมรรถนะงาน 2.1 ตอ่ วงจรไฟฟ้าแบบตา่ ง ๆ ได้ตามรปู แบบกาหนด 2.3 คานวณค่าความตา้ นทานในวงจรแบบต่าง ๆ ได้ถูกต้อง 2.2 อธิบายวิธีวดั ค่าแรงดันและกระแสได้ถกู ต้อง 3. เครื่องมือ วสั ดุ และอุปกรณ์ เครอื่ งมือ/ อปุ กรณ์ วัสดุ 1. มัลติมิเตอร์ 1 เครื่อง 1. ตัวต้านทาน 330Ω 2 ตวั 2. ตวั ตา้ นทาน 470Ω 2 ตวั 2. สายสาหรบั ต่อวงจร 1 ชุด 3. ตัวตา้ นทาน 1KΩ 2 ตวั 4. ตัวต้านทาน 1.2KΩ 2 ตวั 3. แหลง่ จ่ายไฟฟ้ากระแสตรง 1 เครอื่ ง 4. แผงทดลอง 1 ชุด 4. คาแนะนา 1. ควรเตรียมเครอื่ งมือ และอปุ กรณ์การทดลองใหพ้ ร้อมก่อนใช้งาน 2. ควรตรวจสอบมลั ติมเิ ตอร์ ใหพ้ รอ้ มในการทดสอบการทางานก่อนปฏิบตั ิใบงานจรงิ 5. ขอ้ ควรระวัง …ทดลองด้วยความไม่ประมาท ใชเ้ ครือ่ งมือด้วยความระมัดระวงั .... 6. ลาดับข้นั (การทดลอง/การปฏิบัตงิ าน) 1. ใหน้ ักเรยี นแบ่งเป็นกลุ่มๆ กลุ่มละเท่าๆ กนั 2. ให้นกั เรียนเบกิ อุปกรณ์การทดลอง 3. ให้นกั เรียนต่อวงจรอนุกรมดงั รปู ที่ 1 รูปที่ 1 ศูนย์ส่งเสริมและพฒั นาอาชีวศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 3 หนว่ ยท่ี 2 9 ชอ่ื งาน วงจรไฟฟา้ เบื้องตน้ สอนครัง้ ที่ 1 ชม. ชอ่ื วิชา งานไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์เบอ้ื งตน้ รหสั วชิ า 20100-1005 เวลา 4 4. วดั คา่ ความต้านทานในแตล่ ะจุด แลว้ บันทึกผลลงในตารางท่ี 1 ตารางท่ี 1 5. วดั แรงดนั ตกคร่อมความต้านทานทจ่ี ดุ ตา่ ง ๆ ในวงจรรปู ท่ี 2 แลว้ บันทึกผลในตารางท่ี 2 รปู ท่ี 2 ตารางท่ี 2 6. ค่าแรงดันตกคร่อมตัวตา้ นทานแตล่ ะตัวรวมกันมีคา่ เทา่ กับ……....................................... 7. กระแสท่ีไหลผา่ นในวงจรอนุกรมจะมีาเทา่ กบั ……………………………… 8. ต่อวงจรขนานให้มลี ักษณะดังรปู ท่ี 3 ปรับแรงดันท่ี ใหม้ ีคา่ 10 โวลต์ รูปที่ 3 ศูนย์ส่งเสริมและพฒั นาอาชวี ศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 3 หน่วยที่ 2 10 ชือ่ งาน วงจรไฟฟา้ เบอ้ื งตน้ สอนครั้งท่ี 1 ชม. ช่อื วิชา งานไฟฟ้าและอเิ ล็กทรอนกิ ส์เบ้อื งต้น รหัสวิชา 20100-1005 เวลา 4 9. คานวณคา่ ความต้านทานของวงจร คา่ ความต้านทานรวมมีคา่ เทา่ กบั ……………………Ω 10. วดั แรงดันตกคร่อมท่ีจุดตา่ ง ๆแล้วบนั ทกึ ผลในตารางที่ 3 ตารางที่ 3 11. ค่าแรงดันตกคร่อมตัวต้านทานแต่ละตวั ในวงจรขนานมีค่าเทา่ กับ............................................ 12. ตอ่ วงจรผสมโดยใช้ตัวต้านทานค่า 330Ω 470Ω 1KΩ และ 1.2KΩ ค่าละ 2 ตวั ใหไ้ ดค้ ่าความตา้ นทาน รวม 3KΩ แลว้ จงเขยี นวงจรลงในกรอบสีเ่ หลย่ี มดา้ นล่า 8. คาถาม 1. ตอ่ วงจรผสมประมาณเท่าใดใหไ้ ด้ค่าความต้านทานรวม ประมาณ 2 KΩ .......................................... 2. แรงดันตกคร่อมความต้านทานในวงจรอนกุ รมมีลักษณะเป็นแบบใดเม่ือเทียบกับแหลง่ จา่ ยไฟ............ ................................................................................................. ............................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ศนู ยส์ ่งเสริมและพัฒนาอาชวี ศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 3 หน่วยที่ 2 11 ชอ่ื งาน วงจรไฟฟ้าเบ้ืองต้น สอนคร้ังที่ 1 ชม. ชื่อวิชา งานไฟฟ้าและอเิ ลก็ ทรอนิกสเ์ บ้อื งต้น รหสั วิชา 20100-1005 เวลา 4 9. สรุปและวิจารณ์ผล ….............................................................................................................................. ............... .................................................................................................................... .............................. 10. การประเมินผล .................ประเมนิ ด้วยแบบประเมนิ ........................................ ............................................................................................... 11. เอกสารอา้ งอิง/เอกสารค้นคว้าเพ่ิมเติม - บุญสบื โพธิ์ศรี , ศุภโชค พานทอง, งานไฟฟา้ และอเิ ล็กทรอนกิ ส์เบ้ืองต้น, สานกั พิมพ์ ศูนยส์ ง่ เสรมิ อาชีวะ, 2562 - บญุ ธรรม ภัทราจารุกุล, งานไฟฟ้าและอเิ ลก็ ทรอนิกสเ์ บ้อื งต้น, ซเี อ็ดยูเคชนั่ , บมจ., 2556 ศูนยส์ ง่ เสรมิ และพฒั นาอาชีวศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานที่ 4 หน่วยท่ี 3 12 ชือ่ งาน วงจรไฟฟ้าแสงสวา่ ง สอนครัง้ ท่ี 1 ชม. ช่อื วิชา งานไฟฟ้าและอิเลก็ ทรอนกิ สเ์ บื้องต้น รหสั วชิ า 20100-1005 เวลา 4 ชื่อ.....................................นามสกลุ ............................................. สาขางาน............................/ช้นั /กลุ่ม.............. วันท.ี่ ...........เดอื น................................พ.ศ.......................เวลา.................ชม. กาหนดสง่ งาน................................ 1. จดุ ประสงคเ์ ชิงพฤตกิ รรม 1.1 อธบิ ายหลกั การออกแบบวงจรไฟฟ้าได้ 1.2 บอกข้นั ตอนต่อวงจรไฟฟ้าแสงสว่างได้ 2. สมรรถนะงาน 2.1 บอกหนา้ ทีก่ ารทางานของหลอดไฟได้ถกู ตอ้ ง 2.3 อธบิ ายการตอ่ วงจรไฟฟ้าแสงสวา่ งได้ถูกต้อง 3. เครอื่ งมือ วสั ดุ และอุปกรณ์ 1 เครอ่ื ง วัสดุ 1 หลอด เครื่องมอื / อุปกรณ์ 1 ชุด 1 ตวั 1 ตวั 1. หลอดฟลอู อเรสเซนต์ 1 ตวั 1. มัลติมิเตอร์ 2. บัลลาสต์ 1 หลอด 2. สายสาหรบั ต่อวงจร 3. สตารท์ เตอร์ 3. ไขควงเชก็ ไฟ 4. หลอดไฟไส้ 4. คาแนะนา 1. ควรเตรยี มเครอ่ื งมือ และอปุ กรณก์ ารทดลองใหพ้ ร้อมกอ่ นใช้งาน 2. ควรตรวจหลอดไส้ หลอดฟลอู อเรสเซนต์ใส้หลอดไม่ขาด 5. ขอ้ ควรระวัง …ทดลองด้วยความไม่ประมาท ใช้เครื่องมอื ด้วยความระมัดระวงั .... 6. ลาดบั ขนั้ (การทดลอง/การปฏิบัติงาน) 1. ให้นักเรียนแต่ละคนวาดรูปหลอดไฟพร้อมบอกหน้าทีก่ ารใช้งานในลกั ษณะตา่ ง ๆ ศนู ย์สง่ เสรมิ และพฒั นาอาชวี ศึกษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 4 หนว่ ยที่ 3 13 ชือ่ งาน วงจรไฟฟ้าแสงสวา่ ง สอนครัง้ ท่ี 1 ชม. ชื่อวิชา งานไฟฟ้าและอเิ ล็กทรอนกิ ส์เบอ้ื งต้น รหัสวิชา 20100-1005 เวลา 4 2. ให้นกั เรียนแบ่งเป็นกลมุ่ ๆ กลุ่มละเท่าๆ กัน 3. ให้นักเรยี นเบิกอปุ กรณ์การทดลอง 4. ให้นกั เรียนใชไ้ ขควงเช็กไฟตรวจสอบบริเวณปล๊กั 220 โวลต์ ข้ัวใดเป็นนวิ ตรอนและข้วั ใดเป็นไลน์ ใหว้ าดรปู และตาแหน่งใหช้ ดั เจน 5. ต่อวงจรหลอดไส้ตามรปู ที่ 1 รูปท่ี 1 6. เปดิ สวิตช์ (เปิดวงจร) หลอดตดิ หรือไม่ ......................................................... 7. ปดิ สวิตช์ (ปิดวงจร) หลอดติดหรือไม่ ......................................................... ศูนยส์ ง่ เสริมและพัฒนาอาชีวศึกษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 4 หนว่ ยท่ี 3 14 ช่อื งาน วงจรไฟฟา้ แสงสวา่ ง สอนคร้ังที่ 1 ชม. ชือ่ วิชา งานไฟฟา้ และอเิ ล็กทรอนกิ ส์เบือ้ งตน้ รหสั วชิ า 20100-1005 เวลา 4 8. ตอ่ วงจรหลอดฟลูออเรสเซนตต์ ามรปู ที่ 2 ต่อไฟ AC ตามรปู ท่ี 3 รปู ท่ี 2 รูปที่ 3 9. เม่อื จ่ายไฟหลอดฟลูออเรสเซนตต์ ิดหรอื ไม่ ................................................. 7. คาถาม 1. หลอดใส้ภายในบรรจุด้วยอะไร........................................................................................ 2. หลอดฟลูออเรสเซนต์มีข้นั ตอนการติดสว่าง อย่างไรจงอธฺบาย.......................................................... ...................................................................................................................................... .................................. 3. บัลลาสต์ทาหนา้ ท่ีใด ในวงจรหลอดฟลูออเรสเซนต์ ............................................................................. ............................................................................................................................. ............................................ 4. สตารท์ เตอร์ ทาหน้าทีใ่ ด ในวงจรหลอดฟลูออเรสเซนต์ ..................................................................... ............................................................................................................................. ................................ 8. สรปุ และวจิ ารณ์ผล ….............................................................................................................................. ............... .................................................................................................................... .............................. 9. การประเมินผล .................ประเมนิ ดว้ ยแบบประเมิน........................................ ............................................................................................... 10. เอกสารอ้างอิง/เอกสารคน้ ควา้ เพิ่มเตมิ - บญุ สบื โพธศิ์ รี , ศภุ โชค พานทอง, งานไฟฟ้าและอเิ ล็กทรอนิกสเ์ บื้องตน้ , สานกั พิมพ์ ศูนย์สง่ เสริมอาชีวะ, 2562 - บญุ ธรรม ภัทราจารุกลุ , งานไฟฟา้ และอเิ ล็กทรอนิกสเ์ บ้อื งตน้ , ซีเอ็ดยเู คช่นั , บมจ., 2556 ศูนยส์ ง่ เสริมและพัฒนาอาชีวศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานที่ 5 หนว่ ยที่ 4 15 ชื่องาน อปุ กรณ์ป้ องกนั ไฟฟ้ า สอนครัง้ ที่ 1 ชม. ชอ่ื วิชา งานไฟฟ้ าและอเิ ลก็ ทรอนิกสเ์ บอื ้ งต้น รหัสวชิ า 20100-1005 เวลา 4 ชือ่ .....................................นามสกลุ ............................................. สาขางาน............................/ชั้น/กลุ่ม.............. วันที.่ ...........เดอื น................................พ.ศ.......................เวลา.................ชม. กาหนดส่งงาน................................ 1. จดุ ประสงค์เชงิ พฤตกิ รรม 1.1 อธิบายรายละเอียดของความปลอดภยั ทางไฟฟ้าได้ 1.2 ตดิ ตงั้ อุปกรณ์ป้องกันไฟฟา้ ได้ 2. สมรรถนะงาน 2.1 อธบิ ายหนา้ ที่การใช้งานของอปุ กรณป์ ้องกนั ไฟฟ้าท่ีกาหนดไดต้ ามเกณฑ์ 2.2 ตดิ ต้ังอุปกรณป์ ้องกนั ไฟฟ้าเบื้องตน้ ที่กาหนดไดต้ ามเกณฑ์ 3. เคร่ืองมือ วสั ดุ และอปุ กรณ์ เครือ่ งมือ/ อปุ กรณ์ วัสดุ 1 แผน่ 1. อุปกรณป์ ้องกันไฟฟ้าประเภทต่าง ๆ 1 ดา้ ม 1 ชุด 1. กระดาษโปสเตอร์ 2. ปากกาสาหรบั เขียน 4. คาแนะนา ………………………………… 5. ข้อควรระวัง ………………………………………… 6. ลาดับขั้น (การทดลอง/การปฏิบัตงิ าน) 1 ให้นักเรยี นแบ่งเปน็ กลุ่มๆ กล่มุ ละเท่าๆ กนั 2 ให้นกั เรยี นเบิกอุปกรณ์อุปกรณป์ อ้ งกันไฟฟ้า 3 ให้นักเรียนตรวจสอบไขควงเชก็ ไฟทางานปรกติหรอื ไม่เม่ือเสียบวัดไฟ 4 ให้นกั เรียนเขยี นช่ือและอธิบายความหมายของอปุ กรณป์ ้องกนั ไฟฟา้ ทกี่ าหนดให้ดังนี้ลงในตารางท่ี 1 ตารางท่ี 1 ศูนย์สง่ เสรมิ และพัฒนาอาชวี ศึกษาภาคกลาง

ใบงานที่ 5 หน่วยที่ 4 16 ชอ่ื งาน อปุ กรณ์ป้ องกนั ไฟฟ้ า สอนครัง้ ท่ี 1 ชม. ชื่อวิชา งานไฟฟ้ าและอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์เบอื ้ งต้น รหัสวิชา 20100-1005 เวลา 4 ตารางท่ี 1 (ต่อ) 5. ให้นกั เรยี นวาดรปู การณ์ติดตัง้ ฟวิ สย์ งั ช่องอุปกรณ์ป้องกันไฟฟ้า ลงในกรอบด้านล่าง 7. คาถาม 1. อปุ กรณ์ปอ้ งกนั ไฟฟ้าใดเมื่อตัดวงจรสามารถกลบั มาใช้งานซา้ ได้ จงบอกช่ือ.............................................. 2. จงบอกหนา้ ท่ขี องสายดนิ .......................................................................................................................... 3. เซอร์กิตเบรกเกอร์ทาหน้าที่ใดจงอธบิ าย................................................................................................... 4. ฟวิ ส์แบง่ ได้เปน็ ก่ีชนิด........................................................................................................................... 8. สรุปและวิจารณ์ผล ….............................................................................................................................. ............... .................................................................................................................... .............................. 9. การประเมินผล .................ประเมนิ ดว้ ยแบบประเมิน........................................ ............................................................................................... 10. เอกสารอา้ งอิง/เอกสารคน้ คว้าเพิม่ เติม - บญุ สบื โพธ์ิศรี , ศภุ โชค พานทอง, งานไฟฟา้ และอเิ ลก็ ทรอนิกสเ์ บ้ืองตน้ , สานักพิมพ์ ศูนยส์ ่งเสริมอาชวี ะ, 2562 - บญุ ธรรม ภทั ราจารุกุล, งานไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์เบือ้ งต้น, ซีเอด็ ยเู คชัน่ , บมจ., 2556 ศนู ยส์ ่งเสรมิ และพัฒนาอาชวี ศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานที่ 6 หนว่ ยที่ 5 17 ชอ่ื งาน ตัวตา้ นทาน สอนคร้ังที่ 1 ชม. ช่ือวิชา งานไฟฟา้ และอิเลก็ ทรอนกิ สเ์ บือ้ งตน้ รหัสวชิ า 20100-1005 เวลา 4 ชื่อ.....................................นามสกุล............................................. สาขางาน............................/ชนั้ /กลมุ่ .............. วนั ที่............เดือน................................พ.ศ.......................เวลา.................ชม. กาหนดส่งงาน................................ 1. จดุ ประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม 1.1 อ่านค่าสีตวั ต้านทานได้ 1.2 วัดค่าความต้านทานได้ 1.3 บอกหน้าที่การทางานของตวั ต้านทานชนิดตา่ ง ๆ ได้ 2. สมรรถนะงาน 2.1 บอกค่าความตา้ นทานของตัวตา้ นทานได้ถูกต้อง 2.3 อธิบายการวดั คา่ ความต้านทานไดต้ ามแบบกาหนด 2.2 อธิบายหนา้ ท่กี ารทางานของตวั ตา้ นทานชนดิ ต่าง ๆ ไดถ้ กู ต้อง 3. เคร่อื งมือ วัสดุ และอปุ กรณ์ เครื่องมอื / อุปกรณ์ วสั ดุ 1. มัลติมเิ ตอร์ 1 เคร่ือง 1. ตวั ตา้ นทานชนิด 4 แถบสคี า่ ต่าง ๆ 5ตวั 2. ตัวต้านทานชนิด 5 แถบสคี า่ ต่าง ๆ 5ตวั 3. ตวั ต้านทานแบบปรับค่าได้ 3 ตวั 4. คาแนะนา 1. เตรยี มเครอื่ งมือ และอุปกรณก์ ารทดลองใหพ้ ร้อมก่อนใช้งาน 2. ควรตรวจสอบมัลตมิ เิ ตอร์ เพ่อื พร้อมในการทดสอบการทางานก่อนปฏิบตั ใิ บงานจริง 5. ขอ้ ควรระวัง ทดลองดว้ ยความไมป่ ระมาท ใช้เคร่ืองมือดว้ ยความระมัดระวงั 6. ลาดับขน้ั (การทดลอง/การปฏิบัติงาน) 1 ใหน้ ักเรียนแบ่งเป็นกลุ่มๆ กลมุ่ ละเท่าๆ กนั 2 ให้นกั เรยี นเบกิ อุปกรณ์การทดลอง 3 ใหน้ กั เรยี นนาตัวตา้ นทานแบบค่าคงท่ชี นดิ 4 แถบสมี าอ่านคา่ และวัดค่าความตา้ นทานด้วย มลั ติมเิ ตอร์แลว้ บนั ทกึ ผลลงในตารางที่ 1 ศนู ยส์ ง่ เสรมิ และพฒั นาอาชวี ศึกษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 6 หน่วยที่ 5 18 ชื่องาน ตวั ตา้ นทาน สอนครงั้ ที่ 1 ชม. ชอ่ื วิชา งานไฟฟา้ และอเิ ล็กทรอนกิ สเ์ บ้ืองตน้ รหสั วิชา 20100-1005 เวลา 4 ลาดบั ท่ี แถบสีท่ี คา่ ทีอ่ ่านได้ คา่ ทวี่ ัดได้ ค่าผดิ พลาด 1-4 Ω Ω % 1 2 3 4 5 ตารางท่ี 1 4 ให้นกั เรยี นนาตัวต้านทานแบบคา่ คงทชี่ นดิ 5 แถบสีมาอา่ นคา่ และวดั ค่าความตา้ นทานด้วย มลั ตมิ เิ ตอร์แลว้ บนั ทกึ ผลลงในตารางที่ 2 ลาดบั ท่ี แถบสีท่ี ค่าท่ีอ่านได้ ค่าที่วัดได้ ค่าผดิ พลาด 1-5 Ω Ω% 1 2 3 4 5 5. จงอา่ นค่าความตา้ นทานจากคา่ แถบสีท่ีกาหนดให้ =…………………………………. 1) แดง เหลอื ง สม้ เงนิ =…………………………………. 2) สม้ เหลือง แดง ทอง =…………………………………. 3) เขียว แดง น้าตาล เงนิ =…………………………………. 4) ม่วง เหลือง เขยี ว ทอง =…………………………………. 5) เหลือง เหลอื ง แดง ทอง =…………………………………. 6) น้าตาล ดา แดง เงิน =…………………………………. 7) ม่วง แดง ้นต้ าล เงิน =…………………………………. 8) แดง แดง สม้ ทอง =…………………………………. 9) นา้ ตาล เหลือง แดง เงิน =…………………………………. 10) เขยี ว นา้ เงนิ สม้ ทอง 7. คาถาม 1. คา่ ผิดพลาด 5 % ใช้ตวั อักษร ใดกาหนด........................................................................................ 2. LDR มีหลักการทางานอย่างไร...................................................................................... ศนู ยส์ ่งเสริมและพัฒนาอาชวี ศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานที่ 6 หนว่ ยที่ 5 19 ชื่องาน ตัวตา้ นทาน สอนคร้ังที่ 1 ชม. ชื่อวิชา งานไฟฟา้ และอิเลก็ ทรอนิกสเ์ บ้ืองต้น รหสั วชิ า 20100-1005 เวลา 4 8. สรปุ และวจิ ารณผ์ ล ….............................................................................................................................. ............... .................................................................................................................... .............................. 9. การประเมนิ ผล .................ประเมินด้วยแบบประเมิน........................................ ............................................................................................... 10. เอกสารอ้างอิง/เอกสารค้นคว้าเพิม่ เตมิ - บุญสบื โพธ์ิศรี , ศภุ โชค พานทอง, งานไฟฟ้าและอิเลก็ ทรอนกิ สเ์ บื้องต้น, สานักพิมพ์ ศูนยส์ ง่ เสรมิ อาชีวะ, 2562 - บญุ ธรรม ภทั ราจารกุ ลุ , งานไฟฟ้าและอิเลก็ ทรอนิกสเ์ บ้อื งตน้ , ซเี อด็ ยูเคชน่ั , บมจ., 2556 ศูนยส์ ่งเสริมและพัฒนาอาชีวศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานที่ 7 หน่วยท่ี 6 20 ช่อื งาน ตัวเก็บประจุ สอนครงั้ ที่ 1 ชม. ชือ่ วิชา งานไฟฟ้าและอเิ ล็กทรอนิกสเ์ บอ้ื งต้น รหสั วชิ า 20100-1005 เวลา 4 ช่อื .....................................นามสกุล............................................. สาขางาน............................/ช้นั /กลมุ่ .............. วันท่ี............เดือน................................พ.ศ.......................เวลา.................ชม. กาหนดส่งงาน................................ 1. จุดประสงค์เชงิ พฤตกิ รรม 1.1 บอกหน้าท่ีการทางานของตัวเกบ็ ประจุชนดิ ต่าง ๆ ได้ 1.2 อ่านค่าความจตุ วั เกบ็ ประจุได้ 1.3 คานวณคา่ ความจรุ วมของตัวเก็บประจุได้ 2. สมรรถนะงาน 2.1 บอกชนดิ ตัวเก็บประจุไดถ้ ูกตอ้ ง 2.3 อธบิ ายวธิ ีการอ่านค่าความจุตวั เกบ็ ประจุได้ถูกต้อง 2.2 อธบิ ายคานวณค่าความจุรวมไดต้ ามรูปแบบกาหนด 3. เครอื่ งมือ วัสดุ และอปุ กรณ์ เครอื่ งมอื / อปุ กรณ์ วสั ดุ 1. ตวั เกบ็ ประจุ ชนิดต่างๆ จานวน 1. มลั ติมิเตอร์ 1 เครอื่ ง 5 แบบ 4. คาแนะนา 1. ควรเตรยี มเครือ่ งมือ และวสั ดุ การทดลองให้พร้อมก่อนใชง้ าน 2. ควรตรวจตัวเกบ็ ประจุ วา่ พรอ้ มใชใ้ นการทดลอง 5. ข้อควรระวัง …………………………………… 6. ลาดับขน้ั (การทดลอง/การปฏบิ ตั ิงาน) 1. ให้นกั เรียนแบง่ เป็นกล่มุ ๆ กลุม่ ละเท่าๆ กัน 2. ให้นักเรียนเบิกอปุ กรณ์การทดลอง 3. ให้นักเรียนคานวณค่า ตัวเก็บประจตุ ามรปู ท่ี 1 รูปท่ี 1 ศนู ย์สง่ เสริมและพัฒนาอาชีวศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานที่ 7 หน่วยท่ี 6 21 ชือ่ งาน ตัวเกบ็ ประจุ สอนครงั้ ที่ 1 ชม. ชื่อวิชา งานไฟฟ้าและอิเลก็ ทรอนกิ ส์เบื้องตน้ รหสั วชิ า 20100-1005 เวลา 4 …………………………………… = ………………………………………………………………………… …………………………………… = ………………………………………………………………………… …………………………………… = ………………………………………………………………………… …………………………………… = ………………………………………………………………………… …………………………………… = ………………………………………………………………………… = ………………………………………………………………………… 4. ให้นกั เรยี นแต่ละคนอา่ นค่าและ ชนดิ ของตวั เก็บประจุ บันทึกลงในตารางท่ี 1 ลาดบั ที่ ตวั เก็บประจุ ค่าท่ีอา่ นได้ (uF) ชนดิ ตัวเกบ็ ประจุ คา่ ผิดพลาด % 1 2 3 4 5 ตารางท่ี 1 7. คาถาม 1. ตัวเกบ็ ประจุ มีสัญลกั ษณอ์ ย่างไรบ้าง .......................................................................................................... ........................................................................................................................... 2. ตัวเกบ็ ประจมุ ีส่วน ประกอบอย่างไรบ้าง . .................................................................................................. …………………………………………………………………………………………................................................... ศนู ยส์ ่งเสรมิ และพฒั นาอาชีวศึกษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 7 หนว่ ยที่ 6 22 ชือ่ งาน ตัวเก็บประจุ สอนครงั้ ที่ 1 ชม. ชื่อวิชา งานไฟฟ้าและอเิ ล็กทรอนิกส์เบือ้ งตน้ รหัสวชิ า 20100-1005 เวลา 4 3. คาปาซิเตอรห์ รือตัวเก็บประจุ มหี น้าที่อย่างไรจงอธบิ าย ................................................................... …………………………………………………………………………………………. 4. ตัวเกบ็ ประจุ 0.01 nF อ่าน ได้ . ..................................................... ไมโครฟารัด 8. สรปุ และวิจารณผ์ ล ….............................................................................................................................. ............... .................................................................................................................... .............................. 9. การประเมนิ ผล .................ประเมินด้วยแบบประเมิน........................................ ............................................................................................... 10. เอกสารอ้างอิง/เอกสารค้นควา้ เพิม่ เติม - บญุ สบื โพธ์ิศรี , ศภุ โชค พานทอง, งานไฟฟา้ และอิเลก็ ทรอนกิ สเ์ บ้ืองตน้ , สานักพิมพ์ ศูนยส์ ง่ เสรมิ อาชวี ะ, 2562 - บญุ ธรรม ภทั ราจารุกุล, งานไฟฟา้ และอิเลก็ ทรอนิกส์เบ้ืองต้น, ซีเอ็ดยเู คชัน่ , บมจ., 2556 ศูนยส์ ่งเสริมและพัฒนาอาชีวศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานที่ 8 หนว่ ยที่ 7 23 ชื่องาน ตัวเหนย่ี วนา สอนคร้งั ท่ี 1 ชม. ชอ่ื วิชา งานไฟฟ้าและอิเลก็ ทรอนิกสเ์ บอื้ งต้น รหัสวิชา 20100-1005 เวลา 4 ช่ือ.....................................นามสกุล............................................. สาขางาน............................/ชน้ั /กลมุ่ .............. วันท.่ี ...........เดือน................................พ.ศ.......................เวลา.................ชม. กาหนดส่งงาน................................ 1. จุดประสงค์เชิงพฤตกิ รรม 1.1 อธิบายหลักการเบ้ืองต้นของตวั เหนี่ยวนาได้ 1.2 อา่ นค่าความเหน่ยี วนาของตัวเหนย่ี วนาได้ 1.3 คานวณค่าความเหน่ยี วนารวมได้ 2. สมรรถนะงาน 2.1 บอกหนา้ ทก่ี ารทางานของตัวเหนย่ี วนาแบบต่างๆ ได้ถูกต้องตามรปู แบบกาหนด 2.3 อา่ นค่าความเหนี่ยวนาแต่ละชนดิ ได้ตามรปู แบบกาหนด 2.2 คานวณคา่ ความเหน่ียวนารวมของตวั เหนีย่ วนาได้ถูกต้อง 3. เคร่ืองมือ วสั ดุ และอุปกรณ์ เครอ่ื งมือ/ อปุ กรณ์ 1 เครอื่ ง วัสดุ 1 ตวั 1 เครอื่ ง 1 ชดุ 1. มลั ติมเิ ตอร์ 1 ชุด 1. ตัวต้านทาน 1 k 1 ชุด 2. แหล่งจา่ ยไฟตรงปรบั ค่าได้ 2. ตัวเหนย่ี วนาชนดิ ตา่ ง ๆ 3. ปากคบี สาหรบั ต่อวงจร 3. ตัวเหน่ียวนาทมี่ คี ่า 10 mH 4. คาแนะนา 1. ควรเตรียมเครือ่ งมือ และวสั ดุ การทดลองใหพ้ ร้อมก่อนใชง้ าน 2. ควรตรวจตัวเหน่ยี วนา ว่า พรอ้ มใชใ้ นการทดลอง 3. เก็บอปุ กรณ์ใหถ้ ูกท่ี 5. ข้อควรระวัง ………………………………………… 6. ลาดบั ขัน้ (การทดลอง/การปฏบิ ัติงาน) 1 ใหน้ กั เรียนแบง่ เป็นกลมุ่ ๆ กลุ่มละเท่าๆ กัน 2 ใหน้ ักเรยี นเบกิ อุปกรณก์ ารทดลอง 3 ให้นักเรียนแตล่ ะคนอา่ นคา่ และ ชนิดของตัวเหนี่ยวนาจดั ใหบ้ นั ทึกลงในตารางท่ี 1 ศูนย์สง่ เสรมิ และพฒั นาอาชีวศึกษาภาคกลาง

ใบงานที่ 8 หน่วยท่ี 7 24 ช่ืองาน ตัวเหนี่ยวนา สอนครัง้ ท่ี 1 ชม. ช่ือวิชา งานไฟฟา้ และอิเลก็ ทรอนกิ ส์เบื้องต้น รหัสวิชา 20100-1005 เวลา 4 ลาดับท่ี ตวั เกบ็ ประจุ คา่ ที่อ่านได้ (H) ชนดิ ตัวเกบ็ ประจุ คา่ ผดิ พลาด % 1 3R90 2 5600 3 4 5 ตารางที่ 1 4. จงคานวณหาค่าความเหนี่ยวนารวม Lt ตามรปู ที่ 1 รูปที่ 1 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ศูนย์ส่งเสรมิ และพฒั นาอาชีวศึกษาภาคกลาง

ใบงานที่ 8 หน่วยที่ 7 25 ช่อื งาน ตวั เหนีย่ วนา สอนครั้งท่ี 1 ชม. ชื่อวิชา งานไฟฟ้าและอเิ ล็กทรอนกิ ส์เบื้องตน้ รหสั วชิ า 20100-1005 เวลา 4 7. คาถาม 1. สญั ลกั ษณ์ของตัวเหน่ยี วนา มรี ปู ร่างอย่างไร........................................................................................ 2. ตัวเหนย่ี วนาใชใ้ นการทาอย่างไรจงอธิบาย...................................................................................... 3. ตวั เหน่ยี วนาเมอื่ นามาต่ออนุกรมกนั ทาให้คา่ ตวั เหนย่ี วนา เพม่ิ หรอื ลด จงอธบิ าย............................... ................................................................................ 8. สรปุ และวจิ ารณผ์ ล ….............................................................................................................................. ............... .................................................................................................................... .............................. 9. การประเมินผล .................ประเมนิ ด้วยแบบประเมนิ ........................................ ............................................................................................... 10. เอกสารอา้ งอิง/เอกสารค้นคว้าเพ่มิ เติม - บุญสืบ โพธิ์ศรี , ศุภโชค พานทอง, งานไฟฟ้าและอเิ ล็กทรอนกิ สเ์ บื้องต้น, สานักพิมพ์ ศูนย์สง่ เสรมิ อาชวี ะ, 2562 - บญุ ธรรม ภัทราจารุกุล, งานไฟฟา้ และอเิ ล็กทรอนิกส์เบือ้ งต้น, ซเี อด็ ยูเคชั่น, บมจ., 2556 ศูนยส์ ง่ เสรมิ และพัฒนาอาชีวศึกษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 9 หน่วยที่ 8 26 ชื่องาน หมอ้ แปลงไฟฟ้า สอนครงั้ ที่ 1 ชม. ชื่อวิชา งานไฟฟา้ และอิเล็กทรอนิกสเ์ บือ้ งต้น รหัสวชิ า 20100-1005 เวลา 4 ชอื่ .....................................นามสกลุ ............................................. สาขางาน............................/ชน้ั /กลุ่ม.............. วันท.่ี ...........เดือน................................พ.ศ.......................เวลา.................ชม. กาหนดสง่ งาน................................ 1. จุดประสงคเ์ ชงิ พฤติกรรม 1.1 อธบิ ายหลักการทางานของหม้อแปลงไฟฟ้าได้ 1.2 อธิบายหลักปฏิบัติการวดั ค่าแรงดันไฟฟา้ จากหม้อแปลงได้ 1.3 หาขั้วของหมอ้ แปลงไฟฟ้าได้ 2. สมรรถนะงาน 2.1 บอกวธิ ีการหลกั การเหนี่ยวนาไฟฟ้าของหม้อแปลงไฟฟ้าได้ 2.2 วดั ค่าแรงดันไฟฟ้าจากหมอ้ แปลงได้ถูกต้อง 2.3 หาข้ัวของหม้อแปลงไฟฟา้ ไดถ้ ูกต้องตามขอ้ กาหนด 3. เครอื่ งมือ วัสดุ และอุปกรณ์ 1 เครอื่ ง วัสดุ 1 ตวั 1 ชุด 1 ตวั เครือ่ งมือ/ อุปกรณ์ 1 เครอ่ื ง 1. หมอ้ แปลงไฟฟ้า 12-9-0-9-12 V 2. หมอ้ แปลงที่ชารดุ 1. มลั ติมิเตอร์ 2. สายสาหรบั ตอ่ วงจร 3. แหล่งจา่ ยไฟฟ้ากระแสสลับปรบั ได้ 4. คาแนะนา 1. ควรเตรยี มเครอื่ งมือ และอุปกรณ์การทดลองให้พร้อมกอ่ นใชง้ าน 2. ควรตรวจสอบมลั ติมเิ ตอร์ ใหพ้ รอ้ มในการทดสอบการทางานก่อนปฏิบตั ิใบงานจริง 3. หมอ้ แปลงเป็นอุปกรณ์ท่ที างานด้วยสนามแม่เหล็กในขณะใช้งาน ไม่ควรนาไปใกล้อุปกรณ์/วัสดุ ท่มี ผี ลต่อ สนามแม่เหล็ก เช่น บัตรเครดติ เทปเสียง หรอื จอภาพโทรทัศน์ 5. ข้อควรระวัง การใชง้ านหม้อแปลงควรคานึงถึงอตั ราการทนกาลังของหมอ้ แปลงด้วยมฉิ ะน้ันจะทาให้ หมอ้ แปลงไหม้ไ้ด้เนอ่ื งจากมีกระแสไหลสงู เกินไป 6. ลาดับขั้น (การทดลอง/การปฏบิ ตั ิงาน) 1. ใหน้ กั เรยี นแบ่งเปน็ กลุ่มๆ กลุ่มละเท่าๆ กัน 2. ใหน้ กั เรยี นเบิกอุปกรณ์การทดลอง 3. ให้นกั เรียนตรวจสอบหมอ้ แปลง ชารดุ ก่อนการทดลองหรือไม่ 4. ใหน้ ักเรยี นวัดแรงดนั ทข่ี วั้ หมอ้ แปลง โดยนากระดาษทีเ่ ขียนตวั อกั ษร A B C D E ตดิ ท่ีขว้ั ของหม้อแปลง 5. นาหม้อแปลงไฟฟา้ ทีจ่ ะใช้งานมาต่อข้ัวสายด้าน 220 V เข้าสาย ไฟ AC เพื่อรับไฟเลย้ี ง 220 V จาก เต้า เสียบไฟ 220 V ใช้มัลตมิ เิ ตอรต์ งั้ ย่านวัด 50 V-AC วัดแรงดนั ท่ขี ้วั หมอ้ แปลงตามตารางท่ี 1 ศูนยส์ ่งเสรมิ และพัฒนาอาชีวศึกษาภาคกลาง

ใบงานที่ 9 หน่วยที่ 8 27 ช่ืองาน หมอ้ แปลงไฟฟา้ สอนคร้ังท่ี 1 ชม. ชอ่ื วิชา งานไฟฟา้ และอิเลก็ ทรอนกิ ส์เบือ้ งตน้ รหสั วชิ า 20100-1005 เวลา 4 ขั้วต่อ E-D E-C E-B E-A C-B C-A A-B แรงดนั ตารางที่ 1 6. ใหน้ ักเรียนวัดหาข้ัวหมอ้ แปลงตอ่ สายระหวา่ งข้วั F กบั ขั้ว A ของหม้อแปลงตามรูปท่ี 1 รูปท่ี 1 7. ใช้มัลติมเิ ตอรต์ ง้ั ย่านวัด 250 V-AC วดั แรงดนั ระหวา่ งขั้ว E และ G ดงั รปู 8. แรงดนั ทว่ี ดั ได้ = ............... V 9. จากการวัดแสดงวา่ ข้ัว F และ A .................................... (In Phase / Out of Phase) กนั 10. กาหนดจุด แสดงข้ัวแรงดันทีต่ วั หมอ้ แปลง 7. คาถาม 1. การวดั แรงดันหมอ้ แปลงใชม้ ัลติมิเตอร์ต้ังย่านวดั ใด ............................................................................ 2. หม้อแปลงชนิดแกนเฟอร์ไรทใ์ ช้ในงานประเภทใด ................................................................................ 3. ขดทุตยิ ภมู ิ มชี ื่อภาษาอังกฤษว่า................................................................................... 4. จงบอกสว่ นประกอบของ หม้อแปลงชนิดแกนเหล็กวา่ ประกอบดว้ ยอะไรบ้าง.............................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................. ศนู ยส์ ่งเสรมิ และพัฒนาอาชวี ศึกษาภาคกลาง

ใบงานที่ 9 หน่วยที่ 8 28 ชอ่ื งาน หมอ้ แปลงไฟฟา้ สอนครัง้ ที่ 1 ชม. ช่ือวิชา งานไฟฟา้ และอเิ ลก็ ทรอนิกส์เบือ้ งต้น รหสั วิชา 20100-1005 เวลา 4 8. สรุปและวิจารณ์ผล ….............................................................................................................................. ............... .................................................................................................................... .............................. 9. การประเมนิ ผล .................ประเมินดว้ ยแบบประเมิน........................................ ............................................................................................... 10. เอกสารอา้ งอิง/เอกสารคน้ ควา้ เพม่ิ เติม - บุญสืบ โพธิ์ศรี , ศภุ โชค พานทอง, งานไฟฟ้าและอเิ ลก็ ทรอนกิ สเ์ บื้องตน้ , สานกั พิมพ์ ศูนยส์ ง่ เสรมิ อาชีวะ, 2562 - บญุ ธรรม ภัทราจารุกุล, งานไฟฟา้ และอิเลก็ ทรอนิกส์เบอ้ื งตน้ , ซเี อด็ ยูเคชน่ั , บมจ., 2556 ศนู ย์ส่งเสรมิ และพัฒนาอาชีวศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานที่ 10 หนว่ ยท่ี 9 29 ชื่องาน รีเลย์ สอนครั้งที่ 1 ชม. ชอื่ วิชา งานไฟฟ้าและอิเลก็ ทรอนิกส์เบือ้ งต้น รหัสวิชา 20100-1005 เวลา 4 ช่ือ.....................................นามสกลุ ............................................. สาขางาน............................/ชั้น/กลมุ่ .............. วันที่............เดอื น................................พ.ศ.......................เวลา.................ชม. กาหนดส่งงาน................................ 1. จุดประสงค์เชิงพฤตกิ รรม 1.1 อธบิ ายหลักการเบื้องต้นของรีเลย์ได้ 1.2 เขียนรปู และสญั ลักษณ์ของหนา้ สมั ผัสแบบตา่ ง ๆ ได้ 1.3 ต่อวงจรรีเลย์ใชง้ านได้ 2. สมรรถนะงาน 2.1 อธบิ ายวธิ หี ลกั การทางานภายในรีเลย์ ไดถ้ ูกตอ้ ง 2.3 เขียนรปู และสัญลกั ษณ์ของหน้าสมั ผัสแบบตา่ ง ๆ ได้ถกู ต้อง 2.2 อธิบายวิธีการต่อวงจรรีเลยใ์ ชง้ านได้ตามรูปแบบกาหนด 3. เครือ่ งมือ วสั ดุ และอุปกรณ์ เคร่อื งมือ/ อปุ กรณ์ 1 เครื่อง วัสดุ 1 ชุด 1 ชดุ 1 ชุด 1. มัลติมเิ ตอร์ 1 เครอื่ ง 1. รีเลย์แบบต่าง ๆ 2. สายสาหรับตอ่ วงจร 2. หลอดไฟ 3. แหล่งจ่ายไฟฟ้ากระแสตรง 12 V 4. คาแนะนา 1. ควรเตรียมเคร่อื งมือ และอปุ กรณ์การทดลองใหพ้ ร้อมกอ่ นใช้งาน 2. ควรตรวจสอบอปุ กรณ์ ให้พรอ้ มในการทดสอบการทางานกอ่ นปฏิบตั ใิ บงานจริง 5. ข้อควรระวัง …ทดลองด้วยความไมป่ ระมาท ใชเ้ คร่ืองมอื ดว้ ยความระมดั ระวงั .... 6. ลาดับขนั้ (การทดลอง/การปฏิบัติงาน) 1. ใหน้ กั เรียนแบ่งเป็นกลุ่มๆ กลมุ่ ละเท่าๆ กัน 2. ให้นกั เรยี นเบิกอปุ กรณ์การทดลอง 3. ให้นกั เรยี นวาดรปู รเี ลย์ เขยี นรายละเอียดของขาต่อใช้งานและตรวจสอบสภาพ บันทึกค่าในตาราง ตัวที่ รปู ร่าง ขาต่อใชง้ าน สภาพดี ชารุด ศนู ยส์ ่งเสรมิ และพัฒนาอาชีวศึกษาภาคกลาง

ใบงานที่ 10 หนว่ ยที่ 9 30 ชอื่ งาน รีเลย์ สอนคร้ังที่ 1 ชม. ชือ่ วิชา งานไฟฟา้ และอเิ ลก็ ทรอนกิ สเ์ บอื้ งต้น รหัสวิชา 20100-1005 เวลา 4 ตวั ท่ี รปู รา่ ง ขาตอ่ ใชง้ าน สภาพดี ชารดุ ตารางท่ี 1 4. ตอ่ วงจรตามรูปท่ี 1 โดยใช้รีเลย์ขนาด 12 โวลต์ แบบ NC( Normal Close) รูปที่ 1 ศนู ย์สง่ เสริมและพฒั นาอาชวี ศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานที่ 10 หน่วยท่ี 9 31 ช่อื งาน รเี ลย์ สอนคร้งั ที่ 1 ชม. ชือ่ วิชา งานไฟฟา้ และอเิ ลก็ ทรอนิกส์เบือ้ งต้น รหัสวิชา 20100-1005 เวลา 4 5. สงั เกตหลอดไฟติดหรือไม่……………………………………….. 6. กดสวิตช์ S1 สงั เกตหลอดไฟติดหรอื ไม่…………………………. 7. ต่อวงจรตามรูปท่ี 2 โดยใช้รีเลย์ขนาด 12 โวลต์แบบ NO (Normal Open) รปู ท่ี 2 8. สงั เกตหลอดไฟตดิ หรือไม่……………………………………….. 9. กดสวติ ช์ S1 สงั เกตหลอดไฟตดิ หรอื ไม่…………………………. 8. คาถาม 1. การตรวจสอบรีเลย์วา่ อยูใ่ นสภาพดีหรือชารุดน้นั สามารถกระทาได้โดยวธิ ใี ดจงอธิบาย ................... ............................................................................................................................. ............................................. 2. รเี ลยม์ กี ี่ชนดิ จงบอกชอ่ื ...................................................................................................................... 3. อารเ์ มเจอรค์ ือชนิ้ สว่ นใดในรีเลย์ ใช้ทาอะไร....................................................................................... ................................................................................................................................. ....................................... 9. สรปุ และวจิ ารณผ์ ล ….............................................................................................................................. ............... .................................................................................................................... .............................. 10. การประเมินผล ................................................................................................... ............................................................................................... 11. เอกสารอา้ งอิง/เอกสารคน้ คว้าเพ่มิ เติม - บุญสบื โพธศิ์ รี , ศุภโชค พานทอง, งานไฟฟ้าและอเิ ล็กทรอนกิ สเ์ บื้องต้น, สานกั พิมพ์ ศูนยส์ ง่ เสริมอาชีวะ, 2562 - บุญธรรม ภัทราจารุกุล, งานไฟฟา้ และอิเลก็ ทรอนิกส์เบอ้ื งตน้ , ซเี อ็ดยูเคชน่ั , บมจ., 2556 ศนู ยส์ ่งเสรมิ และพัฒนาอาชวี ศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 11 หนว่ ยท่ี 10 32 ช่ืองาน ระวงั อย่าให้ตกหล่นจากทส่ี งู หรือถกู นา้ สอนครั้งท่ี 1 ชม. ชื่อวิชา งานไฟฟา้ และอเิ ล็กทรอนิกส์เบอ้ื งตน้ รหสั วิชา 20100-1005 เวลา 3 ชือ่ .....................................นามสกุล............................................. สาขางาน............................/ชนั้ /กลุ่ม.............. วนั ที่............เดอื น................................พ.ศ.......................เวลา.................ชม. กาหนดสง่ งาน................................ 1. จุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม 1.1 อธบิ ายหลักการทางานของไมโครโฟนและลาโพงได้ 1.2 บอกชนดิ ของไมโครโฟนและลาโพงได้ 1.3 อธบิ ายหน้าท่ขี องไมโครโฟนและลาโพงได้ 2. สมรรถนะงาน 2.1 อธิบายโครงสรา้ งไมโครโฟนและลาโพงไดถ้ ูกตอ้ ง 2.3 บอกชนิดของไมโครโฟนและลาโพงได้ถกู ต้อง 2.2 เลอื กใช้งานไมโครโฟนและลาโพงไดต้ ามรูปแบบกาหนด 3. เคร่อื งมือ วัสดุ และอุปกรณ์ 1 เครื่อง วสั ดุ 1 ชุด 1 ชดุ 1 ชดุ เคร่ืองมอื / อุปกรณ์ 1 เค2ร.อ่ื ง 1. ไมโครโฟนแบบไดนามิก 1 ชุด 2. ไมโครโฟนแบบคอนเดนเซอร์ 1. มลั ติมเิ ตอร์ 3. ดอกลาโพง 2. สายสาหรบั ต่อวงจร 3. แหล่งจ่ายไฟฟ้ากระแสตรง 12 V 4. คาแนะนา 1. อยา่ เคาะหรือเป่าไมโครโฟนเพราะอาจทาให้ขดลวดไมโครโฟนขาดหรือชารุดได้ 2. ควรต่อลาโพงใหต้ รงเฟสกับขว้ั เครอื่ งเสียง 3. ไม่ควรใช้ลาโพงฟังเพลงท่คี ุณภาพดี ๆ มาใชก้ ับการพูดผ่าน ไมโครโฟน เพราะอาจทาใหล้ าโพงเสยี หาย 5. ขอ้ ควรระวัง ………ระวงั อยา่ ให้ตกหลน่ จากทส่ี ูงหรือถูกนา้ 6. ลาดับข้นั (การทดลอง/การปฏบิ ัตงิ าน) 1. ใหน้ กั เรยี นแบง่ เป็นกลุ่มๆ กลมุ่ ละเท่าๆ กัน 2. ให้นกั เรียนเบกิ อปุ กรณ์การทดลอง ศูนยส์ ง่ เสรมิ และพฒั นาอาชีวศึกษาภาคกลาง

ใบงานที่ 11 หนว่ ยที่ 10 33 ช่อื งาน ระวังอยา่ ใหต้ กหล่นจากทส่ี งู หรือถูกน้า สอนครงั้ ท่ี 1 ชม. ชื่อวิชา งานไฟฟา้ และอเิ ลก็ ทรอนิกสเ์ บ้อื งต้น รหัสวชิ า 20100-1005 เวลา 3 3. ใหน้ กั เรยี นอธิบายชนดิ ของไมโครโฟนที่แจกมาให้โดยวาดรูปและใสข่ ้อกาหนด ลงในตาราง ลาดับที่ รูปร่างไมโครโฟน ชนดิ ไมโครโฟน วธิ ีสงั เกตุ 4. ใหน้ ักเรียนอธิบายชนิดของลาโพงทแ่ี จกมาให้โดยวาดรูปและใส่ข้อกาหนด ลงในตาราง ลาดบั ที่ รปู ร่างลาโพง ชนิดลาโพง วธิ สี งั เกตุ ศนู ย์ส่งเสรมิ และพัฒนาอาชวี ศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 11 หน่วยที่ 10 34 ช่อื งาน ระวังอยา่ ใหต้ กหลน่ จากทีส่ งู หรือถูกน้า สอนครั้งที่ 1 ชม. ช่ือวิชา งานไฟฟา้ และอิเลก็ ทรอนิกสเ์ บื้องต้น รหสั วชิ า 20100-1005 เวลา 3 5. ใหน้ ักเรยี นอธิบายโครงสร้างลาโพง จากรูปใหโ้ ดยช่ือตามเลขทกี่ าหนด 7. คาถาม 1. ควรพูดห่างจากไมโครโฟนประมาณเท่าใด จงอธบิ าย.......................................................................... ............................................................................................................................. ............................................... 2. ถ้าใช้ลาโพงขนาดใหญต่ ่อเข้ากบั เครอ่ื งเสียงขนาดเล็กจะมีผลเสยี อย่างไร .......................................... 3. จงอธิบายวิธีการวดั ข้ัวลาโพง................................................................................... 4. จงอธบิ ายวิธีการทดสอบไมโครโฟนวา่ ใชง้ านได.้ .................................................................... 8. สรุปและวจิ ารณ์ผล ….............................................................................................................................. ............... .................................................................................................................... .............................. 9. การประเมินผล ............................................................................................... 10. เอกสารอ้างอิง/เอกสารค้นคว้าเพิม่ เติม - บญุ สืบ โพธิศ์ รี , ศภุ โชค พานทอง, งานไฟฟา้ และอิเล็กทรอนิกส์เบ้ืองต้น, สานกั พิมพ์ ศูนย์สง่ เสรมิ อาชวี ะ, 2562 - บญุ ธรรม ภัทราจารกุ ุล, งานไฟฟ้าและอเิ ล็กทรอนิกสเ์ บอื้ งตน้ , ซเี อด็ ยูเคช่ัน, บมจ., 2556 ศนู ย์ส่งเสริมและพฒั นาอาชวี ศึกษาภาคกลาง

ใบงานที่ 12 หน่วยท่ี 11 35 ชื่องาน อุปกรณส์ ารกึ่งตัวนา สอนคร้งั ที่ 1 ชม. ชื่อวิชา งานไฟฟา้ และอเิ ล็กทรอนกิ สเ์ บอ้ื งตน้ รหัสวิชา 20100-1005 เวลา 4 ชือ่ .....................................นามสกลุ ............................................. สาขางาน............................/ช้ัน/กลุ่ม.............. วนั ท.่ี ...........เดือน................................พ.ศ.......................เวลา.................ชม. กาหนดสง่ งาน................................ 1. จุดประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม 1.1 ตรวจสอบไดโอดและทรานซสิ เตอร์ได้ 1.2 เขยี นสัญลกั ษณข์ องไดโอดและทรานซสิ เตอร์ได้ 1.3 ตอ่ วงจรใช้งานไดโอดและทรานซสิ เตอร์ได้ 2. สมรรถนะงาน 2.1 ตรวจสอบไดโอดและทรานซสิ เตอร์ได้ถูกต้องตามเกณฑท์ ี่กาหนด 2.3 บอกคณุ ลักษณะของไดโอดและทรานซสิ เตอร์ไดถ้ ูกตอ้ ง 2.2 วัดค่าแรงดนั และกระแสในวงจรทรานซิสเตอร์ไดถ้ ูกตอ้ ง 3. เครอื่ งมือ วัสดุ และอปุ กรณ์ เครื่องมือ/ อุปกรณ์ วสั ดุ 1. มัลติมเิ ตอร์ 1 เครอื่ ง 1. ไดโอดเปล่งแสง สแี ดง, สีเขียว อยา่ งละ 1 ตวั 2. แหลง่ จ่ายไฟตรงปรบั ค่าได้ 1 เครอ่ื ง 3. ปากคีบสาหรบั ต่อวงจร 1 ชุด 2. ไดโอดซิลกิ อน 1N4001 1 ตวั 4. แผงทดลอง 1 ชุด 3. ทรานซิสเตอร์ 1 ตัว 4. ตวั ต้านทาน 500Ω,1kΩ, LDR อยา่ งละ 1 ตวั 5. ตวั ตา้ นทานปรับค่า 100k อย่างละ 1 ตวั 4. คาแนะนา 1. ควรเตรียมเครอื่ งมือ และอปุ กรณ์การทดลองให้พร้อมก่อนใช้งาน 2. ควรตรวจสอบมัลตมิ ิเตอร์ ใหพ้ รอ้ มในการทดสอบการทางานก่อนปฏิบัตใิ บงานจริง 5. ขอ้ ควรระวัง …ทดลองด้วยความไม่ประมาท ใชเ้ ครือ่ งมือดว้ ยความระมดั ระวงั .... 6. ลาดับขั้น (การทดลอง/การปฏบิ ัติงาน) 1. ใหน้ ักเรยี นแบง่ เป็นกล่มุ ๆ กลุม่ ละเท่าๆ กนั 2. ใหน้ กั เรยี นเบกิ อุปกรณ์การทดลอง 3. ใหน้ กั เรยี นตรวจสอบหาขวั้ แบตเตอรภี่ ายในโอหม์ มเิ ตอร์ก่อนการวัดอปุ กรณ์สารก่งึ ตวั นาโดยชว่ ยกนั หา ขัว้ ต่อแรงดันแบตเตอรข่ี องโอหม์ มเิ ตอร์ ทาการตั้งมลั ตมิ ิเตอร์ตัวหนึง่ ในยา่ นวดั โอห์มและอีกตวั ต้ังย่านวดั โวลต์ เพอ่ื วัดแรงดนั ดงั รูปที่ 1 ถา้ เข็มตีกลับ แสดงวา่ แรงดันแบตเตอรีภ่ ายในโอห์มมิเตอรส์ ลบั กับขว้ั ต่อสายวดั ให้สลบั สายวัด ศนู ย์ส่งเสริมและพฒั นาอาชีวศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 12 หนว่ ยท่ี 11 36 ช่ืองาน อุปกรณ์สารกงึ่ ตวั นา สอนครง้ั ท่ี 1 ชม. ชอ่ื วิชา งานไฟฟ้าและอเิ ล็กทรอนกิ ส์เบอื้ งต้น รหัสวชิ า 20100-1005 เวลา 4 รปู ที่ 1 ถ้าเขม็ ตีกลับแสดงว่าแรงดันแบตเตอรี่ภายในโอห์มมิเตอร์สลับกับข้วั ต่อสายวัดใหส้ ลับสายวดั 4. จากการทดสอบ ถ้าต่อขั้วตรงกัน เขม็ ของโวลตม์ ิเตอร์ตกี ลบั หรือไม่ …………… จากการวัด แสดงว่า - ขั้วบวกของสายวัดเป็นขว้ั ………. ของแบตเตอรภี่ ายในโอห์มมิเตอร์ - ขวั้ ลบของสายวดั เปน็ ขั้ว ………. ของแบตเตอรีภ่ ายใน 5. ปรับคา่ ย่านวดั ความต้านทาน และอ่านค่าแรงดนั ไฟฟ้าในแต่ละย่านวัด บันทกึ ลงในตารางที่ 1 6. ใหน้ ักศกึ ษาแตล่ ะกลมุ่ พจิ ารณาการตรวจสอบไดโอด จะเหน็ ว่าด้านหน่งึ ของตวั ไดโอดมีการคาดแถบ สี เงนิ (ขาว หรอื แดง) ไว้ ซึ่งส่วนใหญจ่ ะเป็น คาโถด และอีกด้านจะเป็น อาโนด 7. ตรวจสอบไดโอดโดยต้งั ยา่ นวัด R x1 แล้วต่อวัดไดโอด โดยใหท้ าการวัด 2 ครงั้ ด้วยการสลบั สายวัด ถา้ เขม็ มิเตอร์จะขนึ้ สูงมาก 1 ครงั้ และขึ้นน้อยหรือไม่ขน้ึ เลยอีก 1 คร้งั แสดงว่าไดโอดใช้งานได้ โดยขาท่ีต่อกบั ข้วั บวกของแบตเตอรีภ่ ายในโอห์มมเิ ตอร์จะเป็นขาอาโนดและขาทตี่ ่อขว้ั ลบของแบตเตอรภี่ ายในจะเปน็ ขาคาโถด แตถ่ า้ เข็มข้ึนสูงท้งั สองครัง้ แสดงวา่ ไดโอดลัดวงจร หรอื มีกระแสรัว่ ไหลสูงหรอื ถ้าเข็มไม่ข้ึนท้ังสองคร้งั แสดงว่า ไดโอดขาดวงจร 8. ให้นักเรยี นฝึกวัดการไบอัสไดโอดต่อวงจรให้ไดโอดได้รบั ไบอัสตรงดังรปู ท่ี 2 แลว้ ทาการวดั คา่ กระแส แรงดันท่ตี กคร่อมไดโอดและแรงดนั ตกคร่อมตวั ต้านทาน ในตารางที่ 2 ศนู ยส์ ่งเสรมิ และพัฒนาอาชวี ศึกษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 12 หน่วยท่ี 11 37 ช่ืองาน อุปกรณส์ ารกึ่งตวั นา สอนคร้งั ที่ 1 ชม. ช่อื วิชา งานไฟฟา้ และอิเลก็ ทรอนิกส์เบือ้ งตน้ รหัสวิชา 20100-1005 เวลา 4 รปู ท่ี 2 ตารางท่ี 2 9. เมื่อไดโอดได้รับไบอัสกลับ จะมีกระแสไหล (มาก/น้อย) และแรงดันตกคร่อมไดโอดจะมีคา่ ประมาณ ……….........V แตเ่ ม่อื ไดโอดไดร้ ับไบอสั กลับจะมกี ระแสไหล (มาก/น้อย) และมีแรงดนั ตกครอ่ ม ไดโอด ใกลเ้ คยี งกับ…………… V 10. ให้นักศึกษาทดลองการใช้งานไดโอดเปล่งแสง (LED) โดยต่อวงจรดงั รปู ที่ 3 ใช้ LED สีแดง (ระวังข้วั ของ LED ดว้ ย) รปู ที่ 3 11. สงั เกตวา่ LED มมี สี ถานะคอื ………… ทาการวดั แรงดัน LED ตามรูป แรงดันตกคร่อม LED = …….. V กระแส = ……… mA 12. ทดลองปรบั ลดแรงดันแหล่งจ่ายไฟลง สงั เกตวา่ ความสว่างของ LED เป็นเชน่ ไรอธบิ าย.......……… 13. ทาการเพ่ิมแรงดัน (ดูกระแสอยา่ ใหเ้ กนิ 20 mA) สงั เกตวา่ ความสว่างของ LED ว่า แปรตามคา่ กระแสทไ่ี หลผ่าน อย่าง ไร…………………......... แรงดันตกคร่อม LED จะคงทีป่ ระมาณ…………..V ศนู ย์สง่ เสริมและพฒั นาอาชีวศึกษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 12 หนว่ ยที่ 11 38 ชื่องาน อุปกรณส์ ารกึง่ ตวั นา สอนครงั้ ท่ี 1 ชม. ชอ่ื วิชา งานไฟฟ้าและอิเลก็ ทรอนกิ ส์เบื้องตน้ รหัสวชิ า 20100-1005 เวลา 4 14. ตอ่ วงจรโดยใช้ LED สองตวั สีเขียว และสแี ดง ดงั รูปท่ี 4 LED รปู ท่ี 4 15. ตอ่ ข้ัว A เข้ากับไฟบวกของแหล่งจ่ายไฟและต่อขัว้ B เขา้ กับข้วั ลบของแหล่ง จา่ ยไฟ สังเกตวา่ LED สีใดสวา่ ง …………………. 16. ลองสลับข้วั A และขัว้ B สงั เกตวา่ LED สีใดสวา่ ง 7. คาถาม 1. นักศึกษาคดิ ว่าสามารถนาวงจรน้ไี ปใช้ประโยชน์อย่างไร ............................................................................................................................. .................................................... ................................................................................................................................................................................ 8. สรปุ และวจิ ารณ์ผล ….............................................................................................................................. ............... .................................................................................................................... .............................. 9. การประเมินผล .................ประเมินด้วยแบบประเมิน........................................ ............................................................................................... 10. เอกสารอ้างอิง/เอกสารคน้ คว้าเพมิ่ เติม - บุญสืบ โพธิศ์ รี , ศภุ โชค พานทอง, งานไฟฟา้ และอิเลก็ ทรอนกิ สเ์ บื้องตน้ , สานกั พิมพ์ ศูนย์สง่ เสริมอาชวี ะ, 2562 - บญุ ธรรม ภัทราจารกุ ุล, งานไฟฟ้าและอเิ ลก็ ทรอนิกส์เบอ้ื งต้น, ซีเอด็ ยูเคชัน่ , บมจ., 2556 ศูนยส์ ่งเสรมิ และพัฒนาอาชวี ศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานที่ 13 หน่วยท่ี 12 39 ชอื่ งาน เทคนคิ การบดั กรีและการประกอบวงจรอิเลก็ ทรอนกิ ส์ สอนครง้ั ที่ 1 ชม. ชอ่ื วิชา งานไฟฟ้ าและอเิ ลก็ ทรอนิกสเ์ บอื ้ งต้น รหัสวชิ า 20100-1005 เวลา 4 ชือ่ .....................................นามสกุล............................................. สาขางาน............................/ช้ัน/กลุ่ม.............. วันที.่ ...........เดอื น................................พ.ศ.......................เวลา.................ชม. กาหนดสง่ งาน................................ 1. จุดประสงคเ์ ชิงพฤตกิ รรม 1.1 มที ักษะในการบดั กรแี ผ่นวงจรพิมพ์ 1.2 ประกอบวงจรอิเลก็ ทรอนิกส์ลงแผน่ วงจรพมิ พ์ได้ 1.3 ฝกึ การสรา้ งแผน่ วงจรพิมพ์ดว้ ยตวั เองได้ 2. สมรรถนะงาน 2.1 บอกขัน้ ตอนการบัดกรีทถ่ี ูกต้องตามขน้ั ตอนได้ 2.2 อธบิ ายการประกอบวงจรอเิ ล็กทรอนิกส์ลงแผ่นวงจรพมิ พ์ได้ถูกต้อง 2.3 อธบิ ายขน้ั ตอนในการบัดกรีแผ่นวงจรพมิ พ์ ได้ถกู ต้อง 3. เครอื่ งมือ วัสดุ และอุปกรณ์ เครอ่ื งมือ/ อุปกรณ์ วสั ดุ 1. มัลติมเิ ตอร์ 1 เคร่ือง 1. ตะก่วั บัดกรี 1 ฟตุ 2. แผ่นวงจรพมิ พ์อเนกประสงค์ 1 ตวั 2. สายสาหรับต่อวงจร 1 ชดุ 3. แผ่นวงจรพิมพ์เปลา่ 1 ตวั 3. มีดคทั เตอร์ 1 ดา้ ม 4. สีนา้ มนั หรอื ปากกาเคมี 1 ดา้ ม 5. ท่ีดดู ตะกวั่ 1 ตวั 6. หวั แร้งบดั กรี 1 ตวั 4. คาแนะนา 1. เตรียมทีด่ ูดตะก่วั สีน้ามันหรอื ปากกาเคมี มดี คัทเตอร์ ใหพ้ ร้อม 2. ควรตรวจสอบหวั แร้งบดั กรี เพื่อทดสอบการทางานก่อนปฏิบัติใบงานจริง 5. ข้อควรระวัง ………ทางานบดั กรีดว้ ยความไม่ประมาท 6. ลาดบั ขั้น (การทดลอง/การปฏบิ ัติงาน) 1. ทางานบัดกรตี วั อักษรโดยวาดโครงตัวอกั ษรตามชือ่ ของนักเรียนในลักษณะดังรูป ลงบนกระดาษแข็ง ศูนย์ส่งเสรมิ และพฒั นาอาชีวศึกษาภาคกลาง

ใบงานที่ 13 หน่วยท่ี 12 40 ชื่องาน เทคนคิ การบดั กรีและการประกอบวงจรอเิ ลก็ ทรอนิกส์ สอนคร้งั ที่ 1 ชม. ช่อื วิชา งานไฟฟ้ าและอเิ ลก็ ทรอนกิ สเ์ บอื ้ งต้น รหสั วิชา 20100-1005 เวลา 4 2. ใช้คมี ตัด ตัดและปอกฉนวนของสายไฟใหเ้ หลือเฉพาะเส้นลวดทองแดงภายใน 3. ใชค้ ีมจบั ปากยาวดดั ลวดทองแดงตามแบบ โดยแบ่งเป็นโครงลวด 2 เส้น และส่วนของตวั อักษร 4. วางตวั อักษรเข้ากับโครงลวดบนกระดาษแข็งท่ใี ช้เปน็ แบบ 5. ใชห้ วั แร้งและตะก่ัวทาการบดั กรีตามจุดต่อตา่ ง ๆ ตามวิธที ถ่ี กู ตอ้ งจนเสรจ็ ส้ิน โดยใหค้ วามร้อนแก่ ชนิ้ งานทง้ั สองด้วยหวั แรง้ เม่อื ชน้ิ งานร้อนไดท้ จ่ี ึงทาการจ่าย ตะก่วั บัดกรีเข้าทต่ี ัวชิ้นงาน จากนัน้ เมอ่ื ตะกว่ั ไหล รวมไปยงั จดุ บดั กรีในปรมิ าณพอเหมาะแล้วจงึ ค่อยถอนตะกว่ั บดั กรแี ละหัวแร้งออกจากงานตามลาดบั 6. ตรวจสอบจดุ ที่บัดกรี โดยจดุ บดั กรีท่ดี ีจะตอ้ งเรียบและเปน็ มันวาว 7. งานประกอบวงจรอิเล็กทรอนิกสด์ ้วยแผ่นวงจรพมิ พ์ท่ีทาขึ้นเอง คณุ สมบตั ขิ องวงจร ใช้หรห่ี ลอดไฟไสข้ นาดสงู สดุ 1000 Wโดยปรบั ทคี่ ่าตวั ต้านทานVR1 การทางานของวงจร จะใช้การควบคุมแรงดนั ไฟฟ้าทจี่ ่ายใหโ้ หลด ด้วยไตรแอค โดย R2, R2 และ VR1 จะต่อร่วมกับ C1 C2 เพื่อเลื่อนเฟสในการทรกิ ไตรแอค ส่วน R1 จะช่วยลดกระแสทริกทีจ่ ะไหลผา่ นไดแอค เมอ่ื ปรับVR1 จะทาให้มุมในการทริกให้ไตรแอคนากระแสเปล่ยี นไป จึงทาใหแ้ รงดนั ทจี่ ่ายให้โหลดเปลี่ยนไปตามตาแหน่ง การทรกิ ของสญั ญาณ ศูนย์สง่ เสรมิ และพัฒนาอาชีวศึกษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 13 หนว่ ยที่ 12 41 ช่ืองาน เทคนคิ การบดั กรีและการประกอบวงจรอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ สอนครั้งท่ี 1 ชม. ชอื่ วิชา งานไฟฟ้ าและอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์เบอื ้ งต้น รหัสวชิ า 20100-1005 เวลา 4 ขั้นตอนการปฏบิ ัตงิ าน 8. ตดั แผน่ วงจรพมิ พ์ขนาด กว้าง 1.5 นว้ิ ยาว 2 น้วิ ตามรปู 9. ใชก้ ระดาษไขลอกลายวงจรในแนวเต้นตามรปู (อาจปรับขนาดเตน้ ตามความ เหมาะสม)จากน้นั นาไปวาด ลงบนแผ่นวงจรพิมพ์ด้านทเ่ี ป็นทองแดงโดยใช้กระดาษ ลอกลาย 10. ใชต้ ะปูตอกในจุดทต่ี อ้ งเจาะรู 11. ใช้หมึกสีน้ามนั หรือปากเคมี ระบายเส้นลายวงจรพิมพ์จนครบทุกเส้น 12. ทิ้งไวใหห้ มึกแหง้ แลว้ จึงนาไปกดั 13. เมื่อกัดลายเสรจ็ ให้ลา้ งสอี อก แลว้ ทาความสะอาด จากนั้นทาดว้ ยนา้ ยาเคลือบลายวงจรหรือยางสน ผสมทนิ เนอร์ 14. เจาะรูตามตาแหนง่ ท่ีกาหนดไว้ 15. ใส่อปุ กรณ์ตามตาแหน่งดังรูป 16. ทาการบัดกร แลว้ ตอ่ สาย 17. ตรวจสอบใหแ้ น่ใจอีกคร้ัง จากนน้ั ลองต่อทดสอบใช้งานจรง ขอ้ ควรระวังในการทางาน 1. การระบายต้องระบายให้ทบึ ไมเ่ ช่นนนั้ ลายทองแดงทีก่ ัดอาจไม่สมบูรณ์ 2. หลงั จากกดั เสรจ็ แล้ว ควรตรวจสอบลายทองแดงอกี ครงั้ ระวังอยา่ ใหม้ ีเส้นทองแดงท่ี ไม่ต้องการ มิฉะนนั้ วงจรอาจเสยี หายได้ 3. การเจาะรูต้องเสือกขนาดดอกสว่านตามขนาดขาของอปุ กรณ์ 4. การลงอปุ กรณ์ท่ีมขี ัว้ หรือหลายขาด ตอ้ งระวังอย่าใหผ้ ิดพลาด มิฉะนน้ั อปุ กรณ์หรือวงจร อาจเสยี หายได้ 5. กอ่ นทดลองวงจรควรให้อาจารยผ์ ู้สอนตรวจสอบใหแ้ นใ่ จอีกครงั้ และควรกระทาดว้ ย ความระมดั ระวัง 6. วงจรน้ไี มส่ ามารถหร่ีหลอดฟลูออเรสเซนต์ใด้ 7. คาถาม 1. จงบอกชนิดของแผ่นวงจรพิมพ์.............................................................................................................. 2. จงบอกขัน้ ตอนการบัดกรีอุปกรณล์ งแผน่ วงจรพิมพ์ทง้ั 4 ขั้นตอนโดยละเอยี ด ....................................... ................................................................................................................................................................................ .................................................................................................................................................................... .......... 3. เมอ่ื ปลายหวั แร้งสกปรกตอ้ ง กระทาอยา่ งไร จงอธบิ าย............................................................................ .................................................................................................................................................... ............................ 4. จงบอกชนิดของแผ่นวงจรพมิ พ์เอนกประสงค์........................................................................................... ................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................... ........................... ศนู ย์สง่ เสริมและพฒั นาอาชีวศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 13 หนว่ ยท่ี 12 42 ชอื่ งาน เทคนคิ การบดั กรีและการประกอบวงจรอเิ ลก็ ทรอนิกส์ สอนคร้งั ท่ี 1 ชม. ชอื่ วิชา งานไฟฟ้ าและอิเลก็ ทรอนกิ ส์เบอื ้ งต้น รหัสวิชา 20100-1005 เวลา 4 8. สรปุ และวิจารณผ์ ล ….............................................................................................................................. ............... .................................................................................................................... .............................. 9. การประเมินผล .................ประเมนิ ดว้ ยแบบประเมนิ ........................................ ............................................................................................... 10. เอกสารอ้างอิง/เอกสารค้นควา้ เพ่มิ เติม - บญุ สืบ โพธศิ์ รี , ศุภโชค พานทอง, งานไฟฟ้าและอิเลก็ ทรอนกิ สเ์ บื้องตน้ , สานักพิมพ์ ศูนยส์ ง่ เสริมอาชวี ะ, 2562 - บุญธรรม ภัทราจารกุ ุล, งานไฟฟา้ และอิเล็กทรอนิกสเ์ บ้ืองต้น, ซีเอ็ดยเู คชน่ั , บมจ., 2556 ศนู ย์ส่งเสรมิ และพัฒนาอาชวี ศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานที่ 14 หน่วยท่ี 13 43 ชือ่ งาน การควบคมุ มอเตอร์ สอนครั้งท่ี 14 ชม. ชือ่ วิชา งานไฟฟา้ และอิเล็กทรอนกิ ส์เบอ้ื งต้น รหัสวชิ า 20100-1005 เวลา 4 ชื่อ.....................................นามสกลุ ............................................. สาขางาน............................/ชนั้ /กล่มุ .............. วันที่............เดือน................................พ.ศ.......................เวลา.................ชม. กาหนดส่งงาน................................ 1. จุดประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม 1.1 บอกชนดิ ของมอเตอร์ได้ 1.2 อธบิ ายหลักการทางานของมอเตอรไ์ ด้ 1.3 บอกวธิ กี ารควบคุมมอเตอร์ข้ันตน้ ได้ 2. สมรรถนะงาน 2.1 บอกชนดิ ของมอเตอร์แต่ละแบบไดถ้ ูกต้องตามกาหนด 2.2 บอกสว่ นประกอบของมอเตอรก์ ระแสตรงไดถ้ ูกตอ้ งตามรูปแบบกาหนด 2.3 อธิบายวิธกี ารควบคมุ มอเตอร์ขั้นต้นได้ถูกต้อง 3. เครอ่ื งมือ วสั ดุ และอุปกรณ์ เครอ่ื งมอื / อุปกรณ์ วัสดุ 1 ตวั 1 ตวั 1. ไขควง 1 ตวั 1. มอเตอร์ของเลน่ 2. แหล่งจ่ายไฟตรงหรือถา่ นไฟฉาย 2 ก้อน 2. มอเตอร์จักรไฟสลับ 3. สายปากคบี 4 เส้น 4. คาแนะนา 1. ควรเสียบสายทดลองไฟ กบั มอเตอร์ไฟฟ้าเม่ือพร้อมทางานเท่านั้น 2. ควรตรวจสอบมอเตอร์ไฟฟ้า วา่ พร้อมใชง้ านหรือไมก่ ่อนการทดลองทกุ คร้งั 5. ขอ้ ควรระวัง การทดลองมอเตอรใ์ ชก้ ับแรงดันไฟฟ้าสูง 220 V ใชง้ านด้วยความระมดั ระวงั 6. ลาดับข้นั (การทดลอง/การปฏิบัติงาน) 1. ใหน้ ักเรยี นแบง่ เป็นกลมุ่ ๆ กลมุ่ ละเท่าๆ กัน 2. ใหน้ กั เรยี นเบิกอุปกรณ์การทดลอง 3. ให้นักเรียนการฝกึ ถอดประกอบมอเตอรไ์ ฟฟา้ กระแสตรง ตามรูปท่ี 1 รูปท่ี 1 ศูนย์ส่งเสรมิ และพัฒนาอาชีวศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 14 หนว่ ยท่ี 13 44 ชอ่ื งาน การควบคมุ มอเตอร์ สอนครงั้ ท่ี 14 ชม. ชื่อวิชา งานไฟฟ้าและอิเล็กทรอนกิ สเ์ บ้อื งต้น รหัสวชิ า 20100-1005 เวลา 4 - ให้นกั ศึกษาใชไ้ ขควงปลายแหลม เชน่ ไขควงตรวจไฟ แกะส่วนที่ยึดโครงมอเตอร์ออก - ถอดชน้ิ สว่ นของมอเตอรอ์ อกมาพิจารณา และบนั ทกึ ว่าได้เห็นช้ินส่วนภายในอะไรบา้ ง โดยบอก ลักษณะหรือวาดภาพรวมทั้งบอกหน้าที่ของสว่ นตา่ ง ๆ แลว้ บนั ทึกผล ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 4. จงใส่ชือ่ ของโครงสร้างภายในของมอเตอร์ ศูนย์สง่ เสรมิ และพัฒนาอาชวี ศึกษาภาคกลาง

ใบงานที่ 14 หนว่ ยที่ 13 45 ชือ่ งาน การควบคมุ มอเตอร์ สอนครั้งท่ี 14 ชม. ชือ่ วิชา งานไฟฟ้าและอิเล็กทรอนกิ สเ์ บื้องต้น รหสั วชิ า 20100-1005 เวลา 4 4. การควบคุมมอเตอร์ไฟฟา้ กระแสตรง - ใหน้ กั ศึกษาแตล่ ะกลมุ่ จ่ายไฟเลย้ี งใหแ้ ก่มอเตอร์ดว้ ยแหล่งจา่ ยไฟหรือถ่านไฟฉายโดยใชแ้ รงดันไฟทตี่ ่า กวา่ อตั ราของแรงดันไฟของมอเตอร์ดูวา่ ความเรว็ ของมอเตอร์เป็นอยา่ งไร - จากนน้ั ใหล้ องปรบั เพมิ่ แรงดันไฟจนถึงแรงดนั สงู สุดของมอเตอร์ แล้วสังเกตวา่ ความเร็วของมอเตอร์ เปลี่ยน แปลงอยา่ ง ไร............................................................................................................................. ......... - สรุปการทดลองวา่ ความเร็วของมอเตอร์ มีความสมั พนั ธ์กบั แรงดันไฟฟ้าทีจ่ ่ายให้แก่ตวั มอเตอรอ์ ย่างไร ............................................................................................................................. .......... - ลองสลับข้ัวแรงดันไฟของมอเตอร์ ดวู ่ามอเตอรม์ ีทิศทางการหมนุ อย่างไรบันทึกผล ........................................................................................................................................................................ ...... 7. คาถาม 1. การควบคุมมอเตอร์สามารถควบคุมอยา่ งไรจงอธิบาย ........................................................................ 2. มอเตอร์ไม่ใช้แปรงถ่านเรียกวา่ ...................................................................................... 3. มอเตอรไ์ ฟฟา้ แบง่ ออกตามการใชข้ องกระแสไฟฟา้ ได้ ..........ชนดิ ไดแ้ ก.่ ............................................. ............................................................................................................................. ................................................ ...................................................................................... 8. สรุปและวจิ ารณผ์ ล ….............................................................................................................................. ............... .................................................................................................................... .............................. 9. การประเมนิ ผล .................ประเมนิ ด้วยแบบประเมนิ ........................................ ............................................................................................... 10. เอกสารอ้างอิง/เอกสารคน้ คว้าเพม่ิ เตมิ - บญุ สบื โพธศิ์ รี , ศุภโชค พานทอง, งานไฟฟ้าและอเิ ล็กทรอนิกสเ์ บื้องตน้ , สานกั พิมพ์ ศูนยส์ ง่ เสริมอาชีวะ, 2562 - บุญธรรม ภทั ราจารกุ ุล, งานไฟฟา้ และอเิ ล็กทรอนิกส์เบอื้ งตน้ , ซเี อ็ดยูเคชัน่ , บมจ., 2556 ศูนยส์ ่งเสรมิ และพฒั นาอาชีวศึกษาภาคกลาง

ใบงานท่ี 15 46 ช่อื งาน เคร่อื งมอื วัดและทดสอบ หน่วยที่ 14 ช่อื วิชา งานไฟฟ้าและอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์เบอื้ งตน้ รหสั วิชา 20100-1005 สอนครัง้ ท่ี 15-17 เวลา 9 ชม. ชอื่ .....................................นามสกุล............................................. สาขางาน............................/ช้นั /กลมุ่ .............. วันท.่ี ...........เดือน................................พ.ศ.......................เวลา.................ชม. กาหนดส่งงาน................................ 1. จดุ ประสงค์เชิงพฤติกรรม 1.1 บอกส่วนประกอบและปุ่มใช้งานของมัลตมิ ิเตอร์ได้ 1.2 ใชม้ ัลตมิ ิเตอร์ในการวัดขนาดทางไฟฟา้ ได้ 1.3. บอกส่วนประกอบและปุ่มใชง้ านของฟังกชั่นเจนเนอเรเตอร์ได้ 1.4. สามารถใช้งานฟงั กชั่นเจนเนอเรเตอร์ได้ 1.5. บอกส่วนประกอบและปุ่มใชง้ านของออสซลิ โลสโคปได้ 1.6. สามารถใชอ้ อสซลิ โลสโคปในการวดั ขนาดและสญั ญาณทางไฟฟา้ ได้ 2. สมรรถนะงาน 2.1 อธบิ ายสว่ นประกอบและปุ่มใช้งานของมลั ตมิ ิเตอรไ์ ด้ถูกต้อง 2.2 อธิบายวิธีการใช้มลั ติมิเตอรว์ ัดกระแสไฟฟา้ ได้ตามรปู แบบกาหนด 2.3 บอกหน้าท่ีปุม่ ใช้งานของเครื่องกาเนิดสญั ญาณไฟฟ้าได้ถูกต้อง 2.4 อธิบายการใชง้ านเครื่องกาเนิดสญั ญาณไฟฟ้าได้ถูกต้อง 2.5 บอกหน้าท่ีปมุ่ ใช้งานของออสซลิ โลสโคปได้ถกู ต้อง 2.6 บอกวธิ กี ารใช้ออสซิลโลสโคปวัดค่าของสญั ญาณไฟฟ้าได้ถกู ต้อง 3. เคร่อื งมือ วัสดุ และอปุ กรณ์ เคร่ืองมือ/ อปุ กรณ์ 1 เครอื่ ง วัสดุ 1 ตวั 1 ชดุ 1 ตวั 1. มัลติมเิ ตอร์ 1 เครอ่ื ง 1. R ขนาด1kΩ, 2kΩ อย่างละ 1 ตวั 2. สายสาหรบั ต่อวงจร 1 ชดุ 2. R ขนาด10kΩ, 20kΩ อย่างละ 1 ตวั 3. แหลง่ จา่ ยไฟฟา้ กระแสตรง 1 เครอ่ื ง 3. R ขนาด100kΩ, 1MΩ อย่างละ 4. แผงทดลอง 1 เครอื่ ง 4. R ขนาด10MΩ อย่างละ 1 ตวั 5. เครื่องกาเนดิ สญั ญาณ 6. ออสซลิ โลสโคป 5. ตวั เกบ็ ประจขุ นาด 0.1μF 4. คาแนะนา 1. ควรเครอื่ งมือวดั เมื่อต่อวงจรและจา่ ยไฟ พร้อมทางานเท่าน้นั 2. ควรวดั ขว้ั ให้ถูกต้องและระมัดระวงั เพ่ือทดสอบการทางานก่อนปฏบิ ตั ิใบงานจรงิ 3. เม่ือเสรจ็ งานเกบ็ อุปกรณ์ใหเ้ รียบร้อย 5. ขอ้ ควรระวัง ……………………………… ศูนย์สง่ เสริมและพฒั นาอาชวี ศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานที่ 15 47 ชอ่ื งาน เครอื่ งมอื วัดและทดสอบ หน่วยท่ี 14 ชอ่ื วิชา งานไฟฟ้าและอิเล็กทรอนกิ ส์เบื้องตน้ รหัสวิชา 20100-1005 สอนครง้ั ที่ 15-17 เวลา 9 ชม. 6. ลาดับขัน้ (การทดลอง/การปฏิบัตงิ าน) 6.1 ให้นักเรยี นแบ่งเป็นกลมุ่ ๆ กลุม่ ละเท่าๆ กัน 6.2 ใหน้ กั เรียนเบกิ อุปกรณก์ ารทดลอง 6.3 ให้นกั เรยี นทดลองวัดแรงดันและกระแสในวงจรไฟตรงดว้ ย มัลตมิ ิเตอร์โดยต่อวงจรตามรปู ที่ 1 รูปท่ี 1 6.4 ใช้มัลตมิ ิเตอร์ตั้งย่านวดั DC mA วดั กระแส I1, I2 และ I3 ของวงจร บันทกึ คา่ กระแสลงในชอ่ งว่าง I1 = ……….. mA. I2 = ……….. mA. I3 = ……….. mA. 6.5 ใชม้ ัลติมเิ ตอรต์ ั้งย่านวดั DCV วัดแรงดันทต่ี กคร่อมตัวต้านแต่ละตัวและแรงดนั ท่จี ุด A - B บันทกึ ดา่ ลง ในตารางที่ 1 ตารางที่ 1 6.6 ใหน้ กั เรยี นทาการวัดแรงดันไฟตรงด้วยมัลตมิ เิ ตอร์ เทียบกบั ออสซิลโลสโคป โดยต่อวงจรดงั รูปท่ี 2 โดย ใช้ R1 และ R2 คา่ เท่าๆ กนั รปู ท่ี 2 ศูนยส์ ่งเสรมิ และพัฒนาอาชวี ศกึ ษาภาคกลาง

ใบงานที่ 15 48 ชื่องาน เคร่ืองมือวดั และทดสอบ หนว่ ยที่ 14 ชอ่ื วิชา งานไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกสเ์ บ้ืองตน้ รหัสวิชา 20100-1005 สอนครัง้ ท่ี 15-17 เวลา 9 ชม. 6.7 ใชม้ ัลตมิ ิเตอร์ และออสซิลโลสโคป วดั แรงดนั ทีต่ กครอ่ ม R2 แลว้ บนั ทึกดา่ ลงในตารางที่ 2 ตารางที่ 2 6.8 เปลย่ี นดา่ R1 และ R2 ตามคา่ R ในตาราง แลว้ ทาการวัดแรงดนั ดว้ ยมลั ติมิเตอร์เทียบกบั ออสซลิ โลสโคปอีกคร้ัง บันทึกค่าแรงดัน ลงในช่อง ค่า R ทตี่ รงกนั 6.9 คา่ แรงดันที่ถูกต้องควรมีค่าเป็นครึ่งหน่งึ ของแรงดนั แหล่งจ่าย (ในท่นี ี้ = 5 V) ค่าท่วี ัดดว้ ยมัลติมเิ ตอร์ และออสซลิ โลสโคปคา่ ใดถูกต้องกว่ากัน เหตใุ ดจงึ เป็นจงอธิบาย....................................................................... ......................................................................................................................................................... ................ .................................................................................................................. ........................................ 6.10 ทาการวัดแรงดนั ไฟสลบั และความถี่ ดว้ ยออสซิลโลสโคป รปู ท่ี 3 6.11 ตอ่ วงจรดังรูปท่ี 3 โดยใช้ฟังก์ชั่นเจนเนอเรเตอร์ เป็นแหลง่ จ่ายสญั ญาณ ตั้งแหล่งจ่ายสญั ญาณ รูป ชายน์ท่คี วามถี่ 1 kHz คา่ 600 mVp-p ใช้ออสซลิ โลสโคป วดั สญั ญาณเอาทพ์ ุต Vo ทาการปรบั ค่า VOLTS/DIV และ TIMES/DIV จนเห็นรูปสัญญาณบนจอภาพ ออสซิลโลสโคป (ปุ่ม VARIABLE ควรอย่ทู ตี่ าแหนง่ CAL.) - ค่า VOLTS / DIV = ....................................VOLTS /DIV - คา่ TIMES / DIV = ....................................mS/DIV วาดรปู สญั ญาณในชอ่ งตารางท่ี 3 ศนู ยส์ ่งเสรมิ และพฒั นาอาชีวศึกษาภาคกลาง

ใบงานที่ 15 49 ช่อื งาน เครอื่ งมือวดั และทดสอบ หนว่ ยที่ 14 ชอ่ื วิชา งานไฟฟ้าและอิเลก็ ทรอนิกส์เบื้องตน้ รหสั วชิ า 20100-1005 สอนคร้งั ท่ี 15-17 เวลา 9 ชม. ตารางท่ี 3 6.12 จานวนชอ่ งทางแนวตง้ั ที่เกดิ สัญญาณทั้งลูก = ............................... ชอ่ ง ค่าแรงดัน Vp-p = จานวนชอ่ ง X คา่ VOLTS/ชอ่ ง =............................... X............................... = ............................... Vp-p หมายเหตุ Vp-p คือ แรงดนั จากยอดสญั ญาณด้านบวกถึงยอดด้านลบ (Volt Peak to Peak) 6.13 จานวนช่องทางแนวนอนของสญั ญาณ 1 ลกู = .............................. ช่อง คาบเวลา = จานวนชอ่ ง X คา่ TIMES/ช่อง = ...................... X .............................. = .............................. mS คา่ ความถี่ = 1 . ค่าคาบเวลา (mS) = kHz 6.14 การวัดสัญญาณไฟฟา้ ด้วยโวลตม์ เิ ตอร์ เปรียบเทียบกับออสซิลโลสโคป - ตัง้ คา่ ฟังก์ช่ันเจนเนอเรเตอร์รูปซายนท์ ี่ 1 kHz Attenuator = 0 dB - ใชม้ ัลตมิ ิเตอรย์ ่านวัด 10 VAC วัดขวั้ เอาท์พุตของฟังก์ชันเจนเนอเรเตอร์ดังรปู ที่ 4 รูปที่ 4 ศูนย์สง่ เสรมิ และพัฒนาอาชีวศึกษาภาคกลาง

ใบงานที่ 15 50 ช่อื งาน เครอ่ื งมือวดั และทดสอบ หน่วยที่ 14 ชอื่ วิชา งานไฟฟ้าและอเิ ลก็ ทรอนิกส์เบื้องตน้ รหสั วชิ า 20100-1005 สอนครง้ั ที่ 15-17 เวลา 9 ชม. - ปรับ Amplitude ของสญั ญาณ จนมเิ ตอร์อ่านค่าได้ 1 โวลต์ เปลยี่ นการวดั จาก มิ'ลตมิ เิ ตอร์ เป็น ออสซลิ โลสัโคป - อา่ นคา่ สัญญาณได้ =……………………Vp-p - ลองปรบั คา่ Attenuator ไปท่ี - 40 dB - อ่านคา่ สัญญาณจากออสซิลโลสโคปได้ =……………………Vp-p - ใช้มลั ตมิ เิ ตอรว์ ัดแรงดัน Vo = ……………………………………………………. ต่อวงจรดงั รปู ที่ 5 โดยใชส้ ญั ญาณรปู ล่เี หลยี่ ม ขนาด 2 Vp-p ความถี่ 1 kHz รูปท่ี 5 - วาดรูปสัญญาณในชอ่ งตารางที่ 4 ตารางที่ 4 6.15 เมอ่ื ใชม้ ัลติมิเตอร์วดั เหน็ รูปสญั ญาณหรือไม่ ....................................เพราะเหตใุ ดจงอธบิ าย ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ศูนยส์ ่งเสรมิ และพัฒนาอาชวี ศึกษาภาคกลาง