ทรงเริ่มบำเพ็ญเพียรทุกรกิริยา ซึ่งเป็นวิธีที่นิยมกันว่าจะเป็นหนทางที่ทำให้
ตรัสรู้ โดยกดพระทนต์ด้วยพระทนต์, กดพระตาลุ(เพดานปาก) ด้วยพระชิวหา(ลิ้น),
ทรงผ่อนกลั้นลมอัสสาสะปัสสาสะ, ทรงอดพระกระยาหาร จนพระวรกายเหี่ยวแห้ง
พระฉวี(ผิวพรรณ)เศร้าหมอง มีพระอาการประชวรอ่อนเพลียอิดโรย จนหมดสติล้มลง
เมื่อฟื้นคืนสติ ทรงเห็นว่าผู้ที่ทำความเพียรด้วยการทรมานร่างกาย
ยิ่งกว่าเรานั้นไม่มี เราปฏิบัติอุกฤษฏ์ถึงขนาดนี้แล้ว ยังไม่สามารถจะบรรลุ
พระโพธิญาณได้ ชะรอยหนทางแห่งการตรัสรู้คงจะเป็นหนทางอื่น มิใช่ทางนี้เป็นแน่
ขณะนั้นพระอินทร์ทรงทราบความปริวิตกของพระมหาบุรุษ จึงนำพิณทิพย์
สามสายมาดีดถวายให้พระโพธิสัตว์ได้สดับ
เมื่อพระองค์ได้สดับเสียงพิณแล้วก็ทรงเปรียบเทียบการปฏิบัติกับพิณสามสายว่า
“สายหนึ่งตึงนัก พอดีดไปหน่อยก็ขาด สายหนึ่งหย่อนนัก ดีดไม่มีเสียง
ส่วนอีกสายหนึ่งไม่ตึงนักไม่หย่อนนักพอปานกลาง จะมีเสียงดังไพเราะ”
พระโพธิสัตว์ทรงถือเอาเสียงพิณนั้นเป็นนิมิตหมาย พิจารณาเห็นแจ้งว่า
“มัชฌิมาปฏิปทา คือ การปฏิบัติเป็นกลางๆ ไม่ตึงนักไม่หย่อนนัก
คงจะเป็นหนทางแห่งการตรัสรู้แน่นอน”
จึงตัดสินพระทัยที่จะบำเพ็ญเพียรทางจิตต่อไป และการบำเพ็ญเพียร
ทางจิตนั้น บุคคลที่มีร่างกายไม่แข็งแรงทุพพลภาพเช่นเรานี้ไม่สามารถจะเจริญสมาธิได้
จึงได้เสวยพระกระยาหารบำรุงร่างกายให้มีกำลังก่อนแล้วจึงบำเพ็ญเพียร
ดังนั้น ในวันรุ่งขึ้นจึงทรงถือบาตรเที่ยวบิณฑบาตมาเสวยพระกระยาหารตามเดิม
ฝ่ายปัญจวัคคีย์ทั้ง ๕ ผู้มีศรัทธาเลื่อมใสในการปฏิบัติแบบทรมานร่างกาย
ครั้นเห็นพระองค์ทรงหันมาบริโภคอาหาร จึงเข้าใจว่า พระองค์ทรงละความเพียร
เสียแล้ว จึงพากันหลีกหนีทิ้งพระองค์ให้ประทับอยู่ตามลำพัง
ที่มาจากพระไตรปิฎก อรรถกถาและคัมภีร์ที่เกี่ยวข้อง
บทภาพยนตร์
บรรยาย
พระมหาบุรุษต้องการแสวงหาหนทางตรัสรู้ จึงทรงทรมานตนเองตามคตินิยม
ของพวกนักบวช เป็น ๓ วาระ
วาระที่ ๑ ทรงใช้ฟันกดฟัน ใช้ลิ้นกดเพดานปากไว้แน่นจนเหงื่อไหลโซม
ได้รับทุกขเวทนาแสนสาหัส เหมือนมีผู้มาบีบคอไว้แน่น ครั้นเห็นว่าไม่ใช่หนทางตรัสรู้
จึงเปลี่ยนวิธีอื่นต่อไป
วาระที่ ๒ ทรงกลั้นลมหายใจเข้าออกให้เดินไม่สะดวกจนเกิดเสียงอู้
ในช่องหูทั้งสอง ปวดพระเศียร เสียดท้องและร้อนในพระวรกายอย่างยิ่ง
แม้จะทุกข์ทรมานอย่างหนัก แต่พระองค์ก็มิได้ย่อท้อ ครั้นเห็นว่านี่ก็ไม่ใช่
หนทางตรัสรู้จึงเปลี่ยนวิธีอื่นต่อไป
วาระที่ ๓ ทรงอดอาหารจนซูบผอมเหี่ยวแห้งผิวพรรณเศร้าหมอง
กระดูกและเส้นเอ็นปรากฏที่พระวรกายมีพระกำลังถดถอย อิดโรยทนทุกข์ทรมาน
อย่างแรงกล้า พอลูบพระวรกายก็มีเส้นพระโลมาติดมาด้วย
(พระพุทธเจ้า) (เสียงก้องในความคิด)
เรากระทำทุกรกิริยาทรมานร่างกาย จนแม้ผู้อื่นก็ไม่สามารถทำได้
ยิ่งกว่านี้แล้ว เหตุใดจึงไม่บรรลุพระโพธิญาณ หรือว่าหนทางนี้จะไม่ใช่ทางตรัสรู้
(พระอินทร์) (พูดกับตัวเอง)
พระมหาบุรุษกำลังครุ่นคิดวิตกถึงหนทางตรัสรู้ เราจะช่วยยังไงดีนะ
...ฮ้า...ต้องใช้วิธีนี้
��й��´�ͧ��˹���Ӥѭ�Դ�Դ��Ҿ�к��⾸��ѵ����Һ������鹾�Ъ������� �֧�պ�Ӥ���价����ҡ�ا���ž�ʴ�� ��������ط⸷�зç��蹾�з����� ��Һ㴷���������ѧ�����������繾�����������ط���� ������ǹ����¾�Ъ���վŧ���ҧ��
"�Ѫ���һ�Ի�� ��ҧ��¡�ҧ"
���鹿�鹤ʵ� ��к��⾸��ѵ����Һ���ɷç�Ԩ�ó����Ի�� ��� ��û�оĵ������ҧ���Թ 㹷ءá����ҷ�����з���������� �֧�ؤ�ŷ���������ͼ�����š���С�з���觡��Ҿ��ͧ�������� ����䩹�ѧ����Ҩ����ؾ��⾸ԭҳ ��� �ѭ�ҷ��е�������繾�оط���� �֧�������˹�ҧ��餧������Ըա�÷��е��������� ���Ǩ���˹�ҧ����������
��й�� �������Թ��Ҹ��Ҫ ���;���Թ��� �ç��Һ��ͻ���Ե��ͧ��к��⾸��ѵ��֧�ӾԳ�Ծ���������Ҵմ����
�� ���˹�觢֧���֧ ����ʹմ��¨֧�Ҵ
�� ���˹�觢֧������ ����ʹմ�֧��������§
�� ���˹�觢֧���ʹ� ���֧����������ʹմ��ѧ�Դ���§����ШѺ� ��к��⾸��ѵ����ʴѺ���§�Գ�ç�ǹ���֡�֧�Գ�����ͧ���·ç����ҧ�� �ç�Ԩ�ó���� �Ѫ���һ�Ի�� ���͡�û�ԺѵԵ���ҧ��¡�ҧ����ͧ ��� ˹�ҧ���⾸ԭҳ
����;�����⾸��ѵ��Ԩ�ó���ѧ��� ���ͧ���ç���������������鹵���ӴѺ ���������ҧ��¿������ó��� �������ҧ��¾�����ó��� ����ອ��Ѥ�շ�� � �������繾��ͧ�������ԡ㹡�÷��ҹ��㹡����ǧ����������� ��Դ������Ҫ���Է�ѵ��Шзç¡��ԡ㹡����ǧ����������� �����ԡ����͡�Ǫ���͡�Ѻ令�ͧ�Ҫ�����ѵ��蠨֧���������ա�ҡ��Ҫ���Է�ѵ���仠 ����������ͧ��������§������ǵ���Ӿѧ�