วันอาสาฬหบูชา ตรงกับวันเพ็ญขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 นับเป็นอีกหนึ่งเหตุการณ์สำคัญในพระพุทธศาสนา ด้วยเป็นวันแรกที่มีพระรัตนตรัยครบองค์สาม คือ พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ ซึ่งวันนี้ในสมัยพระพุทธกาล พระพุทธเจ้า ได้ทรงปฐมเทศนา "ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร" นั่นก็คือ พระสูตรที่ว่าด้วยมัชฌิมาปฏิปทา คือทางสายกลาง และอริยสัจ 4 หรือความจริงอันประเสริฐ 4 ประการ ได้แก่ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค ถือเป็นการเริ่มต้นประกาศพระพุทธศาสนาแก่ชาวโลก อีกทั้งยังเป็นวันที่พระสงฆ์เกิดขึ้นเป็นรูปแรก คือ พระอัญญาโกณฑัญญะ เครือเจริญโภคภัณฑ์ และกลุ่มทรู ในฐานะองค์กรของคนไทย ตระหนักถึงความสำคัญของการร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการทำนุบำรุงพระพุทธศาสนาให้คงอยู่คู่ประเทศสืบไป จึงได้ริเริ่มเรียลลิตี้ธรรมะรายการแรกของโลก “โครงการสามเณร ปลูกปัญญาธรรม” มาตั้งแต่ปี 2554 และสานต่อมาจนถึงปัจจุบัน ซึ่งกำลังจะก้าวสู่ปีที่ 9 เพื่อสนับสนุนการศึกษาและคุณธรรมแก่เยาวชนและครอบครัว อันเป็นปัจจัยพื้นฐานที่สำคัญของการพัฒนาและเพิ่มพูนปัญญา โดยใช้สื่อในกลุ่มทรู เป็นส่วนสำคัญในการร่วมสร้างสังคมแห่งความรู้คู่คุณธรรมให้เกิดขึ้นและดำรงอยู่อย่างยั่งยืนในสังคมไทย ซึ่งโดยรวมแล้วมีเด็กชายเข้าร่วมบรรพชา เป็นสามเณรแล้วถึง 98 คน ยิ่งไปกว่านั้น ยังได้พัฒนาเนื้อหารายการอย่างต่อเนื่องเพื่อถ่ายทอดพระธรรมคำสอนสู่สาธารณชนด้วยแนวคิดหลัก “ความรักจักรวาล” หรือ Compassion and Kindness อันประกอบไปด้วย “รัก” ผู้อื่นด้วยใจบริสุทธิ์ – “เรียน” ศึกษาปฏิบัติธรรม – “เพียร” ฝึกสติและสมาธิกับปัจจุบัน เพื่อมุ่งสู่เป้าหมายแห่งการเป็นผู้ “ให้” ด้วยจิตเมตตา กรุณา ซึ่งเป็นกุญแจเปิดให้พบกับความสุข น้อมกายและใจเข้าสู่การฝึกฝนตนเอง รับการขัดเกลาและอบรมบ่มเพาะจากพระอาจารย์ ตลอดจนได้เรียนรู้ความอดทนและความขยันหมั่นเพียร ทั้งยังเป็นโอกาสอันดีที่จะได้สร้างแรงบันดาลใจและเป็นแบบอย่างแก่เยาวชนและประชาชนทั่วไป ถ่ายทอดสู่สายตาผู้ชมที่สนใจทั่วโลกให้สามารถเรียนรู้ธรรมะไปพร้อมๆ กับเหล่าสามเณรน้อย อีกทั้งยังส่งเสริมให้พุทธศาสนิกชนได้นำหลักธรรมคำสอนขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า มาปรับใช้ในชีวิตประจำวัน อันสะท้อนถึงการร่วมน้อมรำลึกถึงคุณพระรัตนตรัยอีกด้วย และเพื่อเป็น “อาสาฬหปูรณมีบูชา” ขอเชิญพุทธศาสนิกชนทุกท่าน ปฏิบัติตนตามแนวทางคำสอนขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ตั้งใจประพฤติปฏิบัติธรรมให้เข้าถึงพระรัตนตรัย “ทำบุญ ฟังพระธรรมเทศนา รักษาศีล ละเว้นอบายมุขทั้งปวง” อันนำมาซึ่งมงคลและความดีงามในชีวิตต่อไป
| พระมหาอนุลักษ์ ชุตินนฺโท |
| วันพุธที่ 13 กรกฎาคม พ.ศ.2565 |
อาสาฬหบูชา มีคำย่อมาจากคำว่า “อาสาฬหปูรณมีบูชา” แปลว่า “การบูชาในวันเพ็ญเดือนอาสาฬหะ” อันเป็นเดือนที่สี่ตามปฏิทินของประเทศอินเดีย ซึ่งจะตรงกับวันเพ็ญ เดือน 8 ตามปฏิทินจันทรคติของไทย
วันอาสาฬหบูชา ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 ซึ่งถือเป็นวันสำคัญทางพุทธศาสนา เนื่องจากเป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงพระธรรมที่ตรัสรู้เป็นครั้งแรกแก่ ปัญจวัคคีย์ทั้ง 5 คนได้แก่ โกณฑัญญะ วัปปะ ภัททิยะ มหานามะ และอัสสชิ
การแสดงธรรมเทศนาของพระพุทธเจ้าในครั้งนี้ เกิดขึ้น ณ มฤคทายวัน ตำบลอิสิปตนะ เมืองพาราณสี ในชมพูทวีปสมัยโบราณซึ่งปัจจุบันตั้งอยู่ในประเทศอินเดีย
พระธรรมเทศนาที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงครั้งแรกนี้มีชื่อว่า “ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร” มีความหมายว่า พระสูตรแห่งการหมุนวงล้อธรรม หรือพระสูตรแห่งการแผ่ขยายธรรมจักร
กล่าวโดยสรุปคือ ส่วนที่สุดสองอย่างที่พระพุทธศาสนาปฏิเสธ อันได้แก่ “กามสุขัลลิกานุโยค” คือการหมกมุ่นอยู่ในกามสุข และ “อัตตกิลมถานุโยค” คือการทรมานตนให้ลำบากโดยเปล่าประโยชน์ : มัชฌิมาปฏิปทา คือปฏิปทาทางสายกลางที่พระพุทธองค์ได้ทรงตรัสรู้ ได้แก่ มรรคมีองค์แปด : อริยสัจสี่ คือธรรมที่เป็นความจริงอันประเสริฐสี่ประการ
พระอัญญาโกณฑัญญะ ขออุปสมบทในพระธรรมวินัยของพระพุทธเจ้า ด้วยวิธีเอหิภิกขุอุปสัมปทา จึงกลายเป็นพระสาวกและภิกษุองค์แรกในโลกด้วยวิธีเอหิภิกขุอุปสัมปทา
อีกหนึ่งความสำคัญของวันนี้คือ เป็นวันที่มีพระสงฆ์เกิดขึ้นเป็นครั้งแรก ทำให้ในวันนี้มีพระรัตนตรัยครบองค์สามบริบูรณ์ และจัดว่าเป็น “วันพระรัตนตรัย” อีกด้วย
สำหรับในประเทศไทย วันอาสาฬหบูชา ถูกกำหนดให้เป็นวันสำคัญทางพุทธศาสนา เมื่อ พ.ศ. 2501 พร้อมทั้งยังกำหนดพิธีขึ้นอย่างเป็นทางการเป็นครั้งแรกในประเทศไทย โดยพิธีปฏิบัติที่ว่านี้จะมีลักษณะเดียวกับวันวิสาขบูชา
ในวันอาสาฬหบูชา พุทธศาสนิกชนทั้งหลายมักจะไปทำบุญตักบาตรในช่วงเช้า และตลอดวันจะมีการบำเพ็ญบุญกุศลความดีอื่น ๆ อาทิ ไปวัด สมาทานศีล งดเว้นการทำบาปทั้งปวง ถวายสังฆทาน ฟังพระธรรมเทศนา ถวายผ้าอาบน้ำฝน ถวาย เทียนพรรษา และไปเวียนเทียนรอบอุโบสถในเวลาเย็น
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 27 กรกฎาคม 2561