ไม่ว่าสิ่งแวดล้อมจะอยู่ในรูปแบบไหน ก็ล้วนก่อให้เกิดประโยชน์และโทษต่อสิ่งมีชีวิตบนโลกได้ทั้งสิ้น มาดูกันว่าความสำคัญของสิ่งแวดล้อมต่อสิ่งมีชีวิตนั้นมีอะไรบ้าง
1. สิ่งแวดล้อมทางกายภาพหรือสิ่งแวดล้อมที่ไม่มีชีวิต มีความสำคัญต่อสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ในสิ่งแวดล้อมนั้น เช่น น้ำใช้เพื่อการบริโภค และเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์น้ำ อากาศใช้เพื่อการหายใจของมนุษย์และสัตว์ ดินเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสิ่งมีชีวิตบนบก แสงแดดให้ความร้อนและช่วยในการสังเคราะห์แสงของพืช
2. สิ่งแวดล้อมทางชีวภาพ จะช่วยปรับให้สิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่ในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมกับการดำรงชีวิตของมันได้ เช่นช่วยให้ปลาอาศัยอยู่ในน้ำที่ลึกมากๆ ได้ ช่วยให้ต้นกระบองเพชรดำรงชีวิตอยู่ในทะเลทรายได้ เป็นต้น
3. สิ่งมีชีวิตจะเปลี่ยนแปลงไปตามสภาพแวดล้อม เช่น มีการปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมใหม่
4. สิ่งแวดล้อมจะเปลี่ยนแปลงไปตามการกระทำของสิ่งมีชีวิตที่อยู่ในสิ่งแวดล้อมนั้น เช่น เมื่อสัตว์กินพืชมีจำนวนมากเกินไป พืชจะลดจำนวนลง อาหารและที่อยู่อาศัยจะขาดแคลน เกิดการแก่งแย่งสูงขึ้น ทำให้สัตว์บางส่วนตายหรือลดจำนวนลง บางครั้งอาจเป็นผลเสีย แต่ในบางครั้งก็ช่วยให้ระบบนิเวศกลับเข้าสู่ภาวะสมดุลได้อีกครั้ง
5. สิ่งแวดล้อมจะกำหนดรูปแบบความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ในสิ่งแวดล้อม ในแง่ของการถ่ายทอดพลังงานระหว่างผู้ผลิต ผู้บริโภค และผู้ย่อยสลาย / ในแง่ของการอยู่ร่วมกัน เกื้อกูลกัน หรือเบียดเบียนกัน มนุษย์สามารถใช้ประโยชน์จากสิ่งแวดล้อมได้มากมาย ในลักษณะที่แตกต่างไปจากสิ่งมีชีวิตอื่นๆ เช่น ใช้ประโยชน์จากดินเพื่อการเพาะปลูก ใช้ประโยชน์จากทุ่งหญ้าเพื่อการเลี้ยงสัตว์ ใช้ประโยชน์จากเหมืองแร่เพื่อการอุตสาหกรรม ฯลฯ
เห็นไหมครับว่าสิ่งแวดล้อมนั้นมีทั้งประโยชน์และโทษ อีกทั้งยังส่งผลกับสิ่งมีชีวิต โดยเฉพาะมนุยษ์อย่างพวกเรา ที่ต้องร่วมมือร่วมใจกันดูรักษาสิ่งแวดล้อมและรักษาสมดุลธรรมชาติไว้ให้ดีที่สุด ให้ความสำคัญสิ่งแวดล้อมตั้งแต่วันนี้ เพื่อรักษาปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการดำรงชีวิตของเรานะครับ
สิ่งแวดล้อม คือ สิ่งที่อยู่รอบๆมนุษย์ทุกคน รวมทั้งยังอยู่รอบสิ่งมีชีวิตชนิดอื่นๆอีกด้วย มันเป็นสิ่งที่สามารถส่งอิทธิพลต่อสุขภาพของมนุษย์รวมทั้งสรรพสัตว์ทั้งหลายได้ทั้งดีและร้าย
สิ่งแวดล้อมทางกายภาพ
คือ สิ่งไม่มีชีวิตอันมีอยู่ในธรรมชาติรอบๆทั้งมนุษย์และสัตว์ เช่น ภูมิประเทศ , ภูมิอากาศ เช่น ความร้อน , ความเป็นกรด-เบสของดิน-น้ำ , แสง , สี, เสียง เป็นต้น โดยสิ่งแวดล้อมทางกายภาพ ส่งผลต่อทั้งมนุษย์และสัตว์เป็นอย่างมาก โดยอาจก่อให้เกิดโรค รวมทั้งความผิดปกติต่างๆ กับร่างกาย , จิตใจ ตลอดจนมีความเกี่ยวข้องอย่างลึกซึ้งในระบบนิเวศ
ความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพที่ไม่มีชีวิต
แสงสว่าง
แสงสว่างนี้ โลกของเราได้รับมาจากดวงอาทิตย์ ซึ่งเป็นพลังงานอันมหาศาลเกินจะบรรยาย ซึ่งส่งอิทธิพลต่อสิ่งมีชีวิตทุกชนิดบนโลก สำหรับปริมาณแสงในธรรมชาติแต่ละแห่ง ก็จะมีความแตกต่างกันไป ส่งผลให้สิ่งมีชีวิตในแต่ละแห่งแตกต่างกันไปด้วย โดยพืชต้องการแสงจากดวงอาทิตย์มากกว่าสัตว์ เนื่องจากพืชใช้แสงเป็นพลังงานเพื่อนำมาสร้างสารอาหาร ต่อมาสารอาหารนี้ ก็จะถ่ายทอด ไปยังสัตว์ชนิดอื่นๆในห่วงโซ่อาหาร นอกจากนี้พืชแต่ละชนิด ก็ต้องการแสงในปริมาณที่แตกต่างกันด้วย ขณะเดียวกันแสงก็มีอิทธิพลต่อการดำรงชีวิตของสัตว์ สำหรับสัตว์บางชนิดที่ต้องการแสงน้อย พวกมันก็จะไปอาศัยอยู่ภายใต้ร่มเงาของต้นไม้หรือในที่มืด เช่น ดักแด้ เป็นต้น สำหรับในทะเลทรายอันมีแสงมากตอนช่วงกลางวัน สัตว์ก็จะหลบซ่อนตัวอยู่ตามซอกหิน หรือมุดหลบลงในทราย พร้อมออกหากินในตอนกลางคืน นอกจากนี้ในทะเลลึกที่มีแสงสว่างลงไปน้อยมากหรือมืดสนิท สัตว์บางชนิดก็จะมีอวัยวะส่องแสงได้เอง เป็นต้น
อุณหภูมิ
สิ่งมีชีวิตทั้งหลายบนโลกใบนี้ จะเลือกแหล่งที่อยู่อาศัยซึ่งมีอุณหภูมิเหมาะสมกับตัวเอง สำหรับอุณหภูมิบนพื้นดินจะมีการแสงสว่างลงไปน้อยมากหรือมืดสนิท สัตว์บางชนิดก็จะมีอวัยวะกำเนิดแสงได้เอง เป็นต้นอพยพหนีอากาศหนาวของนกนางแอ่นจากประเทศจีน มายังประเทศไทย , การจำศีลของกบหรือหมีเพื่อหนีอากาศหนาวเป็นต้น
แร่ธาตุกับก๊าซ
พืชและสัตว์จะนำแร่ธาตุรวมทั้งก๊าซต่างๆ ไปใช้ในการสร้างอาหารพร้อมปรับโครงสร้างร่างกาย แน่นอนว่าความต้องการแร่ธาตุกับก๊าซของสิ่งมีชีวิตก็มีความแตกต่างกัน
ความเป็นกรด-เบสของดิน–น้ำ
สิ่งมีชีวิตจะอาศัยอยู่ในดินและแหล่งน้ำที่มีกรด-เบส อย่างเหมาะสม สามารถเจริญเติบโตรวมทั้งดำรงชีวิตอยู่ได้ สำหรับความเป็นกรด-เบสของดิน-น้ำ ก็ขึ้นอยู่กับปริมาณของแร่ธาตุที่ละลายปะปนอยู่
5. ลักษณะภูมิอากาศ คือ ลักษณะอากาศของท้องถิ่นหรือของประเทศใดประเทศหนึ่งที่เกิดขึ้นประจำเป็นเวลานาน ทั้งนี้ลักษณะภูมิอากาศ ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการ เช่น ที่ตั้ง ภูมิประเทศ อุณหภูมิ ลมประจำ และปริมาณน้ำฝน����Ǵ�����շ����觷���ժ��Ե�������ժ��Ե�Դ�ҡ��á�зӢͧ�����������������������ҵ� �� �ҡ�� �Թ �Թ ���ҵ� ��� ���� ˹ͧ ��ͧ �֧ �����Һ ���� �����ط� �ת��ó�ѵ���ҧ � �Ҫ������ͧ���ҧ � ��� ����Ǵ�����ѧ����Ǩ��ա������¹�ŧ�������� �����������繵�ǡ���Ӥѭ��觷����������Ǵ��������¹�ŧ���㹷ҧ��������ҧ��з����
�������� �������¢ͧ��Ѿ�ҡø����ҵ��������Ǵ���� �դ�������ѹ��ѹ���ҧ���Դ ��ҧ�ѹ�������Ǵ�����������ء��觷ء���ҧ����ҡ������ͺ������ ��ǹ��Ѿ�ҡø����ҵ�����觷���ӹ�»���ª�����������ҡ����������
�������ͧ��Ѿ�ҡø����ҵ��������Ǵ����
�. ��Ѿ�ҡø����ҵ� �觵���ѡɳз��������� 2 �������˭� � ���
1. ��Ѿ�ҡø����ҵԻ�������������������� ����
1) ��������褧��������Ҿ�������ա������¹�ŧ� � ��� �� ��ѧ�ҹ �ҡ�ǧ�ҷԵ�� �� �ҡ�� ��� ������á�����ա������¹�ŧ������ѡ���
2) ����������ա������¹�ŧ�� ���ͧ�ҡ�١��㹷ҧ���Դ �� ���Թ ��� �ѡɳ����Ի���� ���
���������繨С������Դ�ѭ�ҵ���� ���� ��û�١�ת��Դ���ǡѹ��� � �ҡ � 㹷����� ���������Թ�������س�Ҿ ��ż�Ե����ŧ��ҵ�ͧ������Թ�դس�Ҿ�յ�ͧ���������ͻ�١�ת ��Ѻ�����ع���¹
2. ��Ѿ�ҡø����ҵԻ������������������ ����
1) ������������������� ������ö�ѡ����餧��Ҿ�������� �� ������ �ѵ���� ��Ъҡ��š �����ش�����ó�ͧ�Թ ������¨ҡ�ç�ҹ ���㹴Թ ��Һҧ��Դ ��ȹ���Ҿ�ѹ����� ��� ����Ҩ������Դ���������
2) �������������Ҩ������������� �� �س���ѵԸ����ҵԢͧ�Թ �� ���ä�ͧ������ ʵԻѭ�� ��Ҿѹ���ͧ������ҵ� ������ ������˭� �͡����� �ѵ�캡 �ѵ���� ���
3) �������������Ҩ�ѡ������� ��������������� ���ѧ����ö�����غ��� ��Ѻ���ѵ������� ���ǹӡ�Ѻ�һ�д�ɰ������� �� ���е�ҧ � �ѧ���� �ͧᴧ �Թ �ͧ�� ���
4) ���������������������仹ӡ�Ѻ�����ա����� �� ��ҹ�Թ ����ѹ��ҫ �������ǹ�˭� ��� �١��������§�������ǡ����������� �������ö������������
��Ѿ�ҡø����ҵ���ѡ����Ӥѭ�ͧ�š ��Тͧ����������� �Թ ������ �ѵ���� ��� ���ҵ� ��л�Ъҡ� (������)
�. ����Ǵ����
����Ǵ�����ͧ�������������ͺ � ��� �����觷���ժ��Ե�������ժ��Ե ����Դ�ҡ ��á�зӢͧ���������͡�� 2 ������ ���
1. ����Ǵ�����ҧ�����ҵ�
2. ����Ǵ�����ҧ�Ѳ����� ��������Ǵ������д�ɰ� ������������������ҧ��˹����
����Ǵ���������ҵ� ��ṡ�� 2 ��Դ ���
1) ����Ǵ�����ҧ����Ҿ ���� �ҡ�� �Թ �ѡɳ����Ի���� �ѡɳ� �����ҡ�� ��ȹ���Ҿ��ҧ � ���� ���� ˹ͧ ��ͧ �֧ �����Һ ���� �����ط���з�Ѿ�ҡø����ҵԷء��Դ
2) ����Ǵ�����ҧ����Ҿ���ͪ��������ʵ�� ���� �ת�ѹ�������ҵԵ�ҧ � �ѵ���� ������ ����ժ��Ե��� � ��������ͺ������������������
����Ǵ�����ҧ�Ѳ����� ��������Ǵ������д�ɰ� ������������������ҧ��� ���� ����Ǵ�����ҧ�ѧ�������������������ҧ���������Ը��������� ���������������ͧ�ѧ�� ���ɰ�Ԩ ������ͧ ��ʹ� ����Ѳ����� �� ����ͧ�ѡ� ����ͧ¹�� ö¹�� �Ѵ�� �÷�ȹ� �Է�� ������ ��� ��ҹ��� ��ҳʶҹ ��ҳ�ѵ�� ��� � ���� ����� ����ͧ������ ������������ ��ҹ��� ����آ�Ҿ����
����Ǵ�����ա������¹�ŧ�������� ����Դ�ҡ���˵� 2 ��С�� ���
1) ������
2) �����ҵ��Ǵ����
������ �繵�ǡ������¹�ŧ�ѧ�����ͼŻ���ª��ͧ���ͧ �ҡ������� ��� �� �ͺ�Ѻ����Ĵ��ҧ�� ������ͧ��Ͷ���Թ价��������� � �Դ�Ҵ��� �ѡ�ͺ�Ѵ������»�� ���������ҧ������������ �����Թ��� �����������鹷����л�١����¢ͧ���¨ҡ�ç�ҹ��������¨ҡö¹����������Ǵ�����繾�� (������ �ҡ������)
�����ҵ��Ǵ���� ��ǹ�˭��ա������¹�ŧ���ҧ��� � �� ����ӷ��Ѵ�ҵС价Ѻ������dz��ӷ��� ��лҡ����ӵ�ͧ�����ҹҹ�֧���յС�ҡ ��áѴ��оѧ���¢ͧ�Թ�������ǡѹ ��ǹ�������¹�ŧ���ҧ�Ǵ���ǹ���Դ�ҡ�ç�����š �� �蹴Թ��� ��������Դ ��� � ���� �ط��������ҵ��� 俻�� �繵� �����¸����ҵԴѧ����Ǩ�����Դ���¤��駹ѡ
��ػ �������繵�ǡ�����ҧ ��з��������Ǵ�����ҡ���Ҹ����ҵ� �����Ӥѭ�ͧ��Ѿ�ҡ��������Ǵ����
���Ѱ����ԡ� ���觴���������Ǩ��Ѿ�ҡ��š (Earth Resources Technology Satellite ���� ERTS) �ǧ�á�ͧ�š������ѹ��� 23 �á�Ҥ� �.�. 2515 �����������⤨��ͺ�š�ҡ�����š�˹��价ҧ�����š����� 14 �ͺ����ѹ��Ш�⤨á�Ѻ�Ҩش����ա�ء � 18 �ѹ �����ŷ����ҡ����������շ���ٻ�Ҿ�����ͧ�źѹ�֡��� ����ջ���ª�����ҧ���㹡�ê�����ѭ������ǡѺ��Ѿ�ҡø����ҵԢͧ�š ��ǹ������¡����Ѻ������ ����Ҿ����繻���ª��㹴�ҹ����ɵ� ������Ǩ�ҧ�ó��Է�� ������ ��êŻ�зҹ ��û���� ��ѧ�ҡ������Ѱ�觴�������ǧ�á�� 1 ������ ����ʡ����� ��д����������ç��ôѧ������ա 2 �ǧ 㹻� �.�. 2520 ��� �.�. 2522 �Ѻ�������ǹ������������Ѳ�Ҥ�����������ͧ��Ѿ�ҡø����ҵ���С���ҧ�ç�����ѡ���Ѿ�ҡø����ҵԷء��Դ������š
���Ѿ�ҡø����ҵԷ���Ӥѭ ���� ������ �ѵ������л�� ��� �Թ �ҡ�� ���ҵ� ��������з��˭�� �
����� : ���Ե�������Ǵ���� ��ʵ�Ҩ������ᾷ�� ��.�ԨԵ� �س���˵��
skeat56@hotmail.com